Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | polski
Znaleziono 7181 przypisów.
wiwenda (z łac.) — prowiant, żywność. [przypis edytorski]
wiwenda (z łac.) — prowiant, zaopatrzenie. [przypis edytorski]
wiwisekcja — bardzo dokładna analiza (dosł. sekcja żywego organizmu). [przypis edytorski]
wiwisekcja — sekcja żywego organizmu. [przypis edytorski]
wiwisekcja (z łac: vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych a. dydaktycznych. [przypis edytorski]
wiwisekcja (z łac. vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych a. dydaktycznych. [przypis edytorski]
wiwisekcja (z łac.: vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych albo dydaktycznych. [przypis edytorski]
wiżos (z litew.) — łapcie, buty plecione z łyka lub skóry. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
wiżos (z litew.) — obuwie. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
w izbie gaszej — mowa o megaronie, sali męskiej, gdzie przesiadywali zalotnicy. [przypis edytorski]
wizer (daw.; z fr.) — celownik, wizjer: część przyrządu służąca do celowania. [przypis edytorski]
wizerowania (daw.) — wizje, pomysły. [przypis edytorski]
wizerunek Chrystusów (daw.) — wizerunek Chrystusowy, wizerunek Chrystusa. [przypis edytorski]
Wizerunek — Mikołaj Rej, Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego, wyd. Kraków 1558, drukarnia M. Wirzbięty. [przypis edytorski]
wizerunk — dziś popr.: wizerunek. [przypis edytorski]
wizg — przenikliwy, wysoki dźwięk. [przypis edytorski]
wizg — wysoki przenikliwy głos, pisk. [przypis edytorski]
wizować (daw.) — celować, mierzyć do celu. [przypis edytorski]
wizyj — dziś popr. forma: wizji. [przypis edytorski]
wizyj — dziś popr.: wizji [przypis edytorski]
wizykatoria — drażniący plaster używany jako środek leczniczy. [przypis edytorski]
wizykatoria — plaster sporządzony z kantarydyny (substancji chemicznej wydzielany przez niektóre chrząszcze, m.in. „hiszpańską muchę”), wywołujący pęcherze na skórze, a także przekrwienie w wyniku podrażnienia; daw. środek leczniczy. [przypis edytorski]
wizykatoria właśc. wezykatoria — plaster sporządzony z kantarydyny (toksycznej wydzieliny chrząszczy z rodziny oleicowatych), wywołujący pęcherze na skórze, używany daw. jako środek leczniczy, ze względu na działanie pobudzające na zakończenia nerwowe; kantydrynę stosowano także jako afrodyzjak, środek na pobudzenie erekcji. [przypis edytorski]
Wizytki — tu: kościół Wizytek w Warszawie, przy ulicy Krakowskie Przedmieście, barokowy, z bogatym w zdobienia wnętrzem. [przypis edytorski]
Wizytki — tu: kościół Wizytek w Warszawie, przy ulicy Krakowskie Przedmieście, barokowy, z bogatym w zdobienia wnętrzem, wraz z amboną w kształcie dzioba łodzi, wyposażoną w maszt z żaglem, sieci i kotwicę. [przypis edytorski]
w jakich to ręku — dziś popr.: w jakich to rękach. [przypis edytorski]
w jakieś Zdrowaś — po upływie czasu potrzebnego na odmówienie popularnej modlitwy zaczynającej się od słów „Zdrowaś Mario”. [przypis edytorski]
w jakieś Zdrowaś — w ciągu czasu potrzebnego na odmówienie modlitwy zaczynającej się od słów „Zdrowaś Mario”. [przypis edytorski]
w jakim stanieśmy go znaleźli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: w jakim stanie go znaleźliśmy. [przypis edytorski]
W jakiś czas potem pojawiły się jego „Dialogi Focjona” — Entretiens de Phocion sur le rapport de la morale avec la politique (Rozmowy Focjona o związku obyczajności z polityką) ukazały się w roku 1763. [przypis edytorski]
w jałowcach — w oryginale niem. Gebäude, tj. w budynkach. [przypis edytorski]
w jambach i heksametrach — jamb: w metryce iloczasowej: stopa (sekwencja sylab) złożona z dwóch sylab: krótkiej i długiej; heksametr: miara antycznego wiersza bohaterskiego, składająca się z sześciu stóp; heksametrem są napisane eposy Homera. [przypis edytorski]
w jasyr (daw.) — niewola. [przypis edytorski]
wjazd do Krakowa Władysława Jagiełły — 12 lutego 1386, na ślub z Jadwigą i koronację na króla Polski. [przypis edytorski]
wjazd Najjaśniejszego Pana — chodzi o cara Mikołaja I. [przypis edytorski]
w języku starochaldejskim — tj. akadyjskim, używanym przez lud Chaldejczyków, którzy w VII w. p.n.e. stworzyli państwo nowobabilońskie. [przypis edytorski]
w języku syriańskim — nie ma takiego języka, w Syrii mówi się po arabsku. [przypis edytorski]
w jedle (starop.) — w jedzeniu. [przypis edytorski]
w jednej dobie (daw.) — w jednej chwili. [przypis edytorski]
w jednej dobie (daw.) — w tym samym czasie. [przypis edytorski]
w jednej gazecie pisało — dziś popr. forma: w jednej gazecie było napisane. [przypis edytorski]
w jednej ze swoich poezji — zapewne chodzi o utwór Bogowie Grecji autorstwa Friedricha Schillera (1759–1805). [przypis edytorski]
w jednych ręku (daw.) — dziś: w jednym ręku. [przypis edytorski]
W jedym domu wszytkim się i w jednej owczarni, i pod jednym pasterzem — J 10, 16. [przypis edytorski]
w jedyności Bóstwa społecznego zawżdy był — zawsze był jedynym Bogiem w trzech osobach. [przypis edytorski]
w jego książce o Męczeństwie wiary — Thomas Hurtado, Theologia antiqua. De veri martyrii adeaquate sumpti notione, 1656. [przypis edytorski]
w jej postawie (starop.) — we własnej osobie. [przypis edytorski]
w Jelidocni — w Laodycei; św. Aleksy miał przebywać w Edessie w Syrii (obecnie: w Turcji). [przypis edytorski]
w Jerycho — dziś popr. forma odmienna: w Jerychu. [przypis edytorski]
w jesieni (rzad.) — dziś raczej: jesienią, na jesieni. [przypis edytorski]
w jesieni (starop.) — jesienią. [przypis edytorski]
Wjeżdżając tedy Czarniecki (…), wyszli przeciwko niemu — dziś błąd logiczny (niezgodność podmiotów); powinno być: „Kiedy wjeżdżał (…) wyszli”. [przypis edytorski]
wjezdżają (starop forma.) — dziś: wjeżdżają. [przypis edytorski]
wkanić — najwyraźniej: włożyć, wetknąć. [przypis edytorski]
w kapelusie (gw.) — w kapeluszu. [przypis edytorski]
w Karbali, na terytorium tureckim — obecnie Karbala znajduje się na terytorium Iraku, w jego środkowej części. [przypis edytorski]
wkarbować (starop.) — wyciąć, wyrżnąć. [przypis edytorski]
w karze (daw.) — w cuglach. [przypis edytorski]
w każdej z dziesięciu grup obywateli ateńskich — w wyniku reform Klejstenesa (508/507 p.n.e.) obywateli miasta-państwa ateńskiego podzielono na 10 fyl; każda fyle obejmowała część miasta, część wybrzeża i część wnętrza kraju, grupując mieszkańców o odmiennych interesach. [przypis edytorski]
w każdey dobie (starop.) — tu: w każdej chwili, w każdym momencie. [przypis edytorski]
w każdym bądź razie — obecnie konstrukcja ta uchodzi za błędną, poprawnie: w każdym razie. [przypis edytorski]
wkiedy (gw.) — kiedy. [przypis edytorski]
wkiedy (gw.) — kiedyś, czasem. [przypis edytorski]
wkiedy (gw.) — kiedyś. [przypis edytorski]
w Kijew — do Kijowa. [przypis edytorski]
w kilikijskiej niwy jaskiniach — tj. w górzystej Sycylii. [przypis edytorski]
w kilka czasów (daw.) — niedługo. [przypis edytorski]
W kilka dni potem odjechała — po tym zdaniu w innym oprac. tegoż tłumaczenia znajduje się jeszcze ciąg dalszy tegoż akapitu i dwa kolejne, tu opuszczone:
„Z jej odjazdem skończyły się szczęśliwe lata mojego życia. Przedstawiłam ci ów okres nieziemskiej szczęśliwości; nie trwał on długo, gdy szczęście tak wielkie jak nasze zapewne nie może spotykać ludzi za życia. Braknie mi sił, by dziś opowiedzieć ci moje niedole. Żegnaj, młody przyjacielu, jutro znowu mnie ujrzysz.
Opowiadanie młodej księżnej mocno mnie zaciekawiło. Pragnąłem poznać jego dalszy ciąg i dowiedzieć się, jakim sposobem tak wielkie szczęście mogło przemienić się w niedolę. Wnet jednak moje myśli wzięły odmienny obrót. Przypomniałem sobie słowa Girony, która sądziła, że zdołam wytrwać przez dwa lata w zamknięciu. Nie było to bynajmniej moim zamiarem i zacząłem obmyślać ucieczkę.
Nazajutrz znowu księżna przyniosła mi pożywienie. Miała zaczerwienione oczy, jak gdyby wiele płakała. Jednakże oświadczyła, że czuje się na siłach, by opowiadać dzieje swych nieszczęść, i zaczęła w te słowa:”
[przypis edytorski]
w kilkorę — dziś: w kilkoro. [przypis edytorski]
w kilku minutach — dziś popr.: w kilka minut. [przypis edytorski]
wkładać drzwi między palce — właśc. wkładać palce między drzwi; erudycja Sganarela ma swoje ograniczenia. [przypis edytorski]
wkładać się (gw.) — przyzwyczajać się. [przypis edytorski]
wkładać — tu: ćwiczyć, przyzwyczajać do czegoś. [przypis edytorski]
wkładka — tu: wkład finansowy. [przypis edytorski]
wkląknięcie (daw.) — dziś por.: wklęśnięcie. [przypis edytorski]
wklęty — umieszczony za pomocą czarów. [przypis edytorski]
w klinach — w wyrazowo-sylabicznym piśmie klinowym, powstałym w Mezopotamii ok. 3200 p.n.e., używanym do II w. p.n.e. na Bliskim Wschodzie do zapisu tekstów w rozmaitych językach. [przypis edytorski]
w kluby (daw.) — w dyby. [przypis edytorski]
w kluby ująć (daw.) — poddać kontroli. [przypis edytorski]
W. K. L — Wielkiego Księstwa Litewskiego. [przypis edytorski]
W. K. M-ci — Waszej Królewskiej Mości. [przypis edytorski]
WKMości, PMMłgo — skrócone: Waszej Królewskiej Miłości, Pana mojego Miłościwego. [przypis edytorski]
W. K. M. — Wasza Królewska Mość. [przypis edytorski]
w koło (starop. forma ort.) — wkoło; wokół, dookoła. [przypis edytorski]
w koło (starop. forma ort.) — wkoło, wokół. [przypis edytorski]
w koło (starop. forma ort.) — wkoło; wokół. [przypis edytorski]
w kolej (daw.) — po kolei, kolejno. [przypis edytorski]
W komediach Szekspira jest mowa o trzech skrzynkach — w sztuce Kupiec wenecki Szekspira konkurenci starający się o rękę pięknej Porcji muszą wybrać właściwą spośród trzech opatrzonych różnymi napisami skrzynek: złotej, srebrnej i ołowianej. [przypis edytorski]
w końcu na stare lata zaślubiłem ją — 30 sierpnia 1768 w obecności mera Bourgoin; była to cywilna ceremonia, która nie miała mocy prawnej. [przypis edytorski]
w konkur — forma użyta dla rytmu, własc. w konkury; ruszyć w konkury — podjąć zabiegi o rękę panny. [przypis edytorski]
w kordonie — w granicach państwa austriackiego. [przypis edytorski]
wkorzeniony — zakorzeniony. [przypis edytorski]
w koście (daw. forma) — dziś popr. B.lm: w kości. [przypis edytorski]
w koście (daw. forma) — dziś: w kości (rodzaj gry hazardowej). [przypis edytorski]
w kościelech — dziś popr. forma Msc.lm: w kościołach. [przypis edytorski]
w krainie styksowej (mit. gr.) — w krainie umarłych. [przypis edytorski]
w krajcim ja ongi pojechał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika oraz konstrukcja z partykułą wzmacniającą „ci”; inaczej: w kraj ci ja ongi pojechałem. [przypis edytorski]
W kraju futer — powieść Juliusza Gabriela Verne'a (1828–1905) Le Pays des fourrures z 1873 r. W Polsce znana pod dwoma tytułami: W krainie białych niedźwiedzi, tłum. Karolina Bobrowska, 1925 r., Wyspa błądząca, tłum. Elwira Korotyńska, 1931 r. [przypis edytorski]
W. Kr. M. — skrót: wasza królewska mość. [przypis edytorski]
W królestwie ślepych jednooki jest królem — Erazm z Rotterdamu, Adagia, III, IV, 96. [przypis edytorski]
