Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 12942 przypisów.

pneumatyk — gumowa obręcz nakładana na koło pojazdu, składająca się z opony i wypełnionej sprężonym powietrzem dętki; tu: opona. [przypis edytorski]

pneumatyk — list wysłany pocztą pneumatyczną, za pomocą rur poprzez wykorzystanie sprężonego powietrza; system poczty pneumatycznej istniał w Paryżu od 1866 aż do 1984. [przypis edytorski]

pneumonia (z łac. ) — zapalenie płuc. [przypis edytorski]

pniów — dziś popr. forma B.lm: pni. [przypis edytorski]

pniów — dziś popr. forma D. lm: pni. [przypis edytorski]

pniów — dziś popr.: pni. [przypis edytorski]

p.n. — pod nazwą. [przypis edytorski]

p. N. — tu: pani N. [przypis edytorski]

Pnyks — miejsce zgromadzeń ludowych w staroż. Atenach. [przypis edytorski]

Pnyks — pochyłe wzgórze ok. 1 km na zachód od Akropolu, miejsce zgromadzeń ludowych w staroż. Atenach. [przypis edytorski]

Pnyks — wzgórze ateńskie w pobliżu Akropolu, miejsce zgromadzeń ludowych w staroż. Atenach. [przypis edytorski]

Pnyks — wzgórze w Atenach obok Akropolu. [przypis edytorski]

Pnyks — wzgórze w Atenach, położone w centrum miasta w sąsiedztwie Akropolu. [przypis edytorski]

pódźcie — daw. forma trybu rozkazującego, dziś: pójdźcie. [przypis edytorski]

Pódźcie do mnie wszyscy, którzyście się upracowali, a ja miłościwie i ochłodzę was, i pocieszę was — por. Mt 11, 28. [przypis edytorski]

pódźcie (starop. forma) — dziś popr.: pójdźcie. [przypis edytorski]

pódźcież ino (gw.) — chodźcie tylko. [przypis edytorski]

pódź (gw.) — pójdź. [przypis edytorski]

pódźmy (starop. forma) — pójdźmy. [przypis edytorski]

pódźwa (gw.) — pójdźmy; -wa jest końcówką daw. liczby podwójnej. [przypis edytorski]

pódzie (forma gw.) — pójdzie. [przypis edytorski]

pódziema (gw.) — pójdziemy. [przypis edytorski]

pódzies (gw.) — pójdziesz. [przypis edytorski]

pódziesz (gw.) — odejdź, uciekaj (do psa). [przypis edytorski]

pódzi (gw.) — pójdź. [przypis edytorski]

Pójdę do nich za tobą — Pójdę do nich w Twojej sprawie. [przypis edytorski]

pójdę odważony (starop.) — pójdę odważnie. [przypis edytorski]

pójdźcie (daw.) — dziś w zdaniu rozkazującym: chodźcie tu. [przypis edytorski]

pójdź sam (daw.) — chodź tu. [przypis edytorski]

pójdźwa (gw.) — pójdźmy, chodźmy. [przypis edytorski]

pójdźże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

pójdzie jak po mydle — żart. przekształcenie zwrotu „pójdzie jak po maśle”. [przypis edytorski]

Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg — pobrzmiewa tu nawiązanie do ważnego motywu z Wesela Wyspiańskiego. [przypis edytorski]

pójdziemli wszyscy (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli pójdziemy wszyscy. [przypis edytorski]

pójdziemyż — czy pójdziemy. [przypis edytorski]

pójdziemyż — konstrukcja z partykułą -że (skróconą do -ż); znaczenie: czy pójdziemy. [przypis edytorski]

pójdziesz za sukienkę korzeniu… — owiną twoimi kartami ważone w sklepie przyprawy. [przypis edytorski]

pójdziewa (gw.) — pójdziemy. [przypis edytorski]

pójdziewa (gw.) — pójdziemy; tu: pójdźmy. [przypis edytorski]

pójść na haki — forma średniowiecznej egzekucji. [przypis edytorski]

Pójść na marionetki — pójść na przedstawienie teatrzyku lalkowego. [przypis edytorski]

pójść po proszonym chlebie — zacząć żebrać. [przypis edytorski]

pójść w dutepasy — uciec. [przypis edytorski]

pójść w odwłokę — odwlec się, przeciągnąć. [przypis edytorski]

pójść w parobki — zostać parobkiem, sługą w czyimś gospodarstwie. [przypis edytorski]

pójść w rekruty — zostać przymusowo wcielonym do wojska. [przypis edytorski]

pójść w smak (daw.) — spodobać się. [przypis edytorski]

póka żyw — dopóki żyje. [przypis edytorski]

Póki jeszcze trzymam miecz w prawicy, Możecie, dzieci, zdrowo spać! — dwa ostatnie wersy należy zaśpiewać dwukrotnie. [przypis edytorski]

pókim dobrą (daw.) — dziś z M.: pókim dobra. [przypis edytorski]

pókiś żyw a cały! — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika i „a” w funkcji spójnika łącznego, dziś: póki jesteś żyw i cały. [przypis edytorski]

póki stołu stawa (daw.) — póki starczy stołu. [przypis edytorski]

pókiż (daw.) — jak długo, do jakiego czasu. [przypis edytorski]

pókiż (daw.) — tu: dokąd, pokąd. [przypis edytorski]

pókiż tego będzie — sens: jak długo jeszcze będzie trwać ta zabawa? [przypis edytorski]

pókiż — tu: jak długo. [przypis edytorski]

póki (…) zstawa — póki starcza; póki jest. [przypis edytorski]

półbabek — podstarzała kobieta [przypis edytorski]

półbławacie — materiał częściowo bławatny; bławat: daw. cenna tkanina jedwabna. [przypis edytorski]

pół czwarta a. półczwarta (daw.) — trzy i pół. [przypis edytorski]

półczwarta (daw.) — trzy i pół; zwrot jeszcze niekiedy spotykany. [przypis edytorski]

półdrabek (daw., gw.) — belka w drabinie, podtrzymująca szczeble. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie; mowa o podróży wozem drabiniastym. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie; prawdopodobnie był to wóz drabiniasty. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie. [przypis edytorski]

półdziewica — kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo; określenie zaczerpnięte z powieści fr. pisarza Marcela Prévosta pt. Les Demi-vierges (Półdziewice, 1894). [przypis edytorski]

półdziewica — kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo; określenie zaczerpnięte z powieści fr. pisarza Marcela Prévosta pt. Les Demi-vierges (Półdziewice, 1894). [przypis edytorski]

półdziewica — kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo. [przypis edytorski]

półgarncowy kielich — kielich o pojemności pół garnca, tj. ok. 2 litry. [przypis edytorski]

półgarncowy — o pojemności pół garnca; garniec: daw. jednostka objętości, stosowana w Europie od średniowiecza; w Polsce przedrozbiorowej stanowił 1/32 korca, dzielił się na 4 kwarty i stanowił odpowiednik od 2 do niemal 4 litrów (zależnie od regionu kraju i okresu), zaś jako miara płynów garniec stanowił 1/72 beczki; w XIX w. garniec liczył 4 l. [przypis edytorski]

półgęsek (daw.) — połowa tylnej części gęsi bez nogi i bez kości, obszyta w gęsią skórę i uwędzona. [przypis edytorski]

półgęsek — pół gęsi uwędzonej (bez kości) na surowo i podawanej jako wędlina. [przypis edytorski]

półimperiał — złota moneta carskiej Rosji, mająca wartość 5 rubli. [przypis edytorski]

półkirysie — półpancerz. [przypis edytorski]

półkopieniak (daw.) — krótsza odmiana kopieniaka, sięgająca nieco poniżej pasa; kopieniak: daw. okrycie wierzchnie bez rękawów. [przypis edytorski]

półkornecie (daw.) — mniej bogaty, nieco niższy rodzaj kornetu, kobiecego nakrycia głowy w postaci wysokiego czepca. [przypis edytorski]

półkoszek (daw.) — uplecione z wikliny dwie, duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]

półkoszek (daw.) — wiklinowa plecionka w kształcie podłużnego kosza bez jednej ścianki, wstawiana na tylną lub przednią połówkę wozu i wyścielająca jego ścianę szczytową, burty i dno; także wóz wyścielony takimi plecionkami. [przypis edytorski]

półkoszek — uplecione z wikliny dwie duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]

półkoszek — uplecione z wikliny dwie, duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]

półkoszki (daw.) — burty wozu, plecione z wikliny. [przypis edytorski]