Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 466 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6136 przypisów.
Od mego cienia blask więcej czerwony — Im jaśniejszy blask słoneczny, tym bezbarwniejszy. Dlatego to miejsce, na które padał cień poety, oświecone było blaskiem więcej czerwonym, co było powodem zadziwienia patrzących nań duchów. [przypis redakcyjny]
od Mety aż do Capo di Monte — miejscowość Meta nad wsch. krańcem Zatoki Sorrentyńskiej, odległa o ok. 7 km od wzgórza Capo di Monte na zach. krańcu zatoki. [przypis edytorski]
odmiał — mielizna, płycizna. [przypis edytorski]
odmiał — piaszczysta wydma, łacha przesunięta przez wiatr na ląd. [przypis edytorski]
odmiał — płytkie miejsce na rzece a. morzu; łacha. [przypis edytorski]
odmiany — dziś popr. forma N. lm: odmianami. [przypis edytorski]
od miasta w ćwierci (…) mili (starop.) — ćwierć mili od miasta. [przypis edytorski]
od miasta wyspę najbliższą mijają / W której tylko źwierzowie pomniejszy mieszkają — Belwedere; Alfons wzniósł na niej piękne budowle i założył park, w którym trzymał rzadkie zwierzęta i ptaki. [przypis redakcyjny]
odmiatanie (daw.) — wzgardzanie, odtrącanie. [przypis edytorski]
odmięcz (daw.) — odwilż (tu użyte metaforycznie). [przypis edytorski]
odmienić (gw.) — zamienić. [przypis edytorski]
odmienić — tu: przemienić. [przypis redakcyjny]
odmieniec — istota „nieczysta” (por. lud. „z piekła odmieniec”). [przypis redakcyjny]
odmieniec jaskiniowy, Proteus anguinus (biol.) — gatunek ślepego płaza ogoniastego, zamieszkujący wapienne jaskinie płd. Europy. [przypis edytorski]
odmienionać — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
odmienne są źródła rozkoszy umysłowej — O tej rozkoszy mówi autor obszerniej w Discours sur le bonheur (Oeuvres philosophiques, Berlin 1775, t. II. s. 140–141). [przypis tłumacza]
odmiennie — tu: niestale, niejednakowo. [przypis redakcyjny]
odmienność (starop.) — zmienność. [przypis edytorski]
odmienność (starop.) — zmienność. [przypis redakcyjny]
odmienny (starop.) — zmienny, niestały. [przypis redakcyjny]
odmienny (starop.) — zmienny. [przypis redakcyjny]
odmienny (starop.) — zmienny, zmieniającej się. [przypis redakcyjny]
odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się; odmienne nieba, tu: zmienne losy. [przypis edytorski]
odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się. [przypis edytorski]
odmładnia — odmładza. [przypis redakcyjny]
odmłodnić — odmłodzić. [przypis edytorski]
odmłodzon (daw.) — rzeczownikowa forma przymiotnika, dziś: odmłodzony. [przypis edytorski]
od mnogiej zgrajej — przez liczną zgraję. [przypis redakcyjny]
odmówić — tu: przekonać do odejścia. [przypis edytorski]
odmówił wreszcie przyjęcia tytułu Augusta (…) zabronił przysięgać na swe imie jak na świętość… — Dio Cassius [Historia rzymska LVII, 2–10, por. też Swetoniusz, Żywot Tyberiusza 26]. [przypis autorski]
odmówione godności — Staszic sam, jak twierdzi w Krótkim rysie życia, był ofiarą tych stosunków. [przypis redakcyjny]
Od mocy, co wszystko zakuwa w obroże… — Goethe, Die Geheimnisse. [przypis edytorski]
od moczu dochód — podatek od toalet publicznych. [przypis edytorski]
od molów zjedzonym — dziś popr.: przez mole zjedzonym. [przypis edytorski]
odmowa pogrzebu — samobójcom i wolnomyślicielom Kościół katolicki odmawiał pochówku, co było powodem ataków liberalnej opozycji na rząd, wspierający katolicyzm jako oficjalną religię Francji. [przypis edytorski]
odmowę głosujących — odmowa uchwalenia rządowi pruskiemu podatków była powodem rozwiązania sejmu pruskiego. [przypis redakcyjny]
odmowny komu (starop.) — tu: odmówiony komu. [przypis edytorski]
odmykać — otwierać. [przypis edytorski]
odmyka (starop.) — otwiera. [przypis edytorski]
odmyślić się — dziś raczej: rozmyślić się. [przypis edytorski]
odmyślił — przemyślał. [przypis redakcyjny]
Odnajduję typ kołtuna (…) w panu 120 — w adwokacie Ciabatta, mieszkającym pod numerem 120 przy ulicy Vignaccia; Stendhal nazywa go także Battacia. [przypis redakcyjny]
odnajmywał — dziś popr.: odnajmował. [przypis edytorski]
odniało (daw.) — dzień się zrobił. [przypis redakcyjny]
odniało (starop.) — dzień się zrobił. [przypis redakcyjny]
od nich (daw.) — przez nich. [przypis edytorski]
od nich mile przyjmowana — przez nich przyjmowana z zamiłowaniem (z chęcią; jako miła, sprawiająca im przyjemność). [przypis edytorski]
od nich (starop. forma) — przez nich; krwią od nich naznaczonem śladem: śladem naznaczonym przez nich krwią. [przypis edytorski]
od nieba — dziś popr.: przez niebo. [przypis edytorski]
od niedogarków (daw.) — z powodu niedopalonych resztek. [przypis redakcyjny]
od niego (daw.) — tu: przez niego. [przypis edytorski]
od niego — dziś: przez niego. [przypis edytorski]
od niego (starop.) — przez niego. [przypis edytorski]
od niego — tu: w znaczeniu „od ciebie”, „od pana”. [przypis edytorski]
od niej (daw.) — przez nią. [przypis edytorski]
Od niemałego czasu z sobą się gniewali/ I despekty (…) wyrządzali / Dla Trufaldyna — z okrutnym i chytrym Trufaldynem, królem Baldachu, prowadził wojnę Rynald; sprzymierzeńcami Trufaldyna byli: Gryfon, Akwilant i inni rycerze (Bojardo, Orlando zakochany, Księga I, Pieśń XIII i n.). [przypis redakcyjny]
odnieść (starop.) — dziś: donieść; zanieść odpowiedź. [przypis edytorski]
odnieść (starop.) — tu: donieść (wieść), dostarczyć. [przypis edytorski]
odnieść — tu: otrzymać wynagrodzenie. [przypis edytorski]
odnieść za upominek (starop.) — dostać jako upominek; dostać w prezencie. [przypis edytorski]
odniesienie (daw.) — doniesienie, donos. [przypis edytorski]
odniewieścić — pozbawić cech niewieścich, tj. kulturowo tradycyjnie przypisywanych kobietom: łagodności, delikatności, strachliwości i niezdolności do czynu. [przypis edytorski]
odniózwszy (starop. forma) — odniósłszy (imiesłów od odnieść [ranę]). [przypis edytorski]
odnoga daleko zachodziła w głąb lądu — odnogi takie nazywają Szkoci firth, co odpowiada szwedzkim fiordom. [przypis tłumacza]
odnośne wnioski stawiali Eubulos, Aristofon i Diopejtes — Jakieś nieporozumienie. Najmniej jest prawdopodobne, by Eubulos wywoływał przesilenia polityczne z tak błahych powodów; działalność Aristofona z Azenii kończy się jeszcze za trwania pierwszej wojny z Filipem; Diopejtes, zapewne mówca wymieniony u Hyperejdesa, nie generał. Być może, że Demostenes, mówiąc o zdarzeniach związanych z zakończeniem pierwszej wojny, zręcznie wymienia jako zarzewie całej dyskusji z Filipem polityczne protesty… z samego początku wojny. Nawet wielbiciele Demostenesa nie chwalą tego dowcipu. [przypis tłumacza]
Odnośnie do sądów pańskich, Ludwik Św., pozwalając im zadać fałsz, chciał, aby sprawa szła przed trybunał króla — Ale, jeżeli kto nie zadał fałszu, a chciał apelować, nie przyjmowano apelacji. [przypis redakcyjny]
odnośnie jednak do innych mocarstw jest tym panem jedynie na zasadzie prawa pierwszego zawłaszczającego, jakie otrzymało od poszczególnych jednostek… — własność jest instytucją prawa pozytywnego, a prawa jednego państwa nie obowiązują państw innych. Mają one jedynie moralny obowiązek uszanować pierwszeństwo faktycznego posiadania. Pomimo że prawo własności jednego państwa nie wiąże państw innych, że jest w stosunku do nich tylko posiadaniem, to jednak organizacja społeczna, użyczając jednostce całej swojej siły, zabezpiecza także i przeciwko tym państwom posiadanie jednostki o wiele skuteczniej, niżby to mógł uczynić człowiek samotny, skazany wyłącznie na własne siły. [przypis tłumacza]
odnosić (daw.) — tu zbierać, dostawać. [przypis edytorski]
odnosi od niej — [tu:] oddala [się]. [przypis redakcyjny]
odnotować jednak warto tytuł artykułu Ignacego Matuszewskiego o Maeterlincku (…) — I. Matuszewski, Szekspir fin-de-siècle'u „Przegląd Tygodniowy” 1891, nr 20. Por. też W. Feldman, Fin de siècle, „Kurier Codzienny” 1890, nr 224. [przypis autorski]
odnową — powtórzeniem. [przypis redakcyjny]
od nowiu miesiąca — tj. od pierwszego dnia miesiąca: w starożytnej Grecji każdy miesiąc rozpoczynał się od nowiu księżyca i trwał do do następnego nowiu. [przypis edytorski]
Odoard — mąż Gildylippy, bohater chrześcijański. [przypis redakcyjny]
Odoard — O. Malaguzzi z Reggio, krewny Ariosta, nie spełnił pokładanych w nim nadziei poety. [przypis redakcyjny]
od obcych we śrzodku poznany — Zdobyty od obcych, którzy się aż do środka przedarli. [przypis redakcyjny]
o dobro pospolitem (daw. forma) — dziś Msc.lp: o dobru pospolitym (tj. powszechnym, społecznym). [przypis edytorski]
O dobry stary Mantuańczyku! — urodzony w Mantui wł. poeta Baptysta Spagnoli (1447–1516), zwany Mantuanus, był autorem Eklog (1498), napisanych stosunkowo prostą łaciną i wykorzystywanych w szkołach angielskich do jej nauczania. [przypis edytorski]
O dochodach Atheńskich, przełożył Antoni Bronikowski (…) Cynegetyk czyli Łowiectwo… — tych obu pisemek nie wymienia Estreicher w Bibliografii pod „Xenofon”. Zwrócił mi na nie uwagę dr Adolf Bednarowski. [przypis tłumacza]
Od odsłonięcia „mechanizmu duchowego” histerii zależy nieskończenie wiele (…) nic przynajmniej przeciwko temu nie przemawia — A za tym tylko to, że nikt jeszcze nie widział histerycznie zmienionej tkanki. [przypis autorski]
od oka — dziś: na oko. [przypis edytorski]
O dolce amiga, popr.: O dulce… (hiszp.) — O słodka przyjaciółko. [przypis edytorski]
O dolce far niente (wł.) — O słodkie nicnierobienie. [przypis edytorski]
Odol — firma niemiecka produkująca pastę do zębów. [przypis edytorski]
odometr — przyrząd do mierzenia kroków. [przypis tłumacza]
O doniosłości klasy robotniczej — w spisie treści wiersz występuje pod tytułem siersza. [przypis edytorski]
Odon z Cluny (ok. 878–942) — drugi opat klasztoru w Cluny, wprowadził reformy w sieci klasztorów benedyktyńskich we Francji i we Włoszech. [przypis edytorski]
Od opisu ciał nieożywionych i roślin przeszedłem do opisu istot żyjących, a w szczególności ludzi — Traktat o człowieku i O kształtowaniu się płodu. [przypis tłumacza]
odoratus (łac.) — wonie, zapachy. [przypis redakcyjny]
od owego czasu Ruś względem Polski na długo została danniczą — w oryg. łac. Rusia Poloniae vectigalis diu fuit. [przypis edytorski]
od pacholika (daw.) — przez pacholika. [przypis edytorski]
odpadnie ostatecznie serce od kopuły pękniętej — Kościół św. Piotra, aluzja do Legendy Krasińskiego. [przypis redakcyjny]
odpalać — tu: odrzucać. [przypis edytorski]
od Pallady — dziś popr.: przez Palladę. [przypis edytorski]
od paniej (daw. forma) — dziś popr. forma D. lp: od pani. [przypis edytorski]
Od pani w królewskiej purpurze… — przekład A. Langego [sztuki Don Juan Tenorio (1844), hiszpańskiego dramaturga Joségo Zorrilli; red. WL]. [przypis tłumacza]
Odparcia zaś zarzutów szukać należy w wyliczonych sposobach, a jest ich dwanaście — Sposoby te są: 1) można się powołać na cel sztuki, cel wywołania podziwu, 2) na to, że błąd nie dotyka kunsztu poetycznego, ale jakiś inny, 3) na zadanie poety wystawienia tego, co być powinno, 4) na rozpowszechnione mniemanie, 5) na rzeczywistość, 6) na warunki kompozycji. W pozostałych sześciu sposobach uwzględnione jest wyrażenie się: 7) użycie wyrazu obcego, 8) przenośni, 9) zastosowanie prozodii, 10) rozdzielenie albo połączenie wyrazów ściślejsze, 11) użycie wyrazu dwuznacznego albo 12) wyrazu ogólnie znanego i utartego. [przypis tłumacza]
odparła — dziś popr.: odpowiedziała. [przypis edytorski]
odparł Sokrates Krytonowi — [w:] Platon, Fedon, 115b (LXIV). [przypis tłumacza]
odparł: „Wiedziałem o tym” — historyczne. Wielu ludzi, mimo że bardzo ciekawych, z niechęcią słucha nowin: obawiają się pozoru upośledzenia w stosunku do tego, kto je opowiada. [przypis autorski]
odparto — odpędzono. [przypis edytorski]
