Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156878 przypisów.
na dwa zawody — tu na dwa razy. [przypis edytorski]
nad wejściem — tu kazał Herod umieścić złotego orła, o którego powstały rozruchy w Jerozolimie, p. I, XXXIII, 2, także Starożytności XVII, X, 2 etc. [przypis tłumacza]
nad wieczór (daw.) — dziś: pod wieczór. [przypis edytorski]
nad wiedźmy temi — dziś popr. forma N. lm: nad wiedźmami tymi. [przypis edytorski]
nad wielką bramą — p. V, V, 4 i uwaga do słów „nad wejściem”. [przypis tłumacza]
na dwie niedziel — daw. składnia (z D.lm); dziś na dwie niedziele. [przypis edytorski]
na dwie strony — na dwa sposoby, sprzecznie. [przypis edytorski]
nad wolą* (starop.) — wbrew woli. [przypis redakcyjny]
nad wolą waszą wściągać was nie mogę (starop.) — nie mogę powściągać was wbrew waszej woli. [przypis edytorski]
nadwor a. nadwór (gw.) — przestrzeń na zewnątrz domu; podwórze. [przypis edytorski]
nad Worsklą — bitwa wojsk litewskich i ruskich z Tatarami w 1399 r. [przypis edytorski]
na dworze Dionizjosów — Dionizjosa I i jego syna Dionizjosa II, tyranów rządzących miastem Syrakuzy. [przypis edytorski]
na dworze młodego króla — Ludwika XIV. [przypis redakcyjny]
Na dworze niebios — Poeta wyobrażając Boga jako króla niebios, błogosławionych często dworem Jego nazywa. [przypis redakcyjny]
nad wszystkie Bogi — dziś popr. forma B. lm: nad wszyskich Bogów. [przypis edytorski]
Nad wszystkim góruje teraz we mnie wyobrażenie jednolitości świata (…) mnożą mi się nici owej spójni ostatecznej — E. Orzeszkowa, J. Romski [T. Garbowski] Ad astra, Warszawa 1935, s. XVII. [przypis autorski]
nad wszystki nieba — czyli do najwyższego nieba: Kochanowski odwołuje się tu do ówczesnych wyobrażeń, zgodnie z którymi kosmos składa się z dziesięciu nieb (sfer niebieskich), nad którymi znajduje się mieszkanie Boga, aniołów i wybranych. [przypis redakcyjny]
na dwu rycerzów, lepiey, że to dacie (starop.) — lepiej, jeśli to [zadanie] zlecicie dwóm rycerzom. [przypis edytorski]
nadwyrężyć a. nadwerężyć — osłabić, nadszarpnąć przez zbytni wysiłek; dziś tylko książk. [przypis edytorski]
nadwyżka jednego szylinga — gwinea od r. 1717 miała wartość 21 szylingów. [przypis redakcyjny]
nadybać (daw.) — schwytać. [przypis edytorski]
nadybać — tu: napotkać. [przypis edytorski]
nadybać — zdybać, przyłapać. [przypis edytorski]
na dycht — gęsto. [przypis redakcyjny]
nadymał — był natchnieniem. [przypis redakcyjny]
na dyskrecyi — na łasce. [przypis edytorski]
nadyszeć się — naoddychać się. [przypis edytorski]
nad źwierzęty (starop. forma) — nad zwierzętami. [przypis edytorski]
nad żwirowiska Hermosa zmyka czym prędzej… — Herodot, Dzieje I 55; cytat nieznacznie zmieniony, w oryginale jest zaleceniem wydanym Krezusowi przez Pytię. [przypis edytorski]
nad życie bezpieczne obrał sławę czynów — Bije w oczy, jak sądy Demostenesa o Filipie kłócą się między sobą, mówca z miłości ojczyzny chciał widzieć w Filipie zero, bo z czymś więcej nie mogłyby Ateny mierzyć się; mimo woli wypada mu z ust wprost pean na wielki, bo dziki, geniusz Filipa. Podobną opinię wygłasza o Pyrrusie Temistios. [przypis tłumacza]
nad zakazanie (daw.) — wbrew zakazowi. [przypis edytorski]
nad zamarzłymi bryły (daw.) — dziś: nad zamarzłymi bryłami. [przypis edytorski]
nad zamiar — nadspodziewanie (dużo). [przypis redakcyjny]
Nad zatoką tego imienia stoją gruzy zamku, zbudowanego niegdyś przez Greków, przychodniów z Miletu. Później Genueńczycy wznieśli na tem miejscu twierdzę Cembalo. [przypis autorski]
nad zatoką — tu: nad Cieśniną Mesyńską, rozdzielającą wody Morza Tyrreńskiego i Morza Jońskiego oraz Sycylię od Kalabrii na płd. krańcu Płw. Apenińskiego. [przypis edytorski]
nadziać (daw.) — tu: włożyć, wdziać. [przypis edytorski]
nadziać — tu: włożyć, wdziać. [przypis edytorski]
nadziak — broń o kształcie zaostrzonego młotka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis redakcyjny]
nadziak — czekan; broń o kształcie zaostrzonego młotka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
nadziak — czekan; broń o kształcie zaostrzonego młotka, służąca w do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
nadziak (z tur.) — czekan, obuch, rodzaj broni ręcznej. [przypis redakcyjny]
nadziany (daw.) — tu: wdziany. [przypis edytorski]
nadzieią — „nadzieja” (fr. espoir) to zawołanie na herbie Burbonów. [przypis edytorski]
nadzieie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: nadziei. [przypis edytorski]
nadzieie (starop. forma) — dziś popr. forma D.lp r.ż.: nadziei; próżny nadzieje: bez nadziei, pozbawiony nadziei. [przypis edytorski]
nadziei potrzebują (…) ażeby chętnie pozostawali — niewolnik niespodziewający się lepszej doli na przyszłość ucieknie od swego pana. [przypis tłumacza]
Nadzieja… itd. (w. 19-22) — motywy horacjańskie (Carmina II 10). [przypis redakcyjny]
nadzieje (daw. forma) — dziś D. lp r.ż.: nadziei. [przypis edytorski]
nadzieje (daw., gw.) — dziś D.lp: nadziei. [przypis edytorski]
nadzieje — dziś popr. forma D.lp: nadziei. [przypis edytorski]
nadzieje — dziś popr. forma D.lp: nadziei. [przypis edytorski]
nadzieje (gw., daw.) — nadziei. [przypis autorski]
nadzieje (starop. forma D. lp rodz. ż.) — nadziei. [przypis redakcyjny]
nadzieje (starop. forma) — dziś popr. forma D.lp r.ż.: nadziei. [przypis edytorski]
nadzielniejszemi (starop. forma) — dziś: najdzielniejszymi. [przypis edytorski]
nad ziemią — κἀπὶ γῆς (N), καὶ πηγῆ (D), stąd u tłumaczów: do źródła. [przypis tłumacza]
nadziemską — w pierwodruku: nieziemską. [przypis redakcyjny]
nadziemskość — nieziemskość. [przypis edytorski]
na dzień — w dzień. [przypis redakcyjny]
nadziewać (gw.) — tu: najadać. [przypis edytorski]
nadziewać się (daw.) — dziś: mieć nadzieję. [przypis edytorski]
nadziewać się (daw.) — spodziewać się; por. dziś: mieć nadzieję. [przypis edytorski]
nadziewać się (starop.) — spodziewać się, mieć nadzieję. [przypis edytorski]
nadziewać się (starop.) — spodziewać się. [przypis redakcyjny]
nadziewać się (starop.) — spodziewać [się]. [przypis redakcyjny]
nadziewać się (starop.) — spodziewać [się; tu: korzyści]. [przypis redakcyjny]
nadziewać (tu daw., reg.) — tu: wkładać na siebie. [przypis edytorski]
nadziewać — tu: wkładać. [przypis edytorski]
nadziewając się (starop.) — spodziewając się. [przypis redakcyjny]
na dziw (starop.) — tu: przedziwnie; niezwykle, bardzo. [przypis edytorski]
na dziwy — na widowisko. [przypis redakcyjny]
na dziwy — przypatrywać się. [przypis redakcyjny]
nadzwyczajnej mojej przychylności — w wyd. z r. 1870 brak ostatnich trzech słów. [przypis redakcyjny]
nadzwyczajnem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: nadzwyczajnym. [przypis edytorski]
Nadzwyczajne zepsucie następuje wówczas, gdy szlachta staje się dziedziczna — Arystokracja zmienia się w oligarchię. [przypis autorski]
nad zwyczaj (starop.) — nadzwyczajnie, niezwykle; bardzo. [przypis edytorski]
nad zwyczaj tych czasów — inaczej niż zwykle (bywa) w tych czasach. [przypis redakcyjny]
Nägeli, Karl Wilhelm von (1817–1891) — szwajcarski botanik; w dziele Mechanisch-physiologische Theorie der Abstammungslehre (Mechaniczno-fizjologiczna teoria ewolucji, 1884) odrzucał darwinowski dobór naturalny jako mechanizm ewolucji na rzecz ortogenezy (teorii rozwoju kierunkowego), istnienia rzekomej wewnętrznej siły doskonalącej, prowadzącej do przemian gatunków; twórca teorii przenoszenia cech przez tzw. idioplazmę. [przypis edytorski]
na egzekucji — na wykonaniu wyroku, tutaj: na ściągnięciu podatków. [przypis redakcyjny]
Nae iste magnoconatu magnas nugas dixerit (łac.) — Terencjusz, Heaut III, 5, 8. „Zaiste, ów z wielkim przygotowaniem powiedział wielkie głupstwo” (cyt. u Montaigne'a III. 1.). [przypis tłumacza]
na etykę de la Mettriego słynny poemat Lukrecjusza O naturze rzeczy — Systematy Epikura i Lukrecjusza zaciążyły silnie również nad poglądami przyrodniczymi de la Mettriego (myśl o jedności genetycznej państwa zwierzęcego i roślinnego, analogia między rośliną a człowiekiem, teoria walki o byt między „roślino-zwierzętami”, pogląd na pochodzenie człowieka). Wiadomo zresztą, że jedno z dzieł de la Mettriego, jakkolwiek dalekie od niewolniczego streszczenia cudzych myśli, nosi miano Systemat Epikura. [przypis tłumacza]
Naevius, Eneius — poeta starorzymski. [przypis tłumacza]
na fabryce — właśc.: na terenie fabryki. [przypis edytorski]
nafagasować (daw. pot.) — donieść, naskarżyć. [przypis edytorski]
na fanty — pod zastaw. [przypis edytorski]
na fanty — w zastaw. [przypis redakcyjny]
na fason — na wzór. [przypis redakcyjny]
nafasować — nabić. [przypis redakcyjny]
Na fatalne brzmienie amfibrachów w drugiej połowie wiersza zwrócił był uwagę już Korzeniowski — patrz odpowiednie rozdziały mej pracy O polskich przekładach dramatów Szekspira. [przypis tłumacza]
nafciana — dziś popr.: naftowa. [przypis edytorski]
nafciany — dziś: naftowy. [przypis edytorski]
na fest (z niem.) — mocno. [przypis edytorski]
Nafissa a. Nefissa — mieszkanka renesansowej Wenecji, wyimaginowana święta, znana ze swej hojności i rzekomo obdarzona szczególnymi umiejętnościami; bohaterka wielu utworów włoskiego Cinquecento. [przypis edytorski]
naflażyć (daw.) — napadać: o deszczu ze śniegiem. [przypis edytorski]
na froncie bolszewickim — chodzi o wojnę polsko-bolszewicką z 1921 roku. [przypis edytorski]
naftą sycone światło — światło lampy naftowej; przed II wojną światową na terenach wiejskich generalnie nie było dostępu do sieci elektrycznych, prąd docierał tylko do znikomej liczby wsi. [przypis edytorski]
Naftali a. Neftali — syn Jakuba i Bilhy, niewolnicy Racheli (Rdz 30,1–8). [przypis edytorski]
naftalina — handl. nazwa naftalenu używanego jako środek przeciwko molom. [przypis edytorski]
Na fundusz wyborczy? Któż to taki? — w języku niemieckim termin „fundusz wyborczy” to pojedyncze słowo: Wahlfonds, które może przypominać nazwisko. [przypis edytorski]
na furmanki się najmował — zatrudniał się do pracy w polu; furmanka: wóz konny wykorzystywany przy przewożeniu zbiorów z pól uprawnych m.in. ziemniaków, zboża, siana. [przypis edytorski]
