Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161702 przypisów.
grobla — wał ziemny regulujący bieg rzeki. [przypis edytorski]
grobla — wał ziemny usypany, aby spiętrzać wodę w rzece lub rozdzielać stawy. [przypis redakcyjny]
grobla — wał ziemny usypany w celu regulacji biegu rzeki a. oddzielenia stawu. [przypis edytorski]
grobla — wał ziemny utrzymujący wodę w sztucznych zbiornikach wodnych, takich jak stawy i kanały; grzbietem grobli często wiodły drogi. [przypis edytorski]
grobla — wał ziemny wzdłuż brzegu zbiornika wodnego służący utrzymaniu wody wewnątrz tego zbiornika. [przypis edytorski]
grobnica — dziś: grób a. grobowiec. [przypis edytorski]
grobowca Jana — Ἰωάννου μνημεῖον (liczba pojedyncza, p. V, VI, 2). [przypis tłumacza]
grobowcami Heroda — i tu jest liczba mnoga: μνημεία, Herodis monumenta; Grabmal des Herodes (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. Herod został jednak pochowany w Herodejonie. [przypis tłumacza]
grobowiec Ferdynanda i Izabeli — kaplica królewska przy katedrze w Grenadzie, wybudowana w latach 1506–1517 jako mauzoleum mieszczące marmurowy sarkofag Ferdynanda Aragońskiego i Izabeli Kastylijskiej oraz groby innych członków rodziny królewskiej. [przypis edytorski]
grobowiec Giulietty — grobowiec Julii, bohaterki tragedii Szekspira Romeo i Julia, której akcja rozgrywa się w Weronie. [przypis edytorski]
Grobowiec Sukiennika — τοῦ Γναφέως μνῆμα, rzecz nieznana. [przypis tłumacza]
grobowisk króla Aleksandra — (znów liczba mnoga, πρὸ τῶν Ἀλεξάνδρου… μαχόμενοι), Aleksandra Janeusza, p. I, IV, 1, uwaga. [przypis tłumacza]
grobu Agamemnona, a raczej skarbca Atreusza, zabytku najstarszego budownictwa greckiego, uważanego mylnie za grobowiec mitycznego bohatera — tzw. skarbiec Atreusza, jak nazwał go grecki geograf Pauzaniasz (II w. n.e.), to monumentalny grobowiec (tolos) sklepiony pozorną kopułą, zbudowany w epoce mykeńskiej, ok. 1250 roku p.n.e., w pobliżu Myken. Znany z Iliady Agamemnon, naczelny wódz wyprawy pod Troję, był królem Myken, stąd inna nazwa nadana tej budowli. [przypis edytorski]
groby — dziś popr. forma N. lm: grobami. [przypis edytorski]
grocernia (z ang.) — sklep spożywczy. [przypis edytorski]
grocernia (z ang.) — sklep z różnorodnymi artykułami. [przypis edytorski]
grocernik — sklepikarz; z ang. grocery: sklep spożywczy. [przypis edytorski]
Grochów — bitwa o Olszynkę Grochowską, stoczona w trakcie Powstania Listopadowego, 25 lutego 1831 roku, w której wojska polskie udaremniły rosyjski atak na Warszawę. [przypis edytorski]
Grochowiak, Stanisław (1934–1976) — poeta, prozaik, dramaturg, autor scenariuszy filmowych. Jego wiersze, mocno wystylizowane, mieściły się w estetyce turpizmu (od łac. turpis: brzydki), wprowadzającej do literatury tematy powszechnie uznawane za brzydkie i oddziałującej na czytelnika z pomocą szoku estetycznego. [przypis edytorski]
Grochowiak, Stanisław (1934–1976) — poeta, prozaik, dramaturg, autor scenariuszy filmowych. Jego wiersze, mocno wystylizowane, mieściły się w estetyce turpizmu (od łac. turpis: brzydki), wprowadzającej do literatury tematy powszechnie uznawane za brzydkie i oddziałującej na czytelnika z pomocą szoku estetycznego. [przypis edytorski]
grochowianka — w dawnej Polsce wieniec grochowy był oznaką rekuzy, tj. nieprzyjęcia oświadczyn. [przypis redakcyjny]
grochowiny (daw.) — słoma z wymłóconego grochu. [przypis edytorski]
grochowiny — łodygi wymłóconego grochu. [przypis edytorski]
grochowiny — słoma z wymłóconego grochu. [przypis edytorski]
Grochowski, Stanisław (1542–1612) — poeta, tłumacz, sekretarz królewski. [przypis edytorski]
grocie króla, rzeczonej Łokietka — grocie zwanej (grotą) króla Łokietka. [przypis edytorski]
Grocjusz, Hugo Grotius, właśc. Huig de Groot (1583–1645) — holenderski prawnik, filozof i dyplomata, zajmujący się kwestiami teorii państwa i prawa; kierując się ideą społeczności międzynarodowej rządzonej nie siłą lub wojną, ale przyjętymi zasadami prawnymi, przedstawił pierwszy kompletny system prawa międzynarodowego. [przypis edytorski]
grodeckich — okazja grodecka, tj. bitwa z Kozakami pod dowództwem Chmielnickiego 29 września 1655 r. [przypis redakcyjny]
grodetor a. grodetur (z fr. gros de Tours) — ciężka tkanina jedwabna. [przypis redakcyjny]
grodeturowy (daw.) — wykonany z ciężkiej odmiany jedwabiu. [przypis edytorski]
grodetur (z fr. gros de Tours) — tkanina wełniana gruba. [przypis redakcyjny]
Grodno — miasto nad Niemnem; odbywała się tam wówczas narada senatu. [przypis redakcyjny]
Grodno — miasto obwodowe w dzisiejszej Białorusi, polożone w pobliżu granicy z Polską. [przypis edytorski]
Grodno — obecnie miasto na Białorusi, niedaleko granicy z Polską; przed II wojną światową Grodno znajdowało się w Polsce, chodzi tutaj zatem o jego obronę przed Armią Czerwoną, która wtargnęły do miasta 20 września 1939 roku. [przypis edytorski]
grodny — tu: miejski, prowadzący do miasta. [przypis edytorski]
grodóm — dziś popr. forma C. lm: grodom. [przypis edytorski]
grodoburca — ten, który burzy miasta. [przypis edytorski]
grodowi — tu: uzbrojeni Kozacy. [przypis edytorski]
grody — dziś popr. forma N.lm: grodami. [przypis edytorski]
grodyszcza naskalne — warowne zamki (grody) ufundowane na skałach. [przypis edytorski]
grodyszcze — gród, zamek (w oryginale niem. Burg: miasto, gród). [przypis edytorski]
grodziec (daw.) — gród. [przypis edytorski]
Grodzisk — miasteczko i stacja kolejowa 29 km na zachód od Warszawy w kierunku Skierniewic. [przypis redakcyjny]
Gröditz — miasto w płd.-wsch. Niemczech, w kraju związkowym Saksonia. [przypis edytorski]
Gröll, Michał — głośny księgarz i nakładca warszawski w drugiej połowie XVIII wieku. [przypis redakcyjny]
grof (daw.) — graf, hrabia. [przypis edytorski]
groff z Turna — Jindřich Matyáš Thurn (1567–1640), dowódca antyhabsburskiego powstania w Czechach w pierwszej fazie wojny trzydziestoletniej. Brał udział w tzw. drugiej defenestracji praskiej. Wygnany po klęsce wojsk czeskich na Białej Górze, później walczył na Śląsku i w armii czeskiej. [przypis edytorski]
groff z Turnu — Jindřich Matyáš Thurn (1567–1640), dowódca antyhabsburskiego powstania w Czechach w pierwszej fazie wojny trzydziestoletniej. Brał udział w tzw. drugiej defenestracji praskiej. Wygnany po klęsce wojsk czeskich na Białej Górze, później walczył na Śląsku i w armii czeskiej. [przypis edytorski]
grof — graf, hrabia. [przypis redakcyjny]
grog — napój alkoholowy na bazie rumu rozcieńczonego wodą, zwykle gorącą. [przypis edytorski]
grog — napój alkoholowy: rum wymieszany z gorącą, osłodzoną wodą. [przypis edytorski]
grog — napój alkoholowy sporządzany z rumu (lub innego mocnego alkoholu) rozcieńczonego wodą i doprawionego sokiem z cytrusów, cynamonem i cukrem. [przypis edytorski]
grog — napój alkoholowy z rumu rozcieńczonego wodą, zwykle gorącą, często doprawiany cukrem, sokiem z cytrusów, cynamonem. [przypis edytorski]
grok — dziś popr.: grog, napój alkoholowy sporządzany z rumu (lub innego mocnego alkoholu) rozcieńczonego wodą i doprawionego sokiem z cytrusów, cynamonem i cukrem. [przypis edytorski]
gromada bękartów narodu — νόθα τοῦ ἔθνους φθάρματα. [przypis tłumacza]
gromada — tu: historyczna jednostka podziału administracyjnego w Polsce. [przypis edytorski]
gromadę płaczącą w jamie drugiego tłumoka — Oddział drugi kręgu ósmego, w którym karani są pochlebcy; tu poeta, jako sam brzydzący się pochlebstwem, wtrąca pochlebców w kloakę pełną mierzwy, w której przeciw sobie się wściekają, ażeby widzieli, do czego doprowadziła słodycz pochlebnej ich mowy. [przypis redakcyjny]
Gromadny obywatel — gromada obywateli. [przypis edytorski]
Gromadził się pod nim na sejmowe sesje Naród — Sejm ostatecznie ogłosił się jako konfederacki 24 kwietnia 1773 r. [przypis redakcyjny]
gromadzki (gw.) — wspólny, wspólnotowy. [przypis edytorski]
gromata — laiškas. [przypis edytorski]
gromata (rus.) — raštas, laiškas, dokumentas. [przypis edytorski]
gromata (rus.) — raštelis, laiškas. [przypis edytorski]
gromata (rus.) — raštelis. [przypis edytorski]
gromem — tu: błyskawicznie. [przypis edytorski]
grometa — gromata, laiškas. [przypis edytorski]
grometa — laiškas. [przypis edytorski]
gromić — ostro napominać. [przypis edytorski]
gromili rosnącą rozwiązłość obyczajów. Określono to w wyroku sądowym jako ciężką, a zręcznie zamaskowaną zbrodnię… — Przytacza to prof. Mikołaj Arsienjew w dodatku do Glaubensverfolgung in Russland Trubeckiego. [przypis autorski]
gromkieli (daw.) — konstrukcja z -li jako przysłówkiem sposobu, inaczej: „gromkie jedynie”. [przypis edytorski]
gromki — głośny, donośny. [przypis edytorski]
gromnica — duża świeca zapalana podczas ważnych uroczystości religijnych, w tym pogrzebowych. [przypis edytorski]
gromnica — duża woskowa świeca, używana w niektórych wyznaniach chrześcijańskich w trakcie najważniejszych wydarzeń religijno-społecznych w życiu wiernego. [przypis edytorski]
Gromnice — obchodzone 2 lutego katolickie święto Matki Boskiej Gromnicznej, podczas którego wierni przynoszą do kościoła świece do pobłogosławienia, zwane gromnicami. [przypis edytorski]
gromnicznik — kaszubski: luty. [przypis autorski]
gromnik (daw.) — piorunochron. [przypis edytorski]
Grom — ORP Grom, niszczyciel wybudowany na zamówienie Marynarki Wojennej RP w latach 1935–1937, zatopiony 4 maja 1940 roku pod Narwikiem. [przypis edytorski]
Gromosiły — Zeus, władca pioruna. [przypis edytorski]
gromy — dziś popr. forma N. lm: gromami. [przypis edytorski]
gromy (starop. forma) — gromami (strąceni). [przypis edytorski]
Groń — wzniesienie położone między Cioskami a Łopuszną. [przypis edytorski]
gronik — szczyt, wzgórze. [przypis edytorski]
Gronków — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]
gronorosty a. sargasy, Sargassum (biol.) — rodzaj glonów z gromady brunatnic posiadających pęcherze pławne umożliwiające im unoszenie się w wodzie; porastają głównie podwodne skały u wybrzeży ciepłych mórz, szczególnie na półkuli południowej. [przypis edytorski]
gronostaje — futro ze skórek gronostajowych, symbol władzy. [przypis edytorski]
Gronowski, Tadeusz (1894–1990) — polski grafik i architekt wnętrz, jeden z pionierów nowoczesnego polskiego plakatu. [przypis edytorski]
gronta (gw.) — grunty. [przypis edytorski]
gront (gw.) — grunt. [przypis edytorski]
gront (gw.) — grunt, ziemia. [przypis edytorski]
gront (gw.) — grunt, ziemia, rola. [przypis edytorski]
grontów — gruntu, ziemi uprawnej. [przypis edytorski]
groom (ang.) — chłopiec pracujący w stajni, który opiekuje się końmi. [przypis edytorski]
groom (ang.) — chłopiec stajenny; posłaniec. [przypis edytorski]
groom (ang.) — stajenny, parobek. [przypis edytorski]
groom (ang.) — stajenny. [przypis edytorski]
groom (ang.) — stajenny; tu: służący, posłaniec. [przypis edytorski]
groom (ang.) — tu: chłopiec stajenny. [przypis edytorski]
groom — chłopiec stajenny opiekujący się końmi. [przypis edytorski]
groom — tu: chłopiec hotelowy (z ang. groom: stajenny). [przypis edytorski]
groom (z ang.) — chłopak do koni. [przypis redakcyjny]
