Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114953 przypisów.
zawszeż — czy zawsze. [przypis edytorski]
zawszeż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]
Za wszystkie złoto świata (…) W wonny sok z pomarańczy zmieńcie swe uryny. — oryginalny wiersz autora, który rzekomo zainspirował Williama Shakespeare'a do stworzenia Sonetu 130., wpisującego się w nurt poezji opiewającej w sposób satyryczny wyidealizowane piękno. [przypis edytorski]
zawtórzyć — dziś: zawtórować. [przypis edytorski]
Zawyki — wieś w pow. białostockim, na płn. brzegu Narwi. [przypis edytorski]
zawył — w oryg. niem. fuhr wütend auf: uniósł się rozwścieczony. [przypis edytorski]
za wyrokami — na podstawie wyroków. [przypis edytorski]
zawżdyć (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawżdy (daw., gw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zawżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawżdy (gw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawżdy ochotnie bieżę (daw.) — zawsze chętnie biegnę. [przypis edytorski]
zawżdy (starop.) – zawsze. [przypis edytorski]
zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawzdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawziątek (daw.) — zawziętość. [przypis edytorski]
zawziątek — dziś popr.: zawziętość. [przypis edytorski]
zawziętość — tu: zawzięta chęć a. postanowienie; zawziętość sejmu rozerwania: silne, nieprzezwyciężone postanowienie, aby doprowadzić do zerwania sejmu. [przypis edytorski]
Zayglic, popr.: Zaydlic, Zaydlitz a. Zeydlitz, Józef (1755–1835) — major w 10 regimencie pieszym w czasie wojny polsko-rosyjskiej (1792); organizator wojskowej konspiracji w swoim regimencie i jego dowódca podczas powstania w Warszawie, awansowany na pułkownika; po III rozbiorze na emigracji, szef batalionu w Legii Naddunajskiej i w Legionach Polskich we Włoszech. [przypis edytorski]
zaźrzeć (starop.; tu forma 3 os., lp, r.ż.: zajźrała) — zajrzeć. [przypis edytorski]
Zażądano rachunku od ludzi z życia ludzi i od brata z życia brata. Ktokolwiek przeleje krew ludzką… — Rdz 9, 5–6. [przypis edytorski]
zażarcie — uparcie. [przypis edytorski]
zażarto — dziś: zażarcie; zajadle, w zapamiętaniu. [przypis edytorski]
zaż (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
zażec a. zażegnąć — rozniecić ogień. [przypis edytorski]
zażec (daw.) — podpalić. [przypis edytorski]
zażec (daw.) — rozżarzyć, rozpalić. [przypis edytorski]
zażec (daw.) — zapalić. [przypis edytorski]
zażec — rozżarzyć, rozpalić. [przypis edytorski]
zażedz — dziś popr. pisownia: zażec; tj. podpalić. [przypis edytorski]
zażegać (daw.) — podpalać. [przypis edytorski]
zażegać (daw.) — zapalać. [przypis edytorski]
zażegać — zapalać, tu: zaczerwienić się. [przypis edytorski]
zażegłszy — zapaliwszy. [przypis edytorski]
zażegnąć (daw.) — zapalić. [przypis edytorski]
zażegną — podpalą. [przypis edytorski]
zażegnać — tu: przezwyciężyć, pokonać. [przypis edytorski]
zażegnięty (daw.) — zapalony. [przypis edytorski]
zażegnięty (daw.) — zapalony. [przypis edytorski]
zażegniony — rozniecony; por. podżegać. [przypis edytorski]
zażenowanie — zawstydzenie. [przypis edytorski]
zażenowany — zawstydzony. [przypis edytorski]
zażgniony (daw.) — zapalony. [przypis edytorski]
zaż się precz bierzecie (starop.) — czyżbyście odchodziły; czy odchodzicie. [przypis edytorski]
zaż sie (…) ćwiczy (daw.) — zaliż się ćwiczy; czy się ćwiczy.) [przypis edytorski]
zażyć (daw.) — użyć. [przypis edytorski]
zażyć (daw.) — użyć, zastosować. [przypis edytorski]
zażyć (daw.) — zaznać. [przypis edytorski]
zażyć z mańki — tu: wywieść w pole, zaskoczyć; wyrażenie wzięte z języka wojskowego. Zażyć z mańki (tj. z lewej ręki) oznaczało niespodziewane uderzenie przeciwnika w walce na białą broń z lewej strony, po szybkim przerzuceniu broni z ręki do ręki. [przypis edytorski]
zażyi — dziś popr.: zażyj. [przypis edytorski]
zażyłabyś duszoj (z ros. ты зажила бы душой) — zaczęłabyś żyć [całą] duszą (tj. prawdziwie, do głębi). [przypis edytorski]
zażyły — przyjacielski. [przypis edytorski]
zażynki — rozpoczęcie żniw, połączone z różnymi ludowymi obrzędami i zwyczajami, jak np. zaczynanie zbioru zbóż zwykle w sobotę. [przypis edytorski]
zażywać (daw.) — tu: używać, stosować. [przypis edytorski]
zażywać — tu: używać. [przypis edytorski]
zażywać — tu: używać, wykorzystywać. [przypis edytorski]
za żywa (daw.) — żywcem. [przypis edytorski]
zażywał — tu: używał. [przypis edytorski]
zażywał wczasu (daw.) — odpoczywać. [przypis edytorski]
za żywa — za życia a. na żywca. [przypis edytorski]
za żywa — za życia. [przypis edytorski]
zażywna — dobrze zbudowana. [przypis edytorski]
zażywny (daw.) — tęgi, gruby, tłusty, utuczony. [przypis edytorski]
zażywny — tęgi, lecz energiczny. [przypis edytorski]
zazdraszczają — dziś: zazdroszczą. [przypis edytorski]
Zazdrość i medycyna — powieść Michała Choromańskiego (1904–1972) wydana w 1932 r. [przypis edytorski]
zazdrość wślizgnęła się w ołtarz z darni, na którym ofiarowano koźlątko — rolnik Kain, syn Adama i Ewy, zabił swojego brata, pasterza Abla, z zazdrości o to, że Bóg przyjął złożoną przez Abla ofiarę ze zwierzęcia, ale nie chciał spojrzeć na płody rolne, jakie ofiarował Kain. [przypis edytorski]
zazdroście (daw., gw.) — zazdrości (M.,B. lm). [przypis edytorski]
zazdroście (daw., gw.) — zazdrości (M., B. lm). [przypis edytorski]
zazdrościwy (starop.) — zazdrosny. [przypis edytorski]
zazdrośném — dziś popr. forma: zazdrosnym. [przypis edytorski]
zazdrośném — dziś popr. pisownia: zazdrosnym. [przypis edytorski]
zazdrosny jak Maur — odniesienie do postaci Maura Otella, tytułowego bohatera sztuki Szekspira, który powodowany obsesyjną zazdrością udusił swoją żonę, Desdemonę; Maurowie to europejska nazwa na określenie muzułmańskich mieszkańców Płw. Iberyjskiego i płn.-zach. Afryki, z pochodzenia w większości Berberów (rdzennych mieszkańców Afryki Płn.). [przypis edytorski]
zazdrostka — krótka firanka, zasłaniająca tylko połowę okna. [przypis edytorski]
zaziajany (gw.) — zziajany. [przypis edytorski]
zaziemski — dziś: pozaziemski. [przypis edytorski]
zazierać (daw.) — zaglądać. [przypis edytorski]
zazierać (gw.) — spoglądać. [przypis edytorski]
zazierać (gw.) — spoglądać, zaglądać. [przypis edytorski]
zazierać (gw.) — zaglądać. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zazierać — patrzeć, spoglądać. [przypis edytorski]
zazierać — zaglądać, patrzeć w głąb czegoś. [przypis edytorski]
zazierać — zaglądać. [przypis edytorski]
zazierający (gw.) — spoglądający. [przypis edytorski]
zaznaczone na s. 181/182 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment zaczynający się od słów]: „Strumieński budował kościół (…)”. [przypis edytorski]
zazula (gw.) — kukułka. [przypis edytorski]
zazula (z ukr.) — kukułka. [przypis edytorski]
Zazwyczaj wierzy człowiek, gdy usłyszy słowa… — słowa Mefistofelesa z dramatu Goethego Faust, część pierwsza, w. 2565–2566 (scena u czarownicy), tłum. E. Zegadłowicz. [przypis edytorski]
zbądź (daw.) — pozbądź się, porzuć. [przypis edytorski]
zbądź — pozbądź się [przypis edytorski]
Zbąszyn — ob. Zbąszyń, miasto w woj. wielkopolskim; w okresie międzywojennym graniczna stacja kolejowa Polski. [przypis edytorski]
Z baczeniem — z uwagą. [przypis edytorski]
zbadywać — dziś: badać, wypytywać. [przypis edytorski]
zbajać się (daw.) — zbłaźnić się, skompromitować się; okazać się kłamcą. [przypis edytorski]
zbakierowany — tu: wykolejony. [przypis edytorski]
zbałamucić (daw.) — uwieść. [przypis edytorski]
zbałucczony — przypominający komedie Bałuckiego. [przypis edytorski]
zbankretowany — zrujnowany. [przypis edytorski]
zbanyszek (gw.) — dzbanuszek. [przypis edytorski]
