Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160406 przypisów.

łżywy — oszukańczy, kłamliwy; por. łżeć: kłamać. [przypis edytorski]

łzam (starop. forma C. lp. rodz. ż.) — łzom. [przypis redakcyjny]

łzawica — tu: naczynie do przechowywania łez żałobników. [przypis edytorski]

łzawie — dziś popr. z inną końcówką: łzawo. [przypis edytorski]

łzawnica a. łzawica — naczynie, w którym poganie mieli rzekomo przechowywać łzy wylewane na pogrzebach. [przypis redakcyjny]

łzy gorzkiemi — dziś popr. forma N. lm: gorzkimi łzami. [przypis edytorski]

łzy Heraklitowe — Heraklit z Efezu (ok. 540–480 r. p.n.e.), filozof gr., w swoich dziełach często rozpaczał nad ludzkim losem. [przypis redakcyjny]

łzy Hiobacoix lacrima. [przypis autorski]

łzy rzewnemi — dziś popr. forma N. lm: rzewnymi łzami. [przypis edytorski]

L 18 — czyli Louis XVIII — zabić Ludwika XVIII; myśl obca liberałom, do których należał Stendhal. [przypis edytorski]

Là-bas (Tam w dole) — tytuł powieści Huysmansa. [przypis edytorski]

lądotrzęs — wywołujący trzęsienia ziemi. [przypis edytorski]

lądowali na zamkniętych motorach — przy wyłączonych silnikach, którym zamknięto dopływ paliwa. [przypis edytorski]

l'âpre sa­veur des crêpes de blé noir, cu­ites sur un feu d'ajoncs (fr.) — ostry smak naleśników gryczanych smażonych na ogniu z janowca. [przypis edytorski]

Là, voilà (fr.) — oto jest. [przypis edytorski]

ląże — dziś popr.: lęgnie. [przypis edytorski]

Labadie, Jean (1610–1674) — fr. teolog kalwiński i mistyk. [przypis edytorski]

Laban Arami, Laban Ramai — gra słów po hebrajsku: Arami to Aramejczyk, Ramai znaczy oszust. [przypis edytorski]

la bande infernale (fr.) — gromada piekielna. [przypis redakcyjny]

la bande infernale (fr.) — zgraja piekielna. [przypis redakcyjny]

Laban — syn Batuela, brat Rebeki (Rdz 24,29), ojciec Lei i Racheli (Rdz 29,16). Przyjął do siebie Jakuba, po tym jak ten wyłudził od starszego brata Ezawa ojcowskie błogosławieństwo pierworodnego (Rdz29, 13–14). [przypis edytorski]

La barca! La barca! (wł.) — Łodzi! Łodzi! [przypis edytorski]

labarum — sztandar legionów rzymskich (vexillum) używany wtedy, gdy wojsku towarzyszył cesarz: czworokątna, purpurowa chorągiew imperium na poprzecznej belce, ozdobiona u dołu ze złotymi frędzlami, a na górze pierwotnie podobizną orła (jako symbolu Jowisza), a później, od czasów Konstantyna Wielkiego chrystogramem złożonym z liter chi i rho. [przypis edytorski]

labas — gerovė. [przypis edytorski]

la bassesse du style (fr.) — niski styl; wulgarność stylu. [przypis edytorski]

Labé, Louise (ok. 1520–1566) — francuska poetka renesansowa. [przypis edytorski]

labefactari (łac.) — osłabnąć. [przypis redakcyjny]

labefactata (łac.) — nadwerężona. [przypis redakcyjny]

la belle au bois dormant (fr.) — śpiąca królewna. [przypis redakcyjny]

la belle chocolatiére (fr.) — piękna panienka z czekolady. [przypis tłumacza]

la belle cousine (fr.) — siostra cioteczna. [przypis edytorski]

Laberiusza — Λαβερίῳ (N), Λιβερίῳ (D). [przypis tłumacza]

Laberthonnière, Lucien (1860–1932) — francuski ksiądz, teolog i filozof; opowiadał się za personalizmem chrześcijańskim; ostro krytykował system Tomasza z Akwinu, propagowany przez Kościół, uznając tomizm za „niechrześcijański”; potępiał utożsamianie Kościoła z hierarchią kościelną oraz jej bałwochwalczy stosunek do prawd dogmatycznych przy jednoczesnym odrzucaniu chrześcijańskiej cnoty miłości; w 1906 jego książki Essais de philosophie religieuse oraz Le réalisme chrétien et l'idéalisme grec zostały potępione przez cenzurę kościelną, w 1913 prowadzony przez niego miesięcznik „Annales de philosophie chrétienne” wpisano do Indeksu ksiąg zakazanych, a jemu samemu zakazano publikowania czegokolwiek. [przypis edytorski]

Laberthonnière, Lucien (1860–1932) — francuski ksiądz, teolog i filozof. [przypis edytorski]

labet (z fr.) — hazardowa gra w karty. [przypis redakcyjny]

labiausiai atsakanti — labiausiai tinkanti. [przypis edytorski]

Labiche, Eugène (1815–1888) — fr. komediopisarz. [przypis edytorski]

Labiche, Eugène (1815–1888) — komediopisarz francuski. [przypis edytorski]

Labiche, Eugène Marin (1815–1888) — fr. komediopisarz, znany szczególnie z farsy Słomkowy kapelusz (1851). [przypis edytorski]

Labienus (…) ze swoim wojskiem… — wedle Mommsena (Römische Geschichte, t. V, Berlin 1894) wypadki te przedstawiają się jak następuje: Na dworze partyjskim bawił Kwintus Labienus, były oficer Brutusa, syn Tytusa Labiena, który niegdyś był jednym z wodzów Juliusza Cezara, a później jego zawziętym wrogiem. Podczas wojny peruzjańskiej (r. 713 od założenia Rzymu) król Orodes usłuchał jego namowy i wysłał go wraz ze swym synem Pakorusem na czele wojska do Syrii. Namiestnik jej, Decydiusz Saxa, uległ niespodzianemu napadowi, załogi rzymskie, utworzone głównie ze starych żołnierzy republikańskich, poddały się, wszystkie miasta z wyjątkiem Tyru, którego nie można było zdobyć bez floty, otworzyły bramy zwycięzcom, a Saxa podczas ucieczki odebrał sobie życie. Pakorus uderzył tedy na Palestynę, Labienus na prowincję Azję. I tu podbili wszystkie miasta z wyjątkiem Stratonicei. „Zajęty zawikłaniami w Italii, Antoniusz nie przysyłał swoim namiestnikom posiłków i przez blisko 2 lata (od końca 713 do wiosny 715 r.) władali Syrią i większą częścią Małej Azji partyjscy wodzowie i republikański wódz Labienus Parthicus, jak sam nazywał się z bezwstydną ironią — nie Rzymianin, który zwyciężył Partów, lecz Rzymianin, który z Partami zwyciężył swoich…”. [przypis tłumacza]

labilność (z łac.) — zmienność, chwiejność. [przypis edytorski]

labirinto d'amore (wł.) — labirynt miłości. [przypis edytorski]

Labirynt — opisywana przez starożytnych historyków ogromna, skomplikowana budowla w oazie Fajum. Podobno liczyła 3000 w zawiły sposób połączonych pomieszczeń. Według Herodota połowa z nich znajdowała się pod ziemią, chowano w nich zmarłych władców oraz święte krokodyle. W XIX wieku we wskazanej okolicy odkryto szczątki otoczonego murem wielkiego kompleksu architektonicznego w sąsiedztwie piramidy Amenemhata III (ok.1860–1814 p.n.e.). Prawdopodobnie była to towarzysząca piramidzie świątynia grobowa. [przypis edytorski]

labirynt — w starożytności nazwa budowli zawierającej mnóstwo sal i krętych korytarzy, a tylko jedno wejście i tak zagmatwany plan wnętrza, że osoby obce musiały w nim błądzić. Według legendy greckiej bohater ateński Tezeusz wydostał się z labiryntu na Krecie dzięki rozwiniętej nici, która wskazała mu drogę powrotną. [przypis redakcyjny]

labirynty — tu: trudności. [przypis redakcyjny]

Lablache, Louis (1794–1858) — śpiewak operowy (bas) pochodzenia francusko-irlandzkiego. [przypis edytorski]

Lablache, Luigi (1794–1858) — śpiewak operowy (bas), obdarzony potężnym głosem i zdolnościami aktorskimi, które wykorzystywał w rolach komicznych. [przypis edytorski]

La bonne papa (z fr. le bon papa: dobry tata) — dobra tata. [przypis edytorski]

Labora — iš lot. darbas. [przypis edytorski]

laborando, laborando — pracować, pracować. [przypis edytorski]

laborant (łac.) — pracują. [przypis redakcyjny]

labor callum obducit dolori — „Praca robi człowieka hartownym na ból” (Cicero, Tusculanae quaestiones [wyd. też pod tytułem: Tusculanae disputationes], II, 14; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Labori, Fernand (1860–1917) — francuski adwokat i polityk, obrońca w głośnych procesach Alfreda Dreyfusa i Émile'a Zoli. [przypis edytorski]

Labori, Fernand (1860–1917) — francuski adwokat; obrońca w głośnych procesach, m.in. Alfreda Dreyfusa. [przypis edytorski]

Labor mendacii (łac.) — praca kłamstwa. [przypis edytorski]

labor omnia vincit improbus (łac.) — ciężka praca przezwycięża wszystko. [przypis edytorski]

Labor omnia vincit improbus (łac.) — ustawiczna praca zwycięża wszystko; cytat z Georgik (I, 145–146) Wergiliusza. [przypis edytorski]

Laborum (…) peregi — Vergilius, Aeneida, VI, 103. [przypis tłumacza]

Labor vincit omnia (łac.) — Praca zwycięża wszystko. [przypis edytorski]

la bourgeoisie polonaise (fr.) — polska burżuazja. [przypis edytorski]

Labour Party (ang.: Partia Pracy) — brytyjska socjaldemokratyczna partia polityczna, powstała w 1900 jako federacja związków zawodowych oraz organizacji socjalistycznych. [przypis edytorski]

La Bourse ou la vie! — (franz.) Geld oder Leben! [przypis edytorski]

la bourse ou la vie (fr.) — pieniądze albo życie; dosł. sakiewkę albo życie. [przypis edytorski]

labradorowy — zrobiony z labradoru a. labradorytu; labrador: minerał, jeden z krzemianów, charakteryzujący się mieniącą się barwą (zjawisko irydyzacji), niebieskawą, zielonawą a. różowawą, którego złoża odkryto w XVIII w. na półwyspie Labrador (stąd nazwa), labrador jest składnikiem skał magmowych zw. labradorytami; w budownictwie używa się tafli oszlifowanego labradorytu do ozdobnego wykładania wybranych powierzchni np. kolumn. [przypis edytorski]

labradoryt — magmowa skała głębinowa z dużą zawartością labradoru, minerału z gromady krzemianów, występującego w postaci kruchych, przezroczystych kryształów o migotliwej barwie. [przypis edytorski]

Labriola, Teresa (1873–1941) — prawniczka (profesorka Uniwersytetu w Rzymie), pisarka i feministka włoska; córka filozofa i teoretyka marksizmu Antonio Labrioli (1843–1904) i pierwszej we Włoszech kobiety-prawniczki. [przypis edytorski]

Labruyère a. La Bruyère, Jean de (1645–1696) — eseista fr., autor Charakterów, dzieła, w którym przedstawił człowieka jako istotę samolubną, niestałą i próżną, obciążając naturę ludzką winą za niesprawiedliwość systemów społecznych. [przypis edytorski]

Labruyère a. La Bruyère, Jean de (1645–1696) — francuski pisarz, moralista, autor Charakterów, w którym przedstawił różnorodne typy ludzkie i krytykę ówczesnego społeczeństwa. [przypis edytorski]

La Bruyère, Jean de (1645–1696) — eseista francuski, autor dzieła Charaktery, czyli Przymioty Teofrasta (1688), zawierającego satyryczne portrety współczesnych i ostrą krytykę społeczeństwa. [przypis edytorski]

La Bruyère, Jean de (1645–1696) — francuski eseista i moralista. [przypis edytorski]

La Bruyère, Jean de (1645–1696) — francuski pisarz, moralista, autor Charakterów, w których przedstawił różnorodne typy ludzkie i krytykę ówczesnego społeczeństwa. [przypis edytorski]

La Bruyère, [Jean de (1645–1696)] — jeden z wielkich klasyków francuskich XVII w., moralista i psycholog. [przypis tłumacza]

la Bruyère — Jean de La Bruyère (1645–1696) eseista fr., autor Charakterów, dzieła, w którym przedstawił człowieka jako istotę samolubną, niestałą i próżną, obciążając naturę ludzką winą za niesprawiedliwość systemów społecznych. [przypis edytorski]

La Bruyere, Jean de (1645–1696) — eseista francuski, autor dzieła Charaktery, czyli Przymioty Teofrasta, zawierającego elementy satyryczne. [przypis edytorski]

L’Absence — Romance saus l'aroles. com. par (i. Kar. Ta). [przypis autorski]

La Buranella (wł.) — kobieta pochodząca z weneckiej wyspy Burano. [przypis edytorski]

laburzysta a. labourzysta — członek lub zwolennik brytyjskiej Labour Party (Partii Pracy). [przypis edytorski]

labuś (daw., z fr. l'abbé: ksiądz) — księżulek. [przypis edytorski]

labuś (z fr.) — ksiądz. [przypis edytorski]