Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3862 przypisów.
repetycje — powtórki; tu: odpytywanie uczniów z omówionego materiału, utrwalanie materiału szkolnego przy jednoczesnym jego sprawdzeniu. [przypis edytorski]
replika — tu: odpowiedź na zarzuty. [przypis edytorski]
replika — tu: odpowiedź. [przypis edytorski]
replika (z łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
replikować — odpowiadać. [przypis edytorski]
Repnin, Mikołaj Wasiljewicz (1734–1801) — książę rosyjski, generał, feldmarszałek. Inicjator konfederacji innowierczych: słuckiej i toruńskiej, później katolickiej konfederacji radomskiej (1767). By doprowadzić do przegłosowania traktatu gwarancyjnego, na tzw. Sejmie Repninowskim (1767–1768) uprowadził przywódców konfederacji radomskiej, których następnie osadził w Kałudze. [przypis edytorski]
Repnin, Nikołaj Wasiljewicz (1734–1801) — rosyjski dyplomata i dowódca, generał-feldmarszałek; jako ambasador w Warszawie (1764–1769) ingerował w sprawy Rzeczpospolitej i znacząco przyczynił się do rozkładu jej państwowości; uczestnik wojny rosyjsko-tureckiej; po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej formalny naczelny dowódca wojsk rosyjskich walczących z powstańcami (faktycznie dowodził jedynie rosyjską armią na Litwie); w latach 1795–1797 generał-gubernator ziem litewskich wcielonych w wyniku III rozbioru do Rosji. [przypis edytorski]
reporteria — reporterstwo; reporterzy jako grupa. [przypis edytorski]
reporterowie (daw.) — dziś popr. forma M. lm: reporterzy. [przypis edytorski]
repozytorium (daw.) — szafa lub półka na akta urzędowe. [przypis edytorski]
reprehendować (daw.) — napominać, ganić; tu: przekręcone reprezentować. [przypis edytorski]
represalia — środki odwetowe stosowane przez państwo w odpowiedzi na bezprawną działalność innego państwa. [przypis edytorski]
reprezentujących trzydzieści siedem stanów — wg stanu pomiędzy 1 marca 1867 a 1 sierpnia 1876; obecnie Stany Zjednoczone składają się z 50 stanów, z czego 8 przybyło w XIX, zaś 5 w XX wieku. [przypis edytorski]
reprobacja (z łac.) — dezaprobata a. potępienie. [przypis edytorski]
reprymanda (dziś: reprymenda) — skarcenie, upomnienie. [przypis edytorski]
reprymenda — nagana, napomnienie. [przypis edytorski]
reprymenda — upomnienie. [przypis edytorski]
reptilia (z łac., biol.) — gady. [przypis edytorski]
reptilienfond (niem.) — fundusz gadzinowy; używane w Niemczech pogardliwe określenie środków pochodzących z przekierowanych funduszy państwowych i wykorzystywanych do wywierania wpływu politycznego, w szczególności do subwencjonowania oddanej rządowi prasy. [przypis edytorski]
reptylia (z łac. reptilia) — gady. [przypis edytorski]
republika 14 kwietnia 1931 roku — Druga Republika Hiszpańska, proklamowana 14 kwietnia 1931, kiedy po sukcesie republikanów i porażce monarchistycznej prawicy w wyborach samorządowych z 12 kwietnia król Alfons XIII opuścił Madryt, a następnie Hiszpanię; istniejąca do 1 kwietnia 1939, kiedy ostatnie wojska wierne Republice poddały się nacjonalistom. [przypis edytorski]
Republika — dialog Platona znany dziś częściej pod polskim tytułem Państwo, opisujący idealnie urządzone państwo, oparte na ideach dobra i sprawiedliwości, rządzone przez filozofów. [przypis edytorski]
republika genewska — Genewa, w której urodził się Jean-Jacques Rousseau (1712–1778), była w jego czasach republiką; dołączyła do Konfederacji Szwajcarskiej w 1815 roku. [przypis edytorski]
republika — państwo, w którym nie ma króla, a rządzą przedstawiciele narodu, powoływani w powszechnych wyborach raz na kilka lat. [przypis edytorski]
republika Platona — idealne państwo przedstawione przez gr. filozofa Platona w dialogu Państwo, znanym też jako Republika; dzieci klas wyższych, rządzących państwem filozofów i strażników, miały być przekazywane na wychowanie instytucjom państwowym. [przypis edytorski]
Republika Rzymska (1849) — krótko istniejące państwo w Italii , obejmujące terytorium Państwa Kościelnego. Powstało w wyniku wystąpień rewolucyjnych na rzecz zjednoczenia Włoch w 1848, wskutek których papież Pius IX musiał opuścić Rzym i udać się na wygnanie do Gaety; po powszechnych wyborach 9 lutego 1849 ogłoszono konstytucję i proklamowano Republikę Rzymską. Mimo zaangażowania Garibaldiego i jego zwolenników w obronę republika została obalona przez interwencję wojsk francuskich, które 29 czerwca wkroczyły do Rzymu. [przypis edytorski]
Republika Transvaalu (niderl. Transvaal Republiek, dosł.: Republika za rzeką Vaal) — pot. nazwa Republiki Południowoafrykańskiej, hist. państwa założonego przez Burów (potomków osadników niderlandzkich), istniejącego z przerwami w latach 1852–1902. [przypis edytorski]
Republique des Lettres (fr.) — rzeczpospolita pisarzy. [przypis edytorski]
reputacją (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: reputację. [przypis edytorski]
reputacja — opinia, jaką jakiś człowiek ma wśród innych. [przypis edytorski]
reputacja — opinia, którą ktoś lub coś ma wśród ludzi. [przypis edytorski]
requetes — nazwa członków monarchistycznych milicji karlistowskich walczących w wojnie domowej w Hiszpanii po stronie gen. Francisco Franco. [przypis edytorski]
requiem aeternam (łac.) — odpoczynek wieczny; formuła rozpoczynająca modlitwę za zmarłego. [przypis edytorski]
Requiem aeternam (łac.) — wieczne odpoczywanie. [przypis edytorski]
requiem aeternam (łac.) — wieczne odpoczywanie. [przypis edytorski]
Requiem aeternam (łac.) — wieczny odpoczynek; pierwsze słowa modlitwy za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (łac.) — msza żałobna (jako utwór muzyczny). [przypis edytorski]
requiem (łac.) — odpoczynek; msza żałobna lub utwór żałobny; od pierwszego słowa formuły rozpoczynającej modlitwę za zmarłych: requiem aeternam (wieczny odpoczynek). [przypis edytorski]
requiem (łac.: odpoczynek, spoczywanie) — modlitwa za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (łac.: odpoczynek) — tu: śpiewana msza żałobna za umarłych (Missa requiem). [przypis edytorski]
requiem (łac.) — odpoczynek; wieczny odpoczynek, modlitwa za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (łac.) — odpoczynek; wieczny odpoczynek, modlitwa za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (muz.) — utwór żałobny. [przypis edytorski]
requiem — utwór żałobny, zwykle komponowany i wykonywany na okoliczność uroczystości pogrzebowych; tu: z uwagi na rytm słowo to czytamy trzysylabowo: re-qui-em. [przypis edytorski]
Requiem (z łac. requiem aeternam: wieczny odpoczynek) — utwór żałobny. [przypis edytorski]
requiescant in pace (łac.) — niech spoczywają w pokoju. [przypis edytorski]
Requiescat in pace (łac.) — niech spoczywa w pokoju. [przypis edytorski]
requiescat in pace (łac.) — niech spoczywa w pokoju. [przypis edytorski]
Requiescat in pace! (łac.) — Spoczywaj w pokoju! [przypis edytorski]
requiescat (łac.) — fragment wyrażenia requiescat in pace (niech spoczywa w pokoju). [przypis edytorski]
requiescat (łac.: niech pozostaje) — pierwsze słowo formuły wypowiadanej nad zmarłym; requiescat in pace: niech spoczywa w pokoju. [przypis edytorski]
Requiescat — (łac.: niech spoczywa) główna część łac. frazy oznaczającej „niech spoczywa w pokoju”, używanej w katolickich obrzędach pogrzebowych w rycie trydenckim; w greckojęzycznej Aleksandrii w życiu religijnym nie posługiwano się łaciną. [przypis edytorski]
requiescat (łac.) — niech spoczywa. [przypis edytorski]
Requiesceat in pa…ce (łac.) — Niech spoczywa w poko…ju. [przypis edytorski]
requiescere in pace (łac.) — odpocząć w pokoju. [przypis edytorski]
requiescere in pace (łac.) — odpoczywać w pokoju. [przypis edytorski]
rerum concordia discors (łac.) — niezgodna zgoda rzeczy. [przypis edytorski]
Rerum concordia discors (łac.) — rzeczy zgoda niezgodna (Horacy, Listy, ks. I, List XII, w. 19). [przypis edytorski]
rerum politicarum (łac.) — spraw politycznych; tu: część tytułu magisterskiego lub doktorskiego na uczelniach w Niemczech. [przypis edytorski]
Re sciochi, re… (wł.) — Królowie, głupi królowie… [przypis edytorski]
Res dura et regni novitas… (łac.) — Los twardy, nowość państwa, te dawać mi każą / Zlecenia i szeroko obsadzać brzeg strażą (Wergiliusz, Eneida ks. I, w. 563–564, w tłum. T. Karyłowskiego). [przypis edytorski]
reservatio finalis (łac.) — ostateczny zasób, rezerwa. [przypis edytorski]
residus (z fr. résidus) — pozostałość, pozostałości. [przypis edytorski]
residuum a. rezyduum (łac. residuum: pozostałość) — tu termin używany w geologii: to, co pozostaje po wypłukaniu łatwiejszych do usunięcia frakcji osadu, gleby albo skały. [przypis edytorski]
residuum (łac.) — pozostałość, reszta; resztki. [przypis edytorski]
residuum (łac.) — reszta, pozostałość. [przypis edytorski]
reskrypt (daw.) — pisemne rozporządzenie panującego lub zarządzenie władz wyższych. [przypis edytorski]
reskrypt (daw.) — pisemne rozporządzenie władzy. [przypis edytorski]
reskrypt — pisemna odpowiedź. [przypis edytorski]
resorbować — wchłaniać, wsysać. [przypis edytorski]
respectability (ang.) — szacunek, poważanie, respekt. [przypis edytorski]
respectable (ang.) — poważny, szanowany, porządny, zacny. [przypis edytorski]
respective (łac.) — względnie. [przypis edytorski]
respekta (daw, z łac.) — wyrazy szacunku. [przypis edytorski]
respekta — szacunek, względy. [przypis edytorski]
respektować (daw., z łac.) — traktować z respektem, szanować, poważać. [przypis edytorski]
respektowa — kobieta niezamężna, szlachcianka, pozostająca na utrzymaniu bogatych krewnych lub pracodawców. [przypis edytorski]
respekty — tu: względy, honory. [przypis edytorski]
respekt (z łac.) — szacunek, względy. [przypis edytorski]
respekt (z łac.) — tu: ziemia podarowana komuś przez wzgląd na zasługi jego lub rodziny. [przypis edytorski]
respice personam, pone pro duos — zważaj na osobę, przedkładaj (dawaj) dla dwóch. [przypis edytorski]
respiracja — oddychanie. [przypis edytorski]
respiracja (z łac.) — oddychanie. [przypis edytorski]
resp. (łac.) — skrót od: respective, tj. odpowiednio; tu raczej: mianowicie. [przypis edytorski]
respondeo, respodere (łac.) — odpowiedzieć. Respondisset to czasownik w 3 os lp trybu warunkowego, którego wymagało zdanie złożone z „cum”. [przypis edytorski]
respondeo, respondere (łac.) — odpowiedzieć; respondit to czasownik w 3 os lp trybu oznajmującego. [przypis edytorski]
respondować (z łac.) — odpowiadać. [przypis edytorski]
respons (daw.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
respons (daw., z łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
respons (daw., z łac.) — odpowiedź; tu: odpowiedzialność. [przypis edytorski]
respons (łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
respons (łac.) — odpowiedź (szczególnie w liturgii). [przypis edytorski]
responsować (z łac.) — odpowiadać na. [przypis edytorski]
respons (z łac., daw.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
respons (z łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
resp. — skrót od łac. respective: względnie. [przypis edytorski]
respublice — taka forma stale u Słowackiego. [przypis edytorski]
respublika (daw.) — republika. [przypis edytorski]
respublika (daw., z łac. res publica: rzecz publiczna, powszechna) — republika. [przypis edytorski]
respublika — taka forma stale u Słowackiego. [przypis edytorski]
