Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8203 przypisów.
zasię — dziś: zaś. [przypis edytorski]
zasięga rady u starego poety francuskiego imieniem Mruczysława — Wedle komentatorów osobistość ta miała oznaczać poetę i kronikarza nadwornego Wilhelma du Bois, zwanego Crétin, który współcześnie zażywał wielkiej sławy i uchodził za zwolennika protestantów. [przypis tłumacza]
zasię (gw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
zasiękła — dziś popr.: wsiąkła. [przypis edytorski]
zasię mąż aby był miłował żonę jako własne ciało a owszem tak, jako Chrystus miłuje kościół swój, za którego zbawienie sam siebie wydał — Por. Efez. 5, 25. [przypis edytorski]
Zasię Matyska z Orleanu… — Macé d'Orléans był to sędzia prowincjonalny, którego Villon, prawdopodobnie dla jego gadulstwa i drobiazgowości, przechrzcił na kobietę. Kobietom nierządnego życia nie wolno było, pod grzywną, nosić niektórych ozdób, np. pasków ze srebra. [przypis tłumacza]
zasię (przest.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — natomiast. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — natomiast, zaś. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — tu: z powrotem; nazad. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — tu: z powrotem. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — więc, zatem; zasięś mu rościęła (konstrukcja z przestawną końcówką czasownika): potem mu rozcięłaś. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — zaś. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — zaś, znów, z powrotem; na odwrót, odwrotnie; tu: z drugiej strony. [przypis edytorski]
za się (starop.) — za siebie; w tył. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — znów, z powrotem; na odwrót, odwrotnie; tu: natomiast, zaś. [przypis edytorski]
zasię tobie (daw.) — nic ci do tego, trzymaj się z daleka. [przypis edytorski]
zasięże (daw.) — sięgnie. [przypis edytorski]
zasię — zaś, natomiast; tu: tymczasem. [przypis edytorski]
zasię — zaś. [przypis edytorski]
zasie (daw.) — zaś; natomiast. [przypis edytorski]
zasie — dziś popr.: zaś. [przypis edytorski]
zasie — dziś: zaś. [przypis edytorski]
zasiekać (daw.) — tu: zabić zwierzę np. szablą. [przypis edytorski]
zasieki — rodzaj zapory. [przypis edytorski]
zasiek — tu: rodzaj ogrodzenia z gałęzi, nie łączonych ze sobą, lecz luźno rzuconych. [przypis edytorski]
zasiek — tu: zagrodzone miejsce służące do przechowywania jakiejś żywności, np. zboża, ziemniaków, jabłek. [przypis edytorski]
zasieli — dziś popr.: zasiali. [przypis edytorski]
zasiewku (…) niepochybna wiara — pewna wiara w to, co wyrośnie po zasianiu. [przypis redakcyjny]
zasiłki — tu: posiłki, dodatkowe wojsko. [przypis edytorski]
zasilać się — tu: posilać się, jeść. [przypis edytorski]
zasilać — tu: posilać, karmić. [przypis edytorski]
zasila się nową sztukę ożywczymi sokami sztuki dawnej — [Komentarz autora z Uwag.] Chociaż zgadzam się ze Strumieńskim, muszę dodać uwagę, że przeważnie tylko nieudolność artystyczna szuka drogi do źródeł sztuki i do kontaktu z życiem przez archeologię i filologię. Są np. u nas literaci, którzy poznawać życie uczą się u chłopów, u pieśni ludowej, u biblii, a po źródła sztuki chodzą do Sofoklesa. Filologia jest znamienną cechą ich twórczości. Mnie tego nie potrzeba. [przypis autorski]
zasilenie — tu: wzmocnienie. [przypis edytorski]
za skarbami i świętościami poszukiwać — dziś: poszukiwać skarbów i świętości. [przypis edytorski]
zaskoczyć — tu: przeciąć drogę. [przypis edytorski]
zaskoczym im (daw.) — przetniemy im drogę. [przypis edytorski]
zaskoki — przeszkody. [przypis autorski]
zaskorupią-ć — skrócone od: zaskorupią ci. [przypis edytorski]
zaskowycze — dziś: zaskowyczy. [przypis edytorski]
zaskrzypły — dziś popr. forma: zaskrzypiały. [przypis edytorski]
zaskuczeć — zaskomleć. [przypis edytorski]
Zasławek — nazwa fikcyjna. [przypis redakcyjny]
Zasław — miasto na Wołyniu, na wsch. od Krzemieńca. [przypis redakcyjny]
Zasław — miasto w zach. części Ukrainy. [przypis edytorski]
Zasław — nazwa miejscowości fikcyjnej nie mającej nic wspólnego z rzeczywistym Zasławiem na Ukrainie. [przypis redakcyjny]
Zasławski-Ostrogski, Władysław Dominik (1618–1656) — książę, koniuszy wielki koronny i starosta łucki, jeden z najbogatszych magnatów Korony. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Zasławski-Ostrogski, Władysław Dominik (1618–1656) — książę, koniuszy wielki koronny, regimentarz wojsk koronnych. [przypis edytorski]
Zasławski-Ostrogski, Władysław Dominik (1618–1656) — polski książę; w 1648 dzięki poparciu kanclerza Jerzego Ossolińskiego na sejmie konwokacyjnym wybrany został na regimentarza, mimo że nie miał żadnego doświadczenia wojskowego, zasłynął natomiast wydaniem swego czasu niezwykle kosztownej uczty. [przypis edytorski]
zasłodzić — tu: osłodzić. [przypis edytorski]
Zasłona lekka, przejrzysz w jej przeźroczy — Myśl ukryta pod zasłoną prawdy jest następna: Nie światło, ale nocna ciemność grozi nam niebezpieczeństwem; ponieważ zakrywa przed nami wroga i nam pod fałszywym go obrazem przedstawia. W ciemności pokazuje się nam wąż kusiciel, który, jeślibyśmy go w dzień biały widzieli, obudziłby tylko w nas wstręt i grozę. Ale i w nocy nie może on nam szkodzić, jeśli sami uznamy, że jesteśmy w ciemności; jeśli z wierzącą i pełną nadziei duszą oczekujemy przyjścia nowego światła z myślą wzniesioną do nieba. Z wysokości nieba widzimy zstępujących do nas aniołów stróżów, których blasku oko nie znosi, lecz których moc tajemnicza zemdloną duszę podnosi i umacnia. Dostrzegamy w ich ręku miecz sprawiedliwości, przeznaczony bronić dobrych, a złych karać. A w chwili, kiedy w świadomości błędów naszych przerażeni jesteśmy nim, ten pokazuje nam nadłamane ostrze miłosierdzia, które wobec szczerego usiłowania przyszłej poprawy wszystkie przeszłe błędy nam przebacza. [przypis redakcyjny]
zasłona — tu: chustka na głowie, zasłaniająca też część twarzy. [przypis edytorski]
zasłona, ukrywająca przede mną moje lata młodzieńcze, rozdarła się nagle od dołu — por. Mt 27,51. [przypis edytorski]
zasłonę melancholii, rozesłanej nad całą naturą — „Daher der Schleier der Schwermut, der über die ganze Natur ausgebreitet ist” (Schelling, Werke VII, 399). [przypis autorski]
zasłonione (daw. forma) — dziś: zasłonięte. [przypis edytorski]
zasłonione — dziś: zasłonięte. [przypis edytorski]
zasłoniony (daw.) — dziś popr. forma: zasłonięty. [przypis edytorski]
zasłoniony (daw.) — dziś: zasłonięty. [przypis edytorski]
zasłoniony — dziś popr. forma: zasłonięty. [przypis edytorski]
zasłoniony — dziś popr.: zasłonięty. [przypis edytorski]
zasłoniony — dziś: zasłonięty. [przypis edytorski]
zasłoniwszy psiną oczy (starop.) — bezwstydnie. [przypis redakcyjny]
zasłoniwszy psiną oczy (starop.) — zaprzedawszy psu oczy, bez wstydu. [przypis redakcyjny]
za słowom pana chwycić gotów — jestem gotów złapać pana za słowo, tj.: chcę skorzystać z pańskiej propozycji. [przypis edytorski]
zasłuchanem — dziś popr. forma Msc. lp rn.: zasłuchanym. [przypis edytorski]
zasługą (…) pobożności (…) jedna (…) wyżej od nas stoi — Św. Klara z zakonu franciszkanek, do którego należała Pikarda. [przypis redakcyjny]
zasługa (daw.) — wypłata, wynagrodzenie za wykonaną pracę. [przypis edytorski]
zasługa (daw.) — zapłata za służbę. [przypis edytorski]
zasługi — tu: płaca. [przypis redakcyjny]
zasługi — tu: wypłata; pieniądze otrzymywane za wykonaną pracę. [przypis edytorski]
zasługi — wynagrodzenie miesięczne lub roczne. [przypis redakcyjny]
zasługi — wysłużony żołd. [przypis redakcyjny]
zasługi — zapłata za służbę. [przypis edytorski]
zasługować (daw.) — dziś popr.: zasłużyć. [przypis edytorski]
zasługowała (starop. forma) — dziś: zasługiwała. [przypis edytorski]
zasługował (starop. forma) — dziś: zasługiwał. [przypis edytorski]
Zasługuje to na uwagę (…) rzymskich — [patrz: Spence, Polymetis Dial.,] p. 134 [przypis redakcyjny]
zasłyszał po drodze — inaczej Tacyt: „Ten był stan wojny, kiedy Petylius Ceryalis przybył do Moguncji: za przybyciem jego urosły nadzieje” (Dzieje IV, 71), pochód całkiem celowy. [przypis tłumacza]
zasmęcony — zasmucony (por. smętek: smutek). [przypis redakcyjny]
zasmętnić — zasmucić. [przypis edytorski]
za smutną rzeką, którą musim przepłynąć wszyscy — tj. w podziemnej krainie zmarłych, której granice stanowiły rzeki, m. in. Styks. [przypis edytorski]
zasnuty (gw.) — zasłonięty. [przypis edytorski]
za sobą — po swojej stronie, na swoją korzyść. [przypis edytorski]
zaspać pogodę (daw.) — przeoczyć dogodny czas. [przypis edytorski]
zaspa (daw.) — pagórek z piasku usypany przez wiatr, wydma. [przypis edytorski]
z aspidy — ἀσπίς, Naja haje, długości 5–7'. (Riehm, Handwörterbuch des Biblischen Altertums II, 1403 b). Właściwie: okularnik, ale słowa tego do tekstu Flawiusza wprowadzić niepodobna, bo popełnilibyśmy anachronizm [okularnikiem nazywa się kobrę indyjską (Naja naja), która na kapturze szyjnym ma charakterystyczny wzór przypominający okulary; ἀσπίς to kobra egipska, bez takiego wzoru; red. WL]. [przypis tłumacza]
za spojrzeniem — po tym, jak spojrzała. [przypis edytorski]
Zaspokoiłem twe pierwsze pytanie — Pierwsze było pytanie, jak wiemy z pieśni poprzedniej: kim jest ten błogosławiony, na które Justynian odpowiedział. Teraz poeta chce z ust błogosławionego usłyszeć historyczną wiadomość o początku, rozwoju i ustaleniu świętego państwa rzymskiego, którego godłem jest orzeł. [przypis redakcyjny]
zaspokojenie (daw.) — przywrócenie spokoju; uciszenie, uspokojenie. [przypis edytorski]
za sprawę Bożą — ὑπὲρ τοῦ θεοῦ. [przypis tłumacza]
za sprawunkami (daw.) — na zakupy. [przypis edytorski]
zasreszyć się (daw.) — rozprzęgnąć się, rozproszyć. [przypis redakcyjny]
zasromać (daw.) — zawstydzić. [przypis edytorski]
zasromany (daw.) — zawstydzony. [przypis edytorski]
zasromany (starop.) — zawstydzony. [przypis edytorski]
zasromiony (daw.) — zawstydzony. [przypis edytorski]
zastąpić od spasi (daw.) — przeszkodzić (aby nie wypasali). [przypis redakcyjny]
zastąpić (starop.) — tu: nastąpić, nastać. [przypis edytorski]
zastąpić — tu: ponieść koszta, wydatki. [przypis redakcyjny]
