Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2565 przypisów.
honestus (łac.) — dosł. uczciwy; tu określenie mieszczanina. [przypis edytorski]
Hongkong — miasto i specjalny region administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej. [przypis edytorski]
Hong-Kong (właśc. Hongkong) — specjalny Region Autonomiczny Hongkong, terytorium miejskie w Chinach, na południowo-wschodnim wybrzeżu, nad M. Południowochińskim. [przypis edytorski]
Honielnik (gw.) — chłopiec pomagający bacy i juhasom przy owcach. [przypis edytorski]
honnete homme (fr.) — człowiek uczciwy. [przypis edytorski]
honneten — ehrbaren. [przypis edytorski]
honnette — ehrbare. [przypis edytorski]
honneurs d'esprit (fr.) — honory z powodu polotu, inteligencji. [przypis edytorski]
Honny soit qui mal y pense (fr.) — Hańba temu, kto widzi w tym coś nieprzystojnego (dewiza angielskiego Orderu Podwiązki, według legendy ustanowionego przez króla, kiedy jedna z dam zgubiła na balu dworskim podwiązkę, co wzbudziło śmiech zebranych). [przypis edytorski]
Honny soit qui mal y pense (fr.) — Niech będzie przeklęty, kto ma tu złe myśli (dewiza królów angielskich). [przypis edytorski]
honny soit qui mal y pense — hańba temu, kto pomyśli o tym coś złego; dewiza Orderu Podwiązki ustanowionego w 1348 r. przez króla Anglii, Edwarda III; według anegdoty związanej z powstaniem orderu, kiedy na balu jedna z dam, pani de Salisbury, zgubiła podwiązkę w obecności króla, on osobiście wybawił ją z tej nad wyraz kłopotliwej sytuacji, podnosząc i własnoręcznie zawiązując podwiązkę na właściwym miejscu, wypowiadając słowa upamiętnione jednym z najstarszych orderów w Europie. [przypis edytorski]
Honolulu — główne miasto archipelagu Hawajów, które w latach 1898—1959 były terytorium zależnym Stanów Zjednoczonych (ob. są jednym ze stanów tego państwa). [przypis edytorski]
honoratiores (łac.) — dostojnicy. [przypis edytorski]
honoratior (łac. dosł.: dostojniejszy), pol. honoracjor (daw.) — osoba piastująca wyższą godność. [przypis edytorski]
Honoré — eine der ältesten Straßen in Paris, führt nördlich der Seine am Louvre vorbei. [przypis edytorski]
Honores mutant mores (łac.) — godności zmieniają obyczaje. [przypis edytorski]
honorificabilitudinitatibus (łac.) — utworzony przez Szekspira celownik liczby mnogiej poświadczonego w śrdw. łacinie wyrazu honorificabilitudinitas (stan gotowości do przyjęcia zaszczytu), uważanego w tych czasach za najdłuższe ze znanych słów. [przypis edytorski]
Honoriusz (384–423) — cesarz zachodniorzymski (od 395); syn Teodozjusza I Wielkiego, razem z bratem Arkadiuszem podzielił cesarstwo na część zachodnią i wschodnią. [przypis edytorski]
Honoriusz I (zm. 638) — papież (od 625); poparł przedstawione mu poglądy monoteletyzmu, co doprowadziło do tego, że na soborze w Konstantynopolu został potępiony i uznany za heretyka; wyklinany przez kolejnych papieży aż do XI w., przywoływany podczas pierwszego soboru watykańskiego przez przeciwników dogmatu o nieomylności papieża. [przypis edytorski]
honorowie — dziś popr.: honorowo. [przypis edytorski]
honorowy wikt w prytanejonie — zasłużonych obywateli Aten honorowano, przyznając im posiłki na koszt państwa w prytanejonie, oficjalnym budynku władz miejskich, gdzie wspólnie jadali posiłki prytanowie. [przypis edytorski]
honor Poloniae (łac.) — honor Polski. [przypis edytorski]
honor (tu daw.) — w grach karcianych: karta starsza od dziesiątki, figura. [przypis edytorski]
honor — w karcianej grze w wista: as, król, dama, walet lub dziesiątka w kolorze atutowym. [przypis edytorski]
honwed — żołnierz królewsko-węgierskiej Obrony Krajowej (1867–1918), formacji stanowiącej jeden z czterech rodzajów sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej. [przypis edytorski]
hony soit qui mai y pense (fr.) — hańba temu, kto widzi w tym coś nieprzystojnego. [przypis edytorski]
hoodlum (slang. amer.) — łazik, włóczęga, osoba żyjąca na cudzy koszt, awanturnik; dziś: bandzior, gangster. [przypis edytorski]
Hoover, Herbert Clark (1874–1964) — amerykański polityk, działacz Partii Republikańskiej; 31. prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1929–1933, tj. w okresie Wielkiego kryzysu gospodarczego (24 października 1929, czyli siedem miesięcy od zaprzysiężenia Hoovera na prezydenta, miał miejsce Czarny czwartek, tj. krach na giełdzie nowojorskiej). [przypis edytorski]
Hoover, Herbert Clark (1874–1964) — amerykański polityk, działacz Partii Republikańskiej; prezydent Stanów Zjednoczonych (1929–1933), sprawujący władzę w okresie wielkiego kryzysu gospodarczego. [przypis edytorski]
hop là (fr.) — wskakuj tam. [przypis edytorski]
Hop là ! Magot. Voilà. (fr.) — Wskakuj tam! Bibelocik. Proszę bardzo. [przypis edytorski]
hoplici — ciężkozbrojna piechota grecka. [przypis edytorski]
hoplici — ciężkozbrojna piechota w staroż. Grecji. [przypis edytorski]
hoplita — ciężkozbrojny piechur w staroż. Grecji walczący w zwartym szyku, zw. falangą. Sokrates, który był bardzo dobry jako hoplita: Sokrates walczył w bitwach pod Potidają, pod Delion i pod Amfipolis; w dialogu Uczta Alkibiades opowiada, że w bitwie Sokrates uratował mu życie, zaś w czasie odwrotu z pola walki pod Delion wyróżniał się spokojem. [przypis edytorski]
hoplita — ciężkozbrojny piechur w staroż. Grecji walczący w zwartym szyku, zw. falangą, uzbrojeni w duże tarcze zw. hoplon (o średnicy ok. 1 m i dwóch uchwytach, ważące ok. 8 kg), ponad dwumetrowe włócznie, krótki miecz, hełm osłaniający głowę wraz z czołem, nosem i policzkami (tzw. hełm koryncki) oraz nagolenniki i napierśniki; hoplici wywodzili się z wolnych, mniej zamożnych obywateli gr. państw-miast (poleis). [przypis edytorski]
hoplita — ciężkozbrojny żołnierz piechoty w staroż. Grecji. [przypis edytorski]
hoplita — w staroż. Grecji ciężkozbrojny żołnierz piechoty, którego uzbrojenie stanowił miecz, tarcza (hoplon; stąd nazwa) o średnicy ok. 1 m, długa włócznia, hełm osłaniający głowę, nos i policzki, napierśnik oraz nagolenniki. [przypis edytorski]
Hopos estai tade erga? (gr.) — Jakie są te dzieła? [przypis edytorski]
Horacjusza językiem — po łacinie. [przypis edytorski]
Horacjusz — Quintus Horatius Flaccus (63 p.n.e.–8 n.e.), pol.: Horacy, wybitny rzymski poeta i teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horacy (65–8 p.n.e.) a. Quintus Horatius Flaccus (łac.) — rzymski poeta liryczny i satyryczny. [przypis edytorski]
Horacy (65–8 p.n.e.) — Kwintus Horacjusz Flakkus, poeta rzymski. [przypis edytorski]
Horacy (65–8 p.n.e.) — rzymski poeta liryczny z czasów cesarza Augusta. [przypis edytorski]
Horacy Bianchon — postać ta pojawia się również w innych dziełach Balzaka: Ojciec Goriot i Muza z zaścianka. [przypis edytorski]
Horacy — Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.), największy rzym. poeta liryczny. [przypis edytorski]
Horacy — Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.), wybitny rzym. poeta liryczny, autor liryk, satyr i listów, a także teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horacy, Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.) — wybitny rzym. poeta liryczny, autor liryk, satyr i listów, a także teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horacy, Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.) — wybitny rzym. poeta liryczny, autor liryk, satyr i listów. [przypis edytorski]
Horacy — Quintus Horatius Flaccus (65 p.n.e. – 8 p.n.e.), rzymski poeta i teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horacy — Quintus Horatius Flaccus (65 p.n.e.–8 p.n.e.), rzymski poeta i teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horacy właśc. Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.) — poeta rzymski, liryk i mistrz satyry. Jest auotrem trzech ksiag Pieśni lirycznych (łac. Carmina), znanych także jako Ody (łac. Odes). [przypis edytorski]
Horacy — właśc. Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.), poeta rzymski, znany głównie jako autor czterech ksiąg pieśni. [przypis edytorski]
Horacy, właśc. Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.) — rzymski poeta i teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horacy, właśc. Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.) — wybitny rzymski poeta liryczny, autor liryk, satyr i listów. [przypis edytorski]
Horain, Julian Florian (1821–1883) — polski publicysta; po powstaniu styczniowym wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie był korespondentem „Tygodnika Ilustrowanego”, utrzymywał żywe kontakty z Henrykiem Sienkiewiczem; w 1880 powrócił do kraju i osiadł w zaborze austriackim. [przypis edytorski]
hora perit, mors aderit — godzina przeminie, śmierć się przybliży. [przypis edytorski]
Horassan, właśc. Chorasan — kraina historyczna w Azji Środkowej; współcześnie: największa z prowincji Iranu, stanowiąca zachodnią część tej krainy i obejmująca płn.-wsch. część państwa, w 2004 podzielona na trzy odrębne prowincje. [przypis edytorski]
Horatius Flaccus tym wierszem łacińskim — Horacy, Pieśni, ks. 4, pieśń 3. [przypis edytorski]
Horatius — Horacy — Quintus Horatius Flaccus (65–8 p.n.e.), wybitny rzym. poeta liryczny, autor liryk, satyr i listów, a także teoretyk literatury. [przypis edytorski]
Horch — niemiecka marka samochodów, produkowanych w latach 1901–1945. [przypis edytorski]
horda Nogajca — oddział konnych wojowników tatarskich; od: Orda Nogajska, powst. na Stepie Pontyjskim, w wyniku uniezależnienia od Złotej Ordy ok. 1390 r. konfederacja tureckich plemion koczowniczych, nazwana od imienia wybitnego wodza tatarskiego, Nogaja (zm. 1299), utworzona przez emira Edygeja (1352–1419) i panująca nad terytorium między Wołgą, Irtyszem, Morzem Kaspijskim i Morzem Aralskim. [przypis edytorski]
horda — tu: wojsko ludów koczowniczych tureckich i mongolskich. [przypis edytorski]
horda — tu: zgraja, banda. [przypis edytorski]
Hordliczka, Eugen (1857–1912) — austriacki oficer sztabu generalnego, szef biura ewidencyjnego w latach 1903-1909. [przypis edytorski]
hordyńcy — ordyńcy; członkowie ordy, tj. tatarskich sił zbrojnych, armii (także: obozu). [przypis edytorski]
hordy Nogaju — Orda Nogajska, która w latach 90. XIV wieku uniezależniła się od Złotej Ordy i składała się początkowo z potomków i zwolenników Nogaja (zm. 1299), wodza Mongołów, emira Złotej Ordy, prawnuka Czyngis Chana; Nogaj dokonał m.in. najazdów na ziemie polskie w 1259 (splądrowanie Krakowa) i 1287 roku. Orda Nogajska została utworzona na Kaukazie, w XV i XVI w. chanat nogajski obejmował terytoria pomiędzy Wołgą, Irtyszem, Morzem Kaspijskim i Morzem Aralskim; w XVIII w. lud Nogajów został przesiedlony na nadazowskie równiny pomiędzy Donem a Kubaniem, a potem na stepy nadkaspijskie i besarabskie. [przypis edytorski]
hordy Nogaju — Tatarzy. [przypis edytorski]
Horeb (bibl.) — góra, na której Bóg przekazał Mojżeszowi 10 przykazań. [przypis edytorski]
Horeb — biblijna góra, na której Bóg ukazał się Mojżeszowi pod postacią płonącego krzewu i powołał go na wyzwoliciela Izraelitów z niewoli egipskiej. [przypis edytorski]
Horeb — jedna z gór na półwyspie Synaj, na której według Biblii Bóg objawił się Mojżeszowi. [przypis edytorski]
horendum (łac. horrendum) — okropność, coś przerażającego. [przypis edytorski]
Horgebruda — bogini krwi, towarzysząca wojownikom w bitwie. [przypis edytorski]
Horki — wieś w powiecie kobryńskim guberni grodzieńskiej; w trakcie postania styczniowego miały tu miejsce zaciekłe walki między Polakami i Rosjanami. [przypis edytorski]
Horkos (mit. gr.) — bóg mściciel krzywoprzysięstwa. [przypis edytorski]
Hormizdas (zm. 523) — papież (od 514), święty Kościoła katolickiego; z inicjatywy cesarza Anastazjusza, przymuszonego buntem o podłożu religijnym w prowincjach Tracji, Scytii Mniejszej i Myzji i marszem armii buntowników na stolicę, usiłował doprowadzić do jedności między Kościołami Rzymu i Konstantynopola zerwanej podczas tzw. schizmy akacjańskiej (484–519). [przypis edytorski]
hormon Evansa — hormon wzrostu (somatotropina), produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej, odkryty w 1921 przez Herberta Evansa i Josepha Longa. [przypis edytorski]
horny a. horny (gw.) — piękny, silny, hardy. [przypis edytorski]
Horodło — wieś w Polsce położona w województwie lubelskim na lewym brzegu Bugu. 2 października 1413 r. w Horodle pomiędzy Polską a Litwą została zawarta unia horodelska potwierdzająca wspólną politykę obu państw. [przypis edytorski]
horodniczy — w państwie rosyjskim od 1775 do 1862: naczelnik władzy administracyjnej i policyjnej miasta powiatowego. [przypis edytorski]
horodyszcze (daw.) — miejsce, gdzie znajdował gród (rus. horod). [przypis edytorski]
horodyszcze — miejsce, na którym stał dawniej gród. [przypis edytorski]
horodyszcze — miejsce, w którym stał gród. [przypis edytorski]
horodyszcze (z rus.) — grodzisko, miejsce warowne; horodyszczów — dziś popr. forma D. lm: horodyszcz. [przypis edytorski]
horodyszcze (z rus.) — grodzisko, miejsce warowne. [przypis edytorski]
horodyszcze (z ukr.) — gród, warowna osada. [przypis edytorski]
horologium, lm: horologia (łac.) — zegar. [przypis edytorski]
horor (z łac. horror) — dreszcz, trwoga. [przypis edytorski]
horor (z łac. horror: dreszcz, trwoga) — tu: okropność. [przypis edytorski]
horoskopami i słońcami w dwunastym domu — w astrologii występuje 12 tzw. domów, czyli sektorów, na które podzielona jest sfera niebieska, wiązanych z różnymi dziedzinami zainteresowań i działalności. [przypis edytorski]
horoszo (ros.) — dobrze. [przypis edytorski]
horować (gw.) — pracować ciężko bez powodzenia, zmagać się z losem; harować. [przypis edytorski]
horować kim (starop.) — górować nad kim; przewodzić komu; nadzorować kogo, napędzać kogo do pracy, orać kim. [przypis edytorski]
Horpyna — bohaterka powieści Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza: wiedźma mieszkająca w Czarcim Jarze. [przypis edytorski]
horrendum — coś przerażającego; okropność. [przypis edytorski]
horrendum (łac.; lm: horrenda) — okropność, coś przerażającego. [przypis edytorski]
horrendum (łac.; lm: horrenda) — okropność, coś przerażającego. [przypis edytorski]
horrendum pudendum (łac.) — przerażający wstyd (srom, hańba). [przypis edytorski]
Horribile dictu et auditu (łac.) — okropnie mówić i słuchać. [przypis edytorski]
horribile dictu (łac.) — strach powiedzieć. [przypis edytorski]
horriblement fatiguée (fr.) — potwornie zmęczona. [przypis edytorski]