Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8566 przypisów.
Milton, John (1608–1674) — poeta angielski, po utracie wzroku główny swój utwór, Raj utracony, dyktował żonie i córkom. [przypis redakcyjny]
Milton, John (1608–1674) — poeta i pisarz angielski. [przypis edytorski]
Milton (…) w poezji przynajmniej (…) trzyma się jeszcze starego systemu ptolemejskiego — że jednak w duszy Miltona tak samo jak w większości ówczesnych umysłów toczyła się walka, w której ostatecznie wyższa doskonałość teorii kopernikańskiej zwyciężyć musiała, o tym świadczy kilka ustępów w poemacie, szczególnie w rozmowie Adama z aniołem Rafałem w VIII księdze, gdzie poeta okazuje nie tylko dokładną znajomość systemu kopernikańskiego, ale wyraźną rozumową skłonność do przyjęcia go. Dla wyobraźni poetyckiej jednak widownią wypadków przez cały ciąg poematu pozostaje ptolemejski ustrój świata. [przypis autorski]
milusie i rozkoszne — niem. lieblich und fein: uroczo i wspaniale. [przypis edytorski]
milusińscy — pieszczotliwie o małych dzieciach. [przypis edytorski]
Milutin, Nikołaj Aleksiejewicz (1818–1872) — rosyjski działacz państwowy, główny autor wielkich reform liberalnych za panowania Aleksandra II: uwłaszczenia chłopów i wprowadzenia samorządów gminnych w Imperium Rosyjskim w 1861; od 1864 sekretarz stanu do spraw Królestwa Polskiego oraz członek (faktyczny współprzewodniczący) Komitetu Urządzającego w Królestwie Polskim, w ramach którego opracował reformę uwłaszczeniową; opowiadał się za zaniesieniem odrębności Królestwa przez likwidację autonomicznych instytucji i rusyfikację administracji. [przypis edytorski]
Mimalonidy — nazwa Bachanek w Macedonii. [przypis tłumacza]
Mimant — obecnie Karaburun, szczyt górski na wschodnim wybrzeżu Azji Mniejszej, w pobliżu wyspy Chios. Staroż. nazwa pochodzi od imienia jednego z mitycznych gigantów. [przypis edytorski]
mima (z gr.) — mim, aktor występujący w mimie czyli skeczu, farsie, komicznej scence. [przypis edytorski]
mimetycznie — tu: naśladowczo, z zamiarem odzwierciedlania rzeczywistości. [przypis edytorski]
mimetyczny — tu: naśladowczy, odzwierciedlający rzeczywistość. [przypis edytorski]
mimetyczny — upodabniający się kształtem lub barwą do otaczającego środowiska. [przypis edytorski]
mimetyzm — naśladownictwo. [przypis edytorski]
mimetyzm (z gr.) — naśladownictwo. [przypis edytorski]
mimetyzm (z gr.) — naśladownictwo; w teorii literatury słowo używane zwykle w kontekście literatury naśladującej rzeczywistość. [przypis edytorski]
mim — gatunek starożytnej greckiej (później także rzymskiej) farsy ludowej, na którą składały się proste scenki z codziennego życia, z ożywioną mimiką, gestykulacją i improwizowanym dialogiem; także powstały z niego gatunek literacki (krótki dialog). [przypis edytorski]
mimicry (ang.) — mimikra. [przypis edytorski]
mimikra (biol.) — przystosowanie polegające na upodobnieniu się do innego, zdolnego do obrony gatunku zwierzęcia. [przypis edytorski]
mimów Sofrona i Ksenarcha i rozmów sokratycznych, jako też (…) w trymetrach… — Syrakuzańczyk Sofron (ok. 420 p.n.e.) i syn jego Ksenarchos, wsławili się „mimami”, tj. dialogami pisanymi prozą, wystawiającymi sceny z życia codziennego i poważniejsze, i komiczne; odznaczały się one ruchliwością i trafną charakterystyką osób. Platon przywiózł utwory te podobno pierwszy do Aten, zachwycony ich pięknością, a skorzystał z nich później w pismach swoich, w których scenerią żywą i dzisiaj jeszcze podziwiamy. Przez rozmowy sokratyczne nie rozumie tu Arystoteles dialogów o treści ściśle umiejętnej, ale pisma w rodzaju Biesiady Ksenofonta, mające przeważnie wartość estetyczną. Twórcą ich był nieznany nam poza tym Aleksamenos z Teos. Nazwę swoją miały stąd, że naśladowano w nich rozmowy prowadzone przez Sokratesa. Arystoteles, mówiąc o trymetrach, ma na myśli wiersze satyryczne Archilocha (ok. 650 p.n.e.) i jego następców. [przypis tłumacza]
mimoć — przyimek mimo z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
mimo całe zróżnicowanie — mimo z rzecz. w B.; dziś z D.: mimo całego zróżnicowania. [przypis edytorski]
mimo cały swój konserwatyzm — dziś popr. z D.: mimo całego swego konserwatyzmu. [przypis edytorski]
mimochcąc — dziś: mimowolnie. [przypis edytorski]
mimochcąc — mimowolnie, niechcący. [przypis edytorski]
mimochętnie — wbrew chęci. [przypis edytorski]
mimo (daw.) — obok. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mimo (daw.) — tu: obok. [przypis edytorski]
mimo dobrobyt, mimo wiedzę, mimo wolność i prawa (daw.) — mimo z rzecz. w B.; dziś z D.: mimo dobrobytu itd. [przypis edytorski]
mimo — dziś: obok. [przypis edytorski]
Mimo iż jezuita, miał on prostotę dziecka — jezuitom, których głównym celem miało być zwalczanie reformacji, przypisywano zakłamanie, przewrotność i bezwzględność, stosowanie zasady, że cel uświęca środki. [przypis edytorski]
Mimo iż w ramach recenzji teatralnej nie uważałem za potrzebne strzelać ciężkimi armatami do mariażów bolszewickich — Flirt z Melpomeną, Wieczór ósmy. [przypis autorski]
mimojazdem — dziś: mimochodem. [przypis edytorski]
mimo jej ochotę — dziś popr.: mimo jej ochoty. [przypis edytorski]
mimo którą (daw.) — obok której. [przypis edytorski]
mimo lata podeszłe — dziś: mimo lat podeszłych. [przypis edytorski]
mimo libraryją — koło księgarni. [przypis redakcyjny]
mimo liczne spory — dziś popr. rekcja mimo z D.: mimo licznych sporów. [przypis edytorski]
mimo mężne wytrwanie — dziś popr. składnia: mimo mężnego wytrwania. [przypis edytorski]
mimo miasto biegłeś murowane, / Od przeźroczystej rzeki wkoło opasane (…) — mimo Mantuę nad rz. Mincio. [przypis redakcyjny]
mimo mojej woli, Na jednej bitwy stawiłem wypadek Nasze swobody i przyszły los Rzymu — parafraza przekazywanych przez historyków słów Brutusa; jego pierwotny plan zakładał unikanie potyczki lądowej z triumwirami, podczas gdy flota na Adriatyku odcinała ich od Rzymu. [przypis edytorski]
mimo najdalej posuniętą ostrożność — dziś popr.: mimo najdalej posuniętej ostrożności. [przypis edytorski]
mimo najwyższy wysiłek — dziś popr.: mimo najwyższego wysiłku. [przypis edytorski]
mimo nasze męstwo — dziś popr.: mimo naszego męstwa. [przypis edytorski]
mimo niego (daw.) — obok niego. [przypis edytorski]
mimo niespodzianki ze strony pana de Broglie… — we wrześniu 1734 obóz francuskiego dowódcy François-Marie de Broglie został zaskoczony nocnym wypadem oddziałów austriackich, które pochwyciły licznych jeńców i zdobyły skarbiec wojenny; sam dowódca zdążył uratować się ucieczką; kilka dni później podczas ataku austriackiego w bitwie pod Guastallą przybycie króla Sardynii z dodatkowymi siłami odmieniło losy bitwy. [przypis edytorski]
mimo — obok. [przypis edytorski]
mimo okup — bez okupu. [przypis edytorski]
mimo piękną, choć nie dosyć wyraźną grę wielkiej harmonijki — dziś popr.: mimo pięknej, choć nie dosyć wyraźnej gry wielkiej harmonijki. [przypis edytorski]
mimo pokoju państwa burzycieli Szeptów — szyk przestawny; inaczej: mimo szeptów burzycieli pokoju państwa; w późn. wyd. poprawiono tłumaczenie dwóch wersów: „Chociaż pokoju państwa burzyciele/ Złe plotki szerzą wśród wiernego ludu”. [przypis edytorski]
mimo praw swej równi — to jest równowagi, do której woda układać się musi. [przypis redakcyjny]
mimo śmieszne (…) postawy — dziś: mimo z D.; mimo śmiesznych postaw. [przypis edytorski]
mimo sam Norymberg (daw.) — obok Norymbergi. [przypis edytorski]
mimo Spir — obok Spiry. [przypis edytorski]
mimo (starop.) — obok. [przypis edytorski]
mimo straszne przerażenie — dziś popr.: mimo strasznego przerażenia. [przypis edytorski]
mimo swą formę scholastyczną — dziś popr. rekcja mimo z D.: mimo swej formy scholastycznej. [przypis edytorski]
mimo swą gipiurę (daw.) — mimo z rzecz. w B.; dziś z D.: mimo swej gipiury. [przypis edytorski]
mimo swą „poprawność” — dawna konstrukcja „mimo + rzeczownik w B.”, dziś poprawnie: „mimo + rzeczownik w D.”, w tym wypadku ”mimo (swej) poprawności”. [przypis edytorski]
Mimo swe niedostatki — dziś popr. z D.: mimo swych niedostatków. [przypis edytorski]
mimo szalone natarcie — dziś, poza niektórymi konstrukcjami (np. mimo wszystko) najczęściej z D.: mimo szalonego natarcia. [przypis edytorski]
Mimo to chociaż tak piękna (…) nie była — Iliada, III, 159–160 [przypis redakcyjny]
mimo trudność, mimo czujne straże — dziś popr.: mimo trudności, mimo czujnych straży. [przypis edytorski]
mimo — tu: obok. [przypis edytorski]
mimo — tu: pomijając. [przypis edytorski]
mimo upalne lato — dziś konstrukcja z D. (mimo czego): mimo upalnego lata. [przypis edytorski]
mimo uszy — dziś popr.: mimo uszu. [przypis edytorski]
mimo wdzięczność — dziś popr.: mimo wdzięczności. [przypis edytorski]
mimowiednie (daw.) — mimowolnie. [przypis edytorski]
mimo wiedzy — dziś: mimowiednie, nieświadomie. [przypis edytorski]
mimowiestny (daw.) — nieświadomy. [przypis edytorski]
mimo wrącą (…) zabawę i obficie sypiące się żarty (daw.) — mimo z rzecz. w B.; dziś z D.: mimo wrącej zabawy i obficie sypiących się żartów. [przypis edytorski]
mimo wszelkie różnice (daw. składnia) — dziś z D.: mimo wszystkich różnic. [przypis edytorski]
mimo wszelkie wysiłki — dziś popr.: mimo wszystkich wysiłków. [przypis edytorski]
mimo wszystkie powyższe trudności — dziś popr. z D.: mimo wszystkich powyższych trudności. [przypis edytorski]
mimo wszystko, co powiadał Trublet — mimo wszystkiego, co powiadał Trublet. [przypis edytorski]
mimo wzrost jej smukły — dziś popr.: mimo jej smukłego wzrostu. [przypis edytorski]
Mimo że składał małe ofiary z małego mienia, nie sądził, że pozostaje w tyle poza tymi, co składają bogate ofiary z wielkiego majątku — porównaj opowiadanie ewangelisty Łukasza o groszu wdowim (Łk 21, 1–4). [przypis tłumacza]
mimoza a. czułek — rodzaj roślin tropikalnych szczególnie wrażliwych na dotyk; w momencie dotyku roślina zamyka (składa) gwałtownie liście. [przypis edytorski]
mimo zapadający zmrok — dziś z D.: mimo zapadającego zmroku. [przypis edytorski]
Mimoza — poemat Shelleya z 1820 r. [przypis edytorski]
mimoza — rodzaj roślin tropikalnych szczególnie wrażliwych na dotyk; w momencie dotyku roślina zamyka (składa) gwałtownie liście. [przypis edytorski]
mimoza — w symbolicznej „mowie kwiatów” używanej przez eleganckie towarzystwo w XVIII i XIX w. oznacza obawę przed okazaniem swoich gorących uczuć. [przypis edytorski]
mimozowaty — przewrażliwiony. [przypis edytorski]
Mimus — rodzaj amerykańskich ptaków z rodziny przedrzeźniaczy. [przypis edytorski]
Mimy — komedjanci. [przypis redakcyjny]
minąć kogo (starop.) — [tu:] przewyższyć. [przypis redakcyjny]
Minąłem jak kwiat — parafraza Hi 14, 2. [przypis edytorski]
Minął już Kozak bezdnię i głębokie jary… — Na Rusi, ledwo nie w każdej wiosce, znajdują się źrzódła lub studnie, osądzone przez pospólstwo za tak głębokie, że im dna brakuje; ale za to każda z tych otchłani wsławiona jaką nadzwyczajną powieścią, a czasem od Duchów strzeżona [Od Duchów strzeżona: por. przyp. do w. 1349; J. U. — w ten sposób oznaczono komentarze redaktora wydania krytycznego, Józefa Ujejskiego, do objaśnień autora.]. [przypis autorski]
mina — 1,5 kilograma [jednostka wagi równa w zależności od czasu i miejsca 1/60 lub 1/100 talentu, czyli od ok. 0,5 kg do ok. 1,5 kg. Red. WL.]. [przypis autorski]
mina — 1 mina, około 100 koron, a zatem ów gniadosz kosztował mniej więcej 1200 koron. [przypis tłumacza]
mina (daw.) — kopalnia. [przypis edytorski]
mina (daw., z fr.) — kopalnia. [przypis edytorski]
mina — jednostka wagowa; zanim zaczęto wybijać monety, wartości określano przez podanie wagi cennego metalu (wśród Izraelitów najczęściej srebra); mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra. Mina była równoważna 50 lub 60 szeklom, czyli ok. 0,5 kg. [przypis edytorski]
Minakow, Jegor Iwanowicz (1854–1888) — rosyjski rewolucjonista-narodnik; za skazany na katorgę, po próbie ucieczki z Syberii osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej, następnie w Szlisselburskiej (1884), gdzie został rozstrzelany za obrazę lekarza więziennego. [przypis edytorski]
minaret — wieża przy meczecie, z której muzzein nawołuje do modlitwy. [przypis edytorski]
minaret — wieża stawiana obok meczetu, zaopatrzona w balkon, z którego muezin zwołuje wiernych na codzienną modlitwę. [przypis edytorski]
minaret — wysoka wieża meczetu, z której muzułmanie są nawoływani do modlitwy. [przypis edytorski]
minaret (z tur.) — wieża przy meczecie. [przypis edytorski]
Minas Geraes — dziś popr.: Minas Gerais, stan Brazylii położony w środkowowschodniej części kraju. [przypis edytorski]
Minas Geraes — jeden ze stanów Brazylii. [przypis edytorski]
