Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10238 przypisów.
wpadł (…) instynktownie na najlepszy sposób przygotowania sytuacji, w której by musiał wreszcie wszystko z siebie wydobyć — [Komentarz autora z Uwag.] W zacytowanym powyżej § [55 księgi IV swego dzieła głównego] mówi Schopenhauer: „Lecz należy zauważyć, że w celu złudzenia samego siebie przygotowuje się dla siebie pozorne zapomnienia się, które właściwie są czynami skrycie obliczonymi. Bo nikogo nie oszukujemy, nikomu nie pochlebiamy za pomocą tak subtelnych fint, jak sobie samym”. Tu jedna konieczna uwaga. Jeżeli mówię o planach, programach, komediach, fintach Strumieńskiego teraz i później, to bynajmniej nie w tym sensie, żebym go chciał przedstawić jako człowieka wyrafinowanego, np. jako takiego gracza-psychologa, jak Uczeń Bourgeta [Bourget, Paul (1852–1935), fr. pisarz, autor powieści psychologicznych; red. WL], działającego z zimnym obrachowaniem celu i środków. Owszem to, co w analizie przedstawia się jako bardzo skomplikowane, to samo, obserwowane na powierzchni bieżącego życia, wydawałoby się zupełnie prostym, szybkim i naturalnym. Podobnie jak nasze ciało odczuwamy jako jednolitą masę, anatom zaś i lekarz wykazują w nim różne zawiłości. [przypis autorski]
wpadlina — rozpadlina, wąwóz. [przypis edytorski]
wpadniem (daw., gw.) — skrócona forma czasownika 1 os.lm; wpadniemy. [przypis edytorski]
wpakować (pot.) — wrobić, przyczynić się do stworzenia trudnej, niezręcznej sytuacji. [przypis edytorski]
W pałacu godne powitanie znajdziesz. — w oryg. to my court: „na mym dworze”, co może być rozumiane ogólnikowo jako teren posiadłości; związany przysięgą Król unika zaproszenia Księżniczki i jej dam do wnętrza budynku. [przypis edytorski]
W pałacu królewny śpiącej — wiersz nawiązuje do baśni Charles'a Perrault Śpiąca królewna. W tej baśni zła czarownica przepowiedziała, że w dniu 15. urodzin królewna ukłuje się w palec wrzecionem i umrze. Jedna z siedmiu dobrych wróżek złagodziła jednak ten czar: królewna po ukłuciu zapadła w głęboki sen, a obudzić ją mógł tylko pocałunek księcia. [przypis edytorski]
w pałacu posła toskańskiego — Trinità dei Monti, gdzie Galileusz oczekiwał na proces. [przypis edytorski]
w pałacu tym, gdzie stał Igelström — w pałacu Załuskich przy ul. Miodowej. [przypis edytorski]
w pałacu tym mieszkał † i tu też składał — krzyżyk oznacza, że tekst jest w tym miejscu zepsuty, αὐτός τε † ὢν ἐκεῖ καὶ τὰ λάφυρα (N), αὐτός τε ἦν κἀκεῖ τὰ λάφυρα (D). [przypis tłumacza]
W Palermie (…) Bij, zabij — Nieszpory sycylijskie: tak zwana rzeź Francuzów, których panowania pozbyła się Sycylia i przeszła pod panowanie Piotra, króla aragońskiego. [przypis redakcyjny]
w Palermie — dziś popr. forma nieodmienna nazwy miasta: w Palermo. [przypis edytorski]
w Palermo (…) kiedy bomby neapolitańskie zaczęły pękać nad miastem — podczas powstania na Sycylii w maju 1860, kiedy Garibaldi z tysiącem ochotników wkroczył do Palermo, które wkrótce otoczyły wojska królewskie, ostrzeliwujące miasto z dział z lądu i morza. [przypis edytorski]
W Palestynie dzieci inaczej tu się śmieją — być może: tu, w Palestynie, dzieci inaczej się śmieją. [przypis edytorski]
W. P. Alford, To Steal a Book Is an Elegant Offense. Intellectual Property Law in Chinese Civilization, California 1995. Por. również krytyczne opinie na temat poglądów Alforda w: L. Górnicki, Rozwój idei praw autorskich…, s. 34 i n. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 107. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 109; K. Sójka-Zielińska, Historia prawa, Warszawa 2005, s. 115-116. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 122. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 125. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 23. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 50. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 75. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 91. [przypis autorski]
W. Pańko, O prawie własności…, s. 50. [przypis autorski]
w pańskiej radzie — w senacie, do którego należał, jako kasztelan. [przypis redakcyjny]
W państwie ma miejsce tylko jedna umowa, umowa stowarzyszenia się, a ta jedna wyłącza wszelkie inne… — jeden z najbardziej charakterystycznych dla teorii Russa momentów: odrzucenie pactum subiectionis, przyjęcie jedynie pactum societatis. [przypis tłumacza]
w panach — w magnatach. [przypis redakcyjny]
WPan — skrót od: waszmość pan. [przypis edytorski]
WPanu — Waszmość Panu a. Wielmożnemu Panu. [przypis edytorski]
W papieskim Rzymie (…) który własnemu ludowi chciał ojczyzny poskąpić — od poł. VIII w. Rzym był stolicą obejmującego środkowe Włochy Państwa Kościelnego, rządzonego przez papieży jako świeckich monarchów. Podczas walk o zjednoczenie Włoch większość terytoriów Państwa Kościelnego przyłączono do proklamowanego w 1861 Królestwa Włoch. Kiedy w 1870 armia króla Wiktora Emanuela II zajęła również Lacjum i Rzym, które po plebiscycie włączono do Włoch, papież Pius IX odrzucił nadane mu w tzw. ustawie gwarancyjnej przywileje i uznał się za „więźnia Watykanu”. Do dyspozycji papieskiej pozostała Bazylika Św. Piotra, pałac i in. budynki na Watykanie. Dopiero w 1929 faszystowski rząd Mussoliniego podpisał tzw. traktaty laterańskie, w których papiestwo w zamian za rekompensatę finansową zrzekało się pretensji do terenów byłego Państwa Kościelnego, zaś rząd włoski uznawał papieża za suwerennego władcę wydzielonej części Rzymu, Państwa Watykańskiego. [przypis edytorski]
w paradzie — tu: uroczyście. [przypis edytorski]
w paradzie — w gotowości. [przypis redakcyjny]
w paragon iść, wchodzić itp. — porównywać się z kimś. [przypis redakcyjny]
w paragon wchodzić (daw.) — iść w zawody; dorównywać komuś. [przypis edytorski]
w paroksyzmie — w napadzie gorączki. [przypis redakcyjny]
w Paryżu toczył się (…) doniosły spór — na temat zawartego w powieści Marmontela Belizariusz stwierdzenia, że poganie przestrzegający prawa naturalnego zostaną dopuszczeni do nieba; uważano to za bluźnierstwo i po gwałtownych dyskusjach fakultet teologiczny uniwersytetu paryskiego potępił tę książkę. [przypis edytorski]
wpaść na przedmieście św. Piotra — San Pier d'Arena pod Genuą w r. 1678. [przypis redakcyjny]
wpaść w kabałę — mieć kłopoty; wplątać się lub kogoś w trudną sytuację. [przypis edytorski]
W Patanie lubieżność kobiet jest tak wielka, iż mężczyźni zmuszeni są sporządzać sobie pewien strój, aby się zabezpieczyć od ich zakusów — Rodzice wydają tam za mąż córki w dziesiątym i jedenastym roku, gdyż twierdzą, że to jest wielki grzech zostawiać je bez mężczyzny. W Bantam, skoro dziewczyna dojdzie trzynastu lub czternastu lat, trzeba ją wydać za mąż, jeżeli się nie chce, aby wiodła wyuzdane życie. [przypis autorski]
wpatrzon (daw.) — dziś: wpatrzony. [przypis edytorski]
w Pekinie — czytaj: w Paryżu. [przypis redakcyjny]
w Peloponezie — dziś popr.: na Peloponezie. [przypis edytorski]
w pensjonacie panien Deibel — O tym pensjonacie pojawiły się po moich artykułach szczegółowsze relacje. [przypis autorski]
w Perei miasto nazwane także imieniem Julii — Juliada, Ἰουλιάς, p. II, IV, 3, uwaga do Betaramaty. [przypis tłumacza]
w permanencji (z łac.) — stale. [przypis edytorski]
w perspektywie (z franc.) — na widoku w przyszłości. [przypis redakcyjny]
w perzynę obrócić — tu: zburzyć. [przypis edytorski]
W Petersburgu majestatyczną świątynię Izaaka, najokazalszą i najbogatszą w Rosji… — Laubenheimer, Und du siehst die Sowjets richtig, Berlin 1935, s. 153. [przypis autorski]
w pewnej prowincji nazwanej Galicją — aluzja do miejsca licznych pielgrzymek, Santiago di Compostella w hiszpańskiej Galicji. [przypis tłumacza]
w pewne księżyce (starop.) — w pewne miesiące. [przypis redakcyjny]
w pewnym okresie Celina Mickiewiczowa staje się bardziej prawowierną towianką od Adama — Bardzo intrygującą jest „ustna” tradycja naukowa, oparta na korespondencji Celiny Mickiewiczowej z Towiańskim… Nie śmiem jej powtórzyć… [przypis autorski]
w pewnym wielkim mieście — Livorno 1819. [przypis autorski]
W pewnym zakresie takiemu stanowi rzeczy ma zapobiec Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym. [przypis autorski]
w piątek — 18 kwietnia 1794. [przypis edytorski]
w piątek lepiej zje — gdyż w piątki obowiązuje katolików post, polegający na powstrzymywaniu się od jedzenia potraw mięsnych. [przypis edytorski]
W pięciu niech aktach twa sztuka będzie, ni krótsza, ni dłuższa — zasada wprowadzona dopiero w literaturze rzymskiej. [przypis edytorski]
w piękne mirtów i cyprysów kraje — do Włoch. [przypis redakcyjny]
w piérwszym śnie — w czasie pierwszego snu. [przypis edytorski]
W piętnastym roku swego panowania przystąpił do przebudowania Przybytku jerozolimskiego… — por. Starożytności XV–XVI. W piętnastym roku: wedle Starożytności XV, XI, 1, w osiemnastym. [przypis tłumacza]
w pieczarze — jedna z pieczar w kijowskiej Ławrze Peczerskiej, prawosławnym zespole klasztornym, gdzie znajduje się wielki podziemny system korytarzy, a w nich liczne kaplice i grobowce mnichów, świętych i ważnych osób świeckich. [przypis edytorski]
w pieczarze — tj. w jednej z pieczar z dewocjonaliami w kijowskiej Ławrze Peczerskiej, prawosławnym zespole klasztornym, gdzie znajduje się wielki podziemny system korytarzy, a w nich liczne kaplice i grobowce mnichów, świętych i ważnych osób świeckich. [przypis edytorski]
w pieczy — w opiece. [przypis edytorski]
W piekle mu więc indyjskim pokazał się jakiś blady miesiąc nadziei — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Wyższość jej nad indianizmem”. [przypis edytorski]
w Piemoncie, kraju pani Bazile — Wyznania Russa. [J. J. Rousseau; red. WL]. [przypis redakcyjny]
wpierać (daw.) — wmawiać. [przypis edytorski]
wpierać się — dziś popr.: upierać się przy czymś. [przypis edytorski]
w pierścień ugadzając — ćwiczenie wojskowe we władaniu kopią. [przypis redakcyjny]
W pierś się uderzył i serce poskramiał słowy mocnymi — Odyseja XX 17, Odyseusz, nie mogąc zasnąć i rozmyślając o walce z zalotnikami. [przypis edytorski]
W pierś się uderzył i serce poskramiał słowy twardymi… — Odyseja XX 17–18, Odyseusz do siebie, nie mogąc zasnąć i rozmyślając o walce z zalotnikami. [przypis edytorski]
W pierś walił pięścią i serce słowy ofuknął mocnymi… już gorsze znosiłoś terminy — Homer, Odyseja XX 17–18; terminy (daw.): opały, tarapaty, sytuacje stanowiące zagrożenie. [przypis edytorski]
W piersi naszej Chrystusy żyją i Nerony (…) Niby grom! — A. Lange, Poezje, cz. I, s. 112 (Vox posthuma). [przypis autorski]
wpierwej — dziś: najpierw; wcześniej. [przypis edytorski]
wpierw nim (daw.) — zanim. [przypis edytorski]
w pierwodruku brak daty. [przypis redakcyjny]
w pierwospy — zaraz po tym, jak zasnęli; w czasie, kiedy najmocniej spali. [przypis edytorski]
W pierwotnej redakcji satyry po w. 23 znajdował się pięćdziesięciowierszowy, całkiem odmienny wariant utworu, którego autor nie włączył do ostatecznej redakcji. [przypis redakcyjny]
wpierw pragnienie zgaś w tych fal przeźroczu — To jest: najpierw musisz skosztować zbawienia, nim go będziesz mógł pojąć. [przypis redakcyjny]
w pierwszą klobę (daw.) — do dawnego stanu rzeczy. [przypis edytorski]
w pierwszej części musicie (…) głosować nad tym, czy wydaje się wam, że istnieje tu wina… — pierwsze owo, przerwane przed wieczorem i odroczone zgromadzenie, nie rozstrzygnęło pierwszego zasadniczego pytania, czy postawić wodzów w stan oskarżenia, czy nie. To należy naprzód rozstrzygnąć. Kalliksenos niezgodnie z prawdą przyjmuje, jakoby ta sprawa już została rozstrzygnięta, przesłuchanie ukończone, a trzeba było jeszcze tylko wydać wyrok. [przypis tłumacza]
W pierwszej epoce świata ludzie (…) — J 8, 56. [przypis tłumacza]
w pierwszej i drugiej Osobie — Adam, Chrystus. [przypis redakcyjny]
w pierwszej ojczyźnie — Siedmiogrodzie. [przypis redakcyjny]
W pierwszych zawarte są te ustawy (…) Pospolicie dzielą Prawo Polityczne na Władzę Sądowniczą i na Władzę Wykonywającą — zgodne z Monteskiuszem oraz z Zasadami do poprawy Rządu. W wydaniu z 1816 r. autor poprawił „wykonywającą” na „administracyjną”. [przypis redakcyjny]
w Pireus — dziś odm.: w Pireusie; Pireus: miasto portowe oddalone ok. 8 km od Aten. [przypis edytorski]
w pirogu — dziś popr. forma Ms. lp: w pirodze (r.ż.). [przypis edytorski]
w piśmiech — dziś popr. forma N. lm: w pismach. [przypis edytorski]
w Piśmie świętym napisano — Dn 2, 21. [przypis edytorski]
w pismach Cycerona i Pliniusza — zob. list Cycerona do Lukcejusza, ad L. Lucceius, Arpinum (Listy, Ad familiares, V, 12) i list Pliniusza do Tacyta, Listy, VII, 33. [przypis tłumacza]
W pismach jego [Przybyszewskiego] pełno reminiscencji, śladów powinowactw z teoriami Schleglów, Tiecka, a przede wszystkim Novalisa, do których potem przyłączył się wpływ Maeterlincka — W. Feldman, Piśmiennictwo polskie, IV, s. 188. [przypis autorski]
w pismach pewnego amerykańskiego filozofa napotkałem wyrażenie: „kosmiczny patriotyzm” — terminu tego użyła w swojej pracy Newer Ideals of Peace (1907) Jane Addams (1860–1935), amerykańska socjolog, dziennikarka, zwolenniczka równouprawnienia kobiet, bojowniczka o pokój i reformy społeczne, wieloletnia przewodnicząca Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla (1931). [przypis edytorski]
W pismach zadunajskiego wiekują Nazona — Owidiusz Nazo, w którego Metamorfozach, jak wspomnieliśmy, znajduje się („wiekuje”) powieść o Peleuszu i Tetydzie, wygnany z Rzymu na rozkaz Augusta, zakończył dni swoje gdzieś w okolicach Dunaju i dlatego nazwany jest „zadunajskim”. [przypis redakcyjny]
w piwnicach kijowskich czerezwyczajek… — por. Mielgunow, op. cit., s. 128–129. [przypis autorski]
w płaczu wszystkich ledwie się nie śmieiesz (starop.) — pośród płaczu wszystkich [zgromadzonych] niemalże się śmiejesz; kiedy wszyscy płaczą, [ty] niemal się śmiejesz. [przypis edytorski]
w płat (…) dawa (starop.) — sprzedaje. [przypis redakcyjny]
w płat (starop.) — na pożyczki. [przypis redakcyjny]
w pław (starop. forma ort.) — dziś: wpław. [przypis edytorski]
wpłynął do cieśniny — miasto Mitylena leży we wschodniej części wyspy Lesbos. Pierwotnie było to miasto na wysepce w zatoce i posiadało dwie przystanie. Potem zabudowało się i na lądzie lesbijskim. Konon wjechał przez wąskie przejście zabezpieczone tamami, w przystań północną, obszerniejszą. Południowa przystań, mniejsza, łączy się z większą wąską, trudną do przebycia cieśniną (pewnie przez Konona wtedy zamkniętą) między starym miastem na wysepce a miastem nowym. Diomedon przerwał słabą blokadę południowej przystani i wpłynął do cieśniny, prawdopodobnie celem dostarczenia żywności oblężonym lub przepatrzenia sytuacji, gdyż dla pomocy miał siły za szczupłe. Ale Kallikratidas czuwał i zaskoczył go od tyłu. [przypis tłumacza]
wpłynął Lizander — który tymczasem wrócił do floty blokującej Ateny. [przypis tłumacza]
Wpływać nawet na bogów można; są na to ofiary i modły… — Iliada IX 497–501. [przypis edytorski]
wpływ magnetyczny — dziś powiedzielibyśmy: hipnotyczny. Osoba w stanie hipnozy, podobnym do snu, traci świadomość i wolę i spełnia jedynie rozkazy hipnotyzera. W wieku XIX uważano hipnozę za zjawisko analogiczne do magnetyzmu fizycznego i nazywano je również magnetyzmem. [przypis redakcyjny]
wpływ metafizyki Indów (…) — zob. Volkelt, 1, s. 78. [przypis redakcyjny]
