Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 112284 przypisów.
ubi asserit Sarmatas… — tam stwierdza, że Sarmaci są własnie tymi Słowianami i Wenedami, że dawniej byli Sarmatami, bądź, jak mówią Grecy, Sauromatami, i że ludzie po zbudowaniu wieży babilońskiej po potopie rozproszyli się po całej ziemi, i zdecydowali się zająć te nabrzeża. Wyprowadzają oni swe imię nie od Tuiskona, lecz od Assermota czyli Sarmaty, którego hebrajscy pisarze pamiętają jako syna Istra czyli Jektana, wnuka Sema, prawnuka Noego. [przypis edytorski]
ubi bene, ibi patria (łac.) — gdzie dobrze, tam ojczyzna. [przypis edytorski]
ubiedz (daw.) — uciec. [przypis edytorski]
ubiedz — dziś popr. pisownia: ubiec; tu: zdążyć zająć. [przypis edytorski]
ubiegać się czym — dziś: uganiać się za czym. [przypis edytorski]
ubiegać — tu: uciekać. [przypis edytorski]
ubiegiwać (daw.) — dziś popr.: ubiegać. [przypis edytorski]
ubiegłe stulecie — wydanie oryginalne pochodzi z 1914 roku, zatem „ubiegłe stulecie” to wiek dziewiętnasty. [przypis edytorski]
ubiegły (daw. forma) — dziś: miniony, dawny, przeszły, były. [przypis edytorski]
ubielony — tu: posiwiały, siwy. [przypis edytorski]
ubierać się długo — nosić strój pobożnego Żyda. [przypis edytorski]
ubierami (gw.) — ubiorami. [przypis edytorski]
ubier (gw.) — ubiór, strój. [przypis edytorski]
ubieru (gw.) — ubioru; tu: chodzi o sutannę. [przypis edytorski]
ubierzcie kombinezony — konstrukcje typu ubrać coś to małopolski regionalizm (pod wpływem języka niemieckiego). W polszczyźnie użyjemy zwrotu włożyć kombinezon albo ubrać się w kombinezon. [przypis edytorski]
ubierze (starop. forma) — dziś N.lp: (w) ubiorze. [przypis edytorski]
ubierze (starop. forma) — dziś: (w) ubiorze. [przypis edytorski]
ubieżyć (daw.) — tu: uprzedzić. [przypis edytorski]
ubi genus, ubi rura (łac.) — na wieś, skąd gatunek (dosł. gdzie gatunek, gdzie wieś); także: Ubi genus ubi rura / Sic asinum vocat natura: wieś określa pochodzenie, osła przyzywa jego natura. [przypis edytorski]
ubikacja (daw.) — pomieszczenie (o dowolnym przeznaczeniu), miejsce. [przypis edytorski]
ubikacja (daw.) — pomieszczenie użytkowe (o dowolnym przeznaczeniu). [przypis edytorski]
ubikacja (daw., z łac.) — miejsce; pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja (daw. z łac.) — miejsce; tu: położenie, umiejscowienie. [przypis edytorski]
ubikacja (daw., z łac.) — pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja (daw., z łac.) — tu: pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja (tu daw.) — miejsce, pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja — tu: osobne pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac.; daw.) — miejsce. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac., daw.) — pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac.) — tu daw.: pomieszczenie, salka. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac. ubicato: usytuowany, umiejscowiony) — tu: miejsce. [przypis edytorski]
ubi leones (łac.) — [tam] gdzie [mieszkają] lwy; starożytne wyrażenie oznaczające nieznane kraje. [przypis edytorski]
ubi leones (łac.) — tam, gdzie [mieszkają] lwy; zwrot oznaczający dalekie, nieznane krainy. [przypis edytorski]
ubior — dziś popr. pisownia: ubiór. [przypis edytorski]
ubi pater sum, ibi Patria (łac.) — gdzie jestem ojcem, tam (moja) ojczyzna. [przypis edytorski]
ubi patria, ibi bene (łac.) — gdzie ojczyzna, tam [jest] dobrze; nawiązanie do łacińskiej sentencji: ibi patria, ubi bene (tam ojczyzna, gdzie [jest] dobrze). [przypis edytorski]
ubity — utrwalony (metafora odsyłająca do obrazu ubitej drogi). [przypis edytorski]
ubłożenie — dziś: błogość. [przypis edytorski]
ubłożenie — osiągnięcie błogości. [przypis edytorski]
ubłożony — błogi, bezmyślnie szczęśliwy, rozanielony. [przypis edytorski]
ubłożyć — przypuszczalnie: przyprawić o błogość. [przypis edytorski]
ublanszowany (daw.) — upudrowany. [przypis edytorski]
ubliga — obelga. [przypis edytorski]
ubóstwo — tu: ludzie ubodzy; biedota. [przypis edytorski]
ubocz (daw.) — miejsce położone z boku. [przypis edytorski]
ubocz — dziś: zbocze a. ubocze. [przypis edytorski]
Ubogich zawsze mieć będziecie — J 12, 8. [przypis edytorski]
ubogiej żenie (starop.) — forma C.lp r.ż.; dziś: biednej kobiecie. [przypis edytorski]
Ubogie lwice — sztuka Émile'a Augiera z 1869 r. [przypis edytorski]
ubogiem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: ubogim. [przypis edytorski]
ubolawszy jako na łożną niemoc (starop.) — zachorowawszy jak na obłożną chorobę; chorując jak na (ciężką), obłożną chorobę. [przypis edytorski]
uborka (z ros. gwary więziennej) — czynność sprzątania wiader z nieczystościami, inaczej „kiblowanie”. [przypis edytorski]
ubostwo (starop.) — rzecz. zbiorowy: ludzie ubodzy. [przypis edytorski]
ubożuchny (daw., zdrobn.) — biedny. [przypis edytorski]
ubrać mundur (reg.) — założyć mundur, ubrać się w mundur. [przypis edytorski]
ubrać (palto) — założyć (palto). [przypis edytorski]
Ubranie moje, dzięki składam tobie! — cytat z wiersza francuskiego komediopisarza Michela Jeana Sedaine'a (1719–1797) Une épître à mon habit (List do mojego ubrania). [przypis edytorski]
ubrany (starop.) — tu: uzbrojony; w baczenie ubrany: zbrojny uwagą (rozsądkiem itp.). [przypis edytorski]
ubrdać sobie coś — uroić sobie coś; wyobrazić sobie coś niedorzecznego i w to uwierzyć. [przypis edytorski]
ubrdać sobie (pot.) — ubzdurać sobie. [przypis edytorski]
ubroczony — dziś: zbroczony. [przypis edytorski]
UB — Urząd Bezpieczeństwa. [przypis edytorski]
ubydzie (gw.) — ubędzie. [przypis edytorski]
ućciwość (daw.) — cześć, szacunek. [przypis edytorski]
ućciwy — dziś popr.: uczciwy. [przypis edytorski]
ucałował po rycersku — scena podkreśla rolę opata jako dostojnika świeckiego. [przypis edytorski]
ucerklony — zakręcony. [przypis edytorski]
Uchański — [przypis edytorski]
uchichnąć — prawdop. ucichnąć. [przypis edytorski]
uchodzący — tu: forma imiesłowowa odpowiadająca dzisiejszemu imiesłowowi przysł. współczesnemu: uchodząc. [przypis edytorski]
ucho — tu: otwór do umieszczenia ostrza topora na trzonku. [przypis edytorski]
uchrona (daw.) — ochrona, schronienie. [przypis edytorski]
uchrona — dziś: ochrona, schronienie. [przypis edytorski]
uchwałę papież Sylwester świętego rzymskiego kościoła przywilejem potwierdził — nie zachował się odnośny dokument (oddający Bolesławowi Chrobremu oraz jego następcom władzę udzielania godności kościelnych w państwie polskim oraz podbitych przez nie ziemiach). [przypis edytorski]
uchwyci mi się sierzchu (gw.) — uchwyci się mojej sierści. [przypis edytorski]
uchyba (daw.) — uchybienie. [przypis edytorski]
uchylając się naleganiom — uchylając się od spełnienia ponawianych próśb. [przypis edytorski]
uchylić — tu: schylić. [przypis edytorski]
uchylił głowy — tu: skinął głową na potwierdzenie. [przypis edytorski]
uchylono zwodu — podniesiono most zwodzony. [przypis edytorski]
ucięta od pszczoły (daw.) — dziś: ucięta (ukąszona) przez pszczołę. [przypis edytorski]
uciec nieznający podle — który uważa ucieczkę za hańbę. [przypis edytorski]
uciecze (daw. forma) — dziś: ucieknie. [przypis edytorski]
uciecze — dziś popr. forma: ucieknie. [przypis edytorski]
uciecze (starop. forma) — ucieknie. [przypis edytorski]
ucieczesz — dziś popr. forma: uciekniesz. [przypis edytorski]
Ucieczka do Egiptu — prawdopodobnie chodzi o obraz Rembrandta (1606–1669) przedstawiający biblijną ucieczkę Świętej Rodziny, będącą następstwem prześladowań ze strony Heroda. [przypis edytorski]
Ucieczko grzesznych — jedno z określeń Matki Boskiej, występujące w litanii. [przypis edytorski]
uciecz się do rozumu (starop.) — odwołaj się do rozumu. [przypis edytorski]
ucieką — dziś popr.: uciekną. [przypis edytorski]
uciekać komu — uciekać przed kim. [przypis edytorski]
uciekać się do kogoś — powierzać się czyjejś pomocy. [przypis edytorski]
uciekę — dziś popr.: ucieknę. [przypis edytorski]
uciekę (starop. forma) — dziś: ucieknę. [przypis edytorski]
Uciekłbych na pustynią i odbieżałbych ludu mego (…) w uściech mają pokój, a tajemnie sidła podkładają — Jr 9, 1–4, ze skróceniami. [przypis edytorski]
uciekną-ś — uciekną się. [przypis edytorski]
ucierać nos — dziś: wycierać nos. [przypis edytorski]
ucierać (starop.) — tu: ocierać, wycierać. [przypis edytorski]
uciesznie (daw.) — w sposób przynoszący uciechę; zabawnie; miło, przyjemnie. [przypis edytorski]
ucieszny (daw.) — przyjemny, miły. [przypis edytorski]
