Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156973 przypisów.
władzca — dziś popr.: władca. [przypis edytorski]
władzca — dziś: władca. [przypis edytorski]
władzę otrzymał — p. IV, IX, 11. [przypis tłumacza]
władzęście (…) zostawili — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: władzę zostawiliście. [przypis edytorski]
władzę świata — w końcu w. XVIII Habsburgowie panowali w krajach dziedzicznych habsburskich, na Węgrzech, w księstwach Włoch płn. i środkowych; Belgię dopiero co utracili faktycznie; książęciem arcybiskupem kolońskim był brat Józefa II; Burboni zajmowali trony Francji, Hiszpanii i dwóch Sycylii; reszta Europy kontynentalnej, o ile nie znajdowała się w obrębie wpływów jednego z tych dwu domów, zależała od Rosji lub Prus. [przypis redakcyjny]
władzej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż: władzy. [przypis edytorski]
władzej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: władzy. [przypis edytorski]
władze konsularne a. konsulat — tu: urząd danego państwa za granicą, podlegający konsulowi; siedziba tego urzędu. [przypis edytorski]
władzey (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (z) władzy. [przypis edytorski]
Władze zakazywały rozpowszechniania i czytania jego [Spinozy] pism — Dzisiaj czyta się Etykę w liceach włoskich. A. Guzzo sporządził odpowiedni wyciąg z komentarzami, ogłoszony w wydawnictwie pt. Testi Filosofici Commentati w 1924 r. [przypis tłumacza]
Władzisława króla węgierskiego — mowa o Władysławie IV Warneńczyku. [przypis edytorski]
Wład. Z. — Zamoyski. [przypis redakcyjny]
właść (daw.) — to, czym się włada. [przypis edytorski]
właść — dziś popr.: włość. [przypis edytorski]
właść — władza. [przypis edytorski]
właść — własność, posiadanie. [przypis edytorski]
właść — własność. [przypis edytorski]
właść — własność; włość. [przypis edytorski]
właść — z[amiast:] własność, dla niepospolitości. Wyraz jakokolwiek nowy, zrozumiały i krótszy, a więc w budowie wiersza daleko wygodniejszy. [przypis redakcyjny]
właściciel jedenastohektarowego kawałka — W Kfar Jechezkiel każdy moszawnik posiada 108 dunamów gruntu: 85 zajmuje w tym rola, 13 zabudowania gospodarcze, 5 ogród warzywny, 5 pardes. [co to za przypis? autora? w źródle - skan 91, strona 92]. [przypis edytorski]
właścicielów — dziś popr. forma B. lm: właścicieli. [przypis edytorski]
właścicielów — dziś popr. forma D. lm: właścicieli. [przypis edytorski]
właścicielów — ludzi troszczących się o ziemię, której są właścicielami [dziś popr. forma D. lm: właścicieli. Red. WL]. [przypis redakcyjny]
właścicielów ziemi powiększyć — tj. zwiększyć liczbę właścicieli ziemi. [przypis edytorski]
właściciel prawy — tutaj: właściciel z mocy prawa; faktycznie posiadający prawo własności. [przypis edytorski]
Właściciel winnicy — Bóg. [przypis tłumacza]
właściwem — daw. forma przymiotnika w N.lp określającego rzeczownik w rodzaju żeńskim a. nijakim (tu: miejsce); dziś ujednolicona do formy daw. męskiej: właściwym. [przypis edytorski]
Właściwie od czterech tygodni, gdyż już w liście z 8 sierpnia mówi o tym. [przypis redakcyjny]
właściwie siedlisko wrodzonej nam siły cielesnej (…) przebywa najwidoczniej w tej części, którą starożytni nazwali parenchymą (miąższem) tj. w swoistej istocie części ciała, nie biorąc w rachubę żył, tętnic i nerwów — Autor upatruje siedlisko drażliwości mięśnia w samym mięśniu czyli, według dzisiejszego mianownictwa, w jego swoistej materii białkowatej, odosobniając zupełnie drażliwość od wpływu nerwów. Twórcza wyobraźnia de la Mettriego uprzedza i w tej dziedzinie wywody teoretyczne, zabezpieczone później przez Hallera za pomocą rozumowania i doświadczenia. Badacz ten odróżnia mianowicie zasadniczo siłę nerwową od siły wrodzonej mięśnia: „siła nerwowa”, powiada Haller, „przenika do mięśnia z zewnątrz, wewnątrz zaś mięśnia przebywa inna siła” (Z arysfizjologii, 1788). [przypis tłumacza]
właściwości „nagiej duszy” i wyrażającej ją sztuki były powtórzeniem materialistyczno-fizjologicznych przekonań młodego Przybyszewskiego — P. Chmielowski, Najnowsze prądy w poezji polskiej, s. 145. [przypis autorski]
właściwości naszej cielesnej budowy, opisane w Platonie i Cyceronie (…) — Platon, Timajos; Cyceron, O naturze bogów, II, 54. [przypis tłumacza]
Właściwym następcą był Hyrkan, którego matka jeszcze za życia na to wyznaczyła… — por. Starożytności XIV, I–IV, 1. [przypis tłumacza]
właściwy — tu: własny. [przypis redakcyjny]
Właśc.: „Jestem jak mrówka wychowana w lesie, / Gdy ją na środek stawu wiatr zaniesie” — dwa końcowe wersy wiersza Adama Mickiewicza Morlach w Wenecji (powst. 1827/1828) opisującego wyobcowanie emigranta. [przypis edytorski]
właśnie (daw.) — tu: właściwie; w odpowiedni sposób. [przypis edytorski]
właśnie (daw.) — we właściwy sposób. [przypis edytorski]
Właśnie dlatego, że Boga ujmujemy jako maksimum potęgi (…) by nie chłostał swych dzieci — M. Guyau, Esquisse d'une morale sans obligation ni sanction, Paris 1885, s. 187. Przekład polski, Warszawa 1910. [przypis autorski]
właśniej (daw.) — bardziej właściwie. [przypis edytorski]
Właśnie je czytam podług nowych kluczy, które przyczyną może będą schizmu, mówiąc, że Dant chciał republikanizmu — poeta szydzi ze współczesnych mu włoskich krytyków, którzy dopatrywali się w dziele Dantego Boska Komedia tendencji politycznych zgodnych z dążeniami XIX w. do zjednoczenia Włoch. [przypis redakcyjny]
właśniej (starop.) — właściwiej, trafniej. [przypis edytorski]
właśniem go przekręcił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: właśnie go przekręciłem. [przypis edytorski]
właśniem (…) przypatrywała (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, dziś: właśnie (…) przypatrywałam się. [przypis edytorski]
właśniem takiego sobie wymarzył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: właśnie takiego sobie wymarzyłem. [przypis edytorski]
właśniem (…) wysłał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: właśnie wysłałem. [przypis edytorski]
Właśnie odebrałem list Twój z dnia 21 czerwca — pisał w nim Reeve: „Poczta jest tubą przerażającej długości, poprzez którą dźwięki przyjaciela zbyt wolno wędrują. Przyniesiono mi trzy listy naraz, jeden od Ciebie, drugi od Augusta i jeszcze jeden od znakomitego Pawła Hubera. To bardzo pięknie ze strony tego poczciwego Augusta, że pisze do mnie ze swego namiotu. Opowiedział mi z właściwą sobie naiwnością parę szczegółów z życia swego. Pod Ostrołęką dwa konie pod nim ubito. Kula armatnia, która przebiła drugiego konia, zerwała mu podeszwę z buta. Mówiłem zawsze, że ten człowiek nie umrze za darmo, ani za prędko. Pisze: »Jaka szkoda, że Krasiński nie przyjeżdża! Polska go nie zna, lecz ja go znam i jestem jedynym, który go zna«. Kocha Cię tak, jak ja Cię kocham, z tą różnicą, że on jest wojownikiem, a ja próżniakiem. Ogłosiłem przekład części jego listu w »Timesie«. Będą to czytać we wszystkich częściach świata, i to August pisał, autor mimo woli. Dziś widziałem Jerzmanowskiego, który jest tu w misji specjalnej. Pozdrawia Cię i nie przestaje Ci radzić, byś wyjechał. Zdaje mi się, że, gdy odpowiednia chwila nadejdzie, dobrze by było, byś tu przyjechał, zobaczył się ze mną i zobaczył z H…, a potem udał się do swojego majątku, koło Gdańska, co na pewno masz prawo zrobić i co zrobisz dosyć łatwo; stamtąd przedostaniesz się do Polski. W obecnych warunkach Jacky przyjechać może do Anglii bez trudności”. [przypis redakcyjny]
właśnie pod jego berłem — τὸν μόνον, przy czym τὸν rozstrzelonym pismem u Niesego. [przypis tłumacza]
właśnie przez wiarę swą w poznawalność świata — jest tu oczywiście mowa o Schellingu z okresu jego Naturphilozophe, nie zaś o późniejszym filozofie „objawienia”. Nie znaczy to, aby w moim mniemaniu ta ostatnia faza filozoficznej działalności Schellinga zasługiwała na lekceważenie, z jakim się spotyka we współczesnych popularnych historiach filozofii. [przypis edytorski]
właśnie spożywali (…) posiłek — główny posiłek dzienny (nasz obiad) spożywają Grecy przed wieczorem. [przypis tłumacza]
Właśnie tego wieczora donieśli jej dalecy pielgrzymi, że umarł jakiś stary król Dawid (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: Wieści ówczesnego świata”. [przypis edytorski]
właśnie w takim kierunku, od gwarnego odpustu kmotorów w małym miasteczku do błąkających się w smętnej analizie samotników (…) pozowałyby i gryzły się żądłem docinku — K. R. Żywicki [L. Krzywicki], „Najmłodsi”, s. 209. [przypis autorski]
właśność — własność, właściwość. [przypis edytorski]
Własi la rut o wilaż (zniekszt. fonet. fr.) — zapewne: voici route au village (tutaj jest droga do wioski). [przypis edytorski]
Własną pierś rozdarłem i broczę krwią — cytat z wiersza Micińskiego Jaki lekki – zwinny…, należącego do cyklu W pośród Raju z tomiku W mroku gwiazd. [przypis edytorski]
Własną ręką podpisano (…) A za zgodność: Hadramelach — przedrzeźnianie formy ukazów carskich. [przypis edytorski]
własną wolą — z własnej woli; własnowolnie. [przypis edytorski]
własna wola — własna w przeciwstawieniu do tej, która poddaje się Bogu. [przypis tłumacza]
własnem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: własnym. [przypis edytorski]
własnemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: własnymi. [przypis edytorski]
własnemi — dziś popr.: własnymi. [przypis edytorski]
Własnemi odwiedzisz kroki — dziś popr.: odwiedzisz własnymi krokami; tj. pójdziesz tam osobiście, zobaczysz to na własne oczy. [przypis edytorski]
własne stronnictwo polityczne — mowa o Narodowej Demokracji, współtworzącej rządy koalicyjne w latach 1923–1926. [przypis edytorski]
własnie — we własnej osobie. [przypis redakcyjny]
własnoręcznie powalił trupem dwunastu — „W ostatnim przypuszczonym do Jerozolimy szturmie sam swoją ręką dwunastu nieprzyjaciół z łuków ubił”, Swetoniusz, Żywot Tytusa V. [przypis tłumacza]
własność (cywilna, obywatelska) — całokształt praw idealnych i realnych obywatela. [przypis redakcyjny]
własność osoby — własność prywatna. [przypis redakcyjny]
własność — posiadanie na własność. [przypis redakcyjny]
własność świętą — sprzęt świątynny, dary wotywne lub zdeponowane w świątyni skarby. W starożytności składano depozyty w świątyniach, tak jak dziś w bankach. [przypis tłumacza]
własność — tu: cecha przyrodzona. [przypis edytorski]
własność — tu: właściwość, cecha. [przypis edytorski]
własność — tu: zdolności, władze. [przypis redakcyjny]
własność zaś przy sobie zostawił — zgodne z duchem i praktyką dawnego polskiego prawa publicznego, oraz z teoriami o państwie opartymi na uznaniu prawa naturalnego; absolutyzmy zachodnie hołdowały na ogół teorii włoskich i niemieckich kameralistów, według których własność korony, różna od własności prywatnej monarchy jako człowieka, jest powierzonym jego pieczy dobrem państwa, on zaś, jako państwa tego wyobraziciel [przedstawiciel; uosobienie; Red. WL] i władca udzielny, nie jest obowiązany do rachunku ze swego zarządu; w praktyce wychodziło to na uznanie dóbr korony za ordynację domu panującego. [przypis redakcyjny]
własności gruntowej prawo — tj. prawo do dziedzicznego posiadania ziemi bez względu na stan. [przypis redakcyjny]
własności rozumu — „eius proprietates”, powtórzone kilka wierszy dalej. W przekładzie Saisseta 341 „ses propriétés” z powodu niezmienności rodzajowej tego pierwszego wyrazu w drugim miejscu może dotyczyć zarówno rozumu, jak i określenia, ale w pierwszym dzięki kontekstowi dotyczy określenia. Zupełnie tak samo mamy z „its properties” u Boyle'a § 107. Stern 59 przekłada pierwszy raz: „ihre Eigenschaften”, (tj. „der Definition”), drugi raz „seine Eigenschaften” (tj. „des Verstandes”). Rzecz jasna, że znaczenie jest w obydwóch przypadkach jednakowe, a zatem chodzi o to, czy mowa o własnościach określenia, czy rozumu. Atoli o własnościach określenia nie może być mowy tutaj, podane są bowiem na s. 34 i 35, lecz o własnościach rozumu, które też zostają dalej omówione. Dobrze przekładają Appuhn 276 i Gebhardt, § 107. [przypis tłumacza]
własny (daw.) — tu: właściwy. [przypis edytorski]
własny (daw.) — właściwy. [przypis edytorski]
własny (daw.) — właściwy. [przypis edytorski]
własnymi słowy — dziś popr. forma N. lm: własnymi słowami. [przypis edytorski]
własnymi winy — dziś: własnymi winami. [przypis edytorski]
własnym sumptem — na własny koszt. [przypis edytorski]
własny (starop.) — [tu:] właściwy, istotny, prawdziwy. [przypis redakcyjny]
własny (starop.) — właściwy, istotny, prawdziwy. [przypis redakcyjny]
własny (starop.) — właściwy, prawdziwy. [przypis edytorski]
własny — [tu:] prawdziwy. [przypis redakcyjny]
własny — właściwy. [przypis edytorski]
własta (daw.) — władczyni. [przypis edytorski]
własta — władczyni. [przypis edytorski]
włast (daw.) — władca. [przypis edytorski]
Włast' t'my (ros.) — Potęga ciemności (tytuł słynnego dramatu Lwa Tołstoja). [przypis redakcyjny]
właszczyć — przywłaszczać. [przypis redakcyjny]
właszczyć — przywłaszczyć. [przypis redakcyjny]
w Ł. — autor kształcił się w Łomży. [przypis edytorski]
Wł. Broniewski Wiersze i poematy, Warszawa 1972, Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 438 + 2 nlb. Wkładki ilustracyjne zgromadzone w ramach konkursu Związku Polskich Artystów Plastyków. Wykaz autorów wkładek, s. 433–434. [przypis autorski]
włóczebne — ludowy zwyczaj wielkanocny; w drugi dzień Wielkanocy chłopcy chodzą po domach z życzeniami i pobożnymi pieśniami, wypraszając jajka i inne jedzenie; także same podarunki za takie śpiewanie. [przypis edytorski]
włóczenie — wyrównywanie nierówności górnej warstwy gleby za pomocą włóki, ciągniętego po powierzchni pola narzędzia, złożonego z belki lub kilku połączonych łańcuchami belek. [przypis edytorski]
włócznią swoją zdobył — δορίκτητον, jure belli, mit dem Schwert (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
włócznia Achilla, co i raniła, i leczyła rany — Achilles zranił króla Telefosa, a przyłożenie do rany tejże włóczni, która ją zadała, uzdrowiło rannego. [przypis redakcyjny]
włócznie (…) z jednym grotem na końcu — Ksenofont zwraca na to uwagę, ponieważ greckie włócznie oprócz grotu na jednym końcu, na drugim miały zaostrzoną piętę, dzięki której broń można było wbić w ziemię. [przypis edytorski]
włócznióm — dziś popr. forma C. lm: włóczniom. [przypis edytorski]
włóczyć ze sobą uzbrojonych — tj. straż przyboczną. [przypis tłumacza]
włóka — 30 morg, tj. ok. 18 ha. [przypis edytorski]
