Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 157985 przypisów.
zimowliki — zimowe mieszkania Kozaków. [przypis edytorski]
zimownik — osada, w której Kozacy przeczekują zimę. [przypis edytorski]
Zimowy Pałac, Gatczyn i Carskie Sioło — rezydencje carskie. [przypis edytorski]
Zimowy Pałac — petersburska rezydencja carów, zbudowana przez Piotra I. [przypis edytorski]
z impetem — popędliwie, z pasją. [przypis redakcyjny]
Z Inacha, Akryzjusza i z Micen ród — Inach był pierwszym królem Argos, Akryzjusz czwartym; tego córką była Danae, która uciekła do Italii i tu założyła Ardeę dla syna Daunusa, ojca Turnusowego; nie z Micen więc, lecz z Argos. [przypis edytorski]
zinaczyć się (starop.) — przemienić się. [przypis edytorski]
Zindapp właśc. Zündapp — marka motocykli. [przypis edytorski]
Zinków — miasto (dziś wieś) w centralnej części Ukrainy, ok. 20 km na płd. wschód od Jarmoliniec. [przypis redakcyjny]
Zinowiew, Grigorij, właśc. Radomyslski (1883–1936) — rewolucjonista, działacz bolszewicki, przewodniczący Międzynarodówki Komunistycznej. W 1926 r. odsunięty przez Stalina, potem sądzony i stracony. [przypis edytorski]
Zinowjew, Grigorij Jewsiejewicz, pierwotnie Hirsz Apfelbaum a. Hirsz Radomylski (1883–1936) — rosyjski rewolucjonista i polityk; należał do kierownictwa partii bolszewickiej; pierwszy przewodniczący Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej; sądzony w pokazowym pierwszym procesie moskiewskim (19–24 sierpnia 1936) za udział w rzekomym spisku przeciwko przywódcom partii bolszewickiej, stracony. [przypis edytorski]
Zinowjew, Grigorij Jewsiejewicz, pierwotnie Hirsz Apfelbaum a. Hirsz Radomylski (1883–1936) — rosyjski rewolucjonista i polityk; należał do kierownictwa partii bolszewickiej; pierwszy przewodniczący Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej. [przypis edytorski]
Zinzendorf, Nikolaus Ludwig von (1700–1760) — niemiecki teolog ewangelicki i reformator religijny, biskup braci morawskich, opiekun i przywódca ruchu pietystycznego w Saksonii. [przypis edytorski]
ziobro (gw.) — żebro. [przypis edytorski]
zioły — dziś popr. forma N. lm: ziołami. [przypis edytorski]
zioły — dziś popr. forma N.lm: ziołami. [przypis edytorski]
ziomek — ktoś, kto pochodzi z tej samej okolicy. [przypis edytorski]
ziomek — ktoś, kto pochodzi z tej samej okolicy. [przypis edytorski]
ziomek — osoba wywodząca się z tej samej ziemi (krainy, regionu, państwa). [przypis edytorski]
ziomek — rodak; osoba, która pochodzi z tego samego rejonu, kraju lub okolicy. [przypis edytorski]
ziomki — dziś popr. forma N. lm: ziomkami. [przypis edytorski]
zionąc ostatnią obelgą zamierającą wraz z głosem — człowiek przyzwyczajony do takiego widoku i świadomy losu, jaki mu grozi, może zważać jedynie wielkość duszy, a wówczas ten widok jest najistotniejszą i najwyższą z biernych rozkoszy. [przypis autorski]
Zionwil, właśc. Joinville — miasto w południowej Brazylii, stolica stanu Santa Catarina. [przypis edytorski]
Zipangu — bajecznie bogata wyspa daleko na wschodzie, opisywana przez średniowiecznego weneckiego podróżnika Marco Polo, identyfikowana z Japonią. [przypis edytorski]
Zipfel (niem.) — cypel, koniec, szpic, wskazówka. [przypis edytorski]
ziścić się — spełnić się. [przypis edytorski]
ziści (gw., daw.) — spełnij, dopełnij nadziei. [przypis autorski]
Ziściła się przepowiednia Chateaubrianda — „Ne faire qu'un seul homme le l'espéce humaine” [uczyń jednego tylko człowieka gatunkiem ludzkim; red. WL]; por. M. Zdziechowski, Chateaubriand i Bourbonowie, Wilno 1934, s. 71. [przypis autorski]
z-istniewa (neol.) — czas. utworzony od czas. istnieć, synonim: zaczyna istnieć, tworzy się. [przypis redakcyjny]
ziszczenie — w oryginale niem. Die Erfüllung: spełnienie. [przypis edytorski]
Zitto! (wł.) — Milcz! [przypis redakcyjny]
Zitto! Zitto! (wł.) — Milcz! Milcz! [przypis edytorski]
Zi! Zi! A szejne puryc (…) (jid.) — Patrz, patrz! Jaki piękny panicz! Jaka piękna panienka. [przypis edytorski]
Zizi — zdrobniałe imię Eupraksii Nikołajewny Wulf (1810–1883), znajomej Puszkina z czasu pobytu w Michajłowskiem. [przypis edytorski]
zizolowany — dziś: odizolowany a. izolowany. [przypis edytorski]
zjąć (daw.) — dziś: zdjąć. [przypis edytorski]
zjąć (starop.) — zdjąć; zjęły: zdjęły. [przypis edytorski]
zjąć (starop.) — złączyć. [przypis redakcyjny]
Zjadacz opium, ang. Confessions of an English Opium-Eater (1821) — autobiograficzna książka Thomasa De Quinceya. [przypis edytorski]
zjada za dziesięciu — Wszystkie rysy tyczące materialnych korzyści zagarnianych przez Tartufa wkłada Molier bardzo zręcznie w usta jedynie Dorynie, zwalniając rodzinę Orgona od wszelkiego pozoru interesowności. [przypis tłumacza]
zjadłbym śledzia — miałbym za swoje, czułbym się z pyszna. Wyrażenie powstało w związku ze staropolskim zwyczajem, według którego w zapustny wtorek, o północy, na zakończenie zabawy, podawano śledzia. Oznacza więc coś nieprzyjemnego, tym bardziej że następuje po poprzedniej przyjemności. [przypis redakcyjny]
zjadłeś fis — tj. pominąłeś jedną nutę. [przypis edytorski]
zjadłość — zajadłość. [przypis edytorski]
zjadłość — zajadłość, zapamiętanie w gniewie a. walce. [przypis edytorski]
zjadłość — zjadliwość. [przypis edytorski]
zjadły — dziś popr.: zajadły. [przypis edytorski]
zjadły — dziś: zajadły. [przypis edytorski]
zjadły — dziś: zajadły, uparty. [przypis edytorski]
zjadły — jadowity. [przypis edytorski]
zjadły — tu: jadowity, trujący. [przypis edytorski]
zjadły — tu: zajadły. [przypis edytorski]
zjadły — tu: zajadły; wściekły, zapamiętały. [przypis edytorski]
zjadły — zajadły, zaciekły. [przypis edytorski]
zjadły — zajadły, złośliwy. [przypis edytorski]
zjadły — zjadliwy. [przypis edytorski]
zjadle — jadowicie, zabójczo. [przypis redakcyjny]
zjadlej — bardziej zjadliwie. [przypis edytorski]
zjadliwy — jadowity. [przypis edytorski]
zjadszy — dziś popr.: zjadłszy. [przypis edytorski]
z jadu — ze złości. [przypis redakcyjny]
Z jaką mizg upiorzycy — Zdanie niedokończone; wystarczyłoby: jak mizg itd.; mizg obok umizg jest u Lindego. [przypis redakcyjny]
z jakąm powitał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: z jaką powitałem. [przypis edytorski]
Z jaką pan troskliwością pytał o jej zdrowie — Oczywiście ironicznie. W ogóle w ciągu całej tej sceny Doryna, która zna zaślepienie Orgona, traktuje go bardzo ironicznie. [przypis tłumacza]
Z jakąż lubą rozkoszą… — w A.[autografie; Red. WL] lubą zam. przekreślonego: żywą. [przypis redakcyjny]
z jakich (…) przypadków (starop.) — z tych postępków. [przypis redakcyjny]
Z jakiejże to racji mówisz, że lepiej być oficerem aniżeli pisarzem? […] Dlatego, o pisarzu! zmień swoje zdanie o szczęściu oficera. — autentyczne. [przypis autorski]
z jakim znowu na plac ogólnikiem — jaki znów ogólnik chcesz obwieścić, ogłosić wszem i wobec. [przypis edytorski]
Z jakże pyszną opieką (…) obroną — Tutaj wyrazy „opieka” i „obrona” służą do odmalowania gestu, w którym „utulenie” przybierało równocześnie jakby kształt osłonienia. [przypis redakcyjny]
zjałowieć — stać się bezpłodnym. [przypis redakcyjny]
z jastrząby — z jastrzębiami, z którymi ramię w ramię polował na gołębie. [przypis redakcyjny]
zjawa — tu: pojawienie się. [przypis edytorski]
zjawa — tu: zjawienie się, ukazanie się. [przypis edytorski]
zjawienie (daw.) — widzenie. [przypis edytorski]
zjawił się Tibron i odebrawszy wojsko — w marcu roku 399. [przypis tłumacza]
zjawiona (starop. forma) — tu: objawiona. [przypis edytorski]
zjawiony (daw.) — dziś raczej: zjawiający się. [przypis edytorski]
zjawiony — dziś w tym znaczeniu: zjawiający się. [przypis edytorski]
zjawiska hipnotyzmu i spirytyzmu, którymi Schopenhauer (…) popiera (…) swój fenomenalizm (…) i metafizyczną jedność woli — zob. niniejszej rozprawy ustęp 95. Kant zajmował się także tymi zjawiskami: Träume eines Geistersehers” (Reclam). [przypis redakcyjny]
zjawiska wiążą się w sposób konieczny z rozsądkiem — ten niezbyt jasny ustęp E. Adickes tak wykłada: „Kiedy jakieś wyobrażenia stają się naszymi, tj. mają być przyjęte do samowiedzy naszej, muszą się poddać określonym prawidłom, pod którymi jedynie przyjęcie to może nastąpić. Skoro tedy samowiedza nasza przeciwstawia się zjawiskom (wyobrażeniom), czyli wchodzi związek z transcendentalną syntezą wytwórczej wyobraźni, mocą której jedynie zdoła wyniknąć stosunek między apercepcją a zjawiskami, wówczas występują w samowiedzy naszej całkiem określone prawidła możliwości przyjęcia, i jako władza tych prawideł zowie się samowiedza rozsądkiem. Podobnież samowiedza, wchodząc mocą syntezy wyobraźni odtwórczej w łączność ze zjawiskami, jest źródłem każdorazowych prawideł (praw) kojarzenia się, które wtedy przypisywane są także rozsądkowi. W pewnych chwilach czynności swojej samowiedza nazywa się więc rozsądkiem”. [przypis redakcyjny]
zjawisko podobne nazywa się termoluminescencją (…) — [por.] Becquerel, „Rapports au Congrés de Physique”, 1900. [przypis autorski]
zjawisko [pojawiania się światła pod zamkniętą powieką na skutek umieszczeniu w bliskości preparatu radonośnego] badane było przez Himstedta i Nagla — [por.] „Annalen der Physik”, IV, 1901. [przypis autorski]
zjaw (rodz. m.) — popr. zjawa (rodz. ż.). [przypis redakcyjny]
zjaw — tu: zjawisko. [przypis edytorski]
zjawy — daw. forma N.lm; dziś popr.: zjawami. [przypis edytorski]
zjawy Oresta pędzą (mit. gr.) — Orestes pomścił śmierć swego ojca Agamemnona, zabijając matkę Klitemnestrę (Klitajmestrę); ścigały go za to potem Furie (Eumenidy), boginie zemsty o wężowych włosach, z pochodniami w dłoniach, które prześladują zbrodniarzy, szczególnie tych, którzy dopuścili się zabójstwa, przelewając krew rodziców a. najbliższej rodziny. [przypis edytorski]
zjawy — tu: postacie. [przypis edytorski]
zjawy — tu: zjawiska. [przypis edytorski]
zjazdach, odbywających się co rok w innym państwie — zjazd taki odbył się w Warszawie w czerwcu 1930 roku. [przypis autorski]
zjazd do skutku doszedł, obaj zaś monarchowie przy rozstaniu obiecali sobie braterstwo i przyjaźń niewzruszoną — zjazd Bolesława Krzywoustego i Kolomana odbył się w 1105 a. 1106 r.; przymierze między władcami datuje się na 1007 r. [przypis edytorski]
zjazd — tu: zebranie szlachty z danego regionu, mające na celu uchwalenie praw. [przypis edytorski]
Zjazd — ulica Nowy Zjazd w Warszawie, która od placu Zamkowego biegła po wiadukcie do mostu Kierbedzia na Wiśle. [przypis edytorski]
zjazdu — z królem węgierskim Kolomanem. [przypis edytorski]
zjazd ziemski — zjazd ziemian, mieszczan i zamożnych chłopów należących do danego ziemstwa (organu samorządowego wprowadzonego w części guberni carskiej Rosji), decydujący o najważniejszych sprawach lokalnych. [przypis edytorski]
zjęci (starop.) — ujęci, złączeni. [przypis edytorski]
z jęki bolesnemi — dziś popr. forma N. lm: z bolesnymi jękami. [przypis edytorski]
zjęty (daw.) — zdjęty (strachem); ujęty, przejęty. [przypis edytorski]
zjęty (starop. forma) — przejęty, przepojony. [przypis edytorski]
zjęty (starop.) — przejęty. [przypis edytorski]
zjęty (starop.) — tu: przejęty. [przypis edytorski]
zjęty (starop.) — zdjęty; przejęty. [przypis edytorski]
