Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160198 przypisów.
opowiada Seneka w jednym z listów — por. Seneka Listy moralne do Lucyliusza, L. [przypis tłumacza]
Opowiada tam, że pewni Kartagińczycy (…) nowymi światami — niemal dosłowny fragment z utworu tradycyjnie przypisywanego Arystotelesowi: Opowiadania zdumiewające, 84. [przypis edytorski]
opowiastkę, którą czytamy (…) Cycero (….) darował mu wolność za tę dobrą nowinę — Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. [przypis tłumacza]
opowiedział odkrycie Meksyku — dziś: opowiedział o odkryciu Meksyku. [przypis edytorski]
opowiedział, że go Lizander zatrzymał do tej pory… — Lizander nie zatrzymywał go pod Atenami. Był on daleko, w Jonii (na Samos), nie pod Atenami, co do których blokady był spokojny. [przypis tłumacza]
opowiedzieć (daw.) — tu: ogłosić. [przypis edytorski]
opowiedzieć słowy (przestarz.) — opowiedzieć słowami; por.: innymi słowy (starop. forma N. lm). [przypis edytorski]
opowiedzże — konstrukcja czasownikowa z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
Opowiem wam o tym… — w Shakespeare's England Carr Laugthon w artykule o marynarce mówi, że opowiadanie to, choć zapożyczone prawie dosłownie z Plutarcha, można uważać za nieco przesadny opis barki, w jakiej królowa Elżbieta odbywała swoje podróże. [przypis tłumacza]
Opowieść dziadkowa o cudach jasnogórskich — melodia ta sama, co w utworze Opowieść dziadkowa o zaginionej hrabinie z tego samego zbioru Piosenki „Zielonego Balonika”. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]
Opowieść dziadkowa o cudach Rapperswylskich — melodia ta sama, co w utworze Co mówili w kościele u Kapucynów. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]
Opowieść dziadkowa o zaginionej hrabinie — pod tytułem w wydaniu źródłowym podano melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]
opowieść o pasztecie truflowym — De la Metrie zmarł nagle, w wieku 42 lat, w Berlinie, doznawszy wylewu krwi do mózgu podczas przyjęcia na jego cześć wydanego przez francuskiego ambasadora w Prusach, markiza Tirconnela, któremu wcześniej swą sztuką lekarską uratował życie; plotka głosiła, że przyczyną śmierci było obżarstwo: przejedzenie się pasztetem truflowym serwowanym na tym przyjęciu. [przypis edytorski]
Opowieść ucieszna — klasyczna parodia romansu autorstwa Paula Scarrona. [przypis edytorski]
opowieść (…) u Grevenitza — [Graevenitz, Friedrich August Ferdinand von], Włościanin w Polszcze, Warszawa (1818), s. 38. [przypis redakcyjny]
Opowieści o Panu Bogu — ob. bardziej znane pt. Powiastki o Panu Bogu, zbiór 13 powiastek prozą, napisanych przez austriackiego poetę Rainera Marię Rilkego, wyd. 1906. [przypis edytorski]
opoździć — dziś: opóźnić. [przypis redakcyjny]
opoździć — opóźnić. [przypis redakcyjny]
opożdzi — dziś popr.: opóźni. [przypis edytorski]
o pożytkoch (daw.) — forma Msc.lm, dziś popr.: o pożytkach. [przypis edytorski]
Oppenheim — miasto w Niemczech, w Nadrenii-Palatynacie. [przypis edytorski]
Oppianus (…) — Oppian z Apamei, Κυνηγετικά (De Venatione), I, v. 236. [przypis tłumacza]
oppidum (łac.) — miasto. [przypis redakcyjny]
oppignorando (łac.) — jako rękojmię dając. [przypis redakcyjny]
opponere (łac.) — opierać się. [przypis redakcyjny]
opponere (łac.) — stawić przeciw. [przypis redakcyjny]
opponere offensive (łac.) — stawić zaczepnie. [przypis redakcyjny]
opponunt (łac.) — gotują. [przypis redakcyjny]
opposita iuxta se posila magis elucescunt (łac.) — Lepiej wyjaśniają się sprzeczności postawione naprzeciw siebie. [przypis tłumacza]
opposito radio (łac.) — przeciwnym promieniem. [przypis redakcyjny]
oppressa gloriosior (łac.) — uciemiężona (tym) chlubniejsza. [przypis redakcyjny]
oppressit (łac.) — przycisnął. [przypis redakcyjny]
oppressor nobilitatis et raptor substantiarum (łac.) — ciemiężca szlachty i wydzierca majątków. [przypis redakcyjny]
opprimere et bene meritos (łac.) — uciskać i dobrze zasłużonych. [przypis redakcyjny]
opprobrium (from Latin) — shame, disgrace. [przypis edytorski]
oppugnans (łac.: atakujący, napastnik) — stawiający zarzuty defendensowi w dyspucie. [przypis redakcyjny]
oppugnationem (łac., forma B.) — zdobywanie. [przypis redakcyjny]
O prawach przeciw samobójcom — Postępek tych, którzy się zabijają sami, sprzeczny jest z prawem naturalnym i z religią objawioną. [przypis autorski]
o prawach wyborczych, którymi obdarowała je [kobiety] w Galicji zasada cenzusu podatkowego — od 1866 na terenie Galicji obowiązywało cenzusowe prawo wyborcze, dzięki któremu właścicielki dużych majątków, nieruchomości lub przedsiębiorstw, miały prawo głosowania, chociaż tylko za pośrednictwem męża lub pełnomocnika. [przypis edytorski]
oprawa — część należna żonie z majątku męża, wynosząca zwykle podwójną wartość jej posagu. Tu oprawą Julii po mężu ma być zgoda obu zwaśnionych rodów. [przypis redakcyjny]
oprawiać (starop.) — poprawić. [przypis redakcyjny]
oprawić (daw.) — przyprawić. [przypis edytorski]
oprawić komu (starop.) — oddać. [przypis redakcyjny]
oprawić (starop.) — [tu:] wzmocnić. [przypis redakcyjny]
oprawną w cielę — mowa o książce z okładkami ze skórki cielęcej. [przypis edytorski]
oprawny — dziś: oprawiony. [przypis edytorski]
oprawny — sprawiony, tj. ogolone z sierści i pozbawione wnętrzności. [przypis redakcyjny]
oprawny — tu: zwierzę, z którego zdarto skórę. [przypis redakcyjny]
opresja — trudne położenie, kłopotliwa sytuacja. [przypis edytorski]
opresja — tu: krzywda. [przypis redakcyjny]
opresja — tu: pognębienie. [przypis redakcyjny]
opresja — ucisk. [przypis redakcyjny]
opresja (z łac. oppressio) — ucisk, pogwałcenie; ciężkie doświadczenie. [przypis edytorski]
opressem (łac.) — pognębionym, skazańcem; chodzi tu o Demostenesa. [przypis redakcyjny]
opriczina (ros. опричнина) — nazwa okresu w historii Rosji (1565–1572) oraz polityki stosowanej w tym czasie przez cara Iwana IV Groźnego, której głównym celem było zdławienie wszelkiej opozycji wewn. i umocnienie władzy carskiej; w tym celu car wyjął znaczną część państwa spod władzy bojarów (pozostała reszta zw. była ziemszczyną) i poddaniu jej bezpośr. władzy cara oraz terrorowi jego gwardzistów, zw. opricznikami. [przypis edytorski]
Oprócz Areopagu istnieli w Atenach strażnicy obyczajów i strażnicy praw — I sam Areopag podlegał cenzurze. [przypis autorski]
Oprócz Bontura, tam każdy ladaco — Bontura wspomniany tu ironicznie jako wyjątek, był rzeczywiście największym oszustem w Lucca. [przypis redakcyjny]
Oprócz Dąbskich wyjechał na dworzec i Radlicz z bukietem, który, od kilku tygodni nieobecny, Kazi jeszcze nie zna — powinno być raczej: Oprócz Dąbskich wyjechał na dworzec także z bukietem Radlicz, który od kilku tygodni nieobecny, Kazi jeszcze nie znał. [przypis edytorski]
oprócz jednej choroby — tu: tylko z wyjątkiem choroby; jedynie nie podczas choroby. [przypis edytorski]
oprócz obrzydłych cyprysów — tj. oprócz roślin sadzonych na cmentarzach. [przypis edytorski]
oprócz potrzeby czyta z ukontentowaniem — poza tym, że [czyta] z potrzeby, czyta [też] z ukontentowaniem. [przypis edytorski]
Oprócz trzech legii, które przedtem pod wodzą jego rodzica pustoszyły Judeę (…) a także z trzech tysięcy żołnierzy — do podanej wyżej ilość wojsk III, IV, 2, tj. 60 000, dochodzi obecnie około 20 000; zatem liczba wojska oblegającego Jerozolimę wynosiła około 80 000. [przypis tłumacza]
Oprócz tych trzech Rosjan, innych ze stanu szlacheckiego przebywało w moich czasach w ostrogu ośmiu ludzi — Jak widać z różnych wskazówek rozrzuconych po wspomnieniach, autor mówi tu o Polakach. Patrz uwagę przy końcu rozdziału. [przypis tłumacza]
Oprócz wymienionych przez Tadeusza Bobrowskiego utworów Apollo Nałęcz Korzeniowski ogłosił: Strofy oderwane przy Komedyi (przerobionej z Gribojedowa Gorie ot uma, Wilno 1856), — Batożek (komedya w 2 aktach), — Co robic z tym fantem, co go trzymam w ręku (Warszawa 1862), — Akt pierwszy (dramat, Lwów 1869). — Przełożył Alfreda de Vigny Chatterton, Victora Hugo Hernani i Marion Delorme. [przypis autorski]
o projektach komitetu paryskiego — mowa o Komitecie Ocalenia Publicznego, powstałym z inicjatywy Konwencji 1793 r. do walki z kontrrewolucją, kierowanym przez jakobinów. [przypis redakcyjny]
O promieniejący na niebie! […] usypiającego za górami życia — hymn autentyczny. [przypis autorski]
O promienisty (…) był — parafraza modlitwy Chryzesa z Iliady Homera. [przypis edytorski]
O Promyku Księżyca, O Dobrym Siewcy, W jego sercu śpiewał skowronek — tytuły bajek z tomiku Ireny Lewulis (1909–1988) i Bronisława Kamińskiego wydanych w 1946 w Paryżu. [przypis edytorski]
oprowadzę cię — poprawka wprowadzona przez Czubka za rękopisem. W poprzednich wyd.: „odprowadzę”. [przypis redakcyjny]
opruszony — dziś popr. pisownia: oprószony. [przypis edytorski]
oprymować (daw.) — gnębić. [przypis edytorski]
oprymować (daw., z łac.) — uciskać, gnębić, prześladować. [przypis edytorski]
oprymować — uciskać, gnębić. [przypis edytorski]
oprymować (z łac.) — daw. gnębić, uciskać. [przypis edytorski]
oprymować (z łac.) — gnębić. [przypis edytorski]
oprymować (z łac.) — uciskać. [przypis edytorski]
oprymowany winem — [nie mógł być] niewolony, przymuszony do wina. [przypis redakcyjny]
opryskliwie —nieuprzejmie. [przypis edytorski]
opryszek — chuligan, drobny przestępca. [przypis edytorski]
oprzątnąć — tu: uprzątnąć. [przypis edytorski]
oprzątny (starop.) — dbały. [przypis redakcyjny]
oprzędzony (gw.) — okryty. [przypis edytorski]
oprzętka (daw.) — pracownica doglądająca i karmiąca świnie i kury. [przypis edytorski]
O, przebacz! Ale pod czarem wspomnienia Snu rozkosznego — Znane są pojęcia o czarodziejskiej sile snów i ich tajemniczym znaczeniu w epopei Persów. Poeta, tak wysoko podnoszący ekstazę, nie mógł nie zużytkować tego czynnika tam, gdzie samym tłem jest cudowność. [przypis tłumacza]
Oprzeć się lirycznej i romantycznej anegdocie (…) rezultatem roku 1886 było ustanowienie wiersza wolnego — G. Kahn, Symbolistes et decadents, Paris 1921, s. 51–52. [przypis autorski]
oprzeć się — sięgnąć aż do. [przypis edytorski]
oprzej się — dziś popr. forma: oprzyj się. [przypis edytorski]
O przekątną przecież i znowu o przekątną kwadratu na przekątnej (…) jak kwadrat na przekątnej naszego kwadratu, przecież ma dwa razy po dwie stopy — kwadrat zbudowany na przekątnej danego kwadratu ma od niego dwa razy większe pole powierzchni, zatem: kwadrat zbudowany na przekątnej kwadratu jednostkowego ma 2 stopy (kwadratowe) powierzchni, a zbudowany na jego przekątnej kolejny kwadrat („kwadrat na przekątnej naszego kwadratu”) ma 2 × 2 stopy (kwadratowe) powierzchni. [przypis edytorski]
oprzytomniewał — przytomniał, opamiętywał się. [przypis edytorski]
O Ps CIII (…) — Werset 14: Quoniam ipse novit figmentum nostrum. [przypis tłumacza]
ops (daw.) — rozpusta. [przypis edytorski]
opsiakać — bezcześcić. [przypis autorski]
opsnie (gw.) — omsknie. [przypis edytorski]
O Ps XVI (…) — Werset 2: Dixi Domino meus es tu: Bonitas mea nihil ad te. [przypis tłumacza]
optandum (łac.) — życzyć należy. [przypis redakcyjny]
optant — osoba korzystająca z prawa do wyboru obywatelstwa. [przypis edytorski]
optant — po Rewolucji Październikowej Polacy przebywający na terenie Rosji Radzieckiej otrzymali możność opcji, tj. prawa wyboru przynależności państwowej i powrotu do kraju. [przypis redakcyjny]
optant (z fr. a. z łac. optant: zwolennik jednej z opcji) — tu: człowiek, który na terenach niejednolitych etnicznie opowiedział się za jedną z narodowości; często taki wybór łączył się z koniecznością przesiedlenia. [przypis edytorski]
optaszyć — oskubać. [przypis redakcyjny]
Optat (…) caballus (łac.) — „Wół tępy chce pod siodłem, koń pod jarzmem chodzić” (Horatius, Epistulae I, 14, 43; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
