Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116588 przypisów.
napić — dziś popr.: napić się. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; całkowicie. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; ostatecznie. [przypis edytorski]
na piękne — na dobre; zupełnie. [przypis edytorski]
napięstek — nadgarstek. [przypis edytorski]
na pięstuki — na pięści. [przypis edytorski]
napiętek — tylna część buta osłaniająca piętę. [przypis edytorski]
napiętnowaną rysy mnogimi — dziś popr. forma N.lm: (…) rysami (…). [przypis edytorski]
na piechtę (gw.) — na piechotę. [przypis edytorski]
na piechty — dziś: na piechotę. [przypis edytorski]
napierać się czegoś — tu: usilnie dopraszać się czegoś. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — domagać się czegoś. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — dopraszać się. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — upierać się, usilnie na coś namawiać. [przypis edytorski]
napierać się (starop.) — nalegać; wywierać nacisk; upierać się. [przypis edytorski]
napierać — tu: uparcie dopominać się czegoś. [przypis edytorski]
napierśnik — część uprzęży mocujący ją na piersi zwierzęcia i zapobiegająca zsuwaniu się siodła. [przypis edytorski]
napierśnik — część zbroi osłaniająca piersi. [przypis edytorski]
Napierski, Stefan — właśc. Stefan Marek Eiger (1899–1940), poeta, eseista i tłumacz pochodzenia żydowskiego, wydawca czasopisma „Ateneum”. [przypis edytorski]
napierstnik a. napierśnik — część zbroi osłaniająca pierś. [przypis edytorski]
na pierwszą strofę — na widok pierwszej strofy. [przypis edytorski]
na pierwszą uwagę — dziś: na pierwszy rzut oka. [przypis edytorski]
na pierwszego kometę — dawniej wyraz „kometa” występował w rodzaju męskim. [przypis edytorski]
na pierwszej ławce — dziś popr.: w pierwszej ławce. [przypis edytorski]
napierwsze (starop. forma) — najpierwsze. [przypis edytorski]
na pierwszych ławkach — dziś popr.: w pierwszych ławkach. [przypis edytorski]
napierwszy (starop. forma) — dziś popr.: najpierwszy. [przypis edytorski]
napiew (reg.) — śpiew; melodia. [przypis edytorski]
napiły — upity, pijany. [przypis edytorski]
napilniej (daw.) — dziś: najpilniej. [przypis edytorski]
na piramidzie raz odebrałem list, że za mąż idzie! — uproszczony cytat z poematu Beniowski Juliusza Słowackiego: „Ach, takem ja śnił — lecz na piramidzie, Tfu! — odebrałem list, że za mąż idzie” (II 455–456). [przypis edytorski]
na piśmiech (starop. forma) — w pismach. [przypis edytorski]
napisała „Kanon astronomiczny” — wg źródła z X w. Obecnie uważa się, że nie chodzi o oryginalną pracę Hypatii, lecz o opracowane przez nią nowe wydanie Algamestu, kompendium astronomicznego Ptolemeusza lub o nową redakcję astronomicznych Tablic podręcznych, tego samego uczonego. [przypis edytorski]
napisał o tym prawo Mojżesz… — autorstwo pierwszych pięciu ksiąg Biblii, w tym Księgi Powtórzonego Prawa, z której pochodzi zacytowany przez Skargę nakaz, przypisywano samemu Mojżeszowi. [przypis edytorski]
napisali — C. de legibus et constitut. L. Digna vox (przypis źródła). [przypis edytorski]
napisano — dziś popr.: napisane. [przypis edytorski]
napisano jest (daw. forma) — dziś: napisane jest. [przypis edytorski]
napis piekła: «Nadziei tu na wieki zbądź!» — w Boskiej Komedii Dantego (część Piekło, III, 9) napis nad bramą piekła głosi: „Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy wchodzicie”. [przypis edytorski]
napis pod pomnikiem mówi (…) że padł na polu walki w roku 1919 jako dziewiętnastoletni dowódca pułku… — mowa o odsłoniętym w Rzeszowie w 1932 pomniku majora Leopolda Kuli ps. „Lis” (1896–1919), za młodu przywódcy grupy rówieśniczej konspiracyjnego Związku Strzeleckiego, ulubieńca Józefa Piłsudskiego i uzdolnionego dowódcy, który zginął podczas walk na froncie ukraińskim i został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika. [przypis edytorski]
napis runiczny — pismo runiczne, runy; najstarsze pismo północnoeuropejskie. [przypis edytorski]
napis — tłumacz proponuje tu również zamiennie inne określenie: monogram. [przypis edytorski]
napis (tu daw.) — dziś: tytuł. [przypis edytorski]
napisy (…) Baltazara — tj. słowa: mane, tekel, fares, które wg opowieści biblijnej z Księgi Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
napisz deklaracją — dziś popr.: (…) deklarację. [przypis edytorski]
napiszy (daw.) — tryb rozkazujący: napisz. [przypis edytorski]
napity (gw.) — pijany. [przypis edytorski]
napity (gw.) — tu: pijany. [przypis edytorski]
napity — pijany. [przypis edytorski]
napiwka — dziś popr. forma D. lp: napiwku. [przypis edytorski]
na płacz (…) dbać (starop.) — dbać o płacz; zwracać uwagę na płacz. [przypis edytorski]
Napluza — dziś popr.: Nablus, miasto na Zachodnim Brzegu Jordanu, w Samarii, na północ od Jerozolimy, biblijne Sychem. [przypis edytorski]
napój (…) co śmierć sprowadza … — chodzi o opium, które w dużej dawce powoduje śpiączkę i śmierć. [przypis edytorski]
na pół drogi — dziś: w pół drogi. [przypis edytorski]
na półtory mile (starop. forma) — na półtorej mili. [przypis edytorski]
Na pobitych Polaków pierwszy klątwę rzucę — papież Grzegorz XVI, odpowiadając na starania dyplomacji rosyjskiej, wydał 9 czerwca 1832 encyklikę Cum primum, potępiającą uczestników powstania listopadowego i samo powstanie jako bunt przeciw legalnej władzy. [przypis edytorski]
na poboczy — na wodzy, spięty cuglami. [przypis edytorski]
Na początku było Słowo! — początek Ewangelii wg św. Jana. [przypis edytorski]
na poczcie — poczta stanowiła w XIX w. przystanek dla dyliżansów pocztowych, gdzie można było wypocząć w drodze, zjeść coś, nakarmić lub zmienić konie. Dyliżanse przewoziły podróżnych, ładunki i listy. [przypis edytorski]
na podobę (gw.) — podobnie, w przybliżeniu. [przypis edytorski]
na podobnych nie zeszło przykładach — nie zabrakło podobnych przykładów. [przypis edytorski]
na podole — częstsza forma: na padole (o ziemi, ziemskim życiu w opozycji do bytu w niebie, w zaświatach). [przypis edytorski]
na podorędziu (daw.) — pod ręką. [przypis edytorski]
na podorędziu — pod ręką, tuż obok. [przypis edytorski]
na podziw (daw.) — zdumiewająco. [przypis edytorski]
na pogany — dziś popr.: na pogan. [przypis edytorski]
na pohybel (daw.) — na zgubę. [przypis edytorski]
Na pohybel Lachom! (daw., ukr.) — Śmierć Polakom! [przypis edytorski]
na pohybel — na nieszczęście, zgubę. [przypis edytorski]
na pohybel — na zgubę; pohybel: szubienica, rusztowanie, na którym wieszano skazańców. [przypis edytorski]
Na pohybel (rus.) — zgiń! [przypis edytorski]
na pohybel (ukr.) — na zgubę. [przypis edytorski]
Na pohybel że wam, czortowy syny! Szczob was Sierpiahowa smert! Jasno wielmożny syny! (ukr.) — Na zgubę wam, czortowe syny! Żeby was Sierpiagowa śmierć! Jaśnie wielmożne syny! [przypis edytorski]
na pohybel (z ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis edytorski]
na pohybel (z ukr.) — na zgubę. [przypis edytorski]
napoje wyskokowe — napoje zawierające alkohol. [przypis edytorski]
na pokarm (…) stawa — wystarcza na jedzenie (tzn. jest dość zamożny). [przypis edytorski]
na pokładankę (daw.) — na leżąco. [przypis edytorski]
na pokus — na pokusę; skuszony przez. [przypis edytorski]
na poły (daw.) — w połowie. [przypis edytorski]
na poły — na pół. [przypis edytorski]
na poły — niezupełnie. [przypis edytorski]
napoły (starop. forma ort.) — dziś popr.: na poły; na pół, w połowie. [przypis edytorski]
napoły (starop. forma ort.) — dziś popr.: na poły; w połowie, na pół. [przypis edytorski]
na poły — tu: w pół. [przypis edytorski]
na pola beresteckie — bitwa pod Beresteczkiem (1651), zwycięstwo wojsk polskich nad siłami kozacko-tatarskimi; Beresteczko — miasto nad Styrem na Wołyniu, w zach. części Ukrainy. [przypis edytorski]
Napoleon a. Bonaparte Napoléon (1769–1821) — francuski dowódca wojskowy i przywódca polityczny; jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego w latach 1804–1814 oraz w 1815 r. [przypis edytorski]
Napoleona bym nie zapomniał, ale wśród tego natłoku świętych… — dzieciom nadawano przeważnie imiona świętych katolickich (np. Adam, Piotr, Zbigniew), których czczono tysiące. W przeciwieństwie do tego imię cesarza Napoleona, forma włoskiego Napoleone, ma nieznane pochodzenie. [przypis edytorski]
Napoleon a. Napoléon Bonaparte (1769–1821) — francuski dowódca wojskowy i przywódca polityczny, jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego. [przypis edytorski]
Napoleon a. Napoléon Bonaparte (1769–1821) — francuski dowódca wojskowy i przywódca polityczny, Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego w latach 1804–1814 i w roku 1815. [przypis edytorski]
napoleon a. napoleonodor — złota moneta francuska o wartości 20 franków, bita za panowania Napoleona I i Napoleona III. [przypis edytorski]
napoleon a. napoleonodor — złota moneta francuska o wartości 20 franków bita za panowania Napoleona I (od 1803) i Napoleona III. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francji w latach 1804–1814, 1815, wybitny dowódca i prawodawca. [przypis edytorski]
Napoleon, Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francuzów w latach 1804–1814, król Włoch 1805–1814, twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk europejski; poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł samotnie, wygnany na wyspę św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francuzów w latach 1804–1814, król Włoch 1805–1814, twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk; po wielu zwycięstwach poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł samotnie, wygnany na wyspę św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francuzów w latach 1804–1814, król Włoch 1805–1814, twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk europejski; poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł samotnie, wygnany na wyspę św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — francuski wódz i mąż stanu, pierwszy konsul Republiki Francuskiej, cesarz Francuzów; jako generał republiki zaproponował i poprowadził wyprawę egipską (1798–1801), w której oprócz żołnierzy wzięła udział również duża grupa uczonych i artystów; ich odkrycia, rysunki i publikacje wzbudziły w Europie wielkie zainteresowanie kulturą i historią Egiptu. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769-1821) — francuski wódz i mąż stanu, Pierwszy Konsul Republiki Francuskiej, jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego; jeden z największych dowódców wojskowych w dziejach; Napoleon I wobec parlamentu: 18–19 brumaire'a VIII roku Republiki (tj. 9–10 listopada 1799) Napoleon dokonał wojskowego zamachu stanu, obalił dyrektoriat i objął władzę, przyjmując tytuł pierwszego konsula; pierwszego dnia zamachu fałszywymi informacjami skłoniono do ustąpienia trzech członków rządu, co sparaliżowało i praktycznie zlikwidowało pięcioosobowy dyrektoriat, w drugim dniu Napoleon na czele grupy żołnierzy wkroczył na posiedzenie parlamentu i doprowadził do likwidacji zgromadzenia. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — wybitny francuski wódz i polityk, pierwszy konsul Republiki Francuskiej, następnie cesarz Francuzów (1804–1814; 1815) jako Napoleon I; twórca Księstwa Warszawskiego; poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł na zesłaniu, na wyspie św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte a. Napoleon I (1769–1821) — pierwszy konsul Republiki Francuskiej, następnie cesarz fr.oraz prezydent, a potem król Włoch. [przypis edytorski]
