Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159187 przypisów.

siła (starop.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (starop.) — dużo, wiele. [przypis redakcyjny]

siła (starop., gw.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (starop.) — mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (starop.) — mnóstwo, wiele; siła na tym zależy: wiele od tego zależy. [przypis edytorski]

siła (starop.) — tu: wielu. [przypis edytorski]

siła (starop.) — wiele, mnóstwo; siła ich zabiia: wielu ich zabija. [przypis edytorski]

siła (starop.) — wiele, moc. [przypis edytorski]

siła (starop.) — wiele. [przypis edytorski]

siła twórcza (…) ogniem bożym, łaską bożą, zdolnością, geniuszem, talentem, inspiracją itp. — Miriam [Z. Przesmycki], Harmonie i dysonanse, „Świat” 1891, s. 20. [przypis autorski]

siła — wielu; znaczenie frazy: na którym [to szczęściu doznanym w młodości] wielu ludzi by poprzestało. [przypis edytorski]

siłę (daw. forma) — dziś nieodmienne: mnóstwo, wiele. [przypis edytorski]

siłęm uronił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: siłę uroniłem; straciłem siłę. [przypis edytorski]

siłyć (…) będę dodawała (starop. forma) — siły ci będę dodawała. [przypis edytorski]

siły nie mniejsze od nieprzyjacielskich — peltastów miał Agesilaos więcej niż przeciwnicy. [przypis tłumacza]

silą się to zgadnąć: ale źle trafiają — jezuici przypisywali zrazu te listy Arnauldowi, potem akademikowi Gombervillowi i innym. Jednakże w chwili gdy Pascal pisał ten list VIII, zaczęto podejrzewać jego autorstwo i omal nie pochwycono dowodów. [przypis tłumacza]

Si, la casa. Si, si, niña (hiszp.) — Tak, dom. Tak, tak, pani. [przypis edytorski]

s'il a le coeur sensible (fr.) — jeśli ma wrażliwe serce. [przypis edytorski]

Silanion (IV w. p.n.e.) — rzeźbiarz grecki z Aten, znany z rzeźb portretowych, m.in. Safony i Platona. [przypis edytorski]

Silbergrafy, Goldbarony (z niem.) — srebrni hrabiowie, złoci baronowie. [przypis edytorski]

Silence à la mort (fr.) — milczenie jak w grobie. [przypis edytorski]

silence (fr.) — cisza. [przypis edytorski]

silentium (łac.) — cisza, milczenie. [przypis edytorski]

silentium (łac.) — milczenie, cisza. [przypis edytorski]

silentium (łac.) — milczenie. [przypis autorski]

silentium (łac., r n.)— cisza. [przypis edytorski]

silentium (łac.) — wieczne milczenie. [przypis redakcyjny]

Silenus — Sylen, postać występująca w dramatach satyrowych w charakterze przewodnika chóru. [przypis edytorski]

Si l'envahissement du pays et mes conventions avec le Hetman ne m'avaient alors jeté à la tête des Suédois — l'auteur fait allusion sans doute aux guerres que la Pologne a soutenues contre Gustave Adolphe, de 1624 à 1629, et qui se terminèrent par la défaite des Suédois à Stum. Gustave dut rendre à la Pologne l'Esthonie et la Livonie, qu'il avait occupées. [przypis redakcyjny]

Si le viol, le poison, le poignard, l'incendie… (fr.) — Jeśli gwałt, trucizna, sztylet i pożar nie zahaftowały dotąd swoim uciesznym wzorem banalnej kanwy naszego mizernego istnienia, to dlatego, że dusza nasza nie jest, niestety, dość śmiała [Baudelaire, Kwiaty zła: Do czytelnika; red. WL]. [przypis tłumacza]

silfium (łac.) a. sylfion (gr.) — niezidentyfikowana, zapewne wymarła roślina, której sok uznawano w starożytności za lek, a zarazem za przyprawę; ważny towar eksportowy staroż. greckiej kolonii Kyrene w płn. Libii. [przypis edytorski]

Silhouette, Étienne de (1709–1767) — generalny kontroler finansów w 1759, za panowania Ludwika XV; w przewidywaniu ogromnego deficytu królestwa, toczącego wówczas wojnę siedmioletnią, usiłował ograniczyć wydatki państwa i zreformować system podatkowy; ustąpił ze stanowiska po ośmiu miesiącach. [przypis edytorski]

Silhouette [Étienne de (1709–1767)] — kontroler finansów (1759), ośmieszany za pomocą rysunków, które od jego nazwiska zachowały nazwę „sylwetek”. [Silhouette po kosztownej wojnie siedmioletniej narzucił surowe rygory ekonomiczne, więc tanie obrazki z samym tylko konturem twarzy lub postaci nazywano sylwetkami; red. WL]. [przypis tłumacza]

silić się (starop.) — tu: nasilać się. [przypis edytorski]

silinga (sl.) — stipri. [przypis edytorski]

silk-hat — cylinder. [przypis edytorski]

Silla de Caracas — przełęcz w Wenezueli, niedaleko miasta Caracas, na wys. 2315 m n.p.m. [przypis edytorski]

S'il me prend de force, je n'éleverai pas mes pieds au plancher, je ne ferai rien que de mauvaise grace et avec froideur (fr.) — skoro weźmie mnie siłą, nie ruszę nogą ani nie zrobię nic, chyba że jak z łaski i z oziębłością. [przypis edytorski]

silna gruda a silny mróz — [tu:] oziębłość. [przypis redakcyjny]

silnej ręki — w średniowieczu częsty przydomek (manu fortis), wskazujący na męstwo rycerza. [przypis redakcyjny]

silnem — daw. forma N. i Ms. przymiotników określających rzeczowniki rodz. żeńskiego i nijakiego; dziś forma ujednolicona do daw. rodz. męskiego: silnym. [przypis edytorski]

silnemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: silnymi. [przypis edytorski]

Silnica, Tulczynka — rzeki w okolicach Tulczyna, rodowej posiadłości Potockich. [przypis edytorski]

silnie rozgałęzione drzewo — figa indyjska (banyan) odznacza się niebywałą długością gałęzi [przypis tłumacza]

silno wielka (starop.) — bardzo wielka; bardzo duża. [przypis edytorski]

silny Dryjant, Kajnej nieśmiertelny, Pejrytoj i Eksadios, i Polifem dzielny — Lapitowie, wsławieni w walkach z centaurami. [przypis edytorski]

silnym — tu skrócenie od: silny jestem. [przypis edytorski]

silny — w oryg. niem. starker, tu: krępy. [przypis edytorski]

Siloe — Σιλωᾶ, שִׁלֻּחָה (Iz 8, 6), LXX Σιλωάμ, J 9, 7: κολυμβήθραν τοῦ Σιλωάμ, sadzawka Syloe (Wujek), dziś 'Ain Silwan, woda słonawa, w Dolinie Kidron. Zdrój Gichon był połączony kanałem z sadzawką Sziloach (tak właściwie powinno się wymawiać); w kanale w odległości 19' od wejścia Schick odkrył w r. 1891 napis, odczytany przez A. H. Sayce'a, prof. oksfordzkiego uniwersytetu, klęczącego w tym celu po pas w wodzie przez trzy dni. Napis złożony z sześciu wierszy opiewa dzieje przebicia kanału (z dwóch stron); napis pochodzi prawdopodobnie z czasów Salomona, w początkach X w., lub z czasów Ezechiasza, z końca VIII w., co potwierdzają kroniki żydowskie (2 Krn 32, 30; 2 Krl 20, 20). P. Ignacy Radliński, Nowoodkryty napis w Jerozolimie [„Ateneum” 1881]. [przypis tłumacza]

Siloe — sadzawka w Jerozolimie, tu utożsamiona z sadzawką Betsaida (Owczą). Aluzja do wersetów z Ewangelii św. Jana w Nowym Testamencie (J 5:2-5): kiedy anioł zstępował do sadzawki Betsaida i poruszał jej wody, nabierały one wtedy własności uzdrawiających. [przypis redakcyjny]

Silo — Mesjasz. [przypis tłumacza]

Silonitis — Σιλωνίτις (N), Σιλβονίτις (D), prawdopodobnie Esebonitis, p. II, XVIII, 1, uwaga. [przypis tłumacza]

siluit terra (łac.) — zamilkła ziemia (z Wulgaty, łac. tłumaczenia Biblii (1 Mch 1,3), o Aleksandrze Macedońskim: et siluit terra in conspectu eius: i zamilkła przed nim ziemia). [przypis edytorski]

silva rerum (łac. dosł.: las rzeczy) — rodzaj notatnika-pamiętnika, zawierającego zapiski i teksty na różne tematy, spisywane na bieżąco, popularnego wśród szlachty polskiej w XVII–XIX w.; silvae rerum to łac. D. lp. [przypis edytorski]

Silva rerum (łac.: las rzeczy) — rodzaj notatnika-pamiętnika, prowadzonego przez polskich szlachciców (często kolejno przez różnych członków danej rodziny) w XVII–XIX w. Wpisywano tam ważne wydarzenia rodzinne i polityczne, przemówienia, sentencje itp. [przypis edytorski]

Silver City (ang.) — srebrne miasto. [przypis edytorski]

Silver Palace (ang.: srebrny pałac) — nazwa luksusowych wagonów sypialnych wprowadzonych do użytku w 1866 przez przedsiębiorstwo kolejowe Central Pacific Railroads, konkurencyjne wobec Union Pacific Railroads; w 1883 Central Pacific wymieniło ten typ wagonów na wygodniejsze wagony Pullmana. [przypis edytorski]

Silvio Pellico (1789–1854) — wł. pisarz i poeta, karbonariusz, za działalność spiskową więziony m.in. w twierdzy Szpilberg na Morawach; autor książki Moje więzienia. [przypis edytorski]

s'il vous plait (fr.) — proszę, jeśli łaska. [przypis redakcyjny]

silwu ple aseje wu (zniekszt. fr. s'il vous plait asseyez vous) — proszę niech pan usiądzie; tu tyle co: proszę siadać. [przypis edytorski]

Simancas, Diego (Jacobus) (1513–1583) — hiszpański jurysta, biskup Ciudad Rodrigo, Badajoz i Zamory. [przypis edytorski]

si maritano fra di loro (wł.) — żenią się między sobą. [przypis tłumacza]

Simchat Tora — Radość Tory, święto obchodzone zaraz po święcie Sukkot. [przypis edytorski]

Simchat Tora — Radość Tory; święto związane z zakończeniem cyklu czytania Tory, obchodzone jest w ostatnim dniu święta Szałasów, zwanych również świętem Sukkot. [przypis edytorski]

Simchazi a. Semyazza (hebr. dosł.: imię potęgi) — upadły anioł w tradycji judaistycznej i chrześcijańskiej. Zanim doszło do buntu aniołów przeciwko Bogu Semyazza był serafinem, najpotężniejszym po Bogu, aniołem w niebie; po buncie został przywódcą upadłych aniołów. [przypis edytorski]

Simefeo Div’as. — trimis varstais nuo Alupkos vakarų linkui yra smagi vietelė Simei's. Tenai gražioje marių pakrantėje stovi maža uolaitė „Vienuolis”, kiek toliaus mariosė niūkso milžiniška uola vadinama „Div’as” (totor. ž, — milžinas). Šiedvi uoli bene bus kadai-kitkart atskilusi nuo gretimų Simei'so kalni) ir čionai nukritusi. Ant Div’o uolos veda ilgos kopėčios, akmenyje iškaltos. Prisilaikant šalę laiptų padirbtos geležinės tvorelė?, galima be pavojaus ir nuovargio pasiekti uolos viršų. Iš ten matyti vienapus plati marių panorama, kitapus graži kalnų eilia. Netoli kranto, prieškalnyje, riogso genujiečių, kurie viduramžyje šį kraštą valde, pilies griuvėsiai. [przypis tłumacza]

Simeis — Simeizas - miestelis Kryme. [przypis edytorski]

Si melius (…) fer — Horatius, Epistulae, I, 5, 6. [przypis tłumacza]

simia (łac.) — małpa; tu M. lm simia: małpy. [przypis edytorski]

Simiane, Pauline de (1674–1737) — wnuczka pani de Sévigné, odegrała ważną rolę w redagowaniu korespondencji swojej babki. [przypis edytorski]

Simia (…) nobis — Ennius u Cycerona: Cicero, De natura deorum, I, 28. [przypis tłumacza]

simiarum destructor (łac.) — pogromca małp. [przypis edytorski]

simias, protheos et chamaleones (łac.) — małpami, proteuszami i kameleonami. [przypis edytorski]

Simiasz, Kebes, Fedonides — Simiasz i Kebes, dwaj Tebańczycy, przybyli do Aten umyślnie celem zapoznania się z Sokratesem i dotrzymali mu towarzystwa aż do jego śmierci. Obaj występują w Platona Fedonie; wspomniany tam także jako obecny rodak ich, Fedonides. [przypis tłumacza]

Simiasz z Teb, gr. Simmias (V–IV w. p.n.e.) — filozof grecki, uczeń Sokratesa, autor zaginionych 23 dialogów, m.in. O miłości; występuje jako rozmówca Sokratesa w dialogu Fedon Platona, wspomniany w dialogu Kriton. [przypis edytorski]

Si, mi colonel (hiszp.) — Tak, pułkowniku. [przypis edytorski]

Simifonti — Miasteczko w Toskanii. [przypis redakcyjny]

Simigliante a quella inferma (…) suo dolore scherma. (wł.) — Podobny człowiekowi choremu, który nad rzeką nie może znaleźć ukojenia, ale gdy dać mu czas, osłoni swój ból [wolne tłumaczenie; Red. WL]. [przypis edytorski]

Similia przez similia trzeba zabezpieczyć (z łac. similis, tj. podobny) — podobne leczy się podobnym, zasada homeopatii. [przypis edytorski]

Simmel, Georg (1858–1918) — niemiecki filozof, neokantysta, który próbował zastosować metodę Kanta w naukach społecznych. Uważał, że poznanie jest zależne od warunków biologicznych i historycznych, fizjologicznych i społecznych, zatem ludzie pochodzący z różnych środowisk tworzą różne opisy świata i nietożsame systemy moralne. [przypis edytorski]