Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115127 przypisów.
Personne, Antoine, n'a jamais vu mes yeux ou ceux qui les ont vus sont morts. Si je relevais mes paupières roses et gonflées, tout de suite tu mourrais (fr.) — Nikt, Antoine, nigdy nie widział moich oczu, a ci, którzy je widzieli, nie żyją. Gdybym podniósł swoje różowe i obrzmiałe powieki, umarłbyś natychmiast (tłum. Paweł Kozioł). [przypis edytorski]
Persoon, Christiaan Hendrik (1761–1836) — mykolog (badacz grzybów) i botanik, pierwszy z korektorów klasyfikacji systematycznej Linneusza. [przypis edytorski]
Persowie — lud pochodzenia indoeuropejskiego, który stworzył w I tysiącleciu p.n.e. imperium na Bliskim Wschodzie. Przodkowie dzisiejszych mieszkańców Iranu. [przypis edytorski]
Persowie — starożytny lud zamieszkujący obszar Iranu (dawnej Persji). [przypis edytorski]
Persowie — starożytny lud zamieszkujący teren obecnego Iranu. [przypis edytorski]
Persowie — tragedia Ajschylosa z 472 r. p.n.e. [przypis edytorski]
perspektywa (daw.) — luneta. [przypis edytorski]
perspektywa (daw.) — tu: luneta, lornetka. [przypis edytorski]
perspektywa — luneta. [przypis edytorski]
perspektywa — tu: oś widokowa. [przypis edytorski]
perspikacja (z łac.) — jasnowidztwo, tu raczej: widzenie siebie. [przypis edytorski]
Pers Sophara, Jan, arcykapłan Świętej Ewagii, Synesios, biskup Ptolemaidy, Olimpiodor i Stephanos — wg jednego z manuskryptów na temat alchemii: jedni z najdawniejszych z alchemików. [przypis edytorski]
perstatyti sau (lenk.) — įsivaizduoti. [przypis edytorski]
per Stygia, per manes vehor (łac.) — przez manowce Stygii mnie prowadzą; przen.: jestem w piekle. [przypis edytorski]
perswadować coś komuś — przekonać kogoś do czegoś. [przypis edytorski]
perswadować coś komuś — przekonywać kogoś do czegoś. [przypis edytorski]
perswadować — tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]
perswadować — tłumaczyć. [przypis edytorski]
perswadować (z łac.) — tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]
perswazja (daw., z łac. persuasio) — przekonanie, mniemanie. [przypis edytorski]
perswazja (daw., z łac.) — przekonanie, mniemanie. [przypis edytorski]
perswazja — namawianie lub odradzanie poparte argumentacją. [przypis edytorski]
perswazja — przekonywanie z przytoczeniem odpowiednich argumentów. [przypis edytorski]
Persydes — w oryginale ang.: Persides. [przypis edytorski]
persyflaż — ironiczny utwór literacki, w którym autor naśladuje styl innego autora. [przypis edytorski]
persyflaż — pozornie poważny, a w istocie ironiczny utwór literacki, naśladujący cudzy styl. [przypis edytorski]
persyflaż — utwór o charakterze ironicznym, pozornie będący wyrazem wyszukanej uprzejmości; w drugim znaczeniu: naśladownictwo stylu innego autora. [przypis edytorski]
persyflaż (z fr., lit.) — utwór korespondujący z innym dziełem, autorem czy stylem, którego jest ironiczną krytyką. [przypis edytorski]
persyflaż (z fr. persiflage) — kpina, szyderstwo. [przypis edytorski]
perszeron — ciężki koń pociągowy. [przypis edytorski]
perszeron — ciężko koń pociągowy. [przypis edytorski]
Pert em heru, czyli „wyjście poza dzień” — chodzi o zbiór staroegipskich tekstów religijnych znany powszechnie pod nadaną mu w XIX w. nazwą Księgi umarłych; faktycznie jego egipska nazwa oznacza: wyjście podczas dnia. [przypis edytorski]
perteriotias — iškankintas. [przypis edytorski]
Perthuis, Emilie de — hrabina de Perthuis, uczennica Chopina, u której gościł w 1834 r. [przypis edytorski]
pertol — trump. per toli. [przypis edytorski]
pertraktować się — tu: odbywać się; mieć miejsce. [przypis edytorski]
perturbacje — komplikacje (dosł.: zawirowania). [przypis edytorski]
perturbacyjny (z łac. perturbatio: zaburzenie) — zaburzający, zakłócający normalny przebieg spraw a. ustalony porządek. [przypis edytorski]
perturbacyjny (z łac. perturbatio: zaburzenie) — zaburzający, zakłócający normalny przebieg spraw. [przypis edytorski]
Perudżino a. Perugino, właśc. Pietro di Cristoforo Vannucci (ok. 1450–1523) — wł. malarz i rysownik okresu renesansu, przedstawiciel szkoły umbryjskiej, oryginalny artysta tworzący w stylu typowym dla XV wieku (quattrocenta). [przypis edytorski]
Perugia — starożytne miasto w środkowych Włoszech. [przypis edytorski]
Perun — jeden z najważniejszych bogów słowiańskich, przedstawiany jako gromowładny. [przypis edytorski]
Perun — słowiański bóg piorunów. [przypis edytorski]
pervasar — vasarą. [przypis edytorski]
per vela — per vėlu. [przypis edytorski]
pervers a. perverti (fr.) — zbereźny, zboczony, perwersyjny. [przypis edytorski]
pervers (fr.) — perwersyjny, zdeprawowany, zepsuty. [przypis edytorski]
perversité (fr.) — perwersyjność; przewrotność. [przypis edytorski]
per viam rectam (łac.) — prostą drogą. [przypis edytorski]
per voi, bambino mio (wł.) — dla ciebie, moje dziecko. [przypis edytorski]
perwersja — szokujące, naruszające normy zachowanie. [przypis edytorski]
perwersja (z łac. perversio: przekręcenie) — wynaturzenie. [przypis edytorski]
peryferia (z łac., lm) — zewnętrzna część czegoś, krańce; odległe od centrum, dzielnice na krańcach miasta. [przypis edytorski]
peryferium (z łac.) — obrót koła. [przypis edytorski]
peryfraza — omówienie; figura stylistyczna zastępująca pojedyncze słowo dłuższym wyrażeniem. [przypis edytorski]
peryjod, właśc. period (z łac.) — okres. [przypis edytorski]
Perykles (495–429 p.n.e.) — ateński polityk, mąż stanu, reformator demokracji ateńskiej. [przypis edytorski]
Perykles (ok. 495–429 p.n.e.) — polityk i mówca ateński. [przypis edytorski]
Perykles (ok. 495–429 p.n.e.) — polityk i mówca ateński w okresie politycznej hegemonii Aten, ich rozkwitu gospodarczego i kulturalnego; przyczynił się do budowy środkowego z tzw. długich murów, łączącego Ateny z Pireusem, biegnącego pomiędzy murem północnym a murem falerońskim, powstałymi w czasach Temistoklesa. [przypis edytorski]
Perykles (ok. 495–429 p.n.e.) — polityk i mówca ateński w okresie politycznej hegemonii Aten, ich rozkwitu gospodarczego i kulturalnego. [przypis edytorski]
Perykles (…) wprowadził pensje za wszystko — Perykles wprowadził diety dla sędziów heliai (sądu ludowego) w skromnej wysokości dwóch oboli dziennie, będące rekompensatą za brak możliwości zarobkowania podczas pełnienia funkcji; miało to umożliwić najbiedniejszym uczestnictwo w życiu politycznym Aten i zapoczątkowało rozwinięty po czasach Peryklesa system wynagradzania obywateli za pełnienie funkcji i udział w posiedzeniach Zgromadzenia Ludowego. [przypis edytorski]
perykulum (łac. periculum, r.n.) — próba, niebezpieczne działanie, ryzyko. [przypis edytorski]
Perylus stworzył mię na woła (…) — Perylus a. Perilaos miał być twórcą byka z brązu (również: spiżowego smoka a. woła), w którego wnętrzu jak w piecu palono ludzi na rozkaz tyrana sysylijskiego miasta Akragas, Falarisa. [przypis edytorski]
perypatetyczne teorie — teorie Arystotelesa, jego uczniów i zwolenników. [przypis edytorski]
perypatetyk — członek grupy uczniów Arystotelesa, pot. człowiek lubiący spacerować podczas rozmyślań lub rozmów. [przypis edytorski]
perypatetyk (gr. peripatetikos: przechadzający się) — uczeń lub zwolennik filozofii Arystotelesa; określenie wywodzone od zwyczaju przechadzania się podczas wykładów i dyskusji panującego w szkole Arystotelesa; pot.: osoba lubiąca przechadzać się podczas rozmyślań lub rozmów. [przypis edytorski]
perypatetyk — przechadzający się; tu: filozof; uczniowie Arystotelesa, którzy rozprawiając zwykli przechadzać się, tworzyli staroż. szkołę perypatetyków. [przypis edytorski]
perypatetyk — słowo pochodzące od nazwy Perypat, określającej akademię założoną przez Arystotelesa; w potocznym znaczeniu określa ono jednak osobę, która filozofuje bądź dyskutuje przechadzając się, co pochodzi od sposobu prowadzenia dyskusji we wzmiankowanej akademii. [przypis edytorski]
perypatetyk — uczeń Arystotelesa lub zwolennik jego filozofii; określenie wywodzone od zwyczaju przechadzania się podczas wykładów i dyskusji (gr. peripatetikos: przechadzający się), panującego w szkole Arystotelesa. [przypis edytorski]
perypatetyk (z gr. περιπατητικός, peripatetikos: związany z chodzeniem, przechadzaniem się) — tu: osoba, która lubi spacerować w czasie rozmowy (w innym znaczeniu: zwolennik filozofii Arystotelesa). [przypis edytorski]
perypetyj — dziś D. lm: perypetii. [przypis edytorski]
peryskop — przyrząd optyczny służący do obserwacji przedmiotów poza polem widzenia obserwatora; stosowany jest m.in. w wojsku. [przypis edytorski]
perystyl — dziedziniec otoczony kolumnami. [przypis edytorski]
perystyl — wewnętrzny dziedziniec domu. [przypis edytorski]
perystyl — wewnętrzny dziedziniec otoczony kolumnami. [przypis edytorski]
perystyl (z gr.) — termin architektoniczny: przedsionek wsparty na kolumnadzie. [przypis edytorski]
Perzyński, Włodzimierz (1877–1930) — pisarz, poliglota; współpracował z „Głosem” i „Tygodnikiem Ilustrowanym”; autor m.in. komedii Aszantka (1906). [przypis edytorski]
Perzyński, Włodzimierz (1877–1930) — pisarz, poliglota; współpracował z „Głosem” i „Tygodnikiem Ilustrowanym”; autor m. in. komedii Aszantka (1906). [przypis edytorski]
perzyna — daw. iskra, zgliszcza, żarzący się popiół; pójść w perzynę: zostać doszczętnie zniszczonym. [przypis edytorski]
perzyna — daw. iskra, zgliszcza, żarzący się popiół. [przypis edytorski]
perzyna (daw.) — zgliszcza, pogorzelisko. [przypis edytorski]
perzyna (daw.) — zgliszcza, żarzący się popiół. [przypis edytorski]
perzyna (staropol.) — zgliszcza, żarzący się popiół. [przypis edytorski]
perzyna — zgliszcza, pogorzelisko. [przypis edytorski]
perzyna — zgliszcza. [przypis edytorski]
Pesach a. Pascha (hebr. dosł.: przejście) — główne święto w judaizmie upamiętniające wyjście Żydów z Egiptu; święto rozpoczyna się 14 dnia miesiąca nissan (marzec – kwiecień) i trwa 7 lub 8 dni. Dokładne przepisy obchodzenia święta znajdują się w Misznie. [przypis edytorski]
Pesach — (hebr. pominięty, oszczędzony; jid. pejsech) zw. też Chag ha-Awiw (hebr. Święto Wiosny), najważniejsze i najstarsze święto żydowskie, jedno z trzech świąt pielgrzymich, obchodzone od czasów wędrówki Żydów przez pustynię ku Ziemi Obiecanej. [przypis edytorski]
Pesach — najważniejsze święto żydowskie, obchodzone na pamiątkę ocalenia rodzin żydowskich przed ósmą plagą egipską (śmiercią pierworodnych). [przypis edytorski]
Pesach — w judaizmie nazwa świąt wielkanocnych; Pascha. [przypis edytorski]
pesante schiavitù (wł.) — ciężka niewola. [przypis edytorski]
Pesaro — miasto i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Pesaro i Urbino, leżące przy ujściu rzeki Foglia do Adriatyku, poprzez może naprzeciwko Wenecji. [przypis edytorski]
pesedów — dziś popr.: peset; peseta: dawna waluta hiszpańska, obowiązująca od 1868, w 2002 zastąpiona przez euro. [przypis edytorski]
peseta — dawna waluta hiszpańska; w 2002 zastąpiona przez euro. [przypis edytorski]
peseta — dawna waluta Hiszpanii. [przypis edytorski]
pesetas (hiszp.) — pesety, tu: potoczna XIX-wieczna nazwa srebrnych monet meksykańskich o wartości 2 reali i 25 centymów. [przypis edytorski]
pessarium a. pesarium (łac.) — wkładka dopochwowa. [przypis edytorski]
pessarium occlusivum — diafragma, kapturek dopochwowy (środek antykoncepcyjny). [przypis edytorski]
Pestalozzi, Johann Heinrich (1746–1827) — szwajcarski pedagog i pisarz, teoretyk nauczania początkowego. [przypis edytorski]
Pestalozzi, Johann Heinrich (1746–1827) — szwajcarski pedagog i reformator edukacji, przedstawiciel romantyzmu, założyciel licznych instytucji edukacyjnych w Szwajcarii i autor licznych dzieł, w których wyłożył swoje przełomowe tezy na temat kształcenia. Za jego zasługę uznaje się niemal całkowitą likwidację analfabetyzmu w Szwajcarii w pierwszej poł. XIX w. [przypis edytorski]
Pestalozzi, Johann Heinrich (1746–1827) — szwajcarski pedagog i reformator edukacji. [przypis edytorski]
