Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6653 przypisów.
tryszczały — dziś: tryskały. [przypis edytorski]
Tryton — bożek morski. [przypis redakcyjny]
Trytonia — Atena jako przysposobiona córka Trytona; wychowywała się razem z Pallas, naturalną córką Trytona. [przypis edytorski]
Trytoni i Forcy — bóstwa wodne, niżej (w. 524) po naszemu Topielcami zwane. [przypis redakcyjny]
Trytonka — przydomek Pallady (Minerwy). [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr.) — bóg morski, syn Posejdona (w mit. rzym. Neptuna) i Amfitryty, do których orszaku należał; ojciec trytonów, tj. hybrydycznych istot morskich, pół ludzi, pół ryb (odpowiedników lądowych satyrów). Tryton przedstawiany był jako postać o górnej części ciała aż do pasa ludzkiej, zaś dolnej jak u ryb, z ogonem skręconym spiralnie, niekiedy dodatkowo wyposażonej w parę tylnych nóg końskich; jego atrybutem był trójząb i muszla. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie o ludzkim tułowiu i rybim ogonie. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie o tułowiu człowieka i rybim ogonie. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie, w połowie ryba, a w połowie człowiek; sługa Posejdona. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie z orszaku Posejdona, o tułowiu człowieka i rybim ogonie. [przypis edytorski]
tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie z orszaku Posejdona, przedstawiane z ludzkim tułowiem i wężowym ogonem. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr., mit. rzym.) — bóstwo morskie, syn i herold Posejdona (w mit. rzym. Neptuna); przedstawiany jako postać o ludzkim tułowiu i rybim ogonie, z wielką muszlą, w którą dął, uspokajając lub wzburzając fale; czasem uznawany za ojca trytonów, podobnych sobie istot morskich. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr., mit. rzym.) — bóstwo morskie, syn i herold Posejdona (w mit. rzym. Neptuna); przedstawiany jako postać o ludzkim tułowiu i rybim ogonie, z wielką muszlą (konchą), w którą dął, uspokajając lub wzburzając fale; czasem uznawany za ojca trytonów, podobnych sobie istot morskich. [przypis edytorski]
Tryton (mit. gr., mit. rzym.) — bóstwo morskie, syn i herold Posejdona (w mit. rzym. Neptuna). [przypis edytorski]
tryton — tu: traszka a. stworzenie znane z mit. gr.: pół człowiek, pół ryba. [przypis edytorski]
tryton — w mit. gr. bóstwo morskie, które należało do orszaku boga wód, Posejdona; tryton miał postać półczłowieka półwęża. [przypis edytorski]
tryton — w mit. greckiej bóstwo morskie o ludzkim tułowiu i rybim ogonie. [przypis edytorski]
tryumfalnymi hymny — dziś popr. forma N. lm rzeczownika: hymnami. [przypis edytorski]
tryumf — co ja się nawściekałem na ten ohydny „triumf” (albo jednozgłoskowo, albo „tri-umf”) i teraz wyszło na moje. A przedtem największe powagi mi tłumaczyły, że właśnie tak, a nie inaczej trzeba. Biednaż ty polska pisownio, biednaż, jak by powiedział poeta. Ale co przy tym z innymi słowami zrobiono, jest wprost potwornością! [przypis autorski]
tryumfować z kogo (starop.) — dziś tryumfować a. triumfować nad kim. [przypis redakcyjny]
tryumfu ark — łuk triumfalny (forma architektoniczna). [przypis edytorski]
tryumfująco — dziś częściej: triumfująco. [przypis edytorski]
Tryumf wielożeństwa — Theophili Alethei polygamia triumphatrix. [przypis tłumacza]
tryumfy — tu: aniołowie głoszący chwałę Bożą. [przypis edytorski]
trywialny — mało wyszukany, pospolity, ordynarny, banalny. [przypis edytorski]
Trywia — potrójna bogini; tu: Diana. [przypis edytorski]
Trywia — potrójna bogini; tu: Hekate; jej poświęcona była cała okolica nad jeziorem Awernus; gaj Hekate otaczał świątynię Apollina. [przypis edytorski]
Trywigant — zmyślone przez romantyków [?] bóstwo mahometańskie, zapewne od Trivia, przydomku Diany, bogini księżyca, który jest, jak wiadomo, godłem Mahometan. [przypis redakcyjny]
Trywii topiel — jezioro Diany; dziś: Lago di Nerai, w górach Albańskich w pobliżu Arycji. [przypis edytorski]
Trywii — tu: Diany. [przypis edytorski]
Trywulcy — Gian-Jacopo da Trivulzio, marszałek francuski. [przypis redakcyjny]
Trywultya — córka Jana Trivulzio z Mediolanu, biegła w językach klasycznych, zasłynęła jako poetka już w 14. roku życia. [przypis redakcyjny]
tryzna — słowiańska obrzędowa uczta na cześć zmarłego. [przypis edytorski]
Tryzna, Stanisław — sędzia wołkowyski. [przypis redakcyjny]
tryzna — stypa, obrzędowa uczta na cześć zmarłego. [przypis edytorski]
tryzna — stypa starosłowiańska. [przypis edytorski]
tryzna — stypa; starosłowiański uroczysty obrzęd pogrzebowy obejmujący ucztę, wspomnienie zmarłego oraz urządzone na jego cześć igrzyska. [przypis edytorski]
trząść porożem — [tu przen.:] stawiać się wrogo, grozić. [przypis redakcyjny]
trząść porożem — [tu:] stawiać się wrogo, grozić. [przypis redakcyjny]
trząść słomę — prawdopodobnie chodzi tu o robienie tzw. trzęsionki: słomy zmieszanej z sianem, używanej jako pokarm dla bydła. [przypis edytorski]
trząść (starop.) — [tu:] przetrząsać, zbadać. [przypis redakcyjny]
trząść — tu: przetrząsać, przeszukiwać. [przypis edytorski]
trząskiem (daw.) — truchtem. [przypis redakcyjny]
trząskiem (daw.) — truchtem. [przypis redakcyjny]
trząski — grząski. [przypis autorski]
trza (daw.) — dziś: trzeba. [przypis edytorski]
trza (daw., gw.) — trzeba, potrzeba. [przypis edytorski]
trza (daw., gw.) — trzeba. [przypis edytorski]
trza (daw.) — trzeba. [przypis edytorski]
trza (gw.) — trzeba, należy. [przypis edytorski]
trza (gw.) — trzeba, potrzeba. [przypis edytorski]
trza (gw.) — trzeba. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Trzaska, Evert i Michalski — wydawnictwo Księgarnia i Dom Wydawniczy TEM, założone w 1920 r. przez księgarzy Władysława Trzaskę i Jana Michalskiego oraz handlowca Ludwika Everta. [przypis edytorski]
trzaska — mały kawałek drewna, używany zazwyczaj na podpałkę; drzazga. [przypis edytorski]
trzaska — mały kawałek drewna, używany zazwyczaj na podpałkę. [przypis edytorski]
trzaska — mały, odłupany kawałek drewna, używany zazwyczaj na podpałkę. [przypis edytorski]
trzaska — niewielki kawałek drewna odłupany od czegoś, używany zazwyczaj na podpałkę. [przypis edytorski]
trzaska — niewielki kawałek drewna. [przypis edytorski]
trzaskawica (daw.) — grzmot. [przypis redakcyjny]
trzaskawica — grzmot. [przypis redakcyjny]
trzaskawica (starop.) — grzmot. [przypis redakcyjny]
trzaskawice (starop.) — grzmoty, pioruny. [przypis redakcyjny]
trzaskawice (starop.) — grzmoty. [przypis redakcyjny]
trzask goleń… — goleń zamiast: goleni, a to zamiast: nagolenic. [przypis redakcyjny]
trzaski — tu: drzazgi. [przypis edytorski]
trzask kijanek — kijanka był to przyrząd drewniany, za pomocą którego kobiety prały bieliznę i ubrania w rzece, uderzając kijanką materiał zanurzony w wodzie. [przypis edytorski]
trzaskowisko (starop.) — trzaski, wióry. [przypis edytorski]
trzasł — dziś popr.: trzasnął. [przypis edytorski]
trzasło — dziś popr.: trzasnęło. [przypis edytorski]
trza — trzeba. [przypis edytorski]
trza zrobić, jako inksza Wola — trzeba postąpić tak, jak nakazuje inna (boska) wola. [przypis edytorski]
trzcie — trzcina (tu przenośnie: mnóstwo). [przypis redakcyjny]
Trzciński, Teofil (1878–1952) — dyrektor i reżyser teatralny, recenzent m.in. „Czasu”, kierownik Teatru im. Słowackiego w latach 1918–1926 i 1929–1932, także teatrów we Lwowie i Poznaniu; za jego dyrektury na scenie krakowskiej debiutował Witkacy, wystawiono wielokrotnie Fredrę; zasłynął plenerowym spektaklem Odprawy posłów greckich, niekanonicznym ujęciem Kordiana i Dziadów. [przypis edytorski]
trzcina myśląca — roseau pensant: wyrażenie, które stało się sławnym. [przypis tłumacza]
trzcina (starop.) — tu: dzida. [przypis edytorski]
trzciny — dziś popr. forma N. lm: trzcinami. [przypis edytorski]
trzęsą się perfumy (starop.) — skrapiają się [perfumami]. [przypis redakcyjny]
trzęsawica a. trzęsawisko — bagno. [przypis edytorski]
trzęsawica — bagno, trzęsawisko. [przypis edytorski]
trzęsawica — trzęsawisko, bagno. [przypis edytorski]
trzęsawica — trzęsawisko; teren bagnisty. [przypis edytorski]
trzęsawice — bagna. [przypis edytorski]
trzęsawisko — bagno. [przypis edytorski]
trzęsidupka — pliszka. [przypis autorski]
trzęsienie a. trzęsidło — zawieszka, wisior. [przypis edytorski]
trzęsienie ziemi w Lizbonie (1 listopada 1755) — wielkie trzęsienie ziemi w Lizbonie, bezpośrednio po którym wystąpiło tsunami; jeden z najtragiczniejszych tego rodzaju kataklizmów w historii: zginęło ok. 90 tysięcy osób, Lizbona została całkowicie zrujnowana. [przypis edytorski]
trzęsienie ziemi W Lizbonie — rankiem 1 listopada 1755 r. doszło do silnego trzęsienia ziemi, które niemal całkowicie zniszczyło Lizbonę. Wstrząs zalicza się do najtragiczniejszych pod względem liczby ofiar (30–40 tys. osób). Zostało zrujnowanych 80% zabudowań miasta, zniszczona została też większość południowego wybrzeża, aż do Algarve, wstrząsy zaś były odczuwalne w Wenecji. Bezpośrednio po trzęsieniu ziemi, którego siłę szacuje się na 9 w skali Richtera, nastąpiło tsunami: dwudziestometrowe fale zalewały wybrzeże, zaś na niezalewanym przez nie terenie szerzyły się pożary. Katastrofa w Lizbonie stała się tematem utworu Woltera Poemat o trzęsieniu ziemi w Lizbonie oraz powodem jego filozoficznej polemiki z Jeanem Jacques'em Rousseau. [przypis edytorski]
trzęski (daw.) — grząski. [przypis edytorski]
trzęski — grząski. [przypis edytorski]
trzeba, aby pan był ręczycielem daniny — Tak jest w Niemczech. [przypis autorski]
Trzeba, aby prawa popierały wszelki handel — Dozwalały go jedynie ludowi. Zob. Prawo III, w kodeksie de comm. et mercatoribus, pełne zdrowych poglądów. [przypis autorski]
Trzeba, aby się rozpalał (…) same umazały — [por.] Montaigne, Próby II, 14. [przypis tłumacza]
Trzeba, ażeby promienie miłości równie szły z wolna do swej wysokości — Kiedy chciwość sławy doczesnej i pośmiertnej na ziemi jest wyłącznym bodźcem aktywności człowieka, wtedy i prawdziwa miłość, która tylko Bogu jako wiecznemu dobru jest poświęcona, jest mniej żywym blaskiem oświecona i wolniej podnosi się do nieba. [przypis redakcyjny]
trzebaby (daw.) — dziś popr.: trzeba by. [przypis edytorski]
trzebaby (…) kryć (daw.) — dziś popr.: trzeba by kryć. [przypis edytorski]
trzeba było roku 1822, aby wytłumaczyć rok 1804 i płaskie łodzie w Boulogne — w wyd. francuskim z 1855 zamiast roku 1822 widnieje rok 1816; w 1801 w porcie Boulogne sur Mer Napoleon gromadził oddziały i statki desantowe do inwazji na Wielką Brytanię; zakończona porażką próba wyprzedzającego ataku dokonana przez Nelsona wzmocniła pozycję przetargową Francji, która w traktacie pokojowym z Amiens (1802) odzyskała kilka kolonii, zaś sam Napoleon po plebiscycie został dożywotnim pierwszym konsulem Republiki; w 1804 koronował się na cesarza Francuzów; po bitwie pod Waterloo (15 VI 1815), Francję zajęły wojska okupacyjne, Napoleon został zesłany na wyspę Świętej Heleny, gdzie zmarł w 1821. [przypis edytorski]
trzeba było tak naglącej potrzeby, aby to uzyskać — Tą naglącą potrzebą była walka Wenecji przeciw Turkom. [przypis tłumacza]
trzeba było tedy zostawić karę, która kazała mu nosić znak hańby przez całe życie — Rozcinano nos, obcinano uszy. [przypis autorski]
trzeba było wynalazku busoli, który sprawił, iż opuszczono brzeg Afryki i żeglowano pełnym oceanem — Na Oceanie Atlantyckim w miesiącu październiku, listopadzie, grudniu i styczniu spotyka się wiatr północno-wschodni. Przebywa cię równik; i aby ominąć ogólny wiatr wschodni, płynie się ku południowi lub też wchodzi się w strefę zwrotnikową, w miejsca, gdzie wiatr wieje od zachodu na wschód. [przypis autorski]
trzeba było Zamojskiego, by precz Cesarza zgnał Maksymiliana — w 1588 armia Rzeczypospolitej pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego, stronnika Zygmunta III Wazy, pokonała wojska pretendującego do tronu polskiego arcyksięcia austriackiego Maksymiliana III Habsburga w bitwie pod Byczyną. [przypis edytorski]
