Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 15170 przypisów.
samopał — prymitywna broń palna, używana w XVI i XVII w. [przypis edytorski]
samopał — ręczna broń palna, rodzaj rusznicy. [przypis edytorski]
samopał — rodzaj dawnej długiej broni palnej. [przypis edytorski]
samopał — rodzaj dawnej ręcznej broni palnej. [przypis edytorski]
samopał — strzelba. [przypis redakcyjny]
samopas (daw.) — bez opieki. [przypis edytorski]
samopas (daw.) — sam jeden. [przypis edytorski]
samopiąt (daw.) — w pięć osób; sam z czterema towarzyszami. [przypis edytorski]
samopięć (daw.) — sam z pięcioma towarzyszami; w sześciu. [przypis edytorski]
samopięt, samodziesięć (daw.) — w pięciu, w dziesięciu; sam z czterema lub dziewięcioma towarzyszami. [przypis edytorski]
samopięt — sam z czterema towarzyszami. [przypis edytorski]
samopięt (starop.) — w pięciu, sam z czterema towarzyszami. [przypis redakcyjny]
samopięty (starop.) — [sam] z czterema innymi [towarzyszami]. [przypis redakcyjny]
samopięty (starop.) — sam z czterema towarzyszami; Cyrena samopięta (w oryg. „dove cinque cittadi hebbe C.”)/: Cyrena z czterema innymi miastami. [przypis redakcyjny]
samo piekło wieczne zdawało się przytułkiem, schronieniem od piekła doczesnego — ibid., s. 74. [przypis autorski]
samora (reg.) a. samura — samica świni domowej, maciora. [przypis edytorski]
samorództwo — teoria mówiąca tym, że niektóre organizmy mogą powstawać samorzutnie, bez udziału podobnych organizmów żywych (np. muchy powstające bezpośrednio z gnijącego mięsa), ostatecznie obalona przez Ludwika Pasteura. [przypis edytorski]
samorództwo — teoria o powstawaniu życia z formy nieożywionej. Pasteur ostatecznie ją obalił, co zdecydowanie ułatwiło pracę naukową jego następcom. [przypis edytorski]
samorządu — περὶ τῆς τοῦ ἔθνους αὐτονομίας; Clementz mówi w odsyłaczu: „sie wollen nicht mehr unter Fürsten aus dem ihnen verhassten Idumäergeschlecht, sondern unmittelbar unter römischer Oberherrschaft stehen”. [przypis tłumacza]
samorzutnie — tu: samodzielnie. [przypis edytorski]
samosam (daw.) — samotnie, w pojedynkę. [przypis edytorski]
Samosata — Σαμόσατα, stolica Kommageny, położona nad Eufratem, dziś kupa rozwalin pod Someisat. [przypis tłumacza]
Samosierra — przełęcz w Hiszpanii, 30 listopada 1808 zdobyta przez polskich ułanów na służbie Napoleona. [przypis edytorski]
samosiódm (daw.) — w siedem osób; sam z sześcioma towarzyszami. [przypis edytorski]
Samos — mowa o wspomnianej wcześniej wyspie Same. [przypis edytorski]
samostrzał — rodzaj kuszy. [przypis edytorski]
Samos — wyspa, jedna z Cyklad na Morzu Egejskim u wybrzeża Azji Mniejszej, na której mieściła się sławna świątynia Hery (w mit. rzym.: Junony). [przypis edytorski]
Samos — [wyspa na M. Egejskim], jedna ze Sporad, obok Azji Mniejszej, jakieś pół stopnia geograficznego niżej Aten, główna stacja floty ateńskiej. [przypis tłumacza]
Samos — wyspa na Morzu Egejskim, ośrodek kultu Hery. [przypis edytorski]
samosześć (daw.) — w sześć osób (najczęściej: osoba mówiąca albo gł. bohater opowieści z pięcioma towarzyszami). [przypis edytorski]
samosześć (daw.) — w sześciu ludzi. [przypis edytorski]
samota — samotność. [przypis redakcyjny]
samotnia — schronienie samotnika; pustelnia. [przypis edytorski]
Samotnieć ja chodzę, wyklęta z ich szeregu — dusza zabitego nie może zaznać ukojenia w Hadesie, dopóki nie jest pomszczona. [przypis redakcyjny]
Samotni — τοῦ σηκοῦ, tabernaculi, des Allerheiligsten (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
samotno — dziś: samotnie. [przypis edytorski]
samotnym — w oryg. niem. kahlen, raczej: ogołocony. [przypis edytorski]
Samotraka — wyspa grecka w płn. części Morza Egejskiego; znajdowało się na niej jedno z ogólnogreckich centrów religijnych: Sanktuarium Wielkich Bogów. [przypis edytorski]
samo trwanie, czyli przeżywanie bezpośrednie — odróżnić należy pojęcie trwania samego dla siebie = (AT) od pojęcia trwania czegoś innego, jakiejś jakości np. Pierwsze określić możemy jako „ja” stanowiące, na podstawie istnienia w (OT) trwania byłego, jedność = jedność oosobowości, tożsamą ze sobą w ciągu całego trwania różnorodnych swych elementów, czyli jakości. [przypis autorski]
samotrzask — pułapka. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — (przysłówek: jak?) z dwoma towarzyszami i sam trzeci. [przypis redakcyjny]
samotrzeć (daw.) — sam w towarzystwie dwóch osób; we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — sam, z dwoma towarzyszami. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami. [przypis redakcyjny]
samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami, tj. we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami; we trójkę. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami; we trójkę. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami; we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — tylko w trzy osoby. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć (daw.) — w trzy osoby. [przypis edytorski]
samotrzeć (przestarz.) — w trzy osoby. [przypis edytorski]
samotrzeć — samemu z dwoma towarzyszami; we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć (starop.) — sam z nimi dwoma, tj. razem we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć — we trzech. [przypis edytorski]
samotrzeć — z dwoma towarzyszami. [przypis edytorski]
samotrzeci (daw.) — dwaj towarzysze i sam trzeci [przypis redakcyjny]
samotrzeci (daw.) — dwaj towarzysze i sam trzeci. [przypis redakcyjny]
samotrzeci (daw.) — sam z dwoma towarzyszami. [przypis edytorski]
samotrzeci (starop.) — w towarzystwie dwóch osób, razem we trzy osoby. [przypis edytorski]
samotrzeci — ty i dwaj chłopcy, we trzech. [przypis redakcyjny]
samotrzeci — wraz z dwoma towarzyszącymi osobami (w sumie: we trzech). [przypis edytorski]
samouczek — tu: samouk. [przypis edytorski]
samowar — daw. urządzenie do przygotowywania herbaty. [przypis edytorski]
samowar — metalowe naczynie do gotowania wody i przygotowywania herbaty, rozpowszechnione głównie w Rosji. [przypis edytorski]
samowar — naczynie metalowe do gotowania wody i parzenia herbaty ogrzewane węglem drzewnym lub elektrycznie. [przypis edytorski]
samowar — urządzenie do gotowania wody i przyrządzania herbaty. [przypis edytorski]
Sam Owidiusz objaśnia nas, że (…) posągi Westy w jej świątyni (…), skoro kapłanka Westy, Sylwia, została matką, pozakrywały sobie ze wstydu oczy dziewiczymi rękoma — [patrz:] Owidiusz, Fasti, III, 45–46: „Sylvia fit mater: Vestae simulacra ferantur/ Virgineas oculis opposuisse manus” (Q). [przypis redakcyjny]
samowolna wiara — wiara wynikająca z własnej woli, z własnego wyboru. [przypis redakcyjny]
samowtór (daw.) — sam z kimś drugim (wtórym), w dwie osoby. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — sam z kimś, we dwóch; przysłówek oznaczający wykonywanie jakiejś czynności przez dwie osoby; samotrzeć — sam z dwoma towarzyszami, we trzech; samoczwór — sam z trzema towarzyszami, we czterech; samopiąt — sam z czterema towarzyszami, w pięciu; samoszóst — sam z pięcioma towarzyszami, w sześciu itd. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — sam z kimś wtórym, w dwie osoby. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — sam z kimś wtórym, we dwóch. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — sam z towarzyszem; we dwóch. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — sam z towarzyszem; we dwóch (we dwie, we dwoje). [przypis edytorski]
samowtór (daw., starop.) — we dwóch. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — w dwie osoby. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — w dwie osoby; sam z jednym towarzyszem. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — w dwie osoby; sam z jednym towarzyszem; tu: w cztery oczy, bez świadków. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — w dwie osoby; sam z kimś drugim. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — we dwóch: osoba, o której mowa wraz z osobą towarzyszącą. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — we dwóch. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — we dwóch, sam z kimś drugim, tu: pojedynek. [przypis redakcyjny]
samowtór (daw.) — we dwójkę. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — we dwoje. [przypis edytorski]
samowtór (daw.) — z jednym towarzyszem, sam [jest] wtóry; [we dwóch z towarzyszem; red. WL]. [przypis redakcyjny]
samowtór — sam z jedną osobą towarzyszącą; w dwóch (we dwie, we dwoje). [przypis edytorski]
samowtóry — kucharz i kuchta. [przypis redakcyjny]
samozaufany — pewny siebie. [przypis edytorski]
Samozwaniec, Magdalena, właśc. Magdalena Niewidowska, primo voto Starzewska, z domu Kossak (1894–1972) — polska pisarka satyryczna. [przypis edytorski]
sam — pan domu, mąż; sama: żona. [przypis redakcyjny]
sampan — rodzaj azjatyckiej łodzi wiosłowej. [przypis edytorski]
Sam pisze (…) życiu — [w:] Życie Henryka Brulard (Bibl. Boya). [przypis tłumacza]
Sam pozwolił mu wozu i ognistych koni — na prośbę Patroklesa Achilles pożyczył mu swoją zbroję, rydwan i nieśmiertelne konie, aby mógł siać większy postrach wśród obrońców Troi. [przypis edytorski]
sampseanie (gr. sampsaioi) — grupa religijna z okolic Morza Martwego, łącząca elementy wierzeń żydowskich lub judeochrześcijańskich i pogańskich, opisywana w IV w. przez Epifaniusza. [przypis edytorski]
S.A.M. — pseudonim Wacława Berenta, powieściopisarza i tłumacza okresu modernizmu, jednego z gł. przedstawicieli realizmu w literaturze Młodej Polski, autora m.in. powieści Próchno, Ozimina i Żywe kamienie. [przypis edytorski]
Sampson, właśc. Samson — postać biblijna, jeden z sędziów, nazirejczyk: na mocy zobowiązania, które anioł nałożył na jego ojca, Manoacha, i jego bezpłodną żonę, syn, który im się narodzi miał złożyć śluby pełnego posłuszeństwa Bogu (nazireatu), w związku z czym miał nie spożywać alkoholu ani nieczystych pokarmów oraz nie strzyc włosów ani brody. Z woli Boga miał rozpocząć misję wyrwania Izraela z rąk Filistynów. Był obdarzony legendarną, nadludzką siłą: zabił gołymi rękami lwa, pokonał liczący tysiąc Filistynów oddział, będąc uzbrojony jedynie w oślą szczękę, kiedy indziej zaś w Gazie wyrwał bramę miasta, za którą czyhali na niego wrogowie. Filistyni wielokrotnie próbowali go wziąć w niewolę i obezwładnić; w końcu z ich namowy kochanka Samsona, Dalila, wydobyła sekret jego mocy: kiedy Samson spał, jeden z Filistynów obciął mu włosy, a wtedy, z powodu złamania ślubów nazireatu, Samson utracił moc, którą obdarzał go Bóg. Został pojmany, oślepiony, a następnie skuty kajdanami i zmuszony do pracy przy żarnach w Gazie. Filistyni przyprowadzili go do świątyni Dagona podczas trwających tam uroczystości, żeby napawać się upokorzeniem ujarzmionego siłacza i bawić jego kosztem. Wtedy Samson, którego włosy nieco już odrosły, wezwał pomocy Boga, wstrząsnął kolumnami budynku i zburzył go, grzebiąc pod gruzami wraz z sobą tysiące wrogów. [przypis edytorski]
Sam rozsądek dyktuje, że, gdy jest małżeństwo, dzieci wstępują w stan ojca; kiedy zaś nie ma małżeństwa, mogą one obchodzić jedynie matkę — dlatego to u narodów, które mają niewolników, dziecko dziedziczy prawie zawsze stan matki. [przypis autorski]
Sam się chlubi, że ostatecznie dopiero on rozwiązał ów najtrudniejszy i najistotniejszy problem filozofii — Schopenhauer, Werke IV, s. 32. [przypis redakcyjny]
sam się w nasze ręce dostał, potem uczyniwszy targ o swoję skórę — otoczony przez wojska polskie pod Czarnym Ostrowem na Podolu, Rakoczy skapitulował i został zmuszony do zawarcia układu, w którym m. in. zobowiązał się wypłacić milion dwieście tysięcy złp. niby „na żołd wojsku”, a w rzeczywistości jako okup za to, by puszczono go wolno. [przypis redakcyjny]
