Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 15183 przypisów.

Salomon — biblijny król Izraela, syn Dawida, słynny z mądrości. Na jego panowanie przypada największa świetność monarchii izraelskiej. Wzniósł w Jerozolimie świątynię, zwaną później pierwszą świątynią jerozolimską. Głównym materiałem do jej budowy było drewno cedrowe z gór Libanu, kupione przez władcę w ogromnych ilościach u króla Tyru. [przypis edytorski]

Salomon — biblijny król Izraela, syn Dawida, słynny z mądrości. [przypis edytorski]

Salomon — biblijny król Izraela, syn Dawida, słynny z mądrości, w tradycji żydowskiej przypisuje mu się autorstwo Księgi Koheleta, Księgi Przysłów oraz Pieśni nad Pieśniami. [przypis edytorski]

Salomon — biblijny król Izraela, syn Dawida, znany ze swej mądrości oraz, wg tradycji judaistycznej, również z władzy nad demonami. [przypis edytorski]

Salomon — biblijny król Izraela, syn Dawida, znany z mądrości. [przypis edytorski]

Salomon — biblijny król Izraela, znany ze swojej mądrości i wielkiego bogactwa. [przypis edytorski]

Salomon — biblijny król Izraela, znany ze swojej mądrości i wielkiego bogactwa. [przypis edytorski]

Salomon (bibl.) — syn Dawida, słynny z mądrości król Izraela. [przypis edytorski]

Salomon — król Węgier 1063–1077. [przypis edytorski]

Salomon (ok. 1000–931 p.n.e.) — biblijny król Izraela, syn Dawida, słynny z mądrości; tradycja przypisuje mu autorstwo kilku starotestamentowych ksiąg dydaktycznych (mądrościowych) oraz Pieśni nad Pieśniami, w interpretacji religijnej zaliczanej do tej samej grupy. [przypis edytorski]

Salomon (ok. 1000–931 p.n.e.), (rel.) — prorok biblijny, król Izraela, syn i następca Dawida. Całe zdanie stanowi autorskie tłumaczenie fragmentu Ewangelii wg św. Mateusza: ”Przypatrzcie się liliom na polu, jak rosną: nie pracują ani nie przędą. A powiadam wam: nawet Salomon w całym swoim przepychu nie był tak ubrany jak jedna z nich.” (Mt 6, 28-29, Biblia Tysiąclecia). [przypis edytorski]

Salomon (ok. 1000–ok. 931 p.n.e.) — biblijny król Izraela, syn i następca Dawida, znany ze swej mądrości. [przypis edytorski]

salomonowy osąd — taki, jak biblijnego Salomona, słynnego z mądrości króla Izraela, tj. mądra i sprawiedliwa decyzja kończąca bardzo trudny lub pozornie nierozwiązywalny spór. [przypis edytorski]

Salomon — postać biblijna, król Izraela, syn i następca Dawida; prorok i słynny z mądrości władca. Podczas swego panowania doprowadził do rozkwitu państwo: prowadził politykę pokojową (m.in. z Egiptem, poślubiwszy córkę faraona, z arabskim Królestwem Saby), stworzył flotę, która rozwijała stosunki handlowe, zrealizował wiele budowli (m.in. świątynię jerozolimską zw. pierwszą, kilka pałaców, mury Jerozolimy, miasta-spichlerze), a jego dwór był ośrodkiem kultury, w tym literackiej. Samemu Salomonowi przypisywane jest autorstwo Pieśni nad Pieśniami, Księgi Koheleta i Księgi Przysłów. Wiadomości o Salomonie pochodzą gł. z Pierwszej Księgi Królewskiej, 1–11 i Drugiej Księgi Kronik, 1–9 Starego Testamentu. Inne źródła (np. Koran, gdzie występuje pod imieniem Sulejman, Talmud, Dzieje Flawiusza) przypisują mu władzę nad demonami (dźinami), uchodzi też za autora okultystycznej księgi Sztuka Geocji. [przypis edytorski]

Salomon — syn Dawida i Batszeby (2Sm 12,24), król Izraela, następca Dawida (1Krl 1,39), znany ze swej mądrości, oraz, wg tradycji judaistycznej, również z władzy nad demonami. [przypis edytorski]

Salomon — Ten wróg kobiet nb. miał 700 żon. [przypis autorski]

Salomon — według Biblii król i prorok Izraela, słynący z mądrości. [przypis edytorski]

Salon-Anarchist (niem.) — dosł. anarchista salonowy; aluzja do gł. bohatera powieści J. H. Mackaya Die Anarchisten z 1891, przedstawiającej nędzę i przestępczość londyńską. [przypis edytorski]

Salon de la Conversation (fr.), niem. Conversationshaus (dom rozmów) — centralny budynek luksusowego domu uzdrowiskowego w niemieckim mieście Baden-Baden, wybudowany w latach 1821–1823. [przypis edytorski]

salon des morts (fr.) — salon umarłych. [przypis redakcyjny]

Saloniki — miasto w północnej Grecji, nad Morzem Egejskim. [przypis edytorski]

„Salon Niezależnych” — grupa kabaretowa powstała w latach 60., w skład której wchodzili Jacek Kleyff, Michał Tarkowski i Janusz Weiss. [przypis edytorski]

salonowy wagon — salonka, specjalnie umeblowany, komfortowy wagon kolejowy, przeznaczony do użytku szczególnie ważnych osób. [przypis edytorski]

Salon Paryski — organizowana cyklicznie, co dwa lata lub co roku, oficjalna wystawa sztuki, przedstawiająca dorobek współczesnych artystów; w latach 1748–1890 największe wydarzenie artystyczne w świecie zachodnim. [przypis edytorski]

Salon Paryski — organizowana cyklicznie oficjalna wystawa sztuki, na której prezentowano publicznie prace artystów Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby; pierwszą wystawę zorganizowano po raz pierwszy w 1667 w Salon Carré w Luwrze (stąd nazwa). [przypis edytorski]

Salony Willisa, ang. Willis's Rooms — sieć klubów towarzyskich w Londynie, z głównym klubem przy King Street w dzielnicy St. James, do którego przynależność uważano za potwierdzenie wysokiej rangi społecznej; członkami mogli być zarówno mężczyźni, jak i kobiety; były miejscem obiadów, koncertów i balów; pierwotnie nazywane Almack's Assembly Rooms, od swego założyciela, Williama Almacka, od 1792 w zarządzie Jamesa Willisa, stąd nazwa używana w XIX w. [przypis edytorski]

salony wiosenne — mowa o corocznych wystawach prac współczesnych malarzy francuskich i obcych organizowanych w Paryżu. [przypis redakcyjny]

saloon (ang.) — szynk. [przypis edytorski]

salopa — długa, ciepła peleryna z kapturem i szerokimi rękawami, noszona przez damy w XVIII i XIX w. [przypis edytorski]

salopa — długa ocieplana peleryna z szerokimi rękawami i rękawami, noszona w XVIII i XIX w. przez kobiety. [przypis edytorski]

salopa — długie, wierzchnie okrycie damskie, z rękawami i pelerynką, ocieplane futrem, noszone w XVIII i XIX w. [przypis edytorski]

salopa — watowany płaszcz damski, z peleryną. [przypis redakcyjny]

salopa — wierzchnie okrycie kobiece z pelerynką, podbite futrem. [przypis edytorski]

salopa (z niem.) — długa, obszerna odzież wierzchnia kobieca. [przypis redakcyjny]

salopka (zdr. od: salopa) — długie, wierzchnie okrycie kobiece, z rękawami i pelerynką, ocieplane futrem, noszone w XVIII i XIX w. [przypis edytorski]

salopkę (zdr.), salopa — długa, ciepła peleryna z kapturem i szerokimi rękawami, noszona przez damy w XVIII i XIX w. [przypis edytorski]

Salpêtrière — szpital w Paryżu; w 1656 r. został przekształcony w przytułek dla ubogich; służył także jako więzienie dla przestępców, prostytutek, chorych psychicznie i epileptyków. [przypis edytorski]

salpy — drobne zwierzęta morskie należące do podtypu osłonic. [przypis redakcyjny]

salsefia — rodzaj warzywa (odmiana skorzonery), z którego spożywa się korzeń z wyglądu podobny do białej marchwi, smakiem przypominający szparagi. [przypis edytorski]

Salsolacea (daw. bot.) — ob. Chenopodiaceae, grupa roślin rosnących zazwyczaj w miejscach suchych i przeważnie zasolonych, na pustynnych i półpustynnych terenach Afryki, Bliskiego Wschodu i Azji. [przypis edytorski]

saltare (łac.) — tańczyć; tu: by tańczyć. [przypis edytorski]

saltarello (wł.) — żywy taniec z podskokami. [przypis redakcyjny]

salteador (hiszp.) — rozbójnik. [przypis edytorski]

salteador — rozbójnik. [przypis autorski]

salto mortale (wł.: skok śmierci) — skok akrobatyczny z koziołkowaniem na dużej wysokości. [przypis edytorski]

salto mortale (wł.) — skok śmiertelny, grożący śmiercią. [przypis redakcyjny]

salto mortale (z wł.) — ryzykowny skok z dużej wysokości, w trakcie którego koziołkuje się w powietrzu. [przypis edytorski]

salto ( z łac. a. z wł.) — skok. [przypis redakcyjny]

salus (łac.) — ratunek, bezpieczeństwo. [przypis redakcyjny]

salus (łac.) — zdrowie. [przypis redakcyjny]

salus reipublicae (łac.) — dobro rzeczypospolitej. [przypis edytorski]

Salus Reipublicae suprema lex esto (łac.) — dobro rzeczypospolitej powinno być najwyższym prawem; maksyma rzymska (była umieszczona na ścianie w sali obrad Sejmu w dwudziestoleciu międzywojennym). [przypis edytorski]

salus reipublicae suprema lex esto (łac.) — dobro rzeczypospolitej powinno być najwyższym prawem; maksyma rzymska. [przypis edytorski]

salus, salutis (łac.) — ratunek, wybawienie, tu B. lp salutem. [przypis redakcyjny]

Salustius, właśc. Caius Sallustius Crispus (86–35 p.n.e.) — rzymski historyk i polityk; pochodził z rodziny plebejskiej, spoza Rzymu; przeciwnik arystokracji, w przeciwieństwie do Cycerona stał się zwolennikiem Cezara. [przypis edytorski]

Salustiusz — Caius Sallustius Crispus (86–35 p.n.e.), historyk rzym. [przypis edytorski]

Salustiusz du Bartas, właśc. Guillaume de Salluste du Bartas (1544–1590) — poeta francuski, hugenot, uczestnik wojen religijnych; autor m.in. b. popularnego, przetłumaczonego na wiele języków eposu erudycyjnego La Sepmaine ou La Création du monde (Tydzień albo stworzenie świata, 1578–1584). [przypis edytorski]

Salutare tuum expectabo Domine (łac.) — Rdz 49, 18: „Zbawienia twego oczekuję Panie”. [przypis tłumacza]

salutem Reipublicae (łac.) — bezpieczeństwo (a. ratunek) Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]

Salute, o Satana!
O ribellione,
O forza vindice
Della ragione!
Sacri a te salgano
Gl'incensi e i voti!
Hai vinto il Geova
De i sacerdoti!
Witaj, szatanie,
Buncie z przedwieczy,
Potęgo zemsty
W myśli człowieczej!
Hymny do cię biją
I dymy godowe,
Boś ty kapłanom
Zgnębił Jehowę.

[przypis edytorski]

Salute (pot.) — barokowa bazylika Santa Maria della Salute (wł.: św. Marii od zdrowia) w Wenecji. [przypis edytorski]

salute (z łac. salus: zdrowie) — wł.: zdrowie, na zdrowie; ang.: pozdrowienie, salut. [przypis edytorski]

salutis Reipublicae (łac.) — ratowania Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]

salutować (daw.) — pozdrawiać, witać. [przypis edytorski]

salvaguardia — czyli gleit, wyraz staropolski wojskowy oznaczający siłę zbrojną dodaną komuś dla bezpieczeństwa. [przypis tłumacza]

salvam actionem (łac.) — wolne działanie. [przypis redakcyjny]

Salvandy, Narcisse Achille (1795–1856) — francuski pisarz i polityk. [przypis edytorski]

Salvanus — Sauvan. [przypis redakcyjny]

salva parti satisfactione — oprócz częściowej satysfakcji a. rekompensaty. [przypis edytorski]

salvatoribus mundi (łac.) — zbawcom świata. [przypis edytorski]

Salvator! (łac.) — zbawca! [przypis edytorski]

Salvator Rosa (1615–1673) — malarz włoski XVII w. lubujący się w tematach smutnych, pełnych okrucieństwa. [przypis redakcyjny]

Salva utrinque appellatione ad aliquod propinquius forum canonicum (łac.) — unikając odwołania się którejkolwiek ze stron do jakiegoś bliższego forum kanonicznego. [przypis edytorski]

salva venia — (lat.) mit Verlaub zu sagen. [przypis edytorski]

Salve Antoni victor et imperator! (łac.) — witaj, Antonjuszu, zwycięzco i wodzu. [przypis redakcyjny]

Salve Auguste victor et imperator! (łac.) — witaj, Auguście, zwycięzco i wodzu. [przypis redakcyjny]

Salve Eternum — Formuła używana przy pogrzebach, pieśń przed zaniesieniem ciała na stos; tak samo jakby kto po polsku powiedział: „Ty wprzódy nad nimi wyrzeczesz wieczny odpoczynek”. [przypis autorski]

Salve Eternum (łac.) — formuła pożegnania zmarłych; odpowiednik: „wieczny odpoczynek”. [przypis edytorski]

salve (łac.) — witaj. [przypis redakcyjny]

salve (łac.) — witaj; Salve, bracie!: powitanie na sposób staroszlachecki. [przypis redakcyjny]

Salve Regina (łac.) — bądź pozdrowiona Królowo; incipit pieśni ku czci Matki Boskiej. [przypis edytorski]

salve Regina (łac.) — bądź pozdrowiona królowo. [przypis edytorski]

salve Regina (łac.) — bądź pozdrowiona, królowo; także: tytuł maryjnej pieśni religijnej. [przypis edytorski]

Salve Regina (łac.) — bądź pozdrowiona, Królowo; tytuł maryjnej pieśni religijnej. [przypis edytorski]

Salve Regina (łac. Witaj Królowo) — katolicka pieśń (antyfona) śpiewana ku czci Najświętszej Maryi Panny. [przypis edytorski]

Salve Regina Mater misericordiae, vitae dulcedo et spes nostra! Salve (łac.) — Witaj Królowo, Matko Miłosierdzia, życia słodyczy i nadziejo nasza, witaj! (fragment pieśni katolickiej ku czci Madonny). [przypis edytorski]

Salve Regina! monstra Te esse matrem! (łac.) — Witaj, Królowo, pokaż, że jesteś matką (tj. okaż się naszą matką, bądź nam matką); pierwsze słowa średniowiecznej antyfony do Matki Boskiej. [przypis edytorski]

salve, sol (łac.) — witaj, słońce. [przypis edytorski]