Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 9533 przypisów.

marsala — wino włoskie, produkowane na Sycylii, w gminie Marsala. [przypis edytorski]

marsali — wino włoskie, produkowane na Sycylii, w gminie Marsala. [przypis edytorski]

Marsa (…) nastawię — zrobię marsową minę, tj. spojrzę groźnie, wojowniczo. [przypis redakcyjny]

marsa stawiać — robić groźną minę. [przypis edytorski]

Mars biegał (…) w lwim oku zażegał — Dante, dla którego wiele powabu miała nauka astronomii, według obiegu planety Mars, która pięćset pięćdziesiąt trzy razy od naszej ery wstępowała w znak Lwa zodiakowy, a na bieg swój jednorazowy, wedle obliczeń tablic Ptolomeuszowych, potrzebuje 686 dni, 2 godzin i 29 minut, oblicza rok w którym się urodził i jego prapradziad, co przypada między rokiem 1090, a 1091. [przypis redakcyjny]

marschieren (niem.) — maszerować. [przypis edytorski]

marschiren (z niem.) — właśc.: marschieren; maszerować. [przypis edytorski]

marsch (niem.) — marsz (forma rozkazująca czasownika). [przypis edytorski]

Mars — czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego. [przypis edytorski]

mars (daw.) — groźna, wojownicza mina. [przypis edytorski]

mars (daw.) — tu: gniewna mina; od imienia Marsa, boga wojny w mit. gr. [przypis edytorski]

marsel — prostokątny żagiel zawieszany na drugiej (m. dolny) lub trzeciej (m. górny) rei licząc od pokładu. [przypis edytorski]

marsel — prostokątny żagiel zawieszany na drugiej (m. dolny) lub trzeciej (m. górny) rei, licząc od pokładu. [przypis edytorski]

marsem — śmiało. [przypis redakcyjny]

Mars (gr. Ares) — bóg wojny, jeden z najważniejszych bogów w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]

mars — groźna, wojownicza mina; od imienia rzym. boga wojny. [przypis edytorski]

Marsjasz, gr. Marsjas (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, grającego na lirze, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz, gr. Marsyas (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek), który wyzwał na pojedynek muzyczny Apollina, grającego na lirze. Kiedy według werdyktu Muz Apollo zwyciężył, za karę obdarł Marsjasza żywcem ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — nazwisko sylena, który stanął z Apollem do zawodów w grze na flecie; według werdyktu muz Apollo zwyciężył, a zuchwałego Marsjasza kazał obedrzeć ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, jako muzyk konkurujący z Apollem, który za karę obdarł go ze skóry; bohater wiersza Zbigniewa Herberta Apollo i Marsjasz. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu, instrument muz. złożony z dwu długich piszczałek); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, grającego na lirze, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, mistrz gry na aulosie (rodzaj podwójnego fletu); wyzwał na pojedynek muzyczny Apolla, a po przegranej został przez niego żywcem obdarty ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz (mit. gr.) — satyr z Frygii, specjalista w grze na aulosie, wyzwał na pojedynek muzyczny Apollina, a po przegranej został obdarty przez niego ze skóry. [przypis edytorski]

Marsjasz — tu: historyk, przyrodni brat macedońskiego króla Antygona I Jednookiego, syn z drugiego małżeństwa jego matki. [przypis edytorski]

Mars (…) krzyczy tak przeraźliwie, jak gdyby naraz 10 000 srogich wojowników krzyczało (…) — [por.] Iliada, V 859: „Tak wrzasnął Ares spiżowy, / Jakby wrzeszczało dziewięć lub dziesięć ludzi tysięcy”. [przypis tłumacza]

mars — marsowa mina; surowy wyraz twarzy. [przypis edytorski]

Mars (mir. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny i bitewnego szału, odpowiednik gr. Aresa; Cypryda uśmiecha się do srogiego Marsa: Afrodytę i Aresa łączył romans. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny i gniewu; jego greckim odpowiednikiem jest Ares. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny; jego gr. odpowiednikiem jest Ares. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny; Marsowy syn: przen. wojownik, żołnierz. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik Aresa w mit. gr. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — bóg wojny; odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — rzymski bóg wojny, odpowiednik greckiego Aresa. [przypis edytorski]

Mars (mit. rzym.) — rzymski bóg wojny. [przypis edytorski]

Marsopol — Pole Marsowe, równina poświęcona bogowi wojny Marsowi, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym; odbywały się na niej m.in. zebrania ludowe komicjów centurialnych, wybierające urzędników. [przypis edytorski]

Marsowa robota — walka, wojna. [przypis edytorski]

marsowa sztuka — sztuka wojenna, od imienia Marsa, rzym. boga wojny. [przypis edytorski]

Marsowe rzemiosło — rzemiosło wojenne; sztuka prowadzenia wojen. [przypis edytorski]

marsowe sprawy — sprawy wojenne, wojenne rzemiosło; sprawy, którym patronuje Mars, tj. bóg wojny w mit. rzym. [przypis edytorski]

Marsowie — szczep samnicki w środkowej Italii nad rzeką Liris. [przypis redakcyjny]

marsowo (daw.) — groźnie, wojowniczo; od imienia Marsa, rzymskiego boga wojny. [przypis edytorski]

marsowy (daw.) — groźny, wojowniczy. [przypis edytorski]

marsowy (daw.) — związany z wojną, z rzemiosłem wojennym. [przypis edytorski]

marsowy — groźny, surowy. [przypis edytorski]

Marsowy piastun — stary, wysłużony żołnierz. Mars: rzymski bóg wojny. [przypis redakcyjny]

marsowy — surowy, groźny; Mars był przez starożytnych Rzymian czczony jako bóg wojny. [przypis edytorski]

marsowy — surowy, srogi. [przypis edytorski]

marsowy — właściwy Marsowi, bogu wojny w mit. gr.; wojskowy, wojowniczy. [przypis edytorski]

marsowy — wojenny, wojowniczy; od imienia Marsa, rzym. boga wojny. [przypis edytorski]

Marspiter — Zamiast Mars pater mówili Rzymianie. [przypis autorski]

mars — surowy wyraz twarzy, groźna mina; od imienia rzymskiego boga wojny, Marsa. [przypis edytorski]

mars — surowy wyraz twarzy; od imienia boga wojny w mit. rzym., Marsa. [przypis edytorski]

Marston Moor — chodzi o bitwę na Marston Moor (niedaleko wsi Long Marston w hrabstwie North Yorkshire), która miała miejsce 2 lipca 1644 podczas angielskiej wojny domowej. [przypis edytorski]

mars — tu: odwaga (od imienia Marsa, rzymskiego boga wojny). [przypis edytorski]

mars — tu: zmarszczenie czoła, groźna mina, od imienia rzymskiego boga wojny, Marsa. [przypis edytorski]

Marsu — dziś popr. forma C.lp: Marsowi. [przypis edytorski]

Mars — w mit. rzym. bóg wojny. [przypis edytorski]

Marsyjasza — Marsjasza; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

marsyjczykom — dziś popr. Marsjanom. [przypis edytorski]

marsyjskie pienia — śpiewane zaklęcia podbitego przez Rzymian italskiego ludu Marsów (łac. Marsi), zamieszkującego okolice dawnego jeziora Fucinus, region zwany dziś Marsica. [przypis edytorski]

Marsylia — miasto w płd. Francji, nad Morzem Śródziemnym. [przypis edytorski]

Marsylia — miasto w południowej Francji, nad Morzem Śródziemnym. [przypis edytorski]

Marsylianka — francuska pieśń rewolucyjna (słowa i muzyka Claude Joseph Rouget de Lisle, 1792), jej pierwotny tytuł odwoływał się do historycznego wydarzenia wymarszu rewolucyjnej Armii Renu Chant de marche de l'Armée du Rhin („Marsz wojenny Armii Renu”), tytuł popularny zyskała jako śpiewana przez rewolucyjnych żołnierzy z Marsylii podczas szturmu na pałac Tuileries; pieśń stała się hymnem Wielkiej Rewolucji Francuskiej, w okresie Restauracji zakazana, od 1879 r. funkcjonuje jako hymn państwowy Republiki Francuskiej. [przypis edytorski]

Marsylianka — francuski hymn narodowy, powstały w 1792. [przypis edytorski]

Marsylianka — hymn narodowy Francji; słowa i kompozycja autorstwa Claude'a Josepha Rougeta de Lisle'a. [przypis edytorski]

Marsylianka — patriotyczna pieśń francuska z czasów Rewolucji Francuskiej, napisana w 1792 jako Marsz wojenny Armii Renu. Zyskała wielką popularność i nową nazwę, kiedy do Paryża triumfalnie wkroczyły oddziały ochotników z Marsylii, śpiewające ją jako swoją piosenkę marszową. W 1795 Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej. [przypis edytorski]

Marsylianka — patriotyczna pieśń fr. z czasów Rewolucji Francuskiej, napisana w 1792 przez Claude'a Josepha Rouget de Lisle jako Marsz wojenny Armii Renu. Zyskała wielką popularność i nową nazwę, kiedy do Paryża triumfalnie wkroczyły oddziały ochotników z Marsylii, śpiewające ją jako swoją piosenkę marszową. W 1795 Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej. [przypis edytorski]

Marsylianka — pieśń rewolucyjna z czasów Rewolucji Francuskiej, w 1795 ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej; w czasach cesarstwa i późniejszych zastąpiona w tej roli innymi pieśniami; w XIX w. stanowiła nieformalny hymn międzynarodowego ruchu rewolucyjnego; w 1879 przywrócono ją jako hymn państwowy Francji. [przypis edytorski]

Marsylianka — pieśń z czasów Rewolucji Francuskiej (1791), obecnie hymn Francji. [przypis edytorski]

Marsylianka — pieśń z czasów Rewolucji Francuskiej, która stała się hymnem Francji. [przypis edytorski]

„Marsylianka” — rewolucyjna pieśń francuska, ułożona w r. 1792 przez Rouget de l'Isle, która stała się francuskim hymnem narodowym. [przypis redakcyjny]

Marsylia — wielkie miasto w płd. Francji, nad Morzem Śródziemnym, z największym francuskim portem morskim. [przypis edytorski]

Marsylija (…) wody w swym porcie swoją krwią zagrzała — Tu poeta przypomina oblężenie Marsylii przez legie rzymskie pod dowództwem Juliusza Cezara. [przypis redakcyjny]

mars (żegl.) — bocianie gniazdo, platforma obserwacyjna umieszczona wysoko na maszcie statku, służąca również jako punkt oparcia podczas zmiany żagli i olinowania. [przypis edytorski]

marszador — koń o specjalnym kroku, łagodnie niosący jeźdźca. [przypis autorski]

marszałek Belle-Isle, właśc. Charles Louis Auguste Fouquet, książę de Belle-Isle (1684–1761) — wybitny francuski marszałek i polityk. [przypis edytorski]

marszałek de Richelieu, Crebillon, Fontenelle, Jan Jakub Rousseau — wybitne postacie życia Francji XVIII w.: Louis François Armand du Plessis, książę de Richelieu (1696–1788): arystokrata, żołnierz i dyplomata; Prosper Jolyot de Crébillon (1674–1762): poeta i dramaturg; Bernard Le Bouyer de Fontenelle (1657–1757): filozof, religioznawca, pisarz; Jean-Jacques Rousseau (1712–1778): pisarz, filozof. [przypis edytorski]

marszałek d'Huxelles, właśc. Nicolas Chalon du Blé, markiz d'Huxelles i Cormatin (1652–1730) — francuski dowódca i polityk, marszałek Francji; jeden z najbardziej znanych homoseksualistów w swoich czasach. [przypis edytorski]

Marszałek dworu — urzędnik zarządzający dworem (zazwyczaj panującego), jedna z najwyższych godności w hierarchii urzędniczej. [przypis redakcyjny]

marszałek dworu — w oryginale ang.: the steward, Lord Wielki Steward był od XII w. najwyższym dostojnikiem dworskim w Anglii. [przypis edytorski]

marszałek nadworny koronny — urząd ministerialny w dawnej Polsce; początkowo sprawca i kierownik wszystkich ceremonii i zajęć dworskich. [przypis redakcyjny]

marszałek Serraro — bohater powiesci Izabela, królowa Hiszpanii. [przypis edytorski]

marszałek — tu przedstawiciel szlachty z całej guberni prowadzący zarazem księgi rodowodowe szlachty. [przypis redakcyjny]

marszałek — tutaj: przewodniczący w trybunale. [przypis redakcyjny]

marszałek — urzędnik zarządzający dworem. [przypis edytorski]

marszałek Ustrzycki — Adam Ustrzycki. [przypis redakcyjny]

marszałka koronnego — Fryderyka Józefa Moszyńskiego (1737–1817), który był członkiem konfederacji targowickiej i jednym z twórców ustaw sejmu grodzieńskiego; marszałkiem wielkim koronnym został mianowany w 1793 na życzenie rosyjskiego ambasadora; jako członek reaktywowanej Rady Nieustającej kierował Departamentem Policji. [przypis edytorski]