Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

rosół — tu: przykrość. [przypis redakcyjny]

rosocha — rozwidlony pień drzewa. [przypis edytorski]

rosocha — rozwidlony pień drzewa; także: poroże. [przypis edytorski]

rosochaty — gęsto rozgałęziony. [przypis edytorski]

rosołek — tu: kwas z kiszonej kapusty. [przypis edytorski]

rosomak — duży drapieżny ssak z rodziny łasicowatych, przypominający niedźwiedzia. [przypis edytorski]

rosować (gw.) — o zbożu: kwitnąć. [przypis edytorski]

rosować — uprawiać ziemię na rosach, czyli miejscach po wypalonym lesie. [przypis edytorski]

rospaczać — dziś popr. pisownia: rozpaczać. [przypis edytorski]

rospacz — dziś popr. pisownia: rozpacz. [przypis edytorski]

rospościerać (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozpościerać. [przypis edytorski]

rosprawa (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozprawa. [przypis edytorski]

rosproszony (starop. forma ort.) — rozproszony. [przypis edytorski]

rospuściła (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozpuściła. [przypis edytorski]

rospuściwszy (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozpuściwszy. [przypis edytorski]

rossę — oryginalnie u Kochanowskiego, zgodnie z dawną ortografią jest: rossę. [przypis edytorski]

Rossetti, Dante Gabriel (1828–1882) — angielski poeta, malarz i tłumacz. [przypis edytorski]

Rossi Ernest (1829–1896) — znakomity aktor włoski, świetny odtwórca ról szekspirowskich. Przybył na gościnne występy do Warszawy 16 czerwca 1878. [przypis redakcyjny]

Rossi, Ernesto (1827–1896) — wł. aktor, występował w Warszawie w 1877 i 1878 r. [przypis edytorski]

Rossi, Giovanni (1856–1943) — włoski anarchista; kierując się ideami tzw. socjalizmu utopijnego, w 1890 założył kolektywistyczną kolonię w brazylijskim stanie Parana, która przetrwała do 1893. [przypis edytorski]

Rossini, Gioacchino (1792–1868) — włoski kompozytor, twórca wielu oper. [przypis edytorski]

Rossini, Gioachino Antonio (1792–1868) — włoski kompozytor oper (stworzył ich 39). [przypis edytorski]

Rossi, Pellegrino (1787–1848) — włoski ekonomista, polityk i prawnik; ważna postać okresu monarchii lipcowej we Francji, po rewolucji w 1848 minister sprawiedliwości Państwa Kościelnego. [przypis edytorski]

Ross, James Clark (1800–1862) — bryt. oficer marynarki i odkrywca, badacz Arktyki. [przypis edytorski]

rosso antico (wł.) — czerwień antyczna. [przypis edytorski]

Rossolimo, Grigorij Iwanowicz (1860–1928) — rosyjski neurolog. [przypis edytorski]

rostąc — dziś popr.: rosnąc. [przypis redakcyjny]

rostąc (starop.; imiesł. od rość: rosnąć)— rosnąc. [przypis redakcyjny]

rostą (starop. forma 3 os. lm) — rosną; przen.: pochodzą. [przypis redakcyjny]

rostą (starop. forma) — dziś forma 3.os.lm: rosną. [przypis edytorski]

Rostand, Edmond (1868–1918) — francuski poeta i dramaturg, autor m. in. Cyrano de Bergeraca. [przypis edytorski]

Rostand, Edmond (1868–1918) — fr. pisarz, dramaturg. [przypis edytorski]

Rostand, Edmond (1868–1918) — popularny francuski dramaturg, jego najbardziej znane dzieło to Cyrano de Bergerac. [przypis edytorski]

rosterki (starop. forma ort.) — rozterki. [przypis edytorski]

Rostów — rosyjskie miasto w obwodzie jarosławskim. [przypis edytorski]

rostocharz a.  roztrucharz (starop.) — handlarz końmi. [przypis edytorski]

rostownia (daw.) — słodownia, pomieszczenie, w którym kiełkują ziarna jęczmienia na słód, używany do produkcji piwa. [przypis edytorski]

Rostra — mównica, ozdobiona dziobami zdobytych okrętów (rostrum — dziób). [przypis redakcyjny]

rostra — mównica publiczna. [przypis edytorski]

Rostworowski, Wojciech (1877–1952) — polski ziemianin, prawnik, pisarz, publicysta i senator w II RP. [przypis edytorski]

rostyrki (starop.) — rozterki; rozdźwięki, kłótnie; rostyrków: dziś D.lm, dziś: rozterek. [przypis edytorski]

Rosyanom — dziś: Rosjanom. [przypis edytorski]

rosyjska Ameryka — Alaska, która należała do Rosji, zanim w 1867 została sprzedana Stanom Zjednoczonym; bohaterowie trafili na wyspę w marcu 1865, wieloryb został wyrzucony na plażę na początku maja 1866. [przypis edytorski]

Rosyjskie samoloty bombardują Warszawę, pierwszy u nas nalot sowiecki — pierwszy nalot sowiecki na okupowaną Warszawę miał miejsce 23 czerwca 1941 r., w drugim dniu niemieckiej inwazji na ZSRR, ponowiony 24 i 25 czerwca (skutecznie zniszczono jedynie stanowiska niemieckiej artylerii przeciwlotniczej na torze wyścigów konnych na Służewcu). Następne naloty zostały przeprowadzone: 13 listopada 1941 (na węzeł kolejowy w okolicach ul. Towarowej); w nocy z 20 na 21 sierpnia, w nocy z 1 na 2 września i 13 września 1942 r.; wówczas zbombardowano m.in. tory i tabor kolejowy przy Dworcu Wileńskim na Pradze, niemieckie garaże wojskowe na tyłach Sejmu i most średnicowy; wiele bomb spadło na tereny getta warszawskiego; gdzie dobiegała właśnie końca wielka deportacja ludności żydowskiej do obozu zagłady w Treblince. [przypis edytorski]

Rosynant — imię konie Don Kichota, błędnego rycerza, tytułowej postaci powieści Miguela de Cervantesa. [przypis edytorski]

Rosynant — wychudły, kościsty koń Don Kichota, błędnego rycerza, tytułowej postaci powieści Miguela de Cervantesa. [przypis edytorski]

Rosynant (z hiszp. Rocinante rocin: szkapa)— wychudły, kościsty koń; końcówka (hiszp. -ante) jest końcówką imiesłowową służącą do tworzenia przydomków, zwykle o charakterze nobilitującym, dystyngowanym. [przypis edytorski]

rosy z Kastalu — wiersza, bo źródło kastalskie w Delfach Apollowi (i muzom) święte, więc poezji. [przypis redakcyjny]

Rosz-chodesz — początek miesiąca, nów. [przypis tłumacza]

Rosz Chodesz (Rosz Chojdesz) — początek miesiąca, nów. [przypis tłumacza]

roszcząc — rosząc, skrapiając (mowa o ofierze płynnej, tzw. libacji). [przypis edytorski]

Roszela — La Rochelle (a. La Rocheile), średniowieczne miasto-twierdza położone w zach. Francji, w regionie Akwitanii, nad Zatoką Biskajską. [przypis edytorski]

Rosz Haszana a. Rosz Haszane — Nowy Rok obchodzony zwykle we wrześniu. [przypis tłumacza]

Rosz Haszana — Nowy Rok żydowski przypadający zwykle na wrzesień. [przypis tłumacza]

Rosz Haszana (Rosz Haszone) — Nowy Rok obchodzony zazwyczaj we wrześniu. [przypis tłumacza]

Rosz ha-Szana — święto Nowego Roku, zwane też Świętem Trąbek. [przypis edytorski]

Rosz-haszana także: Rosz Haszana a. Rosz Haszone — Nowy Rok w judaizmie, obchodzony zazwyczaj we wrześniu. [przypis edytorski]

Rosz-haszana — żydowski Nowy Rok, inaczej: Święto Trąbek; święto upamiętniające pierwszy dzień stworzenia świata; w religii żydowskiej wierzy się, że w Rosz-haszana Bóg ocenia ludzi i zapisuje ich losy w dwóch księgach: sprawiedliwych wpisuje do Księgi Życia, grzeszników do Księgi Śmierci, pozostali ludzie mają 10 dni na poprawę (czas do święta Jom Kipur, Dnia Pojednania). [przypis edytorski]

Rosz ha-Szana — Żydowski Nowy Rok, nazywany też Świętem Trąbek. Święto upamiętnia pierwszy dzień stworzenia świata. W Rosz ha-Szana Bóg ocenia ludzi i zapisuje ich losy w dwóch księgach: sprawiedliwych wpisuje do Księgi Życia, grzeszników do Księgi Śmierci. Pozostali ludzie mają 10 dni na poprawę (czas do Jom Kippur czyli Dnia Pojednania). Żydzi dodatkowo odmawiają w ten dzień modlitwy Musal, oraz dmą w róg barani szofar. [przypis edytorski]

Rosz-haszana — żydowski Nowy Rok, nazywany też Świętem Trąbek; Święto upamiętnia pierwszy dzień stworzenia świata; Rosz-haszana Bóg ocenia ludzi i zapisuje ich losy w dwóch księgach: sprawiedliwych wpisuje do Księgi Życia, grzeszników do Księgi Śmierci; pozostali ludzie mają 10 dni na poprawę (czas do Jom Kipur, Dnia Pojednania). [przypis edytorski]

Rosz-haszana — (z hebr. Początek Roku; z jid. Roszeszone) święto Nowego Roku, w Polsce znane też jako Święto Trąbek. Rozpoczyna się pierwszego dnia miesiąca tiszri (wrzesień-październik). [przypis edytorski]

roszpunka a. roszponka — roślina warzywna, jej liście mają łagodny, lekko orzechowy smak. [przypis edytorski]

roszt (daw., gw.) — ruszt, konstrukcja z krzyżujących się prętów a. belek. [przypis edytorski]

rota — daw. jednostka piechoty polskiej, licząca do trzystu żołnierzy. [przypis edytorski]

rota (daw.) — tu: oddział żołnierzy. [przypis edytorski]

rota — kareivių būrys, kuopa. [przypis edytorski]

rotan (mal.) — rattan, ogólne określenie pnących palm z lasów tropikalnych Azji Płd.-Wsch., używanych do wyrobu plecionek. [przypis edytorski]

rota — pieśń hymniczna; oddział wojskowy. [przypis edytorski]

rota (starop.) — oddział wojska. [przypis edytorski]

rota (starop.; tu forma Ms. lp: rocie) — koło, gromada. [przypis redakcyjny]

rota — tekst przyrzeczenia. [przypis edytorski]

rotati poli (łac.) — gdy obracały się bieguny (Abl. abs.). [przypis edytorski]

rota — tu: formuła przysięgi. [przypis edytorski]

rota — tu: oddział wojsk. [przypis edytorski]

Rota — wiersz Marii Konopnickiej (1842–1910), a także pieśń hymniczna. [przypis edytorski]

Rote Fahne — (wł. Bandiera Rossa), powstała we Włoszech jedna z najsłynniejszych pieśni ruchu robotniczego, której tekst zmodyfikowano po dojściu Mussoliniego do władzy. [przypis edytorski]

Roterodan — Erazm Roterodamczyk urodził się 1467 z nieprawego łoża, do 9 roku chórowe pacholę, wcześnie okazywać zaczął pamięć szczęśliwą i dowcip żywy. Zwiedził Francją, Anglią, Włochy, pozyskał uwolnienie od ślubów zakonnych. Kardynali, mianowicie Medyceusz, później zasiadający na stolicy apostolskiej pod imieniem Leona X i następni papieże; królowie: angielski Henryk VIII i kanclerz jego Tomasz Morus, Franciszek I król francuski, Ferdynand węgierski i Zygmunt I monarcha polski, niemniej Karol V cesarz pisywali do niego, usiłując go do siebie przyciągnąć. Znosili się z nim listownie: Jan Łaski, synowiec arcybiskupa, Tideman Giese, później biskup chełmiński i Jan Turzo wrocławski pasterz. Ostatni posłał mu w darze cztery bryły złota, czapkę sobolową i 4 klepsydry roboty misternej. Erazm z Roterodamu najuczeńszy był w swym wieku, styl jego czysty i płynny, nieco upstrzony wszakże. Nieprzyjaciel zbytku, żył umiarkowanie, szczery, dobry i stateczny przyjaciel. Pochwała głupstwa i colloquia najznakomitszemi jego dzieły. Niektóre tego męża pisma drukowane w Krakowie, jako to: Judicium de nova nostri temporis heresiarum ecclesia 1530, Luciani Samosatensis Astrologia Erasmo Roterodamo interprete 1531. Umarł Erazm w Bazylei 1536, licząc 70 rok życia. Tam dotąd okazują cudzoziemcom: jego pierścień, pieczątkę, szpadę, scyzoryk, rylec, własną ręką napisany testament i portret jego z napisem Teodora Bezy. W ojczystym grodzie Roterodamie, na obszernym placu wzniesiono dlań posąg [źródło:] Nowy dykcjonarz historyczny Boelkego. [przypis redakcyjny]

Roterodan, sławny człowiek — Erazm z Rotterdamu (1467–1536), najwybitniejszy i najbardziej wpływowy humanista XVI w.; przytoczona przez Reja dykteryjka jest parafrazą opowieści z jego Colloquia familiaria. [przypis edytorski]

Rothondes — miejscowość we Francji, w pobliżu której w wagonie kolejowym został podpisany rozejm 11 listopada 1918 roku, kończący I wojnę światową. [przypis edytorski]

Rothschild, Edmond James de (1845–1934) — francuski kolekcjoner i mecenas sztuki pochodzenia żydowskiego, baron; filantrop hojnie wspierający działalność ruchu syjonistycznego oraz osadnictwo żydowskie w Palestynie. [przypis edytorski]

Rothschild, Edmond James de (1845–1934) — francuski kolekcjoner i mecenas sztuki pochodzenia żydowskiego, członek słynącej z bogactwa międzynarodowej rodziny Rothschildów. [przypis edytorski]

rotionaliter (łac.) — dowodnie. [przypis redakcyjny]

rotman — starszy flisak, przewodnik, który w czółnie wyprzedza i bada głębokość wody. [przypis redakcyjny]