Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6219 przypisów.
muszkuły — dziś popr.: muskuły, tj. mięśnie. [przypis edytorski]
muszkulisty — dziś popr.: muskularny. [przypis edytorski]
muszla — tu: słuchawka; mikrofon. [przypis edytorski]
muszlin (daw.) — muślin, lekka, przezroczysta tkanina o luźnym splocie. [przypis edytorski]
muszlin — właśc. muślin, lekka półprzezroczysta tkanina. [przypis edytorski]
musztrujący — tu: surowo krytykujący a. sprawdzający. [przypis edytorski]
musztuk właśc. munsztuk (daw.) — ustnik. [przypis edytorski]
Muszyna — miasto w Małopolsce, w powiecie nowosądeckim; także: grupa poetycka funkcjonująca w Krakowie w latach 1957–1961, założona przez Jerzego Harasymowicza. [przypis edytorski]
mutacja — tu: przemiana. [przypis edytorski]
mutatio controversiae (łac.) — zmiana przedmiotu sporu. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — zmieniając to, co powinno być zmienione; po dokonaniu niezbędnych zmian; z uwzględnieniem istniejących różnic; stosując odpowiednio (termin w naukach ekonomicznych, historycznych, prawniczych i in.). [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — zmieniając to, co powinno być zmienione; po dokonaniu niezbędnych zmian; z uwzględnieniem istniejących różnic. Zwrot zwracający uwagę na występowanie analogii pomiędzy jedną a drugą sytuacją, o ile uwzględni się różnice wynikające z odmiennych warunków. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — zmieniając to, co powinno być zmienione; uwzględniając istniejące różnice. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — zmieniwszy to, co powinno być zmienione; z uwzględnieniem istniejących różnic. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — zmieniwszy to, co wymagało zmiany; pomijając nieścisłości. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — z uwzględnieniem drobnych różnic. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — z uwzględnieniem istniejących różnic. [przypis edytorski]
mutatis mutandis (łac.) — z uwzględnieniem różnic; stosując odpowiednio; dana sytuacja jest podobna do innej, jeśli uwzględni się różnice, które wynikają z odmiennych warunków. [przypis edytorski]
Mut — bogini-pramatka, żona Amona z triady tebańskiej. Przedstawiana pod postacią sępa, później jako kobieta w nakryciu głowy ze skrzydłami sępa. [przypis edytorski]
muterka (zdr.), własc. mutra — nakrętka na śrubę. [przypis edytorski]
mutra — nakrętka na śrubę. [przypis edytorski]
Mutspitze a. Monte Muta — szczyt alpejski na północ od Merano. [przypis edytorski]
mutterka (z niem. Mutter) — matka. [przypis edytorski]
Mutter (niem) — matka. [przypis edytorski]
Mutter! Revision! (niem.) — Matko! Rewizja! [przypis edytorski]
mu — tu: daw. forma grzecznościowa, dziś: panu. [przypis edytorski]
mu — tu: panu. Barbara miesza formy, zwracając się do Mordercy: mówi do niego czasem ty, a czasem pan lub on, zapewne ze względu na nową dla niej sytuację narzeczeństwa. [przypis edytorski]
Mutuskowie — mieszkańcy sabińskiego miasta Trebula Mutusca w prowincji Rieti w Lacjum; dziś: Monteleone Sabino. [przypis edytorski]
Mutze ab (niem.) — zdjąć czapki. [przypis edytorski]
Mutze auf (niem.) — włożyć czapki. [przypis edytorski]
mu wyrównam — tu: dorównam mu. [przypis edytorski]
Muy bien (hiszp.) — Bardzo dobrze. [przypis edytorski]
muy lindo e maravilloso (hiszp.) — bardzo piękne i cudowne. [przypis edytorski]
muy valiente (hiszp.) — bardzo odważny. [przypis edytorski]
mużycki (z ros.) — chłopski. [przypis edytorski]
mużyk (ros.) — chłop. [przypis edytorski]
mużyk (ros.) — chłop w dawnej Rosji. [przypis edytorski]
mużyk (ros. мужик) — chłop. [przypis edytorski]
mużyk (z ros.) — chłop. [przypis edytorski]
Muza — chodzi tu zapewne o Muzę poezji miłosnej Erato. [przypis edytorski]
Muza Dag — nawiązanie do powieści Czterdzieści dni Musa Dah (1933) austriackiego pisarza Franza Werfla, traktującej o tragicznej i bohaterskiej walce Ormian mordowanych przez Turków w czasie pierwszej wojny światowej, chroniących się i walczących na tytułowej górze. [przypis edytorski]
Muzaffer-Eddin, właśc. Mozaffar ad-Din Szah Kadżar (1853–1907) — władca Persji (od 1896) z dynastii Kadżarów. [przypis edytorski]
Muzajos (mit. gr.) — legendarny śpiewak i wieszcz grecki z Attyki, któremu przypisywano wyrocznie i mistyczne pieśni religijne; uważany za syna lub ucznia Orfeusza. [przypis edytorski]
Muzajos (mit. gr.) — legendarny śpiewak i wieszcz grecki z Attyki, któremu przypisywano wyrocznie i mistyczne pieśni religijne; uważany za syna lub ucznia Orfeusza; jego syn: Eumolpos, uważany za syna Muzajosa (wg innej tradycji był synem Posejdona i Chione), muzyk i śpiewak, miał zapoczątkować misteria eleuzyńskie w Attyce i być pierwszym kapłanem Demeter i Dionizosa. [przypis edytorski]
Muza (mit. gr.) — bogini opiekunka pewnej sztuki pięknej lub nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz olimpijskich, córek Zeusa i Mnemosyne, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
Horacy, Wybrane utwory, Pieśń II, 10 (Rectius vives, Licini, neque altum...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Muza (mit. gr.) — bogini opiekunka pewnej sztuki pięknej lub nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
Muza-opiekunka światowej muzyki — Polihymnia, opiekunka poezji chóralnej i hymnów. [przypis edytorski]
muza poetycka (mit. gr.) — znane są cztery muzy, związane z poezją: Kalliope (poezja epicka), Erato (poezja miłosna), Euterpe (poezja liryczna) i Polihymnia (poezja chóralna). [przypis edytorski]
Muza — w mit. gr. bogini opiekunka sztuk pięknych i nauk. [przypis edytorski]
Muzeum Polskie w Rapperswilu — dawne polskie muzeum historyczne w szwajcarskim miasteczku Rapperswil, założone w 1870 jako Muzeum Narodowe Polskie, w celu zabezpieczenia polskich zabytków historycznych i propagowania spraw polskich. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zbiory muzeum przewieziono w 1927 do kraju. [przypis edytorski]
Muzeum (z łac.), Musejon (gr.) — starożytne miejsce kultu Muz, bogiń nauki i sztuki. [przypis edytorski]
Muzeum (z łac.), Musejon (gr.) — w staroż. miejsce kultu Muz, bogiń nauki i sztuki, lub ogólna nazwa instytutu naukowego. Najsławniejszym i najważniejszym był Musejon w Aleksandrii, założony przez Ptolemeusza I ok. 280 p.n.e., dzięki któremu stolica Egiptu stała się głównym ośrodkiem gr. myśli naukowej. [przypis edytorski]
Muzeum (z łac.), Musejon (gr.) — w staroż. miejsce kultu Muz, bogiń nauki i sztuki, lub ogólna nazwa instytutu naukowego. Najsławniejszym i najważniejszym był Musejon w Aleksandrii, założony przez Ptolemeusza I ok. 280 p.n.e., dzięki któremu stolica Egiptu stała się głównym ośrodkiem gr. myśli naukowej. W dziedzinach ścisłych i humanistycznych pracowało tam kilkudziesięciu badaczy z różnych krajów śródziemnomorskich, mających do dyspozycji wielkie zbiory Biblioteki Aleksandryjskiej, obserwatorium astronomiczne, ogród botaniczny i zoologiczny. Wyposażenie i utrzymanie placówki, w tym również pensje uczonych, finansowali władcy, najpierw Ptolemeusze, następnie cesarze rzymscy. [przypis edytorski]
Muzeusz — śpiewak attycki, uchodził (obok Orfeusza) za autora wielu utworów religijnych. [przypis edytorski]
muzułmańskie oddziały SS — prawdopodobnie chodzi o 13. Dywizję Górską SS „Handschar”, złożoną z muzułmańskich Bośniaków i Chorwatów. [przypis edytorski]
muzułmana — dziś popr. forma: muzułmanina. [przypis edytorski]
muzułman — dziś popr. forma: muzułmanin. [przypis edytorski]
muzułman — dziś popr.: muzułmanin. [przypis edytorski]
muzułman — w gwarze obozowej: osoba skrajnie wycieńczona fizycznie i psychicznie głodem i chorobami, pozbawiona podstawowych odruchów życiowych. [przypis edytorski]
muzułman — w gwarze obozowej: osoba skrajnie wycieńczona fizycznie oraz psychicznie głodem i chorobami, pozbawiona podstawowych odruchów życiowych. [przypis edytorski]
muzułman — w gwarze obozowej zagłodzony więzień wyczerpany pracą, w stanie całkowitego wyniszczenia fizycznego i psychicznego. [przypis edytorski]
muzułman (z niem. Muselmann) — w gwarze obozowej: osoba skrajnie wycieńczona fizycznie i psychicznie głodem i chorobami, pozbawiona podstawowych odruchów życiowych. [przypis edytorski]
muzycki — tu: przeznaczony dla muzyków. [przypis edytorski]
Muzyka brzmiała w domu Przybyszewskich ciągle. Dagny grała Szumana — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Dagny Przybyszewska. [przypis edytorski]
muzyka sfer niebieskich — tzw. harmonia sfer, przepełniająca kosmos, niesłyszalna dla ludzi muzyka; wg dawnej koncepcji pitagorejczyków, popularnej aż do XVII w., orbity (sfery) ciał niebieskich pozostają ze sobą w takich samych prostych stosunkach liczbowych jak dźwięki muzyki, zatem wszechświat rozbrzmiewa nieustającą harmonią, której ludzie nie słyszą, gdyż żyją wśród niej od urodzenia. [przypis edytorski]
muzyka ucięta — w oryg. broken music, muzyka urywana, grana na instrumentach strunowych szarpanych, bez smyczka, jak harfy lub lutnie, a zatem bez możliwości wydobywania długich nut o pełnej długości. [przypis edytorski]
muzykowie — dziś popr.: muzycy. [przypis edytorski]
muzykus (żart.) — muzyk. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie opiekunki sztuk pięknych i nauki; Muza nieba: Urania, gr. dosł.: Niebiańska, opiekunka astronomii. Urania jest również jednym z przydomków Afrodyty. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie opiekunki sztuk pięknych i nauki. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie opiekunki sztuk pięknych i nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz olimpijskich, córek Zeusa i Mnemosyne, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — boginie sztuki i nauki. [przypis edytorski]
Muzy (mit. gr.) — patronki (i uosobienia) poszczególnych sztuk. [przypis edytorski]
muzy (mit. gr.) — w mitologii greckiej boginie sztuki i nauki. [przypis edytorski]
my beautiful friend (ang.) — mój piękny przyjacielu/przyjaciółko. [przypis edytorski]
myć bez ługu (daw., przysł.) — łatwo zwyciężać. [przypis edytorski]
myca — właśc. mycka: miękka, okrągła czapka. [przypis edytorski]
mych trzech portów — trzy porty Aten, znajdujące się w Pireusie. [przypis edytorski]
Mycielski, Zygmunt (1907–1987) — kompozytor, publicysta, pisarz i krytyk muzyczny związany z czasopismem „Ruch Muzyczny”; twórca dzieł symfonicznych, kameralnych oraz pieśni do słów autorów romantycznych (Norwida, Słowackiego) oraz współczesnych (m.in. prozy Iwaszkiewicza, wierszy Miłosza, Herberta, Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Gałczyńskiego). [przypis edytorski]
mycieżnik — raczej miatieżnik (ros.): buntownik; termin używany przez Rosjan w odniesieniu do uczestników powstania styczniowego i innych polskich zrywów niepodległościowych. [przypis edytorski]
mycka — mała, okrągła czapka. [przypis edytorski]
mycka — malutka czapeczka noszona na ciemieniu. [przypis edytorski]
mycka — rodzaj okrągłej miękkiej czapki. [przypis edytorski]
mycwa — tu: religijny obowiązek. [przypis edytorski]
my dear (ang.) — mój drogi, moja droga. [przypis edytorski]
my dear (ang.) — mój drogi. [przypis edytorski]
my dear (ang.) — moja droga; mój drogi. [przypis edytorski]
my dear gentleman (ang.) — mój drogi panie. [przypis edytorski]
mydłek (pot.) — człowiek niepoważny; chłystek. [przypis edytorski]
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mydłkowata — tu: mało wyrazista. [przypis edytorski]
mydlarnia (daw.) — sklep z kosmetykami i artykułami używanymi w gospodarskie domowym, jak mydła, pasty, szczotki; drogeria. [przypis edytorski]
Myers, Frederic W.H. (1843– 1901) — angielski poeta, eseista, literaturoznawca i badacz zjawisk paranormalnych. [przypis edytorski]
Myers, Leopold Hamilton (1881-1944) — angielski powieściopisarz. [przypis edytorski]
Mygdonides — syn Mygdona, króla Frygii. [przypis edytorski]
My God (ang.) — Mój Boże. [przypis edytorski]
Mykena — właśc. Mykeny, miasto na Peloponezie na wschodniej granicy Argolidy, od niego wzięła się nazwa epoki mykeńskiej. [przypis edytorski]
Mykene — córka boga rzeki argolidzkiej Inachosa, od jej imienia wzięły nazwę Mykeny. [przypis edytorski]
Mykita (reg.) — lis. [przypis edytorski]
Mykon, Gyaros — wysepki w pobliżu Delos, należące do archipelagu Cyklad na Morzu Egejskim. [przypis edytorski]
My, którzy zbroją sprawiedliwego panowania zawżdy obtoczeni jesteśmy… — Skarga cytuje Codex Theodosianus: de his, qui configunt ad Eccleciam za Baroniuszem, Annales ecclesiastici (t. 5). [przypis edytorski]
