Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 449 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 157384 przypisów.
używie (starop. forma) — 3.os.lp.: użyje, wykorzysta. [przypis edytorski]
używiesz (daw.) — dziś: użyjesz. [przypis edytorski]
użyżniać — dziś popr. pisownia: użyźniać. [przypis edytorski]
użyzniać — dziś popr. pisownia: użyźniać. [przypis edytorski]
uzanca (z wł.) — zwyczaj. [przypis redakcyjny]
uzarskie — husarskie, ciężkiej jazdy polskiej. [przypis redakcyjny]
(…) uzasadnionym jest, cośmy początkowo przyjęli tylko na próbę (…) — eksperyment ten czystego rozumu ma dużo podobieństwa z eksperymentem chemików, zwanym przez nich niekiedy próbą redukcji, w ogóle zaś postępowaniem syntetycznym. Analiza metafizyka rozdzieliła czyste poznanie a priori na dwa bardzo różne pierwiastki, tj. na rzeczy jako zjawiska i rzeczy same w sobie. Dialektyka łączy znowu oba ku zgodzie z konieczną ideą rozumową bezwarunkowości i sądzi, że ta zgoda nigdy nie powstaje inaczej, jak przez owo rozróżnienie, które zatem jest prawdziwe. [przypis autorski]
uzbieranych w boru — dziś popr. forma: Ms.lp: w borze; bór: duży las iglasty. [przypis edytorski]
uzbrojenia Anglii — przedsięwzięte w związku z naprężoną sytuacją polityczną. [przypis redakcyjny]
uzda — część uprzęży nakładana na głowę konia. [przypis edytorski]
uzdolić — zdołać (coś zrobić). [przypis edytorski]
Uzdowski, Marian (ur. 1890) — polski oficer carskiej gwardii, później wywiadu Wojska Polskiego, od 1929 urzędnik konsularny. [przypis edytorski]
u zdroi — u zdroju. [przypis edytorski]
u zdroja (daw., gw.) — dziś popr. forma D.lp: zdroju. [przypis edytorski]
uzdrowił tam córkę królewską imieniem Bent-res — opowieść o cudownym uzdrowieniu księżniczki Bentresz, siostry żony faraona Ramzesa II, pochodzi z inskrypcji na steli w świątyni Chonsu zbudowanej w Tebach przez Ramzesa III (1186–1155 p.n.e.). Inskrypcja powstała kilkaset lat później, za panowania perskiego lub w epoce ptolemejskiej. [przypis edytorski]
uzdrowion (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: uzdrowiony. [przypis edytorski]
Uzijah — zgodnie z Księgą Judyty w tym czasie naczelnikami miasta Betulia byli Ozjasz, Chabris i Charmis. Postać o imieniu Uzijah nie pojawia się. [przypis edytorski]
uznać coś jako — dziś: uznać coś za. [przypis edytorski]
uznać (daw.) — tu: dowiedzieć się. [przypis edytorski]
uznać — doznać, doświadczyć. [przypis redakcyjny]
uznać — tu: dowiedzieć się. [przypis edytorski]
uznać — tu: poznać. [przypis edytorski]
uznać — tu: zaznać. [przypis edytorski]
uznajęć — skrócone od: uznaję cię. [przypis edytorski]
uznała* — doznała. [przypis redakcyjny]
uznanie z protekcji, wielkopański kaprys — K. Irzykowski, Czyn i słowo, Lwów 1913, s. 124. [przypis autorski]
uznano za stosowne stąd odejść — w połowie marca roku 400. [przypis tłumacza]
uznany jako — dziś: uznany za. [przypis edytorski]
uznany za godnego tego zaszczytu — „Drei jüdische Verräther waren Titus bei der schweren Arbeit behilflich. Der König Agrippa, welcher Truppen stellte und die Bewohner Jurusalem’s durch Ueberredung schwankend machte; Tiberius Alexander, der seinen Abfall vom Judenthum durch Bekämpfung seiner Nation das Siegel aufdrückte, und Josephus, der überall Titus begleitete, nachdem er aus einem Gefangenen ein Wegweiser auf dem ihm bekannten Boden geworden war” (Graetz, Geschichte der Juden III, 530). [przypis tłumacza]
uznawać jako (daw.) — dziś: uznawać za. [przypis edytorski]
uznawam — dziś popr.: uznaję. [przypis edytorski]
uzuchwaleni — rozzuchwaleni. [przypis edytorski]
uzurpacja (z łac.) — bezprawne przywłaszczenie sobie władzy. [przypis edytorski]
uzurpacja (z łac.) — bezprawne przywłaszczenie sobie władzy. [przypis redakcyjny]
uzurpator — ktoś, kto zagarnął władzę wbraw prawu, kto rości sobie pretensje do czegoś, co mu się nie należy. [przypis edytorski]
uzurpować sobie — przywłaszczać, przypisywać. [przypis redakcyjny]
uzurpować — zagarniać, przywłaszczać. [przypis edytorski]
uzurpując — przywłaszczając. [przypis redakcyjny]
uzwyczajenie — przyzwyczajenie. [przypis edytorski]
uzyskać sympatię — dziś lepiej: zyskać sympatię. [przypis edytorski]
uzyszcze (daw.) — uzyska. [przypis edytorski]
В перед (ros., wym.: w pieriod) — naprzód. [przypis edytorski]
враги человъка домашні его(ros., daw. pisownia sprzed reformy 1918 r.) — wrogami człowieka są jego domownicy. [przypis edytorski]
выведетъ (ros., daw. pisownia sprzed reformy 1918 r.) — wywnioskuje, zrozumie, wydedukuje. [przypis edytorski]
V-16 — najprawdopodobniej mowa o sterowcu. [przypis edytorski]
Vásquez, Gabriel (1551–1604) — hiszpański jezuita, autor i wykładowca teologii moralnej. [przypis edytorski]
Vásquez, Gabriel (1551–1604) — hiszpański teolog jezuicki, autor i wykładowca teologii moralnej m.in. w Madrycie i Rzymie, cieszył się wielkim uznaniem współczesnych. [przypis edytorski]
va banque (fr.) — formuła używana w karcianych grach hazardowych; (grać) na całość, o wszystko. [przypis edytorski]
va banque (fr.) — o cały bank, o wszystko; formuła używana w grach hazardowych. [przypis edytorski]
va banque (fr.) — w grach hazardowych zakład o wartości całej posiadanej przez gracza puli. [przypis edytorski]
Va bene, va bene, signora! (wł.) — Dobrze, dobrze proszę pani! [przypis edytorski]
Va bene, va bene (wł.) — dobrze, dobrze. [przypis edytorski]
Va bene (wł.) — dobrze. [przypis edytorski]
va bene (wł.) — dobrze, zgoda. [przypis redakcyjny]
va bene (wł.) — to dobrze. [przypis redakcyjny]
vacans (łac.) — wolne miejsce, wakat. [przypis edytorski]
Vacationes cras (łac.) — jutro wakacje. [przypis edytorski]
vacat (łac.; 3 os. lp. cz. ter.) — wolny. [przypis edytorski]
vacat (łac.) — wakat, wolne stanowisko. [przypis edytorski]
vaco, vacare (łac.) — brakować, być pustym; tu 3.os. lp cz.ter. vacat: jest nieobsadzone, pozostaje wolne. [przypis edytorski]
vaco, vacare (łac.) — być wolny, niezajętym; tu 3 os. lp cz.ter. vacat: jest wolna, nieobjęta. [przypis edytorski]
Vacquerie i Meurice — oddani wielbiciele Wiktora Hugo, młodsi od niego o 16–17 lat: Auguste Vacquerie (1819–1895): dziennikarz i pisarz; Paul Meurice (1818–1905): powieściopisarz i dramaturg. [przypis edytorski]
vacuum (łac.) — próżnia. [przypis edytorski]
vacuum (łac.) — pustka, próżnia. [przypis edytorski]
vacuus (łac.) — próżny, pozbawiony. [przypis redakcyjny]
Vadé — popularny autor wodewilów w XVIII w. [przypis tłumacza]
vade mecum (łac.) — dosł. chodź ze mną; por. vademecum: przewodnik (po jakimś obszarze geograficznym, miejscowości itp.). [przypis edytorski]
vademecum (z łac.) — przewodnik. [przypis edytorski]
Vade, populus meus, intra in cubicula tua (…) (łac.) — „Idź, ludu mój! wnijdź do komór swoich, a zamknij drzwi za sobą; skryj się na maluczką chwilę, dokąd nie przeminie gniew”. [przypis tłumacza]
vade retro (łac.) — idź precz; początek frazy: Vade retro, satanae! (idź precz, szatanie!). [przypis edytorski]
Vade retro, satanae! (łac.) — idź precz, szatanie! [przypis edytorski]
vadium a. wadium (z łac.) — zaliczka wpłacana przed transakcją (zwłaszcza przed przetargiem), kaucja. [przypis edytorski]
vadium (łac.) — dziś spolszczone: wadium; kwota zabezpieczenia, wpłacana oferentowi jako warunek udziału w aukcji, mająca zapewniać wiarygodność majątkową i dobrą wolę każdego z uczestników; po zakończeniu aukcji wadium jest zwracane. [przypis edytorski]
vadium (łac.) — zastaw, suma składana dla zapewnienia, że zobowiązanie będzie dotrzymane. [przypis redakcyjny]
Vado — Małachowski. [przypis redakcyjny]
Vado — Stanisław Małachowski. [przypis redakcyjny]
Vae capiti eius — Biada głowie jego: zwykłe przekleństwo u Rzymian. [przypis autorski]
Vae coronae superbiae (łac.) — „Biada pysznej koronie”. [przypis tłumacza]
vae (łac.) — biada. [przypis redakcyjny]
vae misero mihi! (łac.) — biada mi, nieszczęsnemu! [przypis edytorski]
Vae qui conditis leges iniquas (łac.) — Iz 10, 1: „Biada wam, którzy ustanawiacie niesłuszne prawa”. [przypis tłumacza]
Vae qui condunt leges iniquas (łac.) — „Biada tym, którzy stanowią prawa niesprawiedliwe”. [przypis tłumacza]
vae soli (łac.) — biada samotnemu. [przypis edytorski]
vae victis (łac.) — biada zwyciężonym. [przypis edytorski]
Vae victis (łac.) — Biada zwyciężonym. [przypis redakcyjny]
vagabundos e revolucioneiros, popr.: …revolucionários (port.) — włóczędzy i rewolucjoniści. [przypis edytorski]
vaga-lume (port.) — potoczna portugalska nazwa chrząszczy z rodzin Elateridae, Phengodidae i Lampyridae zdolnych do bioluminescencji (wytwarzania światła). [przypis edytorski]
Vah! quemquamne (…) sibi (łac.) — „Biada ci, jeśli serce swe oddasz osobie/ Lub rzeczy, co ci droższa, niźli ty sam sobie” (Terentius, Adelphi, I, 13; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Vaigai — rzeka w południowych Indiach. [przypis edytorski]
Vain espoir! (fr.) — Próżna nadzieja! [przypis edytorski]
Vainqueur! maintenant vous l'avez prise, elle vous appartient (fr.) — Zwycięzco, teraz ją pan zdobył, ona należy do pana. [przypis redakcyjny]
vakil — dosłow. ambasador, dworzanin; tytuł ten nadaje się w Indiach adwokatom lub posłom-krajowcom. [przypis tłumacza]
Val d'Aoste (fr.) — Dolina Aosty, kraina hist. w płn.-zach. Włoszech. [przypis edytorski]
Val de Grâce — świątynia rzymskokatolicka ufundowana przez królową Annę Austriaczkę (1601–1666), żonę Ludwika XIII (1601–1643), w geście wdzięczności za urodziny (po 23 latach małżeństwa) jej syna, następcy tronu, przyszłego Ludwika XIV (1638–1715); fundacja była aktem wdzięczności dla Marii Dziewicy oraz dla wspierających stale królową benedyktynek, które miały klasztor w bezpośrednim sąsiedztwie nowego, wspaniałego, pałacowego kościoła, usytuowany przy bulwarze Port-Royal 74, w V dzielnicy Paryża. [przypis edytorski]
Valdemorillo — miasto położone w Hiszpanii, we wspólnocie autonomicznej Madryt; w czasie hiszpańskiej wojny domowej znajdowało się tutaj centrum działań armii republikańskiej podczas słynnej bitwy pod Brunete. [przypis edytorski]
Valéry, Paul (1871–1945) — francuski poeta i eseista, uprawiający poezję refleksyjną, intelektualną. [przypis edytorski]
Vale — Bądź zdrów. [przypis redakcyjny]
Vale et ama (łac.) — bądź zdrów [a. zdrowa] i kochaj. [przypis redakcyjny]
vale et ama (łac.) — bądź zdrów i kochaj. [przypis redakcyjny]
Vale et me ama (łac.) — Bądź zdrów i kochaj mnie. [przypis edytorski]
