Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8297 przypisów.

zależeć na czymś (daw.) — polegać na czymś. [przypis edytorski]

Zależy królom, książętom na tym, aby zażywali opinii pobożnych (…) — tzn. wówczas mogą zachować pozór pobożności, a prowadzić niepobożne życie. [przypis tłumacza]

zależy na — dziś: polega na, zależy od. [przypis edytorski]

zależy na tym — dziś popr.: zależy od tego. [przypis edytorski]

zali a. żali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]

zali a. żali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]

zaliby (daw.) — czyby; czy też by. [przypis edytorski]

zalibyś (daw.) — czybyś, czyżbyś. [przypis edytorski]

zali — czy; zalim nie nakazał: czy nie nakazałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy; czy też. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy, czy też. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy, czyżby. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy; czyż. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czyż; czyżby. [przypis edytorski]

zali (daw.) — czy; Zalim to ja nie Skowronek — jestem przecież Skowronek. [przypis edytorski]

zali (daw, gw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]

zalim (daw.) — czyżbym. [przypis edytorski]

zalim jadł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zali jadłem (tj.: czy jadłem). [przypis edytorski]

zalim jest — czy jestem; zali: czy. [przypis edytorski]

zalim jest (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zali jestem, czyż jestem. [przypis edytorski]

Zalim jest stróżem mego syna? — parafraza biblijnej odpowiedzi: Zalim ja jest stróżem brata mego? (Rdz 4, 9; tłum. ks. Jakuba Wujka). [przypis edytorski]

zalim nie wrócił (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; znaczenie: czy nie wróciłem. [przypis edytorski]

Zalim źle uczynił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czyż źle uczyniłem. [przypis edytorski]

zalimż go ukrzywdziła (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika i partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy go ukrzywdziłam, czyż go ukrzywdziłam. [przypis edytorski]

zali (przestarz.) — partykuła pytająca, dziś: czy. [przypis edytorski]

zaliście (…) odmówili — czy odmówiliście (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

zaliś nie skłamał (daw.) — czy nie skłamałeś. [przypis edytorski]

zaliś osłupiał (daw.) — czyś osłupiał, czy osłupiałeś. [przypis edytorski]

zali (starop.) — czy. [przypis redakcyjny]

zalitawski (niem. transleithanischen) — znajdujący się za rzeką Litawą, tj. w węgierskiej części Austro-Węgier. [przypis edytorski]

Zali to Baśka? — Barbara Giżanka. [przypis autorski]

zaliż — czyż; zali: czy. [przypis edytorski]

zaliż (daw.) — czy, czy też. [przypis edytorski]

zaliż (daw.) — czyż, czy. [przypis edytorski]

zaliż (daw.) — czyż; czyżby. [przypis edytorski]

zaliżem (daw.) — czyżem; czy jestem. [przypis edytorski]

zaliżem ukrzyżował — czy ukrzyżowałem (konstrukcja z przestawną końcówką czasownika i daw. zaimkiem pytajnym zali). [przypis edytorski]

zaliżeś (…) zapomniał (daw.) — czy żeś zapomniał; czyż zapomniałeś. [przypis edytorski]

Zalmoksis a. Salmoksis (mit.) — bóg wojny, władca pozagrobowego królestwa poległych wojowników czczony przez trackie plemię Getów, żyjących nad dolnym Dunajem; wg Herodota był postacią historyczną, po śmierci otoczoną kultem. [przypis edytorski]

zalot — dziś popr.: zalotów. [przypis edytorski]

zalotna kobieta nazywa się kokietką, ponieważ chciałaby się podobać wszystkim kogutom — we francuskim kokietka: coquette; kogut: coq. [przypis tłumacza]

zalotnymi uśmiechy — dziś popr. forma N.lm: uśmiechami. [przypis edytorski]

zaloty — rodzaj fal. [przypis autorski]

zalśnuł — t. j. oślepł. [przypis autorski]

zalterować się (z łac.) — zmartwić się, zaniepokoić. [przypis redakcyjny]

zalterować się (z łac.) — zmienić się. [przypis edytorski]

zalterować się — zmieszać się, zmartwić, zdenerwować. [przypis edytorski]

zalterowany (daw., gw.) — zmieniony, zmieszany. [przypis edytorski]

zalterowany — przejęty, wzburzony, zmartwiony, zasmucony itp. [przypis edytorski]

zalterowany (z łac.) — odmieniony, osłabiony a. rozemocjonowany. [przypis edytorski]

zalterowan (z łac.) — wzburzony, zdenerwowany. [przypis edytorski]

Zal (z niem. zahlen: płacić) — rachunek, płacić (w formie rozkaźnika). [przypis edytorski]

zamącony — zmącony, zaburzony, taki, który stracił przejrzystość lub klarowność. [przypis edytorski]

zamach Damiensa — 5 stycznia 1757 służący Robert Damiens (1715–1757) próbował zabić króla Ludwika XV. [przypis edytorski]

zamach, mający na celu wysadzenie w powietrze obserwatorium w Greenwich — 15 lutego 1894 r. w Greenwich Park na obrzeżach Londynu, ok. 50 metrów od budynku Królewskiego Obserwatorium Astronomicznego, francuski anarchista Martial Bourdin został śmiertelnie ranny w przedwczesnym wybuchu przenoszonej przez siebie bomby. Niedoszły zamachowiec zmarł wkrótce potem od obniesionych ran, cel i motywy planowanego ataku pozostały nieznane. [przypis edytorski]

zamach Nobilinga — 2 czerwca 1878 anarchista Karol Edward Nobiling dokonał w Berlinie zamachu na cesarza Wilhelma I, który ranny został w głowę i rękę. Zamach ten posłużył za pretekst do wprowadzenia ustaw wyjątkowych przeciw socjalistom. [przypis redakcyjny]

zamach — rozmach, zamierzenie. [przypis edytorski]

zamach szaleńca — zamach Damiensa na króla Ludwika XV, 4 stycznia 1757. [przypis tłumacza]

Zamach (…) w pobliżu Orleanu — Montaigne mówi tu o zamachu Poltrota, którego ofiarą padł ks. de Guize. [przypis tłumacza]

zamach w Sarajewie — zamach na następcę tronu austro-węgierskiego, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego żonę Zofię, dokonany 8 czerwca 1914 przez bośniackiego Serba Gavrila Principa, członka serbskiej organizacji nacjonalistycznej; doprowadził do wybuchu I wojny światowej. [przypis edytorski]

zamachy na króla Alfonsa hiszpańskiego i króla Humberta włoskiego — 25 października 1878 r. anarchista Juan O1iva y Moncasi dokonał w Madrycie zamachu na króla hiszpańskiego Alfonsa XII (panował: 1874–1885), który wyszedł bez szwanku. 17 listopada tego roku król włoski Humbert (panował: 1878–1900) został w Neapolu zraniony przez zamachowca Passanante. [przypis redakcyjny]

zamagnetyzowany (daw.) — tu: zahipnotyzowany. [przypis edytorski]

za małą pracą — bez większego wysiłku. [przypis edytorski]

za mało (gw.) — tu: nie ma za co. [przypis edytorski]

za mało — tu: niedługo, wkrótce. [przypis edytorski]

zamalgamować — zlać w całość, złączyć, zjednoczyć. [przypis edytorski]

Zamarstynów — biedne przedmieście Lwowa, dawna wieś; ob. dzielnica miasta. [przypis edytorski]

zamaszkarzony (daw.) — zamaskowany. [przypis edytorski]

zamaszny — dziś popr.: zamaszysty. [przypis edytorski]

zamatulony — opatulony. [przypis edytorski]

zamawiać (daw., gw.) — zaklinać. [przypis autorski]

zamawiacz — znachor leczący zamawianiem, zaklinający chorobę lub urok słowami. [przypis edytorski]

zamawiała czary — pokątne kabalarki, znachorki, guślarki i stręczycielki poruszały się bardzo skrzętnie na tylnym tle posągowego, tak jak go znamy z podniosłej literatury, antyku. Komedia, mim, elegia i satyra odsłaniają spod literatury życie; nie było ono ani lepsze, ani mądrzejsze od dzisiejszego. [przypis tłumacza]

zambajon, zabaglione a. zabaione (z wł.) — poncz [słodki napój lub deser z alkoholu, soków owocowych i in.; Red. WL]. [przypis tłumacza]

z ambon gromić będą kaznodzieje (…) florentynki — Niewiasty florenckie za czasów Dantego tak się nosiły krótko i bezwstydnie, że potrzeba było użyć zakazów kościelnych i świeckich, ażeby chodziły w stroju mniej kasanym, a skromności płci swojej przyzwoitym. Ten środek obostrzający stroje kobiet skutkował do tyla, że potem florentynki stanikami pierś i szyję aż pod brodę zakrywały. [przypis redakcyjny]

Zambos — rodzaj czerwonoskórych barwy ciemnej. [przypis autorski]

zambra a. zambra mora — taniec flamenco wykonywany przez Cyganów z Granady, uważany za pochodzący od tańców mauretańskich. [przypis edytorski]