Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156765 przypisów.
Noszą trzewiki okrągłe jak miednice — Aby móc stąpać, nie zostawiając śladów [wskazujących kierunek, w którym szli; red. WL]. [przypis tłumacza]
nosza (daw.) — to, co się nosi, dźwiga; ciężar, brzemię. [przypis edytorski]
nos zasypie świadomość żółtym śniegiem próżni — tak w źródle. [przypis edytorski]
Noszę na piersiach amulety złote — Amulety są rodzajem talizmanów, urobione z drogiego kruszcu zamykają najczęściej wiersz Koranu. [przypis autorski]
noszę nazwisko człowieka, którego ojciec pana Saurin prześladował w sposób nader szpetny — Jan Baptysta Rousseau, oskarżony o autorstwo bezecnych epigramów krążących w Paryżu, zrzucił z siebie podejrzenie na wroga swego Saurina; jednakże dzięki zabiegom tegoż został w r. 1712 skazany wyrokiem parlamentu na dożywotnie wygnanie. [przypis tłumacza]
noszenie (daw.) — to, co się nosi na sobie. [przypis edytorski]
noszenie (daw.) — [tu:] to, co się nosi, na szyi zwłaszcza, medalion. [przypis redakcyjny]
noszenie gorsetów — w XIX w. w wyższych warstwach społecznych kobiety nosiły gorsety, sznurowane ciasno w talii i ponad nią, aby ich ciała wydawały się węższe w pasie; moda ta była krytykowana jako bardzo szkodliwa dla zdrowia. [przypis edytorski]
nota bene (łac.) — co warto zauważyć. [przypis edytorski]
notabene (łac.) — dosłownie: „dobrze zauważ”; używane w znaczeniu: „warto zaznaczyć”. [przypis redakcyjny]
Notabene (łac. nota bene) — zapamiętaj dobrze, zauważ. [przypis redakcyjny]
notabene (łac. nota bene: zapamiętaj dobrze, zauważ) — zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację, używany w znaczeniu: „warto zaznaczyć”. [przypis edytorski]
notabene (łac. nota bene: zauważ dobrze) — zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację, używany w znaczeniu: „warto zaznaczyć”. [przypis edytorski]
notabene (łac. nota bene: zauważ dobrze) — zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację, używany w znaczeniu: „warto zaznaczyć”. [przypis edytorski]
nota bene (łac.) — zauważ dobrze (zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację). [przypis edytorski]
notabene — wyraz wtrącony w tekst, poprzedzający dodatkową informację. [przypis edytorski]
notabene (z łac.) — dosł.: zauważ dobrze; tu: w dodatku. [przypis redakcyjny]
notabene (z łac. nota bene: zwróć dobrze uwagę) — tu w znaczeniu: zresztą. [przypis edytorski]
notabene (z łac. nota bene) — zwróć uwagę (dosł. zauważ dobrze). [przypis edytorski]
notabene (z łac.) — zauważ dobrze (zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację). [przypis edytorski]
notable (z fr.) — najznakomitsi obywatele. [przypis edytorski]
notabl — powszechnie znany i szanowany obywatel jakiegoś miasta; w przedrewolucyjnej Francji: członek rady królewskiej, złożonej z przedstawicieli szlachty, duchowieństwa i mieszczan. [przypis edytorski]
notabl — tu: doradca królewski we Francji od XIV do XVIII w. [przypis edytorski]
nota (daw., z łac.: znak) — nuta; melodia. [przypis edytorski]
nota linguae (łac.) — znak za język. [przypis redakcyjny]
nota — list polityka lub króla, pisany do władców innych państw, bywa nazywany notą dyplomatyczną. [przypis edytorski]
notam morum (łac.) — znak za obyczaje [ocena z zachowania]. [przypis redakcyjny]
notandum (łac.) — co należy zanotować. [przypis edytorski]
Not a. Notos — wiatr południowy, niosący wilgoć. [przypis edytorski]
Not a. Notus — wiatr południowy. [przypis edytorski]
nota — oficjalne pismo rządu jednego państwa do drugiego. [przypis edytorski]
notarialna nauka — umiejętność tworzenia pism urzędowych. [przypis edytorski]
notata (daw.) — notatka. [przypis edytorski]
Not at all (ang.) — Ani trochę. [przypis edytorski]
nota — tu: banknot. [przypis edytorski]
nota — tu: ocena. [przypis edytorski]
nota (z łac.) — znak przewinienia. [przypis redakcyjny]
Notera (…) i Guitona — Notar i Guitone, spółcześni Dantemu, oba nędzne wierszoklety. [przypis redakcyjny]
No, thank you (ang.) — Nie, dziękuję. [przypis edytorski]
Nothing, sir (ang.) — Nic, proszę pana. [przypis edytorski]
Nothing takes a beinning from itself (…) is produced necessarily — 6) Nic nie poczyna się samo z siebie, natomiast wszystko poczyna się dzięki działaniu jakiejś innej przyczyny, która leży poza nim. Dlatego też, jeżeli człowiek życzy sobie teraz, albo chce czegoś, czego bezpośrednio przedtem nie chciał, ani też sobie nie życzył, to przyczyną jego chcenia nie jest to chcenie samo, lecz coś innego, co od niego nie zależy. Ponieważ wola jest bezsprzecznie konieczną przyczyną dowolnych uczynków i ponieważ zgodnie z tym, co właśnie powiedziałem, inne rzeczy, niezależne od niej, powodują wolę z koniecznością, a zatem wynika z tego, że wszystkie dowolne uczynki posiadają konieczne przyczyny, a więc że zostały sprowadzone z koniecznością. 7) Uznaję taką przyczynę za wystarczającą, której nie brakuje niczego, co jest konieczne, by wywołać skutek. Lecz taka przyczyna jest zarazem przyczyną konieczną Bo, gdyby było rzeczą możliwą, żeby wystarczająca przyczyna nie wywoływała swojego skutku, to znaczyłoby to, że brakowało jej czegoś, co jest konieczne do jego wywołania: lecz w takim razie owa przyczyna nie była wystarczająca. A jeżeli jest rzeczą niemożliwą, aby wystarczająca przyczyna nie wywoływała swojego skutku, to wówczas jest wystarczająca przyczyna także przyczyną konieczną. Z tego wynika oczywiście, że wszystko, co jest wywołane, jest wywołane koniecznie. Gdyż wszystko, co jest wywołane, posiadało wystarczającą przyczynę, która je wywołała; bo w przeciwnym razie nie byłoby nigdy powstało: a więc dowolne czynności są także sprowadzone koniecznością. 8) Owa zwyczajna definicja człowieka wolnego w działaniu (mianowicie, że jest to coś takiego, co może także nie wywołać skutku, pomimo że jest dane wszystko, co jest konieczne do jego wywołania) zawiera sprzeczność i jest nonsensem, gdyż orzeka, że przyczyna może być wystarczająca, tzn. konieczna, zaś skutek może mimo to nie nastąpić. Każde zdarzenie następuje koniecznie, choćby się nam, nie wiedzieć jak, zdawało, że jest przypadkowe, lub choćby było, nie wiedzieć jak, dowolne. [przypis autorski]
no thoroughfare (ang.) — przejście wzbronione. [przypis edytorski]
No To Co — powstały w 1967 r. skifflowy zespół wokalno-instrumentalny, tworzący muzykę łączącą elementy folkloru z bigbitem. Zespół stanowił rodzaj inspiracji (w każdym razie w zakresie nazwy i atmosfery wokół występów tego rodzaju grup) dla Jerzego Andrzejewskiego, który w Miazdze umieścił formację bigbeatową La Da Co. [przypis edytorski]
No to na zdar — w niemieckiej rozmowie brzmiało to: „Also! Na zdar!” [przypis autorski]
Notos (mit. gr.) — bóg i personifikacja wiatru południowego. [przypis edytorski]
Notos (mit. gr.) — bóg i uosobienie silnego wiatru południowego, niosącego deszcze i mgły późnym latem i wczesną jesienią. [przypis edytorski]
Notowicz, Nikołaj Aleksandrowicz (1858– po 1916) — podróżnik i dziennikarz ros.; w swojej książce Nieznane życie Jezusa (wyd. 1894) twierdził, że Jezus pomiędzy 13 a 29 rokiem życia przebywał w Indiach, studiując nauki hinduistyczne i buddyjskie, na poparcie tej tezy opublikował własne tłumaczenie staroż. manuskryptu dotyczącego Jezusa (zwanego tu: Issa), który Notowicz miał odnaleźć w tybetańskim klasztorze Hemis; dowodzenie Notowicza pozostaje jednak niespójne, trudne do pogodzenia choćby z faktem, że do Tybetu buddyzm dotarł w VII w. [przypis edytorski]
notre amour ne changera jamais en amitié, ni en la plus tendre qui fut jamais (fr.) — nasza miłość nigdy nie zmieni się w przyjaźń, ani nigdy nie będzie czulsza. [przypis edytorski]
Notre cher Litwinoff (fr.) — Nasz drogi Litwinow. [przypis edytorski]
Notre Dame de Paris i Notre-Dame de Chartres — najwspanialsze gotyckie katedry we Francji, obie pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, w Paryżu i w Chartres. [przypis edytorski]
Notre Dame (fr.) — Nasza Pani; także: nazwa słynnej gotyckiej katedry w Paryżu. [przypis edytorski]
Notre-Dame — katedra w Paryżu pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, na wyspie Cite na Sekwanie, jedna z najstarszych świątyń Francji, arcydzieło sztuki gotyckiej (XII–XIV w.). [przypis edytorski]
Notre–Dame — słynna katedra paryska pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, na wyspie Cite na Sekwanie, arcydzieło sztuki gotyckiej (w. XII–XIV). Posiada dwie wieże wys. 68 m. [przypis redakcyjny]
Notre Dame (z fr. nasza pani) — katedra w Paryżu pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, jedna z najstarszych świątyń Francji i zarazem najdoskonalsze dzieło wczesnego gotyku, budowana od 1163 r. do 2 poł. XIII w. [przypis redakcyjny]
Notre Dame (z fr. nasza pani) — katedra w Paryżu pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, jedna z najstarszych świątyń Francji i zarazem najdoskonalsze dzieło wczesnego gotyku, budowana od 1163 r. do 2 poł. XIII w. [przypis edytorski]
notre moi le magnifique (fr.) — nasze wspaniałe ja. [przypis edytorski]
notre nature est dans le mouvement (fr.) — nasza natura jest w ruchu; nasza natura ujawnia się w ruchu. [przypis edytorski]
Notte e giorno faticar (wł.: trudzić się nocą i dniem) — aria Leporella, wstęp do aktu pierwszego Don Juana. [przypis edytorski]
notturno (wł., muz.) — nokturn, nastrojowy utwór muzyczny. [przypis edytorski]
notturno (wł.) — nokturn, nastrojowa instrumentalna forma muzyczna. [przypis edytorski]
Notuj twe słowa — tu w znaczeniu: mów nutami, śpiewaj; ang. note oznacza zarówno notatkę, uwagę, jak i nutę. [przypis edytorski]
Notumque (…) possit — Vergilius, Aeneida, V, 21. [przypis tłumacza]
Notus — wiatr południowy i jego uosobienie; inna nazwa: Auster. [przypis edytorski]
Notus — wiatr południowy. [przypis edytorski]
Notus — wiatr południowy. [przypis redakcyjny]
notyfikować — w stosunkach dyplomatycznych: oficjalnie powiadamiać inne państwo lub grupę państw o ważnym fakcie lub postanowieniu. [przypis edytorski]
noty (starop.) — nuty; śpiewy. [przypis edytorski]
noumenalny — przym. od noumen, terminu w filozofii Kanta, oznaczającego: „rzecz sama w sobie”, istniejąca niezależnie od ludzkiej świadomości, absolutnie niepoznawalna, przejawiająca się tylko poprzez zjawiska i w tej postaci dostępna. [przypis edytorski]
Nourrit, Adolphe (1802–1839) a. Nourrit, Louis (1780–1832) — francuscy tenorzy; Adolphe: syn, Louis: ojciec. [przypis edytorski]
Nourritures Terrestres — Pokarmy ziemskie, poemat prozą A. Gide'a, napisany pod wpływem książki Tako rzecze Zaratustra Nietzschego, wyd. w 1897, zyskał rozgłos ćwierć wieku później. [przypis edytorski]
nous autres Polonais (fr.) — my Polacy. [przypis edytorski]
Nous avons eu la sensation… (fr.) — Mieliśmy wrażenie, jakby młody faun hasał w winnicach Bachusa. I to było piękne… Strepsiades i Phidippides uosabiają dwa kolejne pokolenia: jedno przywiązane do zasad z przeszłości, drugie uwolnione od tych zasad, jedno niedostępne, drugie otwarte na głos sofistów, który według autora Chmur psuł społeczeństwo Aten. I to jest wieczny konflikt ojca i syna, którzy nie są jednego serca ani jednej myśli, a nawet rozdziela ich nieodwracalne nieporozumienie. Walka zrodzona z każdego momentu w historii, w którym mieszają się różne idee, dzieje się dziś tak samo, jak w wieku Kreona. Arystofanes mógłby ponownie napisać swoją komedię na początku XX wieku. [przypis edytorski]
Nous avons le (…) Et nous avons le (fr.) — my mamy (…) a my mamy. [przypis edytorski]
nous sommes avec vous (fr.) — jesteśmy z panem. [przypis edytorski]
Nous sommes bien arrieres (fr.) — Jesteśmy mocno zacofani. [przypis edytorski]
Nous sommes des français, monsieur! (fr.) — jesteśmy Francuzami, proszę pana. [przypis edytorski]
nous sommes Francais (fr.) — jesteśmy Francuzami. [przypis edytorski]
Nous sommes les hommes misérables. O Dieu, Dieu! (fr.) — Jesteśmy nieszczęśnikami. O Boże, Boże! [przypis edytorski]
Nous sommes les Soeurs Siamoises du Luna Parc (fr.) — Jesteśmy Siostry Syjamskie z lunaparku. [przypis edytorski]
Nous travaillons incessamment à embellir et à conserver cet être imaginaire et nous négligeons le véritable (fr.) — pracujemy nieustannie nad upiększeniem i utrwaleniem owego wyobrażonego bytu, a lekceważymy prawdziwy. [przypis edytorski]
nous verrons (fr.) — zobaczymy, przekonamy się. [przypis edytorski]
nous verrons (fr.) — zobaczymy. [przypis edytorski]
nous voyons tout en Dieu (fr.) — wszystko widzimy w Bogu (Malebranche w swoim dziele De la Recherche de la vérité twierdzi, że dusza nie poznaje świata samodzielnie, ale postrzeganie polega na tym, że Bóg przedstawia duszy idee). [przypis edytorski]
nouveau regime (fr.) — nowy system rządów. [przypis edytorski]
nouveau richelostwo (z fr. nouveau riche: nowo wzbogacony) — sposób bycia właściwy nuworyszom, tj. nowobogackim. [przypis edytorski]
„Nouvelle Revue Française” (NRF) — fr. miesięcznik literacki, wydawany od 1909, wywarł duży wpływ na rozwój literatury współcz.; obecnie kwartalnik. [przypis edytorski]
„Nouvelle Revue” (fr.: Nowy Przegląd) — fr. miesięcznik wyd. w latach 1879–1940, zajmujący się polityką, literaturą i sztuką. [przypis edytorski]
Nouvelles considérations du physique et moral — Nowe rozważania nad ciałem i duszą. [przypis tłumacza]
novae spes sementis, jugo scandit roseo medii fastigia coeli (łac.) — nadzieja nowego posiewu na różanym wozie wstępuje na szczyt niebios. [przypis redakcyjny]
Novalis (1772–1801) — właśc. Friedrich Leopold von Hardenberg, niemiecki poeta i prozaik z okresu wczesnego romantyzmu. [przypis edytorski]
Novalis (1772–1801) — właściwie Georg Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg, niemiecki poeta i prozaik. [przypis edytorski]
Novalis (…) gdy ten uczeń Fichtego zedrze zasłonę z twarzy bogini Sais, odsłaniając tym symbolicznie tajemnicę natury, okaże się, że za zasłoną on sam się kryje. Ja stwarzające — W. Dilthey, Leben Schleiermachers, s. 287. [przypis autorski]
Novalis, właśc. Friedrich Leopold von Hardenberg (1772–1801) — poeta, prozaik i myśliciel, jeden z najważniejszych przedstawicieli nurtu romantycznego w Niemczech. [przypis edytorski]
Novalis, właśc. Friedrich Leopold von Hardenberg (1772–1801) — poeta, prozaik i myśliciel jeden z najważniejszych przedstawicieli nurtu romantycznego w Niemczech. [przypis edytorski]
Novalis, właśc. Friedrich von Hardenberg (1772–1801) — romantyczny poeta niemiecki, autor mistyczno-religijnych Hymnen an die Nacht (Hymnów do Nocy) napisanych po śmierci narzeczonej (tłumaczenie polskie: S. Przybyszewski, A. Baumfeld, 1909) i nieskończonej powieści Heinrich von Ofterdingen. [przypis edytorski]
Novalis, właśc. Georg Philipp Friedrich Freiherr von Hardenberg (1772–1801) — niemiecki poeta i prozaik, jeden z najważniejszych przedstawicieli okresu wczesnego romantyzmu, uważany czasem za jednego z twórców tego kierunku, autor m.in. tomów wierszy Hymny do nocy, Pieśni duchowe oraz powieści edukacyjnej Henryk von Ofterdingen. [przypis edytorski]
Novalis, właśc. Hardenberg, Georg Philipp Friedrich Freiherr von (1772–1801) — niemiecki poeta i prozaik, jeden z najważniejszych przedstawicieli okresu wczesnego romantyzmu, uważany czasem za jednego z twórców tego kierunku. Jego nazwiskiem określa się też często innych twórców wczesnego romantyzmu niemieckiego. [przypis edytorski]
Novam Varsoviam (łac.) — Nową Warszawę. [przypis edytorski]
Novara — pod Novarą Włosi ponieśli w r. 1849 klęskę od Austriaków pod wodzą marszałka Radetzkiego. [przypis redakcyjny]
novare cupio, ergo non sum (łac.) — pragnę odnowienia, więc nie jestem. [przypis edytorski]
