Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4315 przypisów.
Olint — staroż. miasto, najważniejsza kolonia grecka na Półwyspie Chalcydyckim. [przypis edytorski]
Oliveira, Candido de, właśc. Cândido Luís Maria de Oliveira (1845–1919) — brazylijski polityk, minister wojny w latach 1878–1886. [przypis edytorski]
Oliver i Krzysztof — w powieści Jan Krzysztof poeta Olivier Jeannin był przyjacielem muzyka Jana Krzysztofa Kraffta. [przypis edytorski]
Oliverotto z Fermo, właśc. Oliverotto Euffreducci (1475–1502) — wł. kondotier, władca Fermy. [przypis edytorski]
oliwka — guzik w kształcie owocu oliwki. [przypis edytorski]
oliwnik — gaj oliwny. [przypis edytorski]
oliwny — tu: z drewna oliwki. [przypis edytorski]
oliwy — tu: gaj oliwny, w którym, według Biblii, Chrystus modlił się przed ukrzyżowaniem. [przypis edytorski]
oliwy — tu: oliwki. [przypis edytorski]
Olizarowski, Tomasz August (1811–1879) — dramatopisarz; uczestnik powstania listopadowego. [przypis edytorski]
olla podrida (hiszp. dosł.: zgniły garnek) — hiszpańska potrawa jednogarnkowa, gotowana z resztek różnego typu mięs i wędlin oraz warzyw (przede wszystkim fasoli). [przypis edytorski]
Ollendorff, Heinrich Gottfried (1803–1865) — niemiecki gramatyk, autor popularnych w XIX w. książek propagujących pierwszą nowoczesną metodę nauki języków obcych, kładącą nacisk na umiejętności praktyczne, nabywane przez dialog, zamiast na znajomość abstrakcyjnych reguł i zapamiętywanie zestawów słów. [przypis edytorski]
Ollendorff, Heinrich Gottfried (1803–1865) — niemiecki gramatyk, autor popularnych w XIX w. książek propagujących pierwszą nowoczesną metodę nauki języków obcych, kładącą nacisk na umiejętności praktyczne, nabywane przez dialog, zamiast na znajomość abstrakcyjnych reguł i zapamiętywanie zestawów słów; z rozmówek zawartych w samouczkach Ollendorffa Sienkiewicz kpił we wcześniejszych Listach z podróży do Ameryki. [przypis edytorski]
Ollendry (daw.) — Holendrzy. [przypis edytorski]
Ollivier, Émile (1825–1913) — francuski polityk i historyk; premier (1869–1870). [przypis edytorski]
olophagus właśc. holophagus (z gr. hólos: cały, phagus: pożeracz) — całożerca, tj. pożerający zdobycz w całości. [przypis edytorski]
olśnąć — być oślepionym przez światło. [przypis edytorski]
olśnia — dziś popr.: olśniewa. [przypis edytorski]
Olsen, Regine — wieloletnia narzeczona Kierkegaarda, z którą rozstał się w dość burzliwych okolicznościach. [przypis edytorski]
olsnąć (daw.) — oślepnąć. [przypis edytorski]
olstro — pudełko na pistolet, wykonane ze skóry, przymocywawane do siodła. [przypis edytorski]
olstro — skórzany futerał na pistolet, przytraczany do siodła. [przypis edytorski]
olstro — skórzany futerał na pistolety, podwieszany przy siodle. [przypis edytorski]
olstrowe pistolety — pistolety używane w kawalerii, umieszczone przy siodle, w olstrach. [przypis edytorski]
olstro (z niem.) — skórzany futerał na pistolet, przytroczony do siodła. [przypis edytorski]
olstro (z niem.) — skórzany futerał na pistolet, przytroczony do siodła. [przypis edytorski]
olstro (z niem.) — skórzany futerał na pistolety przy siodle. [przypis edytorski]
Olszewski, Franciszek — redaktor „Kuriera Warszawskiego” w latach 1887–1896. [przypis edytorski]
olszniak (daw.) — zagajnik olchowy. [przypis edytorski]
olszniak — olszynowy lasek; zagajnik olch. [przypis edytorski]
olszyna — lasek olchowy. [przypis edytorski]
olszyniec — zagajnik olchowy. [przypis edytorski]
o ludu — dziś popr.: o ludzie. [przypis edytorski]
Olympiodoros Młodszy (ok. 500–ok. 570) — filozof neoplatoński ze szkoły aleksandryjskiej, autor Żywota Platona, komentarzy do dialogów Platona oraz do pism Arystotelesa. [przypis edytorski]
o mą boleść On nie stoi — nie troszczy się on o mój ból. [przypis edytorski]
omacki — tu: ciemności. [przypis edytorski]
omacnie (starop.) — po omacku. [przypis edytorski]
omai — staiga. [przypis edytorski]
O-maj-gad!! (z ang. Oh my God!) — O mój Boże! [przypis edytorski]
o małom (…) nie zapomniał — inaczej: o mało nie zapomniałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
O małośmy się nie zblamowali — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: o mało się nie zblamowaliśmy. [przypis edytorski]
o małoś nie zwariował — inaczej: o mało nie zwariowałeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
o male (daw.) — mało. [przypis edytorski]
omamiać — oszukiwać, wprowadzać w błąd. [przypis edytorski]
omamić — oszukać. [przypis edytorski]
omamienie — złudzenie. [przypis edytorski]
o, ma mignonne (fr.) — o, moja ślicznotko. [przypis edytorski]
omamion — skrócone od: omamiony. [przypis edytorski]
Omańkowska, Janina Antonina (1859–1927) — publicystka, działaczka społeczna i polityk na Górnym Śląsku, posłanka na Sejm Śląski I kadencji (1922–1927) oraz jego marszałek senior. W czasie zaborów prowadziła działalność oświatową i charytatywną w ramach „Warty” (Towarzystwa Przyjaciół Wzajemnego Pouczania się oraz Opieki nad Dziećmi), prowadziła tajne nauczanie, wygłaszała odczyty, zakładała biblioteki, była zaangażowana w działalność poznańskiej Czytelni dla Kobiet, przeciwdziałała germanizacji (w 1900 z tego powodu aresztowana i osądzona w głośnym procesie). Uczestniczka powstań śląskich. Współpracowała z Chrześcijańską Demokracją, z Wojciechem Korfantym; z ramienia ChD sprawowała mandat poselski na Sejm Śląski. Odznaczona w 1921 r. odznaką gen. J. Hallera „Za służbę narodową” oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Polski „Polonia Restituta”. [przypis edytorski]
omanić (daw.) — oszukać. [przypis edytorski]
omanić (daw. pot.) — oszukać. [przypis edytorski]
Omar Chajjam (1048–1131) — perski poeta, astronom, filozof, lekarz i matematyk; znany przede wszystkim jako autor Rubajjatów, poetyckich czterowierszy, przetłumaczonych przez angielskiego pisarza i poetę Edwarda FitzGeralda w 1859. [przypis edytorski]
Omar, właśc. Umar ibn al-Chattab (634–641) — drugi z kalifów arabskich (od 634), jeden z twórców potęgi imperium arabsko-muzułmańskiego: zdobył trzy czwarte terytorium Bizancjum i podbił perskie imperium Sasanidów; późniejsze o kilka wieków źródła podają, że po zdobyciu Egiptu nakazał spalenie sławnej Biblioteki Aleksandryjskiej. [przypis edytorski]
omasta (reg.) — tłuszcz dodawany do potraw, np. masło a. smalec, którym smaruje się chleb. [przypis edytorski]
omasta — tłuszcz dodawany do potraw: masło, smalec i in. [przypis edytorski]
omasta — tłuszcz dodawany do potraw, np. masło a. smalec, którym smaruje się chleb. [przypis edytorski]
omasta — tłuszcz dodawany do potraw. [przypis edytorski]
omasta — tłuszcz. [przypis edytorski]
omatulić — opatulić, owinąć. [przypis edytorski]
Omawiając na innym miejscu salon XVIII w. — we wstępie do Listów panny de Lespinasse. [przypis edytorski]
omętrę — geometrę. [przypis edytorski]
omega — ostatnia litera alfabetu greckiego, tu przen.: ostatnie i ostateczne słowo, ostateczna prawda. [przypis edytorski]
o, meine Kinder (niem.) — o, moje dzieci. [przypis edytorski]
omenėje — atmintyje. [przypis edytorski]
omentra (daw. gw.) — geometra; na wsi w XX w. pojawienie się geometry, tj. geodety, było kojarzone ze zmianami własności ziemi, czyli z zagrożeniem. [przypis edytorski]
omentra (gw.) — geometra. [przypis edytorski]
omentra — zniekształcone: geometra. [przypis edytorski]
omentry — geometrzy. [przypis edytorski]
omenyje — čia: atmintyje. [przypis edytorski]
omen — znak, wróżba. [przypis edytorski]
Omfala a. Omfale (mit. gr.) — królowa Lidii, która występuje w mitach o Heraklesie; na jej rozkaz Herakles musiał nosić kobiece stroje i prząść. [przypis edytorski]
omgła — mgła, mgiełka; tu: drobne młode listki na drzewach, rozwijające się z pąków. [przypis edytorski]
omglały (gw.) — omdlały, zemdlały. [przypis edytorski]
O mia Napoli, o santa città (wł.) — O mój Neapolu, o święte miasto. [przypis edytorski]
omięknąć — zmięknąć (dookoła). [przypis edytorski]
omiedzić — zapewne: otoczyć miedzą, tj. wziąć w posiadanie ziemię, zawładnąć obszarem. [przypis edytorski]
Omieras — Homeras, sen. graikų poetas. [przypis edytorski]
omierżenie — wstręt; por. mierzić kogoś: budzić w kimś wstręt. [przypis edytorski]
omierzić (daw.) — obrzydzić. [przypis edytorski]
omierznąć (daw.) — zbrzydnąć. [przypis edytorski]
omieszkać (daw.) — spóźnić się, opuścić, nie stawić się gdzieś. [przypis edytorski]
omieszkać (daw.) — zaniechać, zrezygnować ze zrobienia czegoś. [przypis edytorski]
omieszkać (daw.) — zrezygnować z czegoś, pominąć coś. [przypis edytorski]
omieszkać — wstrzymać się od zrobienia czegoś; zaniedbać zrobienia czegoś. [przypis edytorski]
omieszkać — zaniechać czego; przestać coś robić. [przypis edytorski]
omieszkać — zaniedbać jakiegoś działania, zrezygnować z czegoś. [przypis edytorski]
omieszkać — zaniedbać zrobienia czegoś. [przypis edytorski]
omieszkać — zapomnieć, poniechać czegoś. [przypis edytorski]
omieszkać z czymś (daw.) — zaniedbać czegoś. [przypis edytorski]
omieszkanie (daw.) — zaniedbanie. [przypis edytorski]
omieszkanie (daw.) — zwłoka, opóźnienie. [przypis edytorski]
omieszkanie (na coś) (daw.) — zaniedbanie (czegoś). [przypis edytorski]
omieszkawać (daw.) — unikać, zaniedbywać. [przypis edytorski]
omieszkiwać (starop.) — odkładać, zaniedbywać. [przypis edytorski]
O miłości i życiu małżeńskim można przeczytać w Fizjologii małżeństwa Balzaka. [przypis edytorski]
o milionie koni — tj. o mocy miliona koni mechanicznych; koń mechaniczny (KM) to jednostka używana do określenia mocy silników spalinowych, wymyślona w XIX w. w celu porównania mocy maszyn parowych z koniem. [przypis edytorski]
ominął był — daw. czas zaprzeszły, stosowany dla wyrażenia czynności wcześniejszych od tych, które wyrażono czasem przeszłym prostym; znaczenie: ominął wcześniej. [przypis edytorski]
omłotne — nadające się do młócenia, dające dużo ziarna. [przypis edytorski]
omłot — oddzielanie ziarna od słomy, młócenie. [przypis edytorski]
omłot — oddzielanie ziarna od słomy, młócenie. [przypis edytorski]
