Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 466 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8294 przypisów.
Za: D. Saunders, Authorship and copyright, London 1992., s. 117. [przypis autorski]
Za: D. Saunders, Authorship and copyright, London 1992, s. 159. [przypis autorski]
zad — tylna część ciała, pośladki. [przypis redakcyjny]
zadudniały — dziś popr.: zadudniły. [przypis edytorski]
zadudolić — grać na dudach. [przypis autorski]
zadufały — zarozumiale. [przypis autorski]
zadumać — dziś popr.: zadumać się. [przypis edytorski]
zadumany — tu: wydumany; wymyślony. [przypis edytorski]
zadumianie — dziś popr.: zadumanie. [przypis edytorski]
zadumieje — dziś: zdumieje. [przypis edytorski]
zadumienie — zdumienie bądź zaduma. [przypis edytorski]
zadumiony — dziś: zadumany (pogrążony w zadumie). [przypis edytorski]
zadumi — wprawi w zdumienie. [przypis redakcyjny]
za dumną chlubę — za przechwałki, obnoszenie się ze swoim czynem. [przypis edytorski]
za durno (z ukr.) — za darmo; na próżno. [przypis edytorski]
zadurzyć się — zakochać się. [przypis edytorski]
Zaduszki — święto w kościele katolickim poświęcone pamięci zmarłych, przypadający na 2 listopada. [przypis edytorski]
Zaduszki — także: Dzień Zaduszny lub Święto Zmarłych, święto w kościołach chrześcijańskich poświęcone wspomnieniu wszystkich zmarłych wiernych, obchodzone 2 listopada, następnego dnia po święcie Wszystkich Świętych; święto wywodzi się z ludowych uroczystości ku czci zmarłych obchodzonych w kulturze przedchrześcijańskiej, opartych na tym samym przeświadczeniu o obcowaniu dusz zmarłych z żywymi oraz o mocy wstawienniczej żyjących. [przypis edytorski]
zaduszliwy — astmatyczny. [przypis autorski]
zaduszny — czyniony za dusze. [przypis edytorski]
za dużośmy mieli — za dużo mieliśmy. [przypis edytorski]
zadworować (daw.) — zażartować. [przypis edytorski]
zadychliwość (gw.) — zadyszka. [przypis edytorski]
zadychra (łac. Branchipus) — rodzaj skorupiaka z rzędu bezpancerzowców, należącego do zwierząt słodkowodnych; w Polsce występuje zadychra pospolita (Branchipus schaefferi), żyjąca w okresowo wysychających zbiornikach wodnych. [przypis edytorski]
zadywytsia wsij swit bożyj (ukr.) — zadziwi się cały boży świat; zadywytysia — zapatrzeć się, patrzeć z fascynacją. [przypis redakcyjny]
zadźwiękło — dziś popr. zadźwięczało. [przypis edytorski]
zadźwięknąć (daw.) — zadźwięczeć. [przypis edytorski]
zadżdżyło się — spadł deszcz; por. dżdżyć: padać (o deszczu). [przypis edytorski]
zadżdżyło — spadło jak deszcz. [przypis edytorski]
zadziać (gw.) — podziać, zgubić. [przypis edytorski]
zadziać się (daw.) — zapodziać się. [przypis edytorski]
zadziczony — dziś: zdziczały. [przypis edytorski]
zadzierać (gw.) — zahaczać. [przypis edytorski]
zadziergnąć — dziś popr.: zadzierzgnąć. [przypis edytorski]
zadzierny — dziś raczej: zadziorny. [przypis edytorski]
zadzierżawać (daw.) — utrzymywać. [przypis edytorski]
zadzierżeć się (starop.) — wstrzymać się. [przypis redakcyjny]
zadzierżystość — skłonność do zaczepki, do szukania zwady, zadziorność. [przypis redakcyjny]
zadzierzgać — zawiązywać. [przypis edytorski]
zadzierzgnąć — zaciągnąć, zawiązać. [przypis edytorski]
zadzierzgnąć — zawiązać. [przypis edytorski]
zadzierzgnięty — zawiązany, mocno ściśnięty w węzeł lub pętlę. [przypis edytorski]
zadzierzysty — charakterny. [przypis edytorski]
zadzierzysty — skłonny do zaczepek. [przypis edytorski]
Zadzik, Jakub — biskup krakowski (1635–1642). [przypis redakcyjny]
Zärtlichkeit — hier: Schwachheit. [przypis edytorski]
zafantować — dać w zastaw. [przypis edytorski]
zafantować (daw.) — dać w zastaw za długi. [przypis edytorski]
zafantować (daw.) — zająć za długi. [przypis edytorski]
zafantowany (daw.) — zajęty za długi. [przypis edytorski]
Za faraona Semempsesa ukazywały się… Za Boetosa rozwarła się ziemia… Za panowania Neferchesa wody Nilu przez jedenaście dni były słodkie jak miód. — zaczerpnięte z historii Egiptu spisanej w III w. p.n.e. przez kapłana egipskiego Manethona. [przypis edytorski]
zafarbowany — tu: zakrwawiony; por. farba: krew. [przypis edytorski]
z afektem — z (niemiłym) uczuciem, z oburzeniem. [przypis redakcyjny]
zaferować (z łac. fero, ferre: nieść, podawać, przekazywać) — tu: przynieść (wypłatę), zarobić. [przypis edytorski]
zafolowane — zatłuszczone, zabrudzone. [przypis redakcyjny]
zafolują — zabrudzą. [przypis redakcyjny]
zaforszusować (daw.) — wypłacić zaliczkę. [przypis edytorski]
zafrasować się (daw.) — zasmucić się, zmartwić. [przypis edytorski]
zafrasować się (daw.) — zmartwić się. [przypis edytorski]
zafrasować się (starop.) — zmartwić się, zasmucić się. [przypis edytorski]
zafrasować się — zmartwić się. [przypis edytorski]
zafrasowany (daw.) — zmartwiony. [przypis edytorski]
zafrasowany (daw.) — zmartwiony, zasmucony. [przypis edytorski]
zafrasowany — zmartwiony. [przypis edytorski]
zafrontować — zrobić komu afront, ubliżyć, uchybić. [przypis redakcyjny]
Za Fryderyka kapica znajoma — Opowiadano, że cesarz Fryderyk II przestępców politycznych, obwinionych o obrazę majestatu, kazał obwijać w opony ołowiane rozpalone żarem, w których ich ciała z wolna gorzały. [przypis redakcyjny]
zafuknąć duchy moskiewskie — zmusić do milczenia służalców Rosji. [przypis redakcyjny]
zagabać (daw.) — zagadnąć. [przypis edytorski]
zagabnąć (daw.) — zagadnąć. [przypis edytorski]
zagabnąć (daw.) — zagadnąć, tu: obrazić. [przypis edytorski]
zagabnąć — zagadnąć, zaczepić. [przypis edytorski]
Zagadka znaleziona w fundamentach klasztoru telemitów — Cała ta wyrocznia wzięta jest, z wyjątkiem dwóch pierwszych i dziesięciu ostatnich wierszy, z dzieł współcześnie żyjącego niejakiego Melina de Saint-Gelais, zagorzałego kalwina, który wszystkie nieszczęścia Francji przypisywał stronnictwu katolików. Proroctwo to jego wywarło później duże wrażenie, jako iż Melin de Saint-Gelais umarł w r. 1558, nie dożył przeto wybuchu wojny domowej. Przez ostrożność Rabelais dodaje ostatni ustęp prozą, mając na celu, dla zasłonięcia się przed możliwą zaczepką, pozorne zbagatelizowanie i obrócenie w żart znaczenia całej przepowiedni. [przypis tłumacza]
zagadki słać do Kuryjera — chodzi o „Kurier Warszawski”, założoną w 1821 r. najważniejszą gazetę informacyjną Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]
zagadł (forma 3 os. lp. rodz. m. od: zagadnąć) — dziś popr. zagadnął. [przypis edytorski]
zagadło — dziś popr.: zagadnęło. [przypis edytorski]
Zagadnienia filozofii dziejów — rozprawa Georga Simmla z 1904 roku. [przypis edytorski]
Zagadnienie człowieka z jego pragłębiami (…) będzie coraz większą zagadką — S. Przybyszewski, Zur Psychologie…, I, s. 23–24. [przypis autorski]
Zagadnienie stylu wiąże się najściślej z metodami krytyki literackiej Brzozowskiego. Jest ono niejako podstawą tych metod — por. artykuł piszącego, [K. Wyka,] Brzozowskiego krytyka krytyki, „Pion” 1933, nr 4 (przedruk Stara szuflada, s. 38–44). Założeń tych, niestety, zupełnie nie uwydatnia Stefania Zdziechowska w rozdziale pracy Stanisław Brzozowski jako krytyk literatury polskiej. (Prace historyczno-literackie, Kraków 1927, nr 29), poświęconym Brzozowskiemu jako teoretykowi krytyki literackiej (s. 36–46). [przypis autorski]
zagadnienie wolności woli — zajmuje się nim właśnie nasza rozprawa. [przypis redakcyjny]
zagadniony (daw. forma) — dziś: zagadnięty. [przypis edytorski]
zagadniony — imiesłów przym. bierny, dziś popr. z inną końcówką: zagadnięty. [przypis edytorski]
zagaić — zacząć rozmowę, dyskusję, obrady itp. [przypis edytorski]
Zagaił o królu Jakubie, o pretendencie, o dawnym dworze w Saint-Germain — Jakub II (1633–1701), ostatni katolicki król Anglii (oraz Szkocji, jako Jakub VII), został w 1688 zdetronizowany przez parlament i uciekł do Francji; na wygnaniu przebywał w podarowanym mu przez Ludwika XIV pałacu w Saint-Germain-en-Laye pod Paryżem; po jego śmierci pretendentem do tronu został jego jedyny syn. [przypis edytorski]
zagałuszyć — zagłuszyć, przytłumić, obezwładnić. [przypis redakcyjny]
za gardła wydawali (starop.) — na śmierć [wydawali]. [przypis redakcyjny]
zagardlić — zadusić. [przypis autorski]
Zagarnął Azję — naturalnie nie część świata, lecz rzymską prowincję tej nazwy [obejmującą zach. część Azji Mniejszej]. [przypis tłumacza]
zagarnął — z dawnych ziem ruskich Rzeczypospolitej od r. 1772 znalazły się w zaborze austriackim województwa ruskie i bełskie, część ziemi chełmskiej, część województwa podolskiego. [przypis redakcyjny]
zagarniono — dziś: zagarnięto. [przypis edytorski]
zagartywać (daw.) — zagarniać. [przypis edytorski]
zagiąć parol (daw.) — upatrzyć sobie kogoś. [przypis edytorski]
zagiąć parol (daw.) — uwziąć się. [przypis edytorski]
zagiąć parol — powziąć mocne postanowienie względem kogoś. [przypis edytorski]
zaginione plemiona — część narodu izraelskiego, która została przesiedlona przez Asyryjczyków po upadku Królestwa Izraela w końcu VIII w. p.n.e. Biblia ani inne źródła nie podają jednoznacznie, co się z nimi stało, dlatego w tradycji żydowskiej trwa nadzieja, że potomkowie zaginionych Żydów żyją gdzieś w ukryciu i kiedyś połączą się z narodem. Zaginione plemiona bywają też nazywane Czerwonymi Żydami (Die Roite Yiddelech). [przypis edytorski]
zagiździć — zatkać, zapchać. [przypis autorski]
Zagłada Tebów i Persepolis (…) wytracenie Kosseńczyków — por. Plutarch, Aleksander Wielki, 18 i 22 [w:] Żywoty sławnych mężów; Kwintus Kurcjusz Rufus, Historia Aleksandra Wielkiego, X, 4 i 5. [przypis tłumacza]
Zagłębiać się w nieświadomych zakątkach duszy (…) niezmierne jej powiązania — S. Lack, Przegląd Przeglądów, „Życie” 1899, nr 5. [przypis autorski]
zagłębie (daw.) — miejsce zagłębione, kotlina, dolina. [przypis edytorski]
Zagłębie — mowa o Zagłębiu Dąbrowskim, ośrodku przemysłu górniczego i hutniczego. [przypis redakcyjny]
za głębokoście go (…) wrazili — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: za głęboko go wraziliście. [przypis edytorski]
