Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6262 przypisów.

obdarzony (…) przymioty (daw.) — dziś popr.: obdarzony przymiotami. [przypis edytorski]

ob dem Beten — beim Beten. [przypis edytorski]

obdłużać — obciążać długami, zadłużać. [przypis edytorski]

obdłużone — dziś: zadłużone. [przypis edytorski]

obdzieranie — tak nazywają w Atenach kradzież szat w łaźni lub zdarcie z kogoś płaszcza na ulicy. [przypis tłumacza]

O beatu visio, videre Deum in se ipso, videre in nobis et nos in eo (łac.) — O błogie widzenie, ujrzeć Boga we własnej osobie, ujrzeć Go w nas i nas w Nim. [przypis edytorski]

Obecnie jest docentem wykładającym — Docent wykładający w Poznaniu, różni się od docenta prywatnego tym, iż tamten ma stałe stanowisko przy uniwersytecie, gdy ten stoi poza ciałem profesorskim. [przypis autorski]

obecnie jeszcze obowiązująca ustawa gminna… — ustawa z dnia 12 sierpnia 1866 roku. [przypis autorski]

Obecnie jeszcze pokazują tam ślady oków Andromedy, co dowodzi, jak starożytny jest ów mit— w szczególniejszy sposób lgnęły do tej miejscowości mity o wielkich rybach. Andromeda, córka etiopskiego króla Kefeusza i Kasjopei, została tu przykuta do skały, aby ją pożarł potwór morski; ale Perseusz, syn Dzeusa i Danae, uwolnił ją. Tu Jonasza, do morza przez żeglarzy wrzuconego, połknęła wielka ryba (Jon 1, 3–2, 1). [przypis tłumacza]

obecnie p. Blyden zamierza wykładać w niej również język arabski — Patrz: The imsa and methods of a liberal education for Africans. Inaugural address delivered by E. Wilmot Blyden L. L. D., President of Liberia College. January 5, 1881. Cambridge, USA, John Wilson et Son 1883. [przypis autorski]

Obecnie pragnę odpowiedzieć na właściwe oskarżenie… — iluzoryczne przejścia, gdy w rzeczywistości mówi ciągle o jednym; celem ich jest wywołanie wrażenia, jakoby mówca rozporządzał rzeczową i wyraziście rozczłonkowaną argumentacją. [przypis tłumacza]

Obecni, widząc zajeżdżającą gondolę o barwach ambasadora, zdumieli się — obywatelom weneckim nie wolno było utrzymywać żadnych stosunków z cudzoziemskimi ambasadorami i ich dworem. [przypis tłumacza]

obecność (daw.) — teraźniejszość; to, co jest obecnie. [przypis edytorski]

obecność (daw.) — tu: teraźniejszość. [przypis edytorski]

obecność (daw.) — tu: teraźniejszość; to, co dzieje się obecnie. [przypis edytorski]

Obecność promieni γ (…) w promieniach radowych po raz pierwszy zauważył Villard — [por.] „Comptes rendus” 130, 1010 (1900). [przypis autorski]

obecność — w oryginale niem. Begrüßung, tj. pozdrowienie, powitanie. [przypis edytorski]

obecny papież… — Innocenty XI (1611–1689), skonfliktowany z Ludwikiem XIV w sprawie prawa króla do wyznaczania biskupów i podporządkowania kleru francuskiego; walka absolutyzmu z prymatem Kościoła katolickiego doprowadziła do wydania w 1682 artykułów gallikańskich, negujących władzę papieską, zaś w 1687 do odmowy przez papieża uznania ambasadora Francji w Rzymie, w odpowiedzi na co ten na czele grupy kilkuset zbrojnych przemocą zajął swój pałac. [przypis edytorski]

obediencja (daw., z łac.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]

obediencja — posłuch. [przypis redakcyjny]

obediencja — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]

obediencja (z łac.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]

O-Beine (niem.) — krzywe, pałąkowate nogi. [przypis edytorski]

obejma (3 os. lp cz.ter.) — dziś popr.: obejmuje. [przypis redakcyjny]

obejma — dziś popr. forma 3.os.lp. cz.ter.: obejmuje. [przypis edytorski]

obejmani (M. lm m.os.) — dziś popr.: obejmowani. [przypis redakcyjny]

obejmuje go — następna wypowiedź pozwala przypuszczać, że Homoerotyk obejmuje i uspokaja Posługacza, a nie Pułkownika. [przypis edytorski]

obejrzym (daw.) — niegdyś powszechnie używana skrócona forma 1 os. lm: obejrzymy. [przypis edytorski]

obejście się z żydami, których cztéry tysiące za dekretem senatu wywieziono do Sardynii, przeznaczając ich do walki z rabusiami — Tacyt, II, 85 [wzmianka dotycząca debaty w sprawie pozbycia się z Rzymu dwu kultów: religii egipskiej i żydowskiej, oraz wysłania na Sardynię łącznie czterech tysięcy wyzwoleńców „zarażonych tymi przesądami”]. [przypis autorski]

obejście — słowo używane do określenia całego gospodarstwa: podwórza, domu, budynków gospodarczych takich jak stajnia, stodoła. [przypis edytorski]

obejście — słowo używane do określenia całego gospodarstwa wiejskiego: podwórza, domu, budynków gospodarczych takich jak stajnia, stodoła. [przypis edytorski]

obejście — sposób bycia, maniery. [przypis edytorski]

obejście — tu: sposób zachowania. [przypis edytorski]

obejście — zachowanie, sposób bycia. [przypis edytorski]

obejźrzał (starop.) — obejrzał. [przypis edytorski]

obejźrzeć (starop. forma) — obejrzeć. [przypis edytorski]

obełgiwać — okłamywać. [przypis edytorski]

obelga — obraźliwa wypowiedź lub zachowanie. [przypis edytorski]

obelga — obraźliwe słowo. [przypis edytorski]

obelisk — czworościenny, zwężający się ku górze słup zakończony ostrosłupem (piramidką), charakterystyczny element architektury starożytnego Egiptu; obeliski stawiano parami przed wejściami do świątyń. Większość egipskich obelisków już w starożytności, po przyłączeniu Egiptu do państwa rzymskiego, przewieziono do Rzymu, a w czasach nowożytnych przewieziono kolejne obeliski do Paryża, Londynu i Nowego Jorku. [przypis edytorski]

obelisk — czworościenny, zwężający się ku górze słup zakończony ostrosłupem (piramidką), charakterystyczny element architektury starożytnego Egiptu; obeliski stawiano parami przed wejściami do świątyń. [przypis edytorski]

obelisk — mowa o słynnym obelisku egipskim, zdobiącym plac Zgody w Paryżu [przypis redakcyjny]

obelisk — obelisk ten upamiętnia bitwę pod Wrzawami w widłach Wisły i Sanu stoczoną faktycznie 12 czerwca 1809 (a nie 13 czerwca, jak głosi napis na pomniku) pomiędzy wojskami Księstwa Warszawskiego a wojskami austriackimi; stojący na małym pagórku, miejscu pochówku poległych, klasycystyczny obelisk został ufundowany dla upamiętnienia 70 rocznicy bitwy przez właściciela Wrzaw barona Kaliksta Horocha, który jako 12-latek był z ojcem we Wrzawach podczas starcia. [przypis edytorski]

obelisk — pomnik w kształcie wysokiego, zwężającego się ku górze ostrosłupa. [przypis edytorski]

obelisk — słup kamienny, czworoboczny, zwężający się ku górze. W Egipcie był symbolem kultu boga słońca. Wspomniany tu granitowy obelisk, wysokości 23 m, pochodzi ze świątyni egipskiej w Luksorze (starożytne Teby). Był darem paszy egipskiego dla króla Ludwika Filipa. Ustawiony w r. 1836. [przypis redakcyjny]

obelisk z Place de la Concorde — egipski obelisk stojący na Place de la Concorde (placu Zgody) w centrum Paryża, pochodzący ze świątyni Amona w Luksorze; wylewającego na samotnym, bezsłonecznym wygnaniu łzy granitowe: w pierwszej części dwuczęściowego wiersza Nostalgies d'Obélisques (Nostalgie obelisków), ze zbioru Émaux et Camées Gautiera. [przypis edytorski]

obelżywie — ὑβρισθέντες, contumeliose, höhnisch (Clementz) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

obeńdą (gw. forma) — obejdą. [przypis edytorski]

Oberammergau — gmina w Bawarii, w Niemczech, słynie misteriów pasyjnych, organizowanych co 10 lat od roku 1634. Dla Brzozowskiego nazwa ta służy jako symbol naśladowania męki, chęć usprawiedliwiania się męką od pracy. [przypis edytorski]

oberamtman (z niem. Oberamtmann) — przedstawiciel wyższej administracji, w Niemczech dawniej zarządca okręgu. [przypis edytorski]

Oberaufseher (niem.) — nadzorca. [przypis edytorski]

obercuch (daw., z niem. Überzug) — okrycie, suknia zwierzchnia. [przypis edytorski]

obercuch (starop.) — wierzchnia suknia. [przypis redakcyjny]

obercuchy (starop.) — wierzchnia suknia. [przypis redakcyjny]

obercuchy sznurkują (starop.) — suknie wierzchnie sznurkami oszywają. [przypis redakcyjny]

oberkelner (daw.) — starszy kelner. [przypis edytorski]

ober-kelner (z niem.) — starszy kelner. [przypis edytorski]

Oberkommando der Wehrmacht (niem.) — naczelne dowództwo armii (niemieckiej). [przypis edytorski]

Oberlander, Adolf (1845–1923) — rysownik i karykaturzysta niem., którego dzieła zawierają elementy krytyki ustroju kapitalistycznego. [przypis edytorski]

Obermann — preromantyczna, melancholijna powieść epistolarna autorstwa Étienne'a Pivert de Senancour (1770–1846), wydana w 1804, przez długi czas pozostawała niemal niezauważona. [przypis edytorski]

Oberman — znana powieść francuskiego autora, Étienne'a Eivert de Senancourta (1770–1846), wyd. w r. 1804. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

obern Tribunal — des göttlichen Gerichts. [przypis edytorski]

Oberon — król elfów, bohater Snu nocy letniej Williama Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Oberon, król wróżek — Tezeusza i Oberona często grała ta sama osoba. [przypis edytorski]

ober (przestarz., z niem.) — starszy kelner nadzorujący pracę innych kelnerów; pot. używane w wołaczu w stosunku do każdego kelnera. [przypis edytorski]

ober (przestarz., z niem.) — starszy kelner nadzorujący pracę innych kelnerów; pot. używane w wołaczu w stosunku do każdego kelnera. [przypis edytorski]

Oberscharführer — stopień paramilitarny w SS. [przypis edytorski]

ober-stewardt (daw.) — główny steward na statku pasażerskim, kierujący personelem obsługującym pasażerów i oficerów. [przypis edytorski]

oberszter (hist. wojsk., z niem. oberster) — dowódca regimentu, oddziału wojskowego liczącego w czasach Władysława IV ok. 400–600 żołnierzy; pułkownik. [przypis edytorski]

oberszterlejtnant — podpułkownik. [przypis edytorski]

oberszt (z niem. Oberst) — pułkownik. [przypis edytorski]

obertas (pot.) — oberek, żwawy taniec ludowy. [przypis edytorski]

obertelek — drewniany kołeczek spełniający funkcję guzika. [przypis edytorski]

obertelek (gw.) — guzik, drewniany kołeczek. [przypis edytorski]

oberwać (starop.) — [tu:] wyłudzić. [przypis redakcyjny]

oberżysta (daw.) — właściciel karczmy. [przypis edytorski]

oberżysta — właściciel oberży, zajazdu; karczmarz. [przypis edytorski]

obeście (starop.) — utrzymanie, zysk. [przypis edytorski]

obesłany — tu: ogłoszony. [przypis edytorski]

Obest (…) docent (łac.) — „Częstokroć powaga nauczycieli powstrzymuje i onieśmiela rozwój uczniów” (Cicero, De natura deorum, I, 5; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

obeszła wodami — [tu:] otoczona wodami. [przypis redakcyjny]

obeszło — tu: otoczyło. [przypis edytorski]

obeszły (daw.) — [tu:] otoczony. [przypis redakcyjny]

obeszły (starop. forma) — w znaczeniu biernym: [otoczony przez gmin; red. WL]. [przypis redakcyjny]

obeszły (starop.) — otoczony; opływany; wysep obeszły wodami: wyspa opływana wodami. [przypis redakcyjny]