Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156216 przypisów.
allegretto (muz; z wł.) — tempo wykonywania utworu w muzyce: ruchliwie, nieco wolniej niż w tempie allegro. [przypis edytorski]
allegro cantabile (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: żwawo i śpiewnie. [przypis edytorski]
allegro furioso alla polacca (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: energicznie, z pasją (z furią) na sposób polski. [przypis edytorski]
allegro ma non troppo (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: żwawo, ale nie zanadto. [przypis edytorski]
allegro (muz., wł.: radośnie) — tempo wykonywania utworu w muzyce: wesoło, żywo. [przypis edytorski]
allegro (muz., wł.: radośnie) — tempo wykonywania utworu w muzyce: wesoło, żywo; także utwór w takim tempie. [przypis edytorski]
allegro (muz.; wł.: radośnie) — tempo wykonywania utworu w muzyce: żwawo, energicznie. [przypis edytorski]
allegro sostenuto (muz.; wł.) — sposób wykonywania utworu w muzyce: żwawo, przedłużając. [przypis edytorski]
allegro — utwór muzyczny w szybkim tempie. [przypis edytorski]
allegro vivace (muz.) — w tempie bardzo szybkim. [przypis edytorski]
allegro (wł.) — dosł.: żywy, wesoły, radosny; muz.: szybkie tempo. [przypis edytorski]
allegro (wł.) — wesoło, żywo. [przypis redakcyjny]
alle Juden raus (niem.) — wszyscy Żydzi wyjść (dosł.: na zewnątrz; wulg.: wynocha). [przypis edytorski]
Allekta a. Alekto (mit. gr.) — jedna z Erynii; bogini nieubłaganego, niepohamowanego gniewu (jej imię znaczy tyle co: „niestrudzona”). [przypis edytorski]
alleluja (hebr. Hallelu Ja) — „chwalcie Boga” (modlitwa). [przypis tłumacza]
Alleluja (rel., hebr. הַלְלוּיָהּ: hallelujah, halelu-Jáh) — chwalcie Pana; zwrot używany w Biblii i w liturgii kościelnej. [przypis edytorski]
alleluja (z hebr.) — chwała Panu; słowo używane w Biblii Starego i Nowego Testamentu oraz modlitwach judaizmu i chrześcijaństwa. [przypis edytorski]
allemańscy sojusznicy — Alemanowie, plemię germańskie. [przypis redakcyjny]
Allemany (niem. Alle Männer: wszyscy mężowie) — właśc. Alemanowie a. Alamanowie, związek plemion germańskich (Semnonów, Hermundurów, Markomanów i in.) utworzony w początkach III w. na obszarze wyznaczonym biegiem rzek: Men, Neckar, Ren i Dunaj; po raz pierwszy najechali zach. prowincje cesarstwa rzym. w 213 r. i zostali pokonani przez Karakallę; z czasem stali się stałym zagrożeniem dla Rzymu. [przypis edytorski]
Allenby, Edmund Henry Hynman (1861–1936) — jeden z najwybitniejszych dowódców armii brytyjskiej, marszałek polny; dowódca Egipskiego Korpusu Ekspedycyjnego w kampanii na płw. Synaj i w Palestynie podczas I wojny światowej, w l. 1917–1918 przeprowadził śmiałą kampanię na Bliskim Wschodzie, łączącą działania piechoty, kawalerii i lotnictwa, uznawany z tego powodu za prekursora taktyki Blitzkriegu (tj. wojny błyskawicznej). [przypis edytorski]
aller causer (fr.) — iść porozmawiać. [przypis edytorski]
Allerdings. Ja. Leider. (niem.) — oczywiście, tak, niestety. [przypis edytorski]
Alles ist schon verloren, verloren (niem.) — Wszystko już stracone, stracone. [przypis edytorski]
alles ist weg (niem.) — wszystko poszło precz. [przypis edytorski]
alles (niem.) — wszyscy. [przypis edytorski]
alles (niem.) — wszystko. [przypis edytorski]
alles (niem.) — wszystko. [przypis edytorski]
Alles Scheisse… Nimm den Dreck weg und schmeiss an die Seite (niem.) — Wszystko to gówno… Zabierz stąd to łajno i rzuć na bok. [przypis edytorski]
Alles verstehen (niem. zniekszt.) — zrozumiano. [przypis edytorski]
Alles war erlaubt (niem.) — Wszystko było dozwolone. [przypis edytorski]
alles wild! (niem.) — wszystko dzikie! [przypis edytorski]
Alles zerschmilzt in grosse Massen (niem.) — Wszystko roztapia się w wielkich masach. [przypis edytorski]
alle Wetter (niem.) — przekleństwo: do stu piorunów. [przypis edytorski]
Allez, allez, vite, vite! (fr.) — naprzód, naprzód, żywo, żywo! [przypis edytorski]
Allez, et dites bien à votre bonhomme… (fr.) — Idź pan i powiedz swojemu przyjacielowi — rozumie mnie pan? — że trzeba przełknąć tę pigułkę. [przypis edytorski]
allez (fr.) — tu: naprzód; wykrzyknik poprzedzający wypicie łyka alkoholu. [przypis redakcyjny]
allez! (fr.) — tu: naprzód; wykrzyknik poprzedzający wypicie łyku alkoholu. [przypis edytorski]
Allez plus vite, plus vite (fr.) — jedź szybciej, szybciej. [przypis edytorski]
Allgemeine Gratulationstheorie — ogólna teoria gratulacyjna. [przypis edytorski]
Allgemeinheit (niem.) — powszechność. [przypis redakcyjny]
Allia — potok wpadający do Tybru 18 km od Rzymu. [przypis edytorski]
alliciebat dulcedo (łac.) — nęciła słodycz. [przypis redakcyjny]
Allighieri — Carducci pisze z rozmysłem bardziej archaicznie: Allighieri. W ogólności zaś nazwisko to w dawnych źródłach brzmi rozmaicie: Alleghieri, Allegieri, Alighieri, Allighieri, Alagherii, Alleghirii, Adegerii. Najstarożytniejszą formą jest: Aldigherius, co Niemcy wywodzą od (longobardzkiego, staroniemieckiego, gockiego) Adalgêr, Altgêr i t. p. (Porównaj F. X. Kraus: Dante str. 24–25). [przypis autorski]
All is true (ang.) — Wszystko to prawda; pierwotny tytuł sztuki Shakespeare'a Henryk VIII. [przypis edytorski]
all-night (ang.) — całonocny. [przypis edytorski]
Allobrogowie — plemię celtyckie zamieszkujące w czasach Cezara dzisiejszy Delfinat i Sabaudię. [przypis redakcyjny]
Allons, allons, Guedan… — Chodź, chodź, Guedan, co tu robisz, idź na pokład. [przypis edytorski]
allons donc! (fr.) — cóż znowu. [przypis tłumacza]
allons enfant de la patrie, / le jour de gloire est arrivé (fr.) — chodźmy, dzieci ojczyzny, (oto) nadszedł dzień chwały. [przypis edytorski]
Allons, enfants de la [patrie] (fr.) — Naprzód, dzieci ojczyzny (początkowe słowa Marsylianki, pieśni rewolucyjnej, która z czasem stała się oficjalnym hymnem Francji). [przypis edytorski]
Allons enfants (…) (fr.) — naprzód, dzieci ojczyzny, nadszedł dzień chwały…; początkowe słowa Marsylianki, wzywającej do walki rewolucyjnej pieśni z 1792 r., która stała się następnie hymnem Francji. [przypis edytorski]
Allons (fr.) — Chodźmy. Idziemy. [przypis edytorski]
Allons! (fr.) — Chodźmy! [przypis edytorski]
allons (fr.: chodźmy) — tu: no dalej; naprzód. [przypis edytorski]
allons (fr.) — idźmy, chodźmy. [przypis edytorski]
allons, petit bourgeois (fr.) — chodźmy, drobnomieszczanie. [przypis edytorski]
Alloquar (…) amabo (łac.) — „Nigdyż nie będę rozmawiać ja z tobą, /I nigdy nie mam słyszeć już twych słów?/ Nigdyż cię, milszy nad życie, nie ujrzę?/ Lecz kochać będę cię po wieków wiek!” (Catullus, Carmina, LXV, 9; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
allotria — psoty, figle (wyraz niemiecki z łacińską końcówką). [przypis edytorski]
All raight — przekręcone z [ang.] all right [tj. dobrze; red. WL]. [przypis tłumacza]
all right (ang.) — dobrze, w porządku. [przypis edytorski]
all right (ang.) — w porządku; dobrze. [przypis edytorski]
all right (ang.) — w porządku. [przypis edytorski]
all right (ang.) — w porządku (tu: mają się dobrze). [przypis edytorski]
All right (ang.) — zgoda, w porządku. [przypis edytorski]
All right! — Doskonale! (ang.). [przypis autorski]
All that a man does is physiognomical of him (ang.) — wszystko, co człowiek czyni, jest jego fizjonomiczne. [przypis edytorski]
Almacks', właśc. Almack's Assembly Rooms — klub towarzyski w Londynie przy King Street w dzielnicy St. James, istniejący od 1765 do 1871, do którego przynależność uważano za potwierdzenie wysokiej rangi społecznej, jeden z pierwszych, którego członkami mogli być zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Był miejscem cotygodniowych balów, stwarzających okazje do znalezienia odpowiednich kandydatów i kandydatek do małżeństwa. O członkostwie w klubie decydował komitet najbardziej wpływowych pań londyńskiego towarzystwa. [przypis edytorski]
Alma Mater (łac., dosł.: matka karmicielka) — uroczysta nazwa nadawana uniwersytetom i innym szkołom wyższym od czasów średniowiecza. [przypis edytorski]
Alma Mater (łac., dosł. matka karmicielka) — uroczysta nazwa nadawana uniwersytetom i in. szkołom wyższym od czasów średniowiecza. [przypis edytorski]
Alma-matka — łac. alma mater, dosł. matka żywicielka, zwyczajowe określenie uniwersytetu (tu mowa o Akademii Krakowskiej). [przypis edytorski]
Almanach de Gotha — Almanach gotajski, rocznik informujący o europejskich rodach arystokratycznych, wydawany od r. 1763. [przypis edytorski]
Almanach Gotajski — Almanach de Gotha; rocznik genealogiczny zawierający informacje o europejskich rodach arystokratycznych, wydawany w latach 1763–1944 i od 1956 do dzisiaj. [przypis edytorski]
Almanach Gotajski — rocznik genealogiczny wydawany od 1763, zawierający informacje o europejskich rodach arystokratycznych. [przypis edytorski]
Almanach Gotajski — rocznik genealogiczny wydawany od 1763, zawierający informacje o europejskich rodach arystokratycznych. [przypis edytorski]
almanach — kalendarz zawierający dodatkowe informacje, między innymi przepowiednie. [przypis edytorski]
almanach — kalendarz zawierający dodatkowe informacje, zwłaszcza przepowiednie i tablice astronomiczne. [przypis edytorski]
Almanach Muz (fr. Almanach des Muses) — fr. czasopismo poetyckie założone w 1765; ukazywało się co roku, zawierało wybór najnowszej poezji, noty krytyczne i informacje o wydarzeniach literackich; publikowali w nim m.in. Wolter, Chamfort, Beaumarchais i Delille; podczas Rewolucji Francuskiej wydrukowano w nim Marsyliankę (1793); publikacji „Almanachu” zaprzestano w 1833. [przypis edytorski]
Almanach na rok 1533 — Jak wspomniano poprzednio, Rabelais ułożył cały szereg almanachów. Pracę tę, wysoko cenioną w owym czasie, powierzali mu wydawcy ze względu na rozległą wiedzę encyklopedyczną a zwłaszcza przyrodniczą pisarza. Z tych almanachów pozostało tylko kilka urywków; jeden z nich zamieszczamy tutaj, aby dać czytelnikowi obraz tego rodzaju literatury, tak rozpowszechnionej za czasów Rabelais'go. [przypis tłumacza]
almanach — publikacja zawierająca artykuły z określonej dziedziny nauki lub sztuki. [przypis edytorski]
Almanach Whitakera — coroczna publikacja informacyjna wydawana w Wielkiej Brytanii od 1868, składająca się z haseł, list i tabel dotyczących różnych tematów współczesnych. [przypis edytorski]
almanach — wydawana periodycznie publikacja informacyjna, zawierająca zebrane artykuły i informacje dotyczące jakiejś dziedziny życia, nauki, sztuki itp. [przypis edytorski]
Almansylla — może kraina starożytnych Massylów (wschodnia część Algieru). [przypis redakcyjny]
Almanzor — jeden z bohaterów mickiewiczowskiego Konrada Wallenroda, obrońca twierdzy Alpuhara przed szturmem Hiszpanów. [przypis edytorski]
Almanzor — żyjący na przełomie X i XI w. wódz i władca Al-Andalus (tj. zajmowanych przez muzułmanów terenów Półwyspu Iberyjskiego), prowadził walki z chrześcijańskimi królestwami hiszp.: Leonem, Kastylią, Barceloną (stolicę prowincji zdobył w 985 r.), Galicją (w 997 r. zdobył Santiago de Compostela) oraz Nawarrą; tytuł Al-Mansur bi-llah (Zwycięzcy z Woli Boskiej) przyjął w 981 r., pokonawszy wszystkich swych przeciwników pretendujących do władzy w kalifacie Kordoby. [przypis edytorski]
almaryjka (z łac. armarium) — szafka. [przypis edytorski]
Alma Venus — Alma przymiotnik zwykły Cybeli i Wenery, znaczy wszystkorodząca. [przypis autorski]
Almaviva — hiszpański hrabia z komedii Pierre'a Beaumarchais'go: Cyrulik sewilski (1775) oraz Wesele Figara (1792); od jego imienia obszerny kolisty płaszcz męski bez rękawów nazywano almawiwą. [przypis edytorski]
almawiwa — kolisty płaszcz męski bez rękawów; od imienia operowego bohatera, hiszp. hr. Almavivy. [przypis edytorski]
almawiwa (z hiszp.) — rodzaj szala a. peleryny. [przypis edytorski]
almeja — tancerka na Wschodzie. [przypis edytorski]
Almen se non poss'io (wł.) — Jeśli nie mogę, przynajmniej…, kompozycja Vincenza Belliniego do anonimowych słów. [przypis edytorski]
Almerya — miasto nadmorskie w prowincji Grenada w Hiszpanii. [przypis redakcyjny]
Almesbury — właśc. Amesbury: miasto w Anglii, w hrabstwie Wiltshire; w Amesbury istniał ufundowany w X w. klasztor, rozwiązany w 1539; w legendach arturiańskich, począwszy od średnioangielskiego poematu Morte Arthur z XIV w., w tym klasztorze mieszkała przez resztę życia królowa Ginewra po śmierci króla Artura. [przypis edytorski]
Almon — itd., por. wstęp. [przypis redakcyjny]
Almontowi — tak mają wszystkie rękopisy; w oryginale jednak: a uno Amostante; ma to być wyraz arabski i znaczyć: dowódca. [przypis redakcyjny]
Almont — syn Agolanta, brat Trojana, stryj Agramanta, zabity przez młodzieńczego Orlanda pod Aspromonte. [przypis redakcyjny]
Almquist — być może chodzi o Carla Jonasa Lovego Ludviga Almquista (1793–1866), szwedzkiego poetę romantycznego, kompozytora, nauczyciela i podróżnika. [przypis edytorski]
Almus — książę węgierski, na którego przypadała dziedzicznie władza nad Chorwacją i Dalmacją, brat stryjeczny króla Kolomana; oślepiony potem z jego rozkazu. [przypis edytorski]
a loci ordinario (łac.) — miejscowego biskupa. [przypis redakcyjny]
alodialny — wolny od lenna. [przypis autorski]
