Przypisy

ckliwo — mdło, niedobrze. [przypis edytorski]

ckliwość — skłonność do płaczu. [przypis edytorski]

ckliwy — nadmiernie sentymentalny. [przypis edytorski]

ckliwy — tu: mogący spowodować nudności. [przypis edytorski]

cknić się (gw.) — nudzić się. [przypis edytorski]

cknić — tęsknić. [przypis edytorski]

cknie się (daw.) — smutno jest. [przypis edytorski]

ckno (daw.) — smutno. [przypis edytorski]

CKO — Centralny Komitet Obywatelski; organizacja społeczno-gospodarcza działająca w latach 1914–1915 w Królestwie Polskim. [przypis edytorski]

c. k. policja — policja cesarsko-królewska tj. policja Austro-Węgier. [przypis edytorski]

CK SD — Centralny Komitet Stronnictwa Demokratycznego. [przypis edytorski]

c. k. — skrót od: cesarsko-królewskiego. [przypis edytorski]

c. k. — skrót od: cesarsko-królewski. [przypis edytorski]

cłapanie — dziś: człapanie. [przypis edytorski]

cłek (gw., daw.) — człowiek. [przypis edytorski]

Clacey, John (1857–1931) — główny optyk w amerykańskim National Bureau of Standards, ekspert od optyki i soczewek. [przypis edytorski]

Clacton — angielskie miasto nad Morzem Północnym. [przypis edytorski]

Clairaut, Alexis Claude de (1713–1765) — francuski matematyk, astronom i geofizyk, członek Królewskiej Akademii Nauk (1731), uczestnik ekspedycji do Laponii celem pomiarów długości stopnia południka. [przypis edytorski]

Clairmont, Claire (1798–1879) — przyrodnia siostra Mary Shelley. [przypis edytorski]

clair-obscur (fr.) — światłocień. [przypis edytorski]

clamor (łac.) — krzyk. [przypis edytorski]

clara pacta claros faciunt amicos (łac.) — wiernych przyjaciół tworzą szczere układy. [przypis edytorski]

Clarence-Pic — popr.: Clarence Peak, dziś: Pico Basilé, największy i najwyższy (3008 m n.p.m.) z trzech połączonych wulkanów tarczowych tworzących wyspę Bioko. [przypis edytorski]

Clarence Pik — popr.: Clarence Peak, dziś: Pico Basilé, największy i najwyższy (3008 m n.p.m.) z trzech połączonych wulkanów tarczowych tworzących wyspę Bioko. [przypis edytorski]

Clarens — dzielnica w szwajcarskiej gminie Montreux, w kantonie Vaud. [przypis edytorski]

„Claridad” czy „Mundo Oberero” — lewicowe gazety hiszpańskie, wydawane w Madrycie: socjalistyczny „Claridad” (1935–1939) oraz komunistyczny „Mundo Oberero” (zał. 1931). [przypis edytorski]

clarum est (łac.) — to jasne. [przypis edytorski]

Claude Farrère (pseud.), właśc. Frédéric-Charles Bargone (1876–1957) — francuski oficer marynarki, autor powieści, których akcja często rozgrywała się w egzotycznych miejscach. [przypis edytorski]

Claudel, Paul (1868–1955) — francuski poeta i dramaturg, symbolista; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Claudel, Paul (1868–1955) — fr. poeta i dramaturg, symbolista; członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Claude-Prosper Jolyot de Crébillon syn (1707–1777) — francuski pisarz, libertyn, autor skandalicznych powieści, które obrazowały kulisy życia salonowego. [przypis edytorski]

Claudine en ménage — francuska powieść autorstwa Colette i Willy'ego, wyd. w 1902 r., stanowiąca trzeci tom serii Claudine (w tłum pol. Klaudyna). Książka opowiada o małżeństwie tytułowej bohaterki z Renaudem, które zostaje zaburzone przez pojawienie się Rézi, kobiety, z którą Claudine nawiązuje romans. [przypis edytorski]

Clausewitz, Carl von (1780–1831) — teoretyk wojny, generał, walczył w armii rosyjskiej i pruskiej, wykładowca Akademii Wojskowej, autor opublikowanej pośmiertnie książki O wojnie; popularność zyskały jego aforyzmy, takie jak „Wojna jest jedynie kontynuacją polityki innymi środkami”; uważał obronę za najefektywniejszy sposób prowadzenia wojny. [przypis edytorski]

clausura nigromanticae (łac.) — zamknięcie magiczne, konstelacja magiczna (mowa o czarnej magii). [przypis edytorski]

Clavasio, Angelus de (łac.), właśc. Angelo Carletti z Chivasso (1411–1495) — włoski franciszkanin, jurysta i teolog. [przypis edytorski]

Clérambault, Nicolas Luis (1676–1749) — fr. kompozytor i organista, pozostawił m.in. 25 świeckich kantat o tematyce inspirowanej mitologią antyczną. [przypis edytorski]

Clésinger, Auguste (1814–1883) — rzeźbiarz francuski. [przypis edytorski]

Clèves i Juliers (fr.) — miasto Kleve w ob. zach. Niemczech oraz miasto Jülich w Holandii; w XI w. uformowały się wokół nich hrabstwa, które w XIV–XV w. zostały przekształcone w księstwa, wchodzące w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego; w 1521 księstwa Jülich, Berg, Kleve i Mark połączyły się, tworząc Zjednoczone Księstwa Jülich-Kleve-Berg. [przypis edytorski]

Clézio, właśc. Le Clézio, Jean-Marie Gustave (ur. 1940) — fr. powieściopisarz, laureat Nagrody Renaudot w 1963 r., nagrody Akademii fr. w 1980 oraz Literackiej Nagrody Nobla w 2008 r. [przypis edytorski]

,Clelia' — Der Roman „Clélie. Histoire romaine” erschien 1654-1660 in zehn Bänden. [przypis edytorski]

Clemenceau, Georges (1841–1929) — francuski pisarz, lekarz i polityk; premier (1906–1909 i 1917–1920); w trakcie sprawy Dreyfusa był jednym z czołowych zwolenników rewizji procesu. [przypis edytorski]

clergyman (ang.) — duchowny. [przypis edytorski]

clerici (łac.) — klerycy. [przypis edytorski]

clerici scholares (łac. forma M. lm.) — klerycy-studenci. [przypis edytorski]

clericus vel adiscens — klery albo student (dosł. nieuczony). [przypis edytorski]

Clermont-Tonnerre — daw. nazwa atolu Reao (Natupe) w należącym do Polinezji Francuskiej archipelagu Tuamotu na Oceanie Spokojnym. [przypis edytorski]

Cleveland — tytułowy bohater powieści A. Prévosta Le Philosophe anglais ou Histoire de M. Cleveland, fils naturel de Cromwell (Filozof angielski, czyli historia Clevelanda, naturalnego syna Cromwella, t.1–4: 1731–1732, t.5-7: 1738–1739). [przypis edytorski]

Clicôt — chodzi o markę szampana produkowanego od 1772 r. przez Veuve Clicquot Ponsardin w rejonie Reims we Francji [przypis edytorski]

Clifford, William Kingdon (1845–1879) — brytyjski matematyk i filozof. [przypis edytorski]

clipper — kliper; smukły, bardzo szybki żaglowiec z ożaglowaniem typu fregata; z pot. ang. clip: szybkość (speed). [przypis edytorski]

cloak and dressmaker (ang.) — szycie płaszczy i sukni. [przypis edytorski]

cloche (fr.) — klosz, dzwon. [przypis edytorski]

Clodion, właśc. Claude Michel (1738–1814) — francuski rzeźbiarz tworzący w stylu rokoko, znany gł. z dzieł w terakocie. [przypis edytorski]

cloisonné (fr.) — przegroda, tu: parawan. [przypis edytorski]

clou (fr.) — gwóźdź; przen.: główna atrakcja. [przypis edytorski]

clou (fr.) — klucz, gwóźdź; najistotniejsza rzecz. [przypis edytorski]

clou — najważniejsza lub najciekawsza część czegoś. [przypis edytorski]

clou (z fr.) — najważniejsze bądź najciekawsze zdarzenie. [przypis edytorski]

CLV — tłumacz opuścił tu 40 strof, zawierających nieprzekładalne aluzje. [przypis edytorski]

CLXVI — tu tłumacz opuścił kilka strof. [przypis edytorski]

Cmentarz Łyczakowski — najstarsza zabytkowa nekropolia lwowska, miejsce pochówku wielu ludzi zasłużonych dla Polski i Ukrainy. [przypis edytorski]

cmentarz świętego Pawła — tzw. Cmentarz Południowy katedry św. Pawła w Londynie, już w XVII w. był to rodzaj dziedzińca dogodnego do przechadzek; obecnie na jego posadzce można zobaczyć plan katedry sprzed Wielkiego Pożaru Londynu (1666). [przypis edytorski]

cmentarz św. Pawła — cmentarz parafialny przy Katedrze św. Pawła w Londynie; już podczas epidemii dżumy w 1582 r. nakazano ograniczenie pochówków z powodu przepełnienia nekropolii i związanej z tym groźby dalszego szerzenia się zarazy. [przypis edytorski]

cmentarz — w innych wydaniach: smętarz. [przypis edytorski]

cmentarz żydowski w Łodzi — cmentarz żydowski działający od 1892 r. w Nowych Bałutach (obecnie w granicach miasta Łódź przy ul. Brackiej). Największa pod względem powierzchni nekropolia żydowska w Polsce (teren cmentarza zajmuje 40,5 ha, a łącznie z placami, na których po wojnie powstały zabudowania, 42,37 ha). Na terenie cmentarza znajduje się ok. 160 tys. nagrobków. [przypis edytorski]

cmyntarz (daw.) — dziś: cmentarz. [przypis edytorski]

cna młodzi — zacna młodzieży; szlachetna młodzieży. [przypis edytorski]

cnata — dorybė, skaistybė. [przypis edytorski]

cnata (lenk.) — dorybė. [przypis edytorski]

cnić się (daw., gw.) — tęsknić. [przypis edytorski]

cnić się (daw.) — tęsknić. [przypis edytorski]

cnić się — daw. tęsknić za czymś lub za kimś. [przypis edytorski]

cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]

cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]

cnić się (gw.) — tęsknić. [przypis edytorski]

cnić się — tęsknić, nudzić się. [przypis edytorski]

cnić się — tęsknić. [przypis edytorski]

cnieło — cniło, tęskniło. [przypis edytorski]

cni się (daw.) — nudzi się, jest tęskno. [przypis edytorski]

cnocie takiéj jak Geminiusa Rufa, który przebijając się mężnie zawołał… — przekręcone imię Gaiusa Fufiusa Geminusa, konsula z roku 29; o jego oskarżeniu i okolicznościach śmierci pisze Dion Kasjusz w Historii rzymskiej LVIII, 4. [przypis edytorski]

cno (gw.) — tu: słabo, bezsilnie. [przypis edytorski]

cnota nie daje się w stary nasz pień wszczepić tak, żebyśmy trącić nim przestali — aluzją tą Hamlet daje wyraz swoim refleksjom dotyczącym faktu, że Ofelia jest córką Poloniusza. [przypis edytorski]

cnot — dziś popr. forma D.lm: cnót. [przypis edytorski]

cny (daw.) — pełen cnót, godny szacunku, szlachetny. [przypis edytorski]

cny (daw.) — zacny, dobry. [przypis edytorski]

cny — pełen cnót, godny szacunku, szlachetny. [przypis edytorski]

cny (przestarz.) — cnotliwy, prawy, szlachetny. [przypis edytorski]

cny (przestarz.) — zacny, cnotliwy, prawy; szacowny. [przypis edytorski]

cny — zacny; szacowny. [przypis edytorski]

cny — zacny, szlachetny. [przypis edytorski]

córą Izraela, która oddawała się kozłom — łamiąc zakaz z Kpł 20:16. [przypis edytorski]

córa Inacha (mit. gr.) — Io, kochanka Zeusa, z zemsty Hery zamieniona w jałówkę. [przypis edytorski]

córa Kroniona — Helena urodziła się ze związku Zeusa, syna Kronosa, z Ledą, wedle popularnego mitu z jaja zniesionego przez Ledę, bo bóg uwodząc ją przybrał postać łabędzia. [przypis edytorski]

córa Latony — Artemida; w mit. rzym. utożsamiana z Dianą. [przypis edytorski]

córa Słońca (mit. gr.) — Kirke a. Circe, córka Heliosa i nimfy Perseis (a. bogini Hekate); mieszkała na wyspie Ajai (tj. „płacz”), w Odysei zatrzymała u siebie czarami Ulissesa, zaś jego towarzyszy zaklęła w postać wieprzy; miała zdolność przemieniania ludzi w zwierzęta. [przypis edytorski]

córa Taumasa (mit. gr.) — Iryda; jej ojcem był Taumas, syn Okeanosa i Ziemi. [przypis edytorski]

córa Tyndara — Helena była właściwie córką Zeusa i Ledy, której mężem był Tyndar. [przypis edytorski]

Córdoba, Gonzalo Fernández de (1585–1635) — hiszpański generał, uczestnik konfliktu hiszpańsko-holenderskiego, wojny trzydziestoletniej i wojny o sukcesję hiszpańską. [przypis edytorski]

córka Agenora (mit. gr.) — Europa, córka króla fenickiego, porwana przez Zeusa pod postacią byka, matka Minosa, króla Krety. [przypis edytorski]

córka Brabancja — Desdemona, postać z dramatu Szekspira Otello, uduszona przez swojego chorobliwie zazdrosnego męża. [przypis edytorski]