Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159475 przypisów.

tbc (med.) — skrót od łac. tuberculosis: gruźlica. [przypis edytorski]

T. Burek, Zamiast powieści, Warszawa 1972, s. 295. [przypis autorski]

tchaïkhaneh — dosłownie: dom herbaciany. [przypis autorski]

tchawka — narząd oddechowy występujący u części stawonogów; tu: aparat szparkowy rośliny, organ służący do wymiany gazowej między tkankami rośliny a atmosferą. [przypis edytorski]

Tchem moim brzydziła się żona moja… — Hi 19, 17 [biblijna Księga Hioba w przekładzie ks. Jakuba Wujka]. [przypis autorski]

tchnąć (gw.) — tknąć. [przypis edytorski]

tchnąć (starop.) — tu: oddychać. [przypis edytorski]

tchnąć — tu: cechować się. [przypis edytorski]

tchnąć — wywołać w kimś. [przypis edytorski]

tchnie (daw.) — słabo [od]dycha. [przypis redakcyjny]

tchnienie (starop.) — ciężki, dychawiczny oddech. [przypis edytorski]

tchnieszli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li w funkcji wzmacniającej i pytającej; znaczenie: czy tchniesz. [przypis edytorski]

tchniny — chodzi o tahinę (hebr. tchina) a. tahini: bliskowschodnią pastę z prażonych zmielonych ziaren sezamu, jeden z podstawowych składników kuchni izraelskiej, podawaną z płaskim pszennym plackiem lub jako dodatek do rozmaitych potraw. [przypis edytorski]

tchórstwo — tchórzostwo. [przypis edytorski]

tchórzów — dziś popr. forma D. lm: tchórzy. [przypis edytorski]

Tchórz w skórze lwiej, zająwszy legowisko cudze, na moim mści się panu — Ajgistos, syn Tyestesa. Jest on w tragedii zawsze przedstawiany jako tchórz (por. Sofoklesa Elektra), gdyż mści się za pomocą niewiasty, Klitajmestry. [przypis redakcyjny]

tchu dostać nie móc — dziś popr. raczej: nie móc tchu złapać. [przypis edytorski]

tchu niewiele (…) stanie — tchu niewiele pozostaje. [przypis edytorski]

tęć bych ja podparła (starop.) — tę podparłabym; podparłabym ją. [przypis edytorski]

tęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

tęchnąć (daw.) — tracić obrzęk. [przypis edytorski]

tę, co umie kochać — zam.: tę którą umie kochać. Poeta nie zauważył widocznie dwuznaczności. [przypis redakcyjny]

Tęcza — polskie czasopismo kulturalno-społeczne, wyd. w latach 1927–1939 w Poznaniu, jedna z nielicznych kolorowych gazet w międzywojennej Polsce. [przypis edytorski]

tęczować (daw.) — mienić się barwami tęczy. [przypis edytorski]

tęczowe mosty czułości nad pustką — można odnieść to zdanie do postaci Irydiona, którego imię pochodzi od Iris (mit. gr.): tęcza; posłanka bogów. Irydion (tytułowy bohater dramatu Zygmunta Krasińskiego) miał być uosobieniem myśli, że miłość ojczyzny przynosi zbawienie. Również następna wzmianka o „malowankach częstochowskich” nawiązuje do stylu poezji patriotycznej Krasińskiego, mianowicie Psalmów przyszłości. [przypis edytorski]

tę daję prowincję (hanc tibi impero provinciam) — provincia oznacza pierwotnie „zakres działania”, przyznawany komuś przez władzę (np. przez naczelnego wodza, przez senat). [przypis tłumacza]

tę drugą — tak dla wyrazistości; w oryginale eam: ją. [przypis tłumacza]

tęga (gw.) — ciężkość, duszność. [przypis autorski]

tęga (gw.) — siła; tu: duszność. [przypis edytorski]

tęgiem — dziś popr. forma N.lm.: tęgim. [przypis edytorski]

tęgi — mocny; o dużym nasileniu; tu: szybki. [przypis edytorski]

tęgi — mocny. [przypis edytorski]

tęgi — mocny, silny; masywny. [przypis edytorski]

tęgo (gw., daw.) — uparcie, mocno. [przypis autorski]

tęgom (gw.) — tęgą; mocną. [przypis edytorski]

tęgo — mocno, dużo. [przypis edytorski]

tęgość (…) broni kutej w Damaszku — w okolicach Damaszku w Syrii od X do XVI w. produkowano bardzo cenioną broń z wyjątkowo twardej, a zarazem sprężystej stali, zwanej stalą damasceńską. [przypis edytorski]

tęgość — μῆκος; Pape, übertrieben: Grösse. Trudno za tłumaczem łacińskim i niemieckim mówić o „długości”, skoro o kilka wierszy wyżej jest mowa o tym, że Jan kazał je porżnąć. [przypis tłumacza]

tęgoś im przysolił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: tęgo im przysoliłeś. [przypis edytorski]

Tęgospust — Wedle tradycji komentatorów Tęgospust ma przedstawiać króla Ludwika XII: w ten sposób Gargantua byłby Franciszkiem I, a Pantagruel Henrykiem II. Jak już w przedmowie zaznaczono, trzeba się bardzo mieć na ostrożności przeciwko takiej mechanicznej symplifikacji bujnej, kapryśnej i wielostronnej satyry Rabelais'go. [przypis tłumacza]

tęgo — tu: dzielnie. [przypis edytorski]

tę, którą wielki mówca Lyzjasz ułożył na piśmie dla niego (…) — por. Cicero, De oratore, I, 54. [przypis tłumacza]

tę, która by prawu nieposłuszną była, listownie napomni — te słowa usunięto w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]

tėmijasi — slepiasi. [przypis edytorski]

tėmyti — atidžiai žiūrėti. [przypis edytorski]

tėmyti (brus.) — atidžiai žiūrėti, sekti. [przypis edytorski]

tęm zabił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: tę zabiłem. [przypis edytorski]

ténébreux (fr.) — mroczny, ponury. [przypis edytorski]

tę opinią (daw. B. lp rodz. ż.) — tę opinię. [przypis edytorski]

tę Panią-Ubóstwo przepoił słońcem i zapachem wiosny umbryjskiej — ks. Cz. Falkowski, Św. Franciszek z Asyżu, Wilno 1926. [przypis autorski]

Tępa Podkowa — autentyczny herb: złoty krzyż pod białą podkową na niebieskim polu. [przypis edytorski]

tępa podkowa — autentyczny herb: złoty krzyż pod białą podkową na niebieskim tle. [przypis edytorski]

tępe — w oryg. niem. stumpfes: zobojętniały, apatyczny. [przypis edytorski]

… tępicieli i tępionych — tyle tylko próbowano składać dla „Ogniwa”; dalszy ciąg, wobec nieubłaganego pastwienia się cenzora, pozostał jedynie w rękopisie. [przypis autorski]

tępicie ogniem i mieczem wszystkich, którzy pozostają w błędzie tak niewinnym, mianowicie w wierze, że Bóg kocha jeszcze to, co kochał niegdyś — Jest to źródło zaślepienia Żydów, iż nie czują, że porządek ewangelii jest w sferze zamiarów Boga i że w ten sposób jest wynikiem samej jego niezmienności. [przypis redakcyjny]

tępi z natury — brak rozgarnięcia u Beotów był przysłowiowy, mówiono o rozumie, uchu beockim, nawet o beockiej świni. [przypis tłumacza]

tępotanie (neol.) — tupot. [przypis redakcyjny]

tę pracą (daw.) — forma B.lp r.ż., dziś popr.: tę pracę. [przypis edytorski]

Tę prawość (…) twarzą? — Tutaj Filint uderza w słabą stronę pancerza Alcesta. Zarazem w ekspozycji sztuki pojawia się nowy motyw; dowiadujemy się, że ten zacięty krytyk ludzkości kocha i to kocha osobę będącą wcieleniem tych właśnie wad, które tak potępia. [przypis tłumacza]

tępy — νωθής. [przypis tłumacza]

Tę samą datę wskazywał rękopis należący do Mirabeau, sądząc według tytułu zamieszczonego w katalogu sprzedaży książek po nim pozostałych — por. Elisabeth A. Forster, Ph. D., Le dernier séjour de J. J. Rousseau à Paris-1770–1778, Smith College Studies in Modern Languages, Vol. II, Nr. 2–3, January–April 1921, Northampton Massachusetts, USA. Za odpis ustępu tej pracy, odnoszącego się do Uwag, składam gorące podziękowanie p. prof. Romanowi Dyboskiemu. [przypis redakcyjny]

tęschniący — ortografia, przy której Narcyza Żmichowska upierała się, upatrując w takim zapisie odwołanie do słowa tchnienie. [przypis edytorski]

tęschnota — „Pod względem ortografii Tęschnoty, protestuję przeciw wszelkim, a tym bardziej ruskim źródłosłowom; niech będzie Toska dla tego, co się troska, ale mnie tchnienia koniecznie trzeba w tęschnocie, i choćby go dotychczas nie bywało, to ja biorę i trzymać będę; jedyna protestacja, której sobie przeciw całemu twemu listowi pozwalam…” (Do Elli, 20 marca 1871). [przypis redakcyjny]

tęskliwa (starop.) — tęskniąca. [przypis redakcyjny]

tęsknica — tęsknota. [przypis edytorski]

tęsknica — tęsknota, żal, smutek, żałoba. [przypis edytorski]

tęsknice (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: tęsknicy; tęsknoty. [przypis edytorski]

tęsknicie — dziś popr. forma trybu rozkazującego: tęsknijcie. [przypis redakcyjny]

tęskno go było z pokojem — znudził go pokój. [przypis edytorski]

tęskność (daw.) — tęsknota. [przypis edytorski]

tęskność — dziś popr.: tęsknota. [przypis edytorski]

tęsknota — w oryginale niem.: Erwartung: oczekiwanie. [przypis edytorski]

Tęsknota w sercu moim łka, jak dziki jesienny wiatr — W. Perzyński, Poezje, wyd. II, Warszawa 1923, s. 66 (Przez fale wód). [przypis autorski]

Tę smutną działalność autora Martwych dusz w ostatnich latach życia jego Pypin starał się wytłumaczyć… — [Pypin], Charakterystyki prądów literackich w Rosji, 1873. [przypis autorski]

tètè de veau bouillie (fr.) — gotowana głowa cielęca. [przypis edytorski]

tête-à-tête (fr.) — sam na sam. [przypis edytorski]