Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5893 przypisów.

zabijmyż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

zabijta (gw.) — zabijcie. [przypis edytorski]

zabity — tu: zatwardziały. [przypis edytorski]

zabit — zabity (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

Zabłocki, Franciszek (1752–1821) — polski poeta i komediopisarz, tłumacz, wolnomularz, ksiądz katolicki, autor m.in. komedii Fircyk w zalotach. [przypis edytorski]

zablagować — tu: zagadać, zatrzeć ślady. [przypis edytorski]

zableszczyć na strony oczy (starop.) — przewrócić oczyma. [przypis edytorski]

zabójce — dziś popr. forma M.lm: zabójcy. [przypis edytorski]

Zabójstwo nie jest grzechem. Jest ono nieraz koniecznym gwałtem wobec opornych i skostniałych form bytu, które przestały być zajmujące — aluzja do filozofii genezyjskiej Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

zabobonny — przesądny, wierzący w zabobony (czary, magię etc.). [przypis edytorski]

zabojać (gw.) — przestraszyć. [przypis edytorski]

zaborgować (daw., gw.) — dać na kredyt, pożyczyć. [przypis edytorski]

zaborol (z rus.) — ogrodzenie, zasieka. [przypis edytorski]

zabrać — tu: zawrzeć. [przypis edytorski]

Zabrać wsio swojo (zniekształcony ros.) — zabrać wszystko swoje. [przypis edytorski]

zabrnęlim — forma skrócona od: zabrnęliśmy. [przypis edytorski]

zabronić trzeba — długo ten zwyczaj niegodziwy trwał jako w innym, tak mianowicie w naszym narodzie, mimo grożące klątwą kościelne i papieskie prawa, mimo dzikość nieludzkiego postępku mszczenia się lekkiej częstokroć krzywdy, mimo konstytucją anno 1588 de duellis wyraźnie zabraniającą i karę stanowiącą w te słowa: Uchwalamy, aby żaden szlachcic szlachcica na duellum nie wyzywał, a wyzwany aby się nie stawił… a ktory się przeciw temu postanowieniu ważył tego czynić, wtedy ma siedzieć pół roku w wieży i sześćdziesiąt grzywien dać, o co forum w ziemstwie. A co dziwniejsza, że ten hańbę czyniący chrześciańskiemu imieniowi zwyczaj i dotychczas trwa. Przeto nic sprawiedliwszego być nie mogłoby, jako zabronienie prawem i obostrzenie tej zuchwałych ludzi porywczości. [przypis edytorski]

zabronić — tu: obronić, nie dopuścić do czegoś. [przypis edytorski]

zabrukany — pobrudzony. [przypis edytorski]

zabrzękły — dziś popr.: zabrzęczały. [przypis edytorski]

zabudowywa — dziś popr.: zabudowuje; tu daw.: zagospodarowuje się, pobudowawszy domy. [przypis edytorski]

zabyć (daw., reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

zabyć (reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]

zabyć — zapomnieć; por. ros. zabyt'. [przypis edytorski]

zabycie (daw., z rus.) — zapomnienie. [przypis edytorski]

zabyty (daw.) — zapomniany. [przypis edytorski]

zabywać — zapominać. [przypis edytorski]

Zabyw mene, synu (z ukr.) — zabiłeś mnie, synu. [przypis edytorski]

zaćmieniem (…) kiedy Pana zwisło ciało — według Ewangelii w chwili śmierci Chrystusa na krzyżu ziemia pogrążyła się nagle w ciemności. [przypis edytorski]

zaćmiony (…) zawieruchy ciemnymi — dziś: zaćmiony zawieruchami ciemnymi. [przypis edytorski]

zać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; znaczenie: czy, czyż. [przypis edytorski]

za cały śledź — dziś popr. forma B. lp: za całego śledzia. [przypis edytorski]

zacapić a. ucapić (daw.) — złapać. [przypis edytorski]

Zacconi, Ermete (1857–1948) — włoski aktor teatralny i filmowy, przedstawiciel naturalizmu. [przypis edytorski]

za cenę kupna mojej osoby podreperował swój sklep — Przybyszewska sugeruje, że małżeństwo Dantonów było wymuszone przez Georges'a i zaaranżowane wspólnie z ojcem Louise, który w zamian otrzymał wsparcie finansowe, jednak obecnie znane źródła historyczne nie wskazują na to. Louise Sébastienne Gély pracowała jako niania dzieci Dantonów w czasie trwania pierwszego małżeństwa Georges'a. Po śmierci pierwszej żony Dantona, Antoinette Gabrielle Danton z domu Charpentier, Louise wyszła za mąż za swojego pracodawcę. Historycy wskazują, że to ona prawdopodobnie nakłoniła go do wycofania się na jakiś czas z polityki. [przypis edytorski]

zacenić — wyznaczyć cenę. [przypis edytorski]

zachachulić (reg.) — zataić, ukryć. [przypis edytorski]

Zachariasiewicz, Franciszek (1770–1845) — Ormianin, duchowny katolicki, rektor uniwersytetu we Lwowie (1825–1826), biskup tarnowski (1836–1840), biskup przemyski (1840–1845). [przypis edytorski]

Zachariasz (bibl.) — kapłan żydowski, ojciec Jana Chrzciciela. [przypis edytorski]

Zachariasz (I wiek p.n.e.) — postać biblijna z Ewangelii wg Łukasza, ojciec Jana Chrzciciela. [przypis edytorski]

zacharkotać — dziś: zacharczeć. [przypis edytorski]

zachcenie — zachcianka. [przypis edytorski]

zachciéwa — dziś popr.: zachciewa; tu daw. wymowa: zachciwa, wyraz zrymowany z osobliwa. [przypis edytorski]

Zachęta — galeria sztuki w Warszawie, narodowa instytucja kultury; jej gmach został zbudowany w roku 1900 staraniem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

zachęt — dziś popr.: zachęta. [przypis edytorski]

zachłyśniony — dziś popr.: zachłyśnięty. [przypis edytorski]

zachłysta się — dziś: zachłystuje się. [przypis edytorski]

zachloroformować — otruć chloroformem, używanym jako rozpuszczalnik silnie trującym płynem o wzorze chemicznym CHCl3. [przypis edytorski]

zachód — staranie, wysiłek. [przypis edytorski]

zachód — trud, wysiłek. [przypis edytorski]

zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]

zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]

zachodnimi wiatry (daw.) — dziś popr. forma N. lm: zachodnimi wiatrami. [przypis edytorski]

Zachodni właśc. Warszawa Zachodnia — stacja kolejowa w Warszawie, położona na zachód od stacji Warszawa Centralna [przypis edytorski]

zachodowa (daw.) — przym. od rzecz. zachód. [przypis edytorski]

zachodowa — dziś popr.: zachodnia. [przypis edytorski]

zachodzić się (daw.) — zapamiętywać się w wyrażaniu emocji, zanosić się czymś, np. płaczem. [przypis edytorski]

zachodzie — staraniu. [przypis edytorski]

zachodził mu na drogi — wychodził mu naprzeciw. [przypis edytorski]

zachorzeć (daw.) — dziś: zachorować. [przypis edytorski]

zachorzeć (gw.) — zachorować. [przypis edytorski]

zachować możność odwrotu (…) Na wzór Partów — mieszkańcy staroż. państwa Partów (ok. 238 p.n.e.–226 n.e.), położonego w większości na terenie dzisiejszego Iranu, uwikłanego w liczne wojny z Rzymem; znani byli z używania taktyki polegającej na okrążaniu przeciwnika przez atakujących konnych łuczników oraz pozorowanej lub prawdziwej ucieczki połączonej z ciągłym ostrzałem z łuków. [przypis edytorski]

zachowajże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

zachowania zażywać u kogo (daw.) — być przez kogo szanowanym. [przypis edytorski]

zachowanie (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]

zachowanie (daw.) — tu: szacunek. [przypis edytorski]

zachrzęszczały — dziś popr. zachrzęściły. [przypis edytorski]

zachrzypły — dziś: zachrypły. [przypis edytorski]

zachrzypnąć — dziś popr.: zachrypnąć. [przypis edytorski]

zachwat (z ros. захват) — przejęcie, przejęcie władzy, zdobycie. [przypis edytorski]

zachwiany słowy (daw.) — dziś popr.: zachwiany słowami a. zachwiany przez słowa. [przypis edytorski]

zachwiewać — dziś popr. tylko: chwiać. [przypis edytorski]

zachwycić (daw.) — pochwycić, przechwycić. [przypis edytorski]

zachwycić (daw.) — pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić (starop. forma) — pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić (starop.) — tu: pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: chwycić, zaczerpnąć. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: pochwycić. [przypis edytorski]