Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159974 przypisów.
Zdrowaś — jedna z modlitw w kościele katolickim, zaczynająca się od słów „Zdrowaś Mario, łaskiś pełna”; tu: czas potrzebny na odmówienie tej modlitwy. [przypis edytorski]
Zdrowaś — w spisie treści wiersz figuruje pod tytułem ave. [przypis edytorski]
zdrowie Aleksandra — Branickiego. [przypis redakcyjny]
zdrowie jego — pana de Mora. [przypis tłumacza]
Zdrowie nasze w ręku waszych — Rdz 47, 25, ze zmianą lp adresata na lm. [przypis edytorski]
Zdrowie Prezesa — on nas powiedzie drogą honoru — „Lokajstwo” wycisnęło piętno zawodowe na członkach klubu. Posługują się oni frazeologią dawnych panów, przeciw którym występują (tytuł Prezesa, „droga honoru”); oburza się na to nieco dalej hr. Henryk. [przypis redakcyjny]
Zdrowie rad mam od ciebie — z przyjemnością przyjmuję twój toast za zdrowie. [przypis redakcyjny]
zdrowie (starop.) — tu: życie. [przypis edytorski]
zdrowie (starop.) — życie. [przypis redakcyjny]
zdrowie — tu: życie; nad zdrowie kocha: kocha nad życie. [przypis edytorski]
zdrowie — [tu:] życie. [przypis redakcyjny]
zdrowi — uzdrawia. [przypis redakcyjny]
zdrowobym ją nazad beł wprowadził (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika w trybie przypuszczającym daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zdrowo wyprowadziłbym ją nazad wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
zdrowszy (starop. forma) — dziś M.lm: zdrowsi. [przypis edytorski]
zdrowymi, prześlicznymi kroki — daw. składnia; dziś popr. forma N.lm: (…) krokami. [przypis edytorski]
zdrowymi przykłady — daw. forma N.lm; dziś: zdrowymi przykładami. [przypis edytorski]
Zdrowym można się czuć (…), ale nie można nigdy wiedzieć, że się jest zdrowym (…) — ten ustęp, także nie całkiem jasno sformułowany, interpretuję tak: ponieważ poczucie zdrowia nie musi świadczyć o rzeczywistym, naprawdę zażywanym zdrowiu, przeto długie życie może świadczyć tylko o zażytym, tj. naprawdę posiadanym zdrowiu. Dietetyka więc zajmuje się tylko tym zdrowiem, a zarazem kwestią przedłużenia życia. Natomiast kwestią uczuć miłych, związanych z (omylnym) poczuciem zdrowia, a zarazem kwestią potęgowania tych miłych uczuć, a więc sprawą używania życia, się nie zajmuje. [przypis tłumacza]
zdrowy rozsądek — „zdrowy rozsądek” oznacza u Greków także panowanie nad sobą, skromność, moralność, słowem wysoką kulturę moralno-umysłową. [przypis tłumacza]
zdrowy — tu: pomyślny. [przypis edytorski]
zdrożność — coś, co wykracza poza nakazy obyczajowe. [przypis edytorski]
zdrożność — wykroczenie przeciw właściwym obyczajom. [przypis edytorski]
zdrożnoście (daw.) — dziś popr.: zdrożności, rzeczy zdrożne, naganne. [przypis edytorski]
zdrożny — nieprawidłowy, niemoralny. [przypis edytorski]
zdrożny — o czynach, myślach itp.: naganny, gdyż przekracza pewien zakaz obyczajowy. [przypis edytorski]
zdrożny — stanowiący wykroczenie przeciw właściwym obyczajom, naganny. [przypis edytorski]
zdrożonym się (…) poczuł i (…) roztęsknionym — dziś raczej: zdrożony się (…) poczuł i (…) roztęskniony. [przypis edytorski]
zdrożony — zmęczony wędrówką. [przypis edytorski]
zdrożyć (daw.) — zboczyć z drogi. [przypis edytorski]
zdrożyć się (daw.) — zmęczyć się. [przypis edytorski]
zdrożyć się — zmęczyć się drogą. [przypis edytorski]
z drugą (…) stronę (daw.) — dziś: z drugiej strony. [przypis edytorski]
z drugich — tu: z innych. [przypis edytorski]
Z drugiego wiatru, co od Szwabów wieje — W oryginale: del secondo Vento di Soave genero il terzo. Dante każdego z trzech panujących Hohensztaufów symbolicznie nazywa wiatrem (il vento), który wiejąc od Szwabów, przynosił burze, jakie zawsze zachmurzały i kłóciły spokój Włoch, jego ojczyzny. [przypis redakcyjny]
z druku wyszła Maria między połową lipca a 9 sierpnia 1825 r. — „Kurier Warszawski” z dnia 7 lipca 1825 r. donosi, że wkrótce wyjdzie, a w dniu 9 sierpnia, że już wyszła. [przypis redakcyjny]
zdrużyć się — stowarzyszyć się; zaprzyjaźnić się. [przypis redakcyjny]
zdryfowałeś — zboczyłeś. [przypis autorski]
z drżeniem widoku końca muszą czekać — inwersja: z drżeniem muszą czekać końca widoku. [przypis edytorski]
zdrzewiały — dziś: zdrewniały. [przypis edytorski]
zdrzymnąć — dziś popr.: zdrzemnąć. [przypis edytorski]
zdrzymnie — popr. zdrzemnie. [przypis edytorski]
z duchy brata — dziś popr. forma N.lm: z duchami (…). [przypis edytorski]
z duchy — dziś forma N.lm: z duchami. [przypis edytorski]
z duchy — dziś popr. forma: z duchami. [przypis edytorski]
zdudzieć — ogłupieć. [przypis autorski]
z dumajką (neol. ros. od: думать: myśleć) — z myśleniem. [przypis edytorski]
zdumiała — dziś popr.: zdumiała się. [przypis edytorski]
zdumiał — dziś popr.: zdumiał się. [przypis edytorski]
zdumiały (daw. forma) — zdumiony. [przypis edytorski]
zdumiały (daw.) — zdumiony. [przypis edytorski]
zdumiały — dziś: zdumiony. [przypis edytorski]
zdumiały — dziś: zdumiony, zdziwiony. [przypis edytorski]
zdumiały (starop. forma) — zdumiony. [przypis edytorski]
zdumiały — tu: zdumiony. [przypis edytorski]
zdumiali — dziś: zdumieni. [przypis edytorski]
zdumieli — dziś: zdumieli się. [przypis edytorski]
zdumienie — wg Platona zdumienie jest reakcją na złożoność świata, które stało się impulsem do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, dlaczego świat jest właśnie taki, jaki jest. Zdumienie jest więc niezbędne do powstania nauki. [przypis edytorski]
Zdumiony minister sprawdził; po czym wydobył sztylet z kieszeni od kamizelki. — prałat rzymski byłby zapewne niezdolny dzielnie dowodzić korpusem armii, jak to się nieraz przydarzyło generałowi dywizji, który był ministrem policji w Paryżu w czasie zamachu Maleta; ale nigdy nie dałby się tak łatwo uwięzić u siebie w domu. Zanadto by się bał drwin swoich kolegów. Rzymianin, który wie, że go nienawidzą, nie rusza się bez broni. Autor nie uważał za potrzebne usprawiedliwiać wielu innych drobnych różnić między sposobami działania i mówienia w Paryżu a w Rzymie. Nie silił się zacierać tych różnić; przeciwnie, sądził, że trzeba je śmiało wydobyć. Rzymianie, których maluje, nie mają być Francuzami [generałowi dywizji, który był ministrem policji — minister policji René de Rovigo był aresztowany przez uczestników spisku zorganizowanego w 1812 r. przeciwko Napoleonowi przez generala Claude Maleta; Red. WL]. [przypis autorski]
zduńskiego narodu — z garncarzy [pochodzić, wywodzić się]. [przypis redakcyjny]
zdun — dziś: rzemieślnik zajmujący się budową i konserwacją pieców i kominków; tu: rzemieślnik wyrabiający wszelkie naczynia i przedmioty (w tym również piece, kafle itp.) z gliny; garncarz. [przypis edytorski]
zdun — rzemieślnik budujący piece. [przypis edytorski]
zdun — rzemieślnik stawiający i naprawiający piece. [przypis edytorski]
zdun — rzemieślnik stawiający piece. [przypis edytorski]
zdun — rzemieślnik zajmujący się piecami. [przypis edytorski]
zdurzeć (gw.) — zgłupieć, zwariować. [przypis edytorski]
zdurzony — dziś: odurzony. [przypis edytorski]
zdurzyć (daw., gw.) — odurzyć, oszołomić. [przypis edytorski]
zdurzyć (daw.) — odurzyć, oszołomić; oszukać. [przypis edytorski]
zdurzyć (daw.) — oszukać. [przypis edytorski]
zdurzyć (gw.) — ogłupić, omamić. [przypis edytorski]
zdurzyć — odurzyć, oszołomić. [przypis edytorski]
zdurzyć — odurzyć, oszukać. [przypis edytorski]
zdurzyć — oszukać, ogłupić. [przypis edytorski]
zdużać (daw.) — wygrać, przemóc, dać radę. [przypis edytorski]
zdużać (gwar.) — dać radę, potrafić. [przypis redakcyjny]
zdużać (starop.) — dać radę, potrafić. [przypis edytorski]
zdużać — wydołać, poradzić sobie z czymś. [przypis redakcyjny]
zdużać (z ukr.) — dawać radę, mieć siłę, nadążać. [przypis edytorski]
zduża — potrafi. [przypis edytorski]
z dużemi sześcią guzami (daw. forma) — dziś N.lm: z dużymi sześcioma guzami. [przypis edytorski]
Z dwóch ludzi, którzy opowiadają niedorzeczne baśnie — Mahomet i Duch św.; Koran i Biblia. [przypis tłumacza]
z dwoma moimi współtowarzyszami podróży — Aleksander i Stefan Hołyńscy. [przypis redakcyjny]
z dworzany — dziś popr.: z dworzanami. [przypis edytorski]
z dwunastą nawy (daw.) — z dwunastoma okrętami. [przypis edytorski]
z dwusiecznym grotem — z grotem z obu stron. [przypis edytorski]
zdybać (daw.) — przyłapać; tu: spotkać. [przypis edytorski]
zdybać (daw.) — spotkać. [przypis edytorski]
zdybać (gw.) — tu: spotkać. [przypis edytorski]
zdybać (pot.) — przyłapać kogoś na czymś. [przypis edytorski]
zdybać — przyłapać. [przypis edytorski]
zdybać — przyłapać; tu: spotkać. [przypis edytorski]
zdybać — schwytać, przyłapać. [przypis edytorski]
zdybać się (daw.) — spotkać się. [przypis edytorski]
zdybać się z kimś — spotkać się z kimś, trafić na kogoś, przyłapać kogoś. [przypis edytorski]
zdybać — spotkać. [przypis edytorski]
zdybany — tu: znaleziony, przypadkowo przyjęty. [przypis edytorski]
zdyb (gw.) — znajda. [przypis redakcyjny]
zdybywać — tu: spotykać. [przypis edytorski]
Zdycha we śnie ulica Krochmalna (…) usta zaciska do krwi — ulica Krochmalna znajdowała się na terenie getta warszawskiego, zamkniętej dzielnicy, utworzonej jesienią 1940 r. przez nazistów dla odizolowania osób pochodzenia żydowskiego od reszty polskiego społeczeństwa i od dzielnicy niemieckiej. Na niewielkim terytorium stłoczono 460 tys. osób, przesiedlonych z innych części Warszawy oraz z innych miejscowości wcielonych do III Rzeszy. Średnio na jeden pokój przypadało ponad 9 osób. Dzielnicę szczelnie zamknięto, nikt nie mógł jej opuścić bez zgody okupacyjnych władz. Zapasy żywności i innych artykułów przywiezione przez przesiedleńców szybko się wyczerpały, a w getcie zaczął panować głód i choroby. Wynikało to z planowej polityki nazistów, którzy ograniczyli dzienną dawkę kalorii do 180 (czyli 10 proc. tego, czego potrzebuje dorosła osoba). Do getta nie wpuszczano lekarstw i szczepionek. Organizacje żydowskie prowadziły w tych trudnych warunkach darmowe jadłodajnie, wydające dziesiątki tysięcy posiłków dziennie, a żydowscy lekarze próbowali ratować ofiary głodu na wszelkie sposoby. Jednak przy braku dostępu do żywności i środków medycznych ponad 90 tys. więźniów getta zmarło z głodu i chorób jeszcze przed rozpoczęciem wielkiej deportacji jego mieszkańców latem 1942. [przypis edytorski]
zdyfamować (daw.) — zniesławić, oczernić. [przypis edytorski]
zdyim (starop. forma) — zdejmij. [przypis edytorski]
