Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159264 przypisów.

Ringstraße — okazały bulwar w centrum Wiednia, powstały w latach 1860–1890; jedna z najbardziej reprezentacyjnych ulic miasta. [przypis edytorski]

ring — tu: parkiet taneczny, wydzielona przestrzeń do tańca. [przypis edytorski]

rinka (lenk.) — turgavietė. [przypis edytorski]

rinka — turgavietė. [przypis edytorski]

rinkė — metalinis žiedas. [przypis edytorski]

rinktinį — išrinktąjį. [przypis edytorski]

Rinokurura — p. I, XIV, 2, uwaga. [przypis tłumacza]

Rinokurura — Ῥινοκούρουρα, dziś el 'Arisz, miasto na granicy Palestyny i Egiptu. [przypis tłumacza]

Rio Avajem (Rio Varzea na niektórych mapach) — dziś: Rio da Várzea, rzeka w płd. Brazylii, lewy dopływ rzeki Urugwaj. [przypis edytorski]

Rio de Janeiro — drugie co do wielkości miasto brazylijskie. [przypis edytorski]

Rio de Janeiro — jedno z największych miast Brazylii, do 1960 stolica tego kraju. [przypis edytorski]

Rio de Janeiro — jedno z największych miast Brazylii, w momencie publikacji zbioru nowel stolica tego kraju. [przypis edytorski]

Rio de Oro — rzeka w płn.-wsch. Maroku. [przypis edytorski]

Rio Grande do Sul — jeden ze stanów Brazylii położony w południowej części kraju. [przypis edytorski]

Rio Grande — miasto w południowej Brazylii. [przypis edytorski]

Rio — jedno z dwóch największych (obok São Paulo) miasto Brazylii, do 1960 r. stolica państwa. [przypis edytorski]

Rio Negro — miejscowość w Brazylii, w stanie Parana, nad rzeką Rio Negro, ok. 100 km na płd.-zach. od Kurytyby. [przypis edytorski]

rioski — z Rio de Janeiro. [przypis edytorski]

rio (wł.) — rodzaj kanału. [przypis autorski]

Ripetta — Via di Ripetta, historyczna ulica rzymska. [przypis edytorski]

Rira bię, ki rira le dernie, właśc. Rira bien qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]

rira bien (fr.) — urwana formuła przysłowia: rira bien qui rira le dernier (tj. ten się śmieje, kto się śmieje ostatni). [przypis edytorski]

rira bien, qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]

rira bien qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]

rira bien qui rira par derrière (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]

Risi (…) dolos — Ovidius, Heroides, I, 18. [przypis tłumacza]

rispetto (wł.) — tu: forma metryczna, przeważnie używana w poematach miłosnych. [przypis redakcyjny]

risum ne teneatis amici… (łac.) — nie wstrzymujcie śmiechu, przyjaciele. [przypis redakcyjny]

risum ne teneatis, amici! (łac.) — nie wstrzymujcie śmiechu, przyjaciele. [przypis redakcyjny]

risum teneatis amici? (łac.) — czyż powstrzymalibyście się od śmiechu, [przyjaciele]? (z Horacego Ars poetica) [przypis edytorski]

risum teneatis (łac.)— moglibyście powstrzymać się od śmiechu; Horacy, Ars Poetica (Sztuka poetycka) I 5. [przypis edytorski]

risus sardonicus (łac., med.) — dosł.: uśmiech sardoniczny (pojawiający się w wyniku porażenia nerwów twarzy przez truciznę). [przypis edytorski]

riszi a. ryszi (sanskryt trl. ṛṣi) — w okresie wedyzmu tytuł należny kapłanom-autorom hymnów wedyjskich, a także niektórym bogom (np. Agniemu, bogowi ognia w rel. wedyjskiej); w okresie Brahmanów i Upaniszad ryszi to klasa istot odrębna od bogów (dewa), przodków (pitry), ludzi i zwierząt; wyższy stopień w mądrości określany jest w sanskrycie tytułem maharszi, założycieli klasycznych indyjskich szkół filozoficznych nazywano również ryszi; natchniona wieszcz-kobieta to ryszika (sanskryt trl. ṛṣikā). [przypis edytorski]

Rita — Rzeczpospolita. [przypis redakcyjny]

rite et legitime (łac.) — należycie i prawnie. [przypis redakcyjny]

ritinis — toks lietuvių liaudies žaidimas. [przypis edytorski]

rit mieux, qui rit le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]

ritornello (wł.) a. ritornel (muz.) — krótki fragment muz. wykonywany przez grupę instrumentów a. orkiestrę, pełniący w kompozycjach funkcję podobną do refrenu w pieśniach i piosenkach. [przypis edytorski]

ritornello (wł.) — refren, śpiew. [przypis redakcyjny]

ritterowie i gaugrafy (z niem.) — rycerze i starostowie. [przypis edytorski]

Rittner, Tadeusz (1873–1921) — autor dramatów i powieści. [przypis edytorski]

Rittner, Tadeusz (1873–1921) — pseud. Tomasz Czaszka; dramatopisarz, prozaik, krytyk teatralny, twórca nowoczesnej komedii, np. W małym domku (1904) Głupi Jakub (1910); pisał zarówno po polsku, jak po niemiecku. [przypis edytorski]

Rittner, Tadeusz (1873–1921) — pseud. Tomasz Czaszka; dramatopisarz, prozaik, krytyk teatralny, twórca nowoczesnej komedii, np. W małym domku (1904), Głupi Jakub (1910); pisał zarówno po polsku, jak po niemiecku. [przypis edytorski]

ritus graeci (łac.) — obrządku greckiego. [przypis edytorski]

Ritz-Carlton — nazwa światowej sieci hoteli najwyższej klasy, ob. należącej do Marriott International. [przypis edytorski]

riva degli Schiavoni (wł.: Nabrzeże Słowiańskie) — nabrzeże oraz ulica o tej samej nazwie położone przy Kanale św. Marka w Wenecji. [przypis edytorski]

Riva degli Schiavoni (wł). — Nabrzeże Słowiańskie, nabrzeże przy Kanale św. Marka w Wenecji; nosi nazwę od używanego w okresie Republiki Weneckiej słowa Schiavoni (z łac. sclavus: niewolnik), oznaczającego Słowianina z terenów nad płn. Adriatykiem, będących wówczas prowincją wenecką (Schiavonia); słowo schiavoni było stosowane w muzułmańskiej Hiszpanii jako odpowiednik arabskiego określenia Słowianina lub europejskiego niewolnika. [przypis edytorski]

rivanol (med.) — handlowa nazwa roztworu mleczanu etakrydyny, środka bakteriobójczego do odkażania skóry i ran. [przypis edytorski]

Rivarol, Antoine de (1753–1801) — pisarz francuski. [przypis edytorski]

Rivarol, Antoine de (1753–1801) — pisarz i tłumacz fr.; obrońca Ancien Régime'u, sprzeciwiając się republikanizmowi i ideom rewolucji francuskiej; do jego najważniejszych dzieł należą: Rozprawa o uniwersalności języka francuskiego (1784), Mały almanach naszych wielkich ludzi (1788). [przypis edytorski]

Rivers of Babylon (ang.: Rzeki Babilonu) — dyskotekowy przebój spopularyzowany przez zespół Boney M. w roku 1978; jego słowa zaczerpnięto z dwóch psalmów biblijnych, wyrażających tęsknotę Izraelitów w niewoli babilońskiej za utraconą ojczyzną. [przypis edytorski]

Rivoli — jedna z największych i najruchliwszych ulic w Paryżu, równoległa do Sekwany. Między Sekwaną a Rivoli znajdują się między innymi Tuileries, Louvre i inne okazałe budowle. [przypis redakcyjny]

riv'zalto — zniekszt.: rivesaltes; chodzi o muscat de Rivesaltes, słodkie wino z regionu Rivesaltes, w płd. Francji. [przypis edytorski]

riwiera diamentowa — kolia diamentowa; od nazwy formy ukształtowania terenów nadbrzeżnych charakterystycznej dla krajów śródziemnomorskich: riwiery, tj. wybrzeża osłoniętego pasmem gór. [przypis edytorski]

Riwiera Włoska — wybrzeże Morza Liguryjskiego we Włoszech. [przypis edytorski]

rizać (z ukr.) — rzezać, rżnąć. [przypis edytorski]

Riza, Selma (1872–1931) — turecka pisarka i dziennikarka, jedyna kobieta w ruchu młodotureckim; publikowała w czasopismach „Hanımlara Mahsus Gazete” („Pismo dla kobiet”) i „Kadınlar Dünyası” („Świat Kobiet”); w l. 1908–1913 sekretarz generalna tureckiego Czerwonego Półksiężyca; jej staraniem sułtański pałac Adile został zamieniony w szkołę z internatem dla dziewcząt, która pod nazwą Kandilli działała do 1986 r. [przypis edytorski]

Rizat'! Taj że bude strach to na te pany (z ukr.) — Wyrżnijcie! Tak, żeby padł strach na panów. [przypis edytorski]

Rizotomos — dosł. po grecku: krający korzenie; botanik. [przypis tłumacza]

Rizpah — postać ze wschodnich legend. [przypis redakcyjny]

Rizzio, David a. Riccio, David (ok. 1533–1566) — nadworny śpiewak i faworyt Marii Stuart (1542–1587). [przypis edytorski]

Rizzio, Dawid (1533–1566) — nadworny śpiewak, później sekretarz Marii Stuart. [przypis edytorski]

R. Krynicki, Czy istnieje już poezja lingwistyczna?, „Poezja” 1971, nr 12, s. 47–51. [przypis autorski]

R. L. Okediji, The International Relations of Intellectual Property: Narratives of Developing Country Participation in the Global Intellectual Property System, „Singapore Journal of International and Comparative Law” 7 (2003), s. 324. [przypis autorski]

R.M.L. Heyse — dziś podaje się (np. www.nobelprize.org), że ojciec pisarza nosił imiona Karl Wilhelm Ludwig i żył w latach 1797–1855. [przypis edytorski]

R. M. — radny miasta. [przypis edytorski]

Rób to, co Ci mówię, a nie to, co sam robiłem. Tak można podsumować obecną politykę USA w stosunku do krajów rozwijających się i jak przekonuje Ha-Joon Chang, takie podejście nie ogranicza się wyłącznie do praw autorskich, a raczej stanowi wyraz szerszego pomysłu na politykę Stanów w ogólności. Cytat ten jest podtytułem zaczerpniętym z książki Ha-Joon Chang, 23 things they don't tell you about capitalism, London 2010. s. 69. [przypis autorski]

Rób więc swoje, ja będę miał rozsądek głazu — w oryginale: „Rób więc swoje. Twój rozsądny kamień” (coś w rodzaju podpisu na liście). [przypis tłumacza]

ród (…) d'Arquien wyprowadzali (…) nawet od Klodwiga — Wywody genealogistów, wiodących ród d'Arquien od św. Ludwika, Hugona Capeta etc. byłyby, zdaniem prof. Forst-Battaglii, uzasadnione. (Prof. Battaglia powołuje się na swoją pracę w Miesięczniku Hetaldycznym, 1933, 134) [Battaglia, Otto Forst de (1889-1965), pol. historyk i krytyk literacki pochodzenia austriacko-włoskiego; w marcu 1938 r. opublikował w „Przeglądzie Powszechnym” artykuł Brązowienie Marysieńki, będący odpowiedzią na publikację biografii żony Sobieskiego autorstwa Boy'a Żeleńskiego.; Red. WL.]. [przypis autorski]

ród ich boski, córami są źródeł i gajów — tj. są nimfami. [przypis edytorski]

ród nowotny — Rodzina Adimari. [przypis redakcyjny]

róg Amaltei (mit. gr.) — róg obfitości; Zeus jako niemowlę chował się wśród nimf górskich w grocie idajskiej i był karmiony mlekiem kozy Almatei; kiedy Alamtea złamała jeden ze swoich rogów, Zeus pobłogosławił go tak, że od tamtej pory napełniał się on wszystkim, czego zapragnął jego posiadacz. [przypis redakcyjny]

róg Kpiarskiej i Kominiarskiej — żartobliwe nazwy fikcyjnych ulic; wg Jerzego Ronarda Bujańskiego, towarzysza faktycznej nocnej wędrówki poety, miała ona swój finał w lokalu na rogu ulic Pijarskiej i Sławkowskiej, ok. 500 m na zach. od Bramy Floriańskiej, od której zaczyna się prowadząca do Rynku Głównego ul. Floriańska. [przypis edytorski]

róg (starop.) — [tu:] odnoga (rzeki). [przypis redakcyjny]

róg wołowy — mowa o rurce rogowej, umieszczanej za haczykiem, by ryby nie mogły odgryźć przynęty. [przypis edytorski]

rój — rodzina pszczół; na wiosnę część rodziny z młodą królową opuszcza ul, by założyć nową kolonię gdzie indziej. [przypis redakcyjny]

Ról — zniekształcony zapis nazwiska Ruhl. [przypis edytorski]

Rómmel, Juliusz (1881–1967) — generał dywizji Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Podczas kampanii wrześniowej dowódca Armii „Łódź” i Armii „Warszawa”. [przypis edytorski]

róść (daw.) — dziś raczej: rosnąć. [przypis edytorski]

róść — dziś popr.: rosnąć. [przypis edytorski]

róść — dziś popr.: rosnąć. [przypis edytorski]

róść — dziś: rosnąć. [przypis edytorski]

rószczka (daw.) — pęd, gałązka. [przypis edytorski]

rówień (starop.) — [ktoś] równy; [równie utalentowany, sławny, doświadczony itp; red. WL]. [przypis redakcyjny]

rówień (starop.) — równy; któremu równia żadne oko nie widało: któremu równego nie widziało żadne oko. [przypis edytorski]

rówień (starop.; tu forma D. lp: równia) — coś równego. [przypis redakcyjny]