Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | norweski | poetyckie | pogardliwe | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4136 przypisów.
jako powiada Paweł — 1. Tm 1, 9. [przypis edytorski]
jako powiada Paweł — Kor 13, 5. [przypis edytorski]
jako powiada święty Apostoł, być jego współpracownikami — List do Koryntian I, 3, 9. [przypis tłumacza]
jako prawdziwi Normandowie, mieli nabitą głowę podbojem Anglii — rycerze z księstwa Normandii, w płn.-zach. Francji, pod wodzą Wilhelma Zdobywcy w 1066 podbili Anglię. [przypis edytorski]
jako prorok Boży powiada — Koh 10, 16. [przypis edytorski]
Jako przebyliśmy Kaźnię, zamieszkałą przez Pazdura, arcyksięcia Spaśnych Kotów — Rozdz. XI. Ten i następne rozdziały zawierają krwawą inwektywę przeciw ówczesnemu wymiarowi sprawiedliwości, zwłaszcza Wielkiej Izbie (la Tournelle) i Izbie ognistej (Chambre ardente). [przypis tłumacza]
jako pszczoły legną się ze ścierwa młodego byka — Takie było mniemanie starożytnych. [przypis tłumacza]
Jako punkt i datę krystalizacyjną danej generacji przyjmuje rok jej głównej aktywności, przypadający przed lub w trzydziestym roku życia uczestników danej generacji i ujmowany paralelnie z każdoczesnym stanem wydarzeń historycznych towarzyszących takiej dacie (…) Francja współczesna obejmuje (…) trzy pokolenia. — [por.] M. Girard, Guide illustré de la littérature française moderne (de 1918 à nos jours), Paris 1949, s. 13. [przypis autorski]
jako raczy (starop.) — jak tylko chce. [przypis edytorski]
jako raczysz (starop.) — tu: jak chcesz. [przypis edytorski]
Jako rózga od drzewa odcięta wnet umiera — por. J 15,6. [przypis edytorski]
Jako ryk lwi, tak gniew królewski; kto go gniewa, grzeszy na duszę swoję — Prz 20, 2. [przypis edytorski]
jako rzadki (…) dym (…) zniknie (starop.) — jak rzadki dym zniknie; rozpłynie się jak dym. [przypis edytorski]
jakość jako taka — używam pojęcie „jakość jako taka”, bo pojęcie aktualności stosuje się i do (BXN), występujących jako takie właśnie w (AT). [przypis autorski]
jakoście ztąd wyszli (starop.) — odkąd stąd wyszliście. [przypis edytorski]
jakości założyć musimy —- o ile nie chcemy być konsekwentnymi solipsystami, co by według mnie zabraniało wszelkich wypowiedzeń o Istnieniu w ogóle. [przypis autorski]
jakoś długo ani oko — jakoś długo nie było widać. [przypis edytorski]
jako (śpi) (daw.) — tu: że (śpi). [przypis edytorski]
Jakoś tu wszedł, szaty godownej (…) nie mając? — Mt 22, 12. [przypis edytorski]
jakośwa (daw.) — jak żeśmy. [przypis edytorski]
jakoś wasza miłość powiedział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, znaczenie: jako (jak) wasza miłość powiedziałeś. [przypis edytorski]
jako świadczy Ozeasz prorok — Oz 13, 2. [przypis edytorski]
Jakoś wychodzi na jedno!… — oto koniec tego podania: Ksiądz, rozgniewany grzechem kobiety, przeklnął ją i powiedział: Nie dam ci rozgrzeszenia i Pan Bóg ci nie przebaczy; prędzej róże wyrosną z naszej posadzki kamiennej! — Tej samej nocy, w której miała to widzenie w kościele, księdzu śniło się toż samo, a gdy się przebudził, posadzka była pęknięta i z szpar wyrosło dwanaście prześlicznych róż; byli to jej niepowici synowie. — Teraz nasza matka zbawiona! — zawołał ksiądz i pobiegł do kościoła, gdzie ją zastał nieżywą przed ołtarzem. [przypis autorski]
jako sądzili (…) i jako nie brali (daw.) — że sądzili i że nie brali. [przypis edytorski]
jako sam Bóg do tych, którzy przykazaniu jego nieposłuszni, mówi — Mojż. 26, 36. [przypis edytorski]
jako skoro (daw.) — jak tylko. [przypis redakcyjny]
jako skoro (starop.) — jak najszybciej; szybko. [przypis edytorski]
jako (starop.) — tu: odkąd. [przypis edytorski]
jako (starop.) — tu: ponieważ. [przypis edytorski]
Jako szaleństwo (…) tak znów mądrość (…) nie jest nigdy nierada z siebie — dosłowny przekład z Cycerona (Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, V, 18). [przypis tłumacza]
Jako tenże Paweł świadczy — 2 Kor 1, 12. [przypis edytorski]
jako tenże ś. Jakub mówi, suadibilis — w Jk 3, 17, wg Wulgaty. [przypis edytorski]
jako teraz liczymy zaczynając rok od stycznia — dekret króla Karola IX wydany w r. 1563 ustanowił początek roku na 1 stycznia; przedtem liczono go od Wielkiejnocy. [przypis tłumacza]
jako też (daw.) — jak również. [przypis edytorski]
jako to (daw.) — tu: na przykład. [przypis edytorski]
Jako topór zawiłe w dębie mija sęki — śmierć mija serce jako topór twarde („zawiłe”) sęki. [przypis redakcyjny]
jako — tu: jak, niby. [przypis redakcyjny]
jako — tu: niczym. [przypis edytorski]
jako — tu: niż. [przypis edytorski]
jako — tu: że. [przypis edytorski]
Jako uczynił Eneasz — Wergiliusz, Eneida, ks. 5. [przypis edytorski]
jakowej — dziś popr.: jakiej. [przypis edytorski]
jakowejsiś — jakiejś. [przypis edytorski]
jakoweż (daw.) — przym. jakowe z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż: jakież. [przypis edytorski]
jako wielki — cały wielki. [przypis redakcyjny]
Jako Wielki Pazdur zadał nam zagadkę — Rozdz. XII-ty. Aluzja do procedury trybunału inkwizycyjnego, wedle której oskarżony musiał odgadnąć miano swej zbrodni i oskarżyciela. [przypis tłumacza]
Jako wielość bogów żadnego Boga nie czyni, tak wiele panów żadnego pana nie ma, a gdzie pana niemasz, tam zamieszanie jest — Skarga cytuje tutaj tekst Atanazego pt. Oratio adversus idola za Bellarmina De controversiis. [przypis edytorski]
Jako w ozdobach mozaikowych świątyni wyobrażona była zwycięska bitwa Bachusa przeciw Indyjczykom — Rozdz. XXXIX. Ten i następny rozdział są w znacznej części tłumaczeniem z pierwszej części Dionizosa Lukiana. [przypis tłumacza]
jakowy (daw.) — jaki, jakiś [przypis edytorski]
jakowy (daw.) — jaki, jakiś. [przypis edytorski]
Jako wże na zemli i dosza ku nebesech (z ukr.) — Jako na ziemi, tak i do nieba. [przypis edytorski]
jakoż (daw.) — więc. [przypis edytorski]
jakoż (daw.) — wprowadzający pytanie zaimek „jako” z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; jakże. [przypis edytorski]
jakoż (daw.) — wprowadzający pytanie zaimek jako z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; jakże. [przypis edytorski]
jako że wszyscy byliśmy dziećmi, zanim staliśmy się mężami — nawiązanie do metafory św. Pawła: „Gdym był dziecięciem, mówiłem jako dziecię, rozumiałem jako dziecię, rozmyślałem jako dziecię. Lecz gdym się stał mężem, wyniszczyłem to, co było dziecinnego.” (1Kor 13,11; przekład Jakuba Wujka). [przypis edytorski]
Jakoż okazuje się (…) swego — inny znów świeży schemat: 1) młodość — subjektywizm i zwalczenie zmysłowości, 2) działalność polityczna, 3) Marzenie o przyszłości i wieczności — zbudował Isidoro del Lungo w dziele Dante nel suo poema (1893). Podajemy za Krauzem. [przypis autorski]
Jako żołnierz Korpusu Praskiego — oryg. Als Soldat im Prager Korps wyd. Praga 1922; dziennik Erwina Egona Kischa ze służby w wojsku austro-węgierskim podczas I wojny światowej, znany też pod tytułem z wydania późniejszego tytułem Zapisz to, Kisch! (oryg. Schreib das auf, Kisch! (1929). [przypis edytorski]
jako żona Eneasza został się w Troi — Kreuza, córka Priama, wyszła wraz z mężem z płonącej Troi, jednak tej samej nocy zginęła. [przypis edytorski]
jakoż (przestarz.) — spójnik akcentujący, że coś, o czym mowa wcześniej, jest prawdziwe, zaszło lub spełniło się: i rzeczywiście, i w samej rzeczy. [przypis edytorski]
Jakoż (…) przystępu — ustęp w cudzysłowie wzięty jest z Cycerona, O naturze bogów, III, 15. [przypis tłumacza]
jakoż — tu: jak, w jaki sposób, którędy. [przypis edytorski]
Jakoż w jednym pędzie most zwodzony (…) przeniknął do wnętrza zamku — w oryginale treść ta ujęta jest w dwuwiersz. [przypis edytorski]
jako żywo (starop.) — zawsze, póki żyję. [przypis redakcyjny]
jako żyw w rodzie — z ich rodu. [przypis redakcyjny]
jako żywy (starop.) — nigdy; nigdy swoim w życiu. [przypis redakcyjny]
jako Zakon gwałcić śmiecie (starop.) — tzn. jak śmiecie naruszać prawo religijne. [przypis edytorski]
jakoześ ty blado (gw.) — jaka żeś ty blada; jak jesteś blada. [przypis edytorski]
jako z trojańskiego konia — Grecy gdy nie mogli za dziesięć lat Trojej dobyć, tym fortelem poszli: uczynili konia drewnianego wielkiego, w którym się ich wiele zawarło; o którym puścili sławę, żeby to za dar Palladzie zostawili. Wzięli tego konia Trojanie w miasto, a Grecy się w nocy z niego wysypawszy drugim Troją otworzyli i tak ją zburzyli. Wergiliusz, Eneida, ks. 2 (przypis źródła). [przypis edytorski]
jako zwolennik dogmatycznej metafizyki [Spinoza] nie był zadowolony z Descartesa i Bacona — Porównanie metodologii Spinozy i tamtych przeprowadzali: F. Pollock, Spinoza, his Life and Philosophy 2 wyd. 1912. rozdz. IV; C. Gebhardt, Spinozas Abhandlung über die Verbesserung des Verstandes, 1905, 45 i inni. [przypis tłumacza]
Jak Pan Tadeusz obeznany z rogiem — aluzja do koncertu Wojskiego w Panu Tadeuszu. [przypis redakcyjny]
Jak pijak miałem wódkę i smutek (…) smutek mój był trzeźwością — W. Berent, Pisma, II, s. 21–22 (Próchno). [przypis autorski]
Jak podaje S. M. Grzybowski „Możliwa była tylko sprzedaż oryginału obrazu czy rzeźby, oraz sprzedaż rękopisu, która miała swoje znaczenie przez to, że nabywca go, o ile był właścicielem zakładu przepisywania, pierwowzoru drukarni, miał możliwość uzyskania wielu odpisów i sprzedaży ich, zanim inne zakłady mogły zdążyć z odpisów tych dalsze sporządzić, przyczem i fakt sporządzenia odpisów wprost z oryginału dawał większą pewność uniknięcia szeregu błędów i omyłek”, S. M. Grzybowski, Prawo autorskie, Encyklopedia podręczna prawa prywatnego, H. Konica (red.), zeszyt 1, Warszawa 1931, s. 27. [przypis autorski]
jak podpisujecie wyrównania kasowe… — Ajschines żądał matematycznej rzeczowości w ocenie zaskarżonych faktów, przewidując szkodliwy dla siebie wpływ popularności, jaką cieszył się niezłomny patriota. [przypis tłumacza]
Jak po Marcinie jagoda — żartobliwie: po św. Marcinie (w listopadzie) jagody już powiędły. [przypis redakcyjny]
Jak pomnę — wiersz powstał w Korabnikach pod Krakowem na przełomie 1888–1889 r. [przypis edytorski]
Jak popiół (…) podobnej barwy kryła go opona (…) złoty, drugi srebro-szczery — Tylko pokorny, sługa sług (servus servorum), jak się przez pokorę chrześcijańską tytułuje papież, głowa Kościoła, nosić może te dwa klucze; złoty jako symbol duchownej godności i władzy powierzonej mu od Boga, srebrny jako symbol świętej nauki teologicznej, która powinna być z tą najwyższą godnością zespolona, ażeby był zdolnym w każdym czynie swoim ją objawić i wyłożyć drugim. [przypis redakcyjny]
jak Portaona — Porthaon, dziadek Dejaniry, żony Herkulesa; chodzi o podkreślenie nieprawdopodobieństwa, tak jak i dalej, gdy mowa o Kalchasie, wieszczbiarzu u Greków pod Troją. [przypis tłumacza]
jak poty (daw.) — aż dotąd. [przypis redakcyjny]
jak powiada don Jafet z Armenii — w komedii Scarrona pod takimż tytułem. [przypis redakcyjny]
Jak powiadają, zwie się Katarzyna. — w późn. wyd. tłum.: „Jak powiadają, zwie się Rozalina”. [przypis edytorski]
jak powiadał (…) Imci Pan Jan Kiliński — Pamiętniki Niemcewicza i Kilińskiego. [przypis tłumacza]
jak powiada Pliniusz, każdy jest sam dla siebie bardzo dobrą szkołą (…) — Pliniusz, Historia naturalna, XXII, 24. [przypis tłumacza]
jak powiedziałem gdzie indziej — zaznaczam jedynie w tym rozdziale to, co szerzej potraktowałem w Liście do p. d'Alembert [list do pana d'Alembert o artykule jego Genewa, w siódmym tomie Encyklopedii, a zwłaszcza o projekcie założenia teatru komediowego w tym mieście. (Rozprawa wydana w 1758 r., zwana zazwyczaj Listem o widowiskach); przyp. tłum.]. [przypis autorski]
jak prędko Mediolan podbił, tak też niebawem utracił Ludwik XII… — król Francji Ludwik XII (1462–1515) podbił Księstwo Mediolanu we wrześniu 1499; w lutym 1500 książę Ludwik Sforza odzyskał władzę, ale już w kwietniu 1500 przegrał bitwę pod Novarą; król francuski znów zajął Mediolan, który ponownie utracił dopiero w czerwcu 1512, kiedy Francuzów wyparły wojska koalicji tzw. Ligi Świętej. [przypis edytorski]
Jak promyk, co z obłoków (…) — te dwa wiersze znajdują się także w wierszu: O jak przykro (por. obj. do w. 24). [przypis redakcyjny]
jak puklerz prasnął Kleonim — Kleonymos, Falstaff Arystofanesa, brzuchata, żarłok, pieczeniarz i tchórz: przed wyprawą wojenną usiłował się nadaremno wykręcić, podczas bitwy rzucił tarczę — stracić tarczę uchodziło za hańbę — i uciekł: groził mu wskutek tego proces o tchórzostwo, δειλίας γραφή, karane atimią, tj. odjęciem praw obywatelskich bez konfiskaty mienia. [przypis tłumacza]
jak raz (gw.) — akurat, dokładnie. [przypis edytorski]
jak raz (gw.) — akurat, właśnie. [przypis edytorski]
Jak Rozpacz bez przytułku — [podobnie; Red. WL] w Giaurze [Byrona; Red. WL]: «Woe without name, or hope, or end». [przypis redakcyjny]
Jak rozum ziemski widzi, że nie może dwóch kątów tępych zamykać trójroże (…) rzeczy (…) czym być mają, tak widzi twe oko — Ty widzisz przyszłość z taką jasnością i pewnością, z jaką rozum ludzki widzi prawdy matematyczne. [przypis redakcyjny]
jak rycerz skąpany w tej styksowej wodzie — skąpanie się w wodzie Styksu, jednej z rzek Hadesu, świata umarłych, czyniło ciało ludzkie odpornym na wszelką broń; w ten sposób został zabezpieczony przez swą matkę Achilles: zanurzając go w Styksie, trzymała dziecko za piętę, która stała się jedynym miejscem na ciele Achillesa podatnym na zranienie. [przypis edytorski]
jak śliczne loki — Fredrowskie „włos w pierścienie” dosłownie niemal w Żołnierzu, w. 923: moechum cincinnatum, por. w. 768: miles caesariatus. [przypis tłumacza]
Jak świadczą „Wspomnienia”, Krzywicki przeniknął doskonale jego [Przybyszewskiego] osobowość, a co do wartości moralnej nie posiadał złudzeń — L. Krzywicki, Wspomnienia, t. II, s. 436–448. [przypis autorski]
jak świadczy Jan Ludwik Popławski (…) sami godzą się bodaj najchętniej na miano „modernistów” — J. L. Popławski, O modernistach, w: Melitele, noworocznik literacki, Kraków 1901, s. 225. [przypis autorski]
jak świat światem — początek polskiego przysłowia: jak świat światem (tj. nigdy), nie będzie Niemiec Polakowi bratem. [przypis edytorski]
Jaksa-Ronikier, Bogdan (1873–1956) — polski pisarz. [przypis edytorski]
Jaksarta a. Jaksartes — dziś: Syr-daria. [przypis edytorski]
Jaksartes — dziś: Syr-daria. [przypis edytorski]
jak setnej owcy — por. Łk 15, 1–7. [przypis edytorski]
jak się Ajas odznaczył na wojnie, to dostał w nagrodę długi kawał polędwicy — podczas uczty został wyróżniony przez Agamemnona, wodza naczelnego, szczególnie pięknym kawałem mięsa; zob. Iliada VII 321–322. [przypis edytorski]
