Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 466 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 170770 przypisów.
Międzyziemne Morze — Morze Śródziemne. [przypis redakcyjny]
Międzyziemne Morze (starop.) — Morze Śródziemne. [przypis redakcyjny]
między zwierzęty — dziś popr. forma: między zwierzętami. [przypis edytorski]
Mięguszowieckie Szczyty, — grupa trzech szczytów (Mięguszowiecki Szczyt o wys. 2438 m n.p.m., Mięguszowiecki Szczyt Pośredni o wys. 2393 m n.p.m. i Mięguszowiecki Szczyt Czarny o wys. 2410 m n.p.m.) w głównej grani Tatr. [przypis edytorski]
Mięguszowiecki Szczyt — drugi co do wysokości szczyt w Polsce, mierzący 2438 m n.p.m. [przypis edytorski]
miękciej — dziś tylko: bardziej miękko. [przypis edytorski]
miękczyć — zmiękczać. [przypis edytorski]
miękiego (daw.) — dziś: miękkiego. [przypis edytorski]
miękkiem znalazł zgotowane szaty — znalazłem przygotowane miękkie ubranie. [przypis edytorski]
miękkie (…) pierze (starop. forma) — tu: pierzyny, posłanie. [przypis edytorski]
mię — krótka forma zaimka mnie stosowana dawniej w pozycjach nieakcentowanych w zdaniu (por. ciebie, cię). [przypis edytorski]
mię — krótka forma zaimka mnie, stosowana w pozycji nieakcentowanej (analogicznie do form ciebie i cię). [przypis edytorski]
mię ledwie staje (starop.) — ledwie żyję. [przypis redakcyjny]
mię — mnie. [przypis edytorski]
Mięsa ich nie jadajcie — Raszi zadaje pytanie: skoro Tora wymienia jedynie te nieczyste zwierzęta, skąd wiadomo, że zakazane są i pozostałe ze zwierząt nieczystych, które nie mają żadnej z tych cech zdatności? Z wnioskowania kal wachomer (a fortiori): skoro zakazane są te zwierzęta, które mają tylko niektóre z cech zdatności, to tym bardziej takie, które nie mają żadnych takich oznak, zob. Raszi do 11:8 [1]. [przypis tradycyjny]
mięsa rozszarpanego w polu nie jadajcie — „To samo dotyczy rozszarpanego i w domu, ale Tora mówi o tym, co występuje najczęściej, bo zazwyczaj [rozszarpanie zwierzęcia] zdarza się na polu”, Raszi do 22:30 [2]. Hebr. טְרֵפָה (trefa): rozszarpane oznacza także mięso zwierzęcia zabitego niezgodnie z wymogami rytualnego uboju, stąd pochodzi słowo trefny. [przypis tradycyjny]
mięsić (daw.) — miesić, mieszać gniotąc, np. ciasto. [przypis edytorski]
mięsiwy (daw.) — dziś popr.: mięsiwami. [przypis edytorski]
mię — skrócona forma zaimka, analogiczna do „cię”; dziś tylko: mnie. [przypis edytorski]
mięso koszerujące się — mięso oczyszczane zgodnie z żydowskimi przepisami religijnymi, co polega na dokładnym umyciu mięsa w celu usunięcia krwi, namoczeniu oraz oczyszczeniu solą. [przypis edytorski]
mięso na pożywienie — „Ale nie do nasycenia się. Tora uczy tu dobrych obyczajów, że mięsa nie należy jeść do syta. Co ujrzał [Wszechmogący], że chleb spuścił im rano, a mięso wieczorem? To dlatego że o chleb prosili słusznie, bo człowiek nie może żyć bez chleba, ale o mięso prosili niesłusznie, jako że mieli wiele zwierząt [w stadach], a ponadto mogli przeżyć i bez mięsa, dlatego dał im [mięso] w niewygodnym dla nich czasie, bo było to niewłaściwe [żądanie]”, Raszi do 16:8. W tradycji żydowskiej jedzenie mięsa jest dopuszczalne, ale nie zalecane, por. Pwt 12:20. Jeżeli człowiek nie odczuwa ogromnego głodu mięsa, powinien się powstrzymać od jego spożywania. „Tora nauczyła [nas] zasad właściwego postępowania: człowiek nie powinien jeść mięsa inaczej, niż z pragnienia”, Chulin 84a:19. [przypis tradycyjny]
mięsopost — ostatki; w kościele katolickim: ostatnie dni karnawału przed czterdziestodniowym postem poprzedzającym wiosenne święto Wielkanocy. [przypis edytorski]
mięsopust (daw.) — karnawał bądź jego trzy ostatnie dni. [przypis edytorski]
mięsopust (daw.) — karnawał. [przypis edytorski]
mięsopust — karnawał bądź jego ostatnie trzy dni. [przypis edytorski]
mięsopust — karnawał; nazwa pochodzi stąd, że ten okres zabawy i używania charakteryzował się m.in. spożywaniem dużej ilości mięsa (niegdyś zazwyczaj trudno dostępnego pokarmu). [przypis edytorski]
mięsopust — ostatki, trzy ostatnie dni karnawału przed Wielkim Postem. [przypis edytorski]
mięsopust prawy — prawdziwe widowisko karnawałowe (zapustne), w czasie którego między gawiedź uliczną rzucano przysmaki, co wywoływało bójki. [przypis redakcyjny]
mięsopusty — częściej: mięsopust, tj. 3 ost. dni karnawału. [przypis edytorski]
mię (starop.) — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]
mię (starop. forma) — dziś: mnie. [przypis edytorski]
mię (starop. forma) — forma zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu (analogicznie do form: się, cię); dziś używana tylko forma dłuższa: mnie. [przypis edytorski]
mię (starop. forma) — mnie. [przypis edytorski]
mięszać (daw.) — dziś: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać (daw.) — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mięszać — dziś popr. pisownia: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać się (daw.) — dziś popr. forma: mieszać się. [przypis edytorski]
mięszać się (starop. forma) — mieszczą się. [przypis edytorski]
mięszać (starop. forma) — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
mięszać (starop. forma) — mieszać. [przypis edytorski]
mięszać (starop. forma) — mieszać; tu: łączyć. [przypis edytorski]
mięszał — daw. forma; dziś: mieszał. [przypis edytorski]
mięszało — dziś: mieszało. [przypis edytorski]
mięszanina — dziś popr.: mieszanina. [przypis edytorski]
mięszkać (daw.) — dziś popr.: mieszkać. [przypis edytorski]
Mięszkać na nich zamorskie wezwano dryjady — Wezwano nimfy leśne, zam[iast:] zasadzono drzewa; „zamorskie”, szczególnie zam[iast:] cudzoziemskie w ogólności. [przypis redakcyjny]
mięta (daw. pot.) — tu: nic wielkiego, drobnostka. [przypis edytorski]
mięta (tu daw. pot.) — drobiazg, coś nieważnego. [przypis edytorski]
miętką — dziś popr.: miękką. [przypis edytorski]
miętka — zdr. od: mięta. [przypis redakcyjny]
miętki (daw.) — dziś: miękki. [przypis edytorski]
miętki (daw., gw.) — miękki. [przypis edytorski]
miętki — dziś popr.: miękki. [przypis edytorski]
miętkiej — dziś popr.: miękkiej. [przypis edytorski]
miętki (reg.) — dziś popr.: miękki. [przypis edytorski]
miętko — dziś: miękko. [przypis edytorski]
miętko — dziś popr. miękko. [przypis edytorski]
miętszy (forma gw.) — dziś popr.: miększy. [przypis edytorski]
Miętusek — dawniej Miętuskie Góry, obecnie nazywane Czerwonymi Wierchami. [przypis edytorski]
mię wydać — dorównać mi. [przypis redakcyjny]
mięż (gw.) — między. [przypis edytorski]
mięższeć (daw.) — grubieć. [przypis redakcyjny]
mieć ansę — mieć pretensję, urazę, żywić niechęć do kogoś. [przypis edytorski]
mieć baczenie (daw., gw.) — uważać. [przypis edytorski]
mieć brak (daw.) — wybierać. [przypis edytorski]
mieć coś o male (daw.) — lekceważyć coś. [przypis edytorski]
mieć coś za baśni — uważać coś za baśnie. [przypis edytorski]
mieć cykorię (gw. środ.) — bać się. [przypis edytorski]
mieć czarne podniebienie — być złośliwym, napastliwym. [przypis edytorski]
mieć czoło (daw.) — mieć czelność. [przypis edytorski]
mieć czoło — dziś: mieć czelność. [przypis edytorski]
mieć czoło — mieć czelność; mieć śmiałość. [przypis edytorski]
mieć kogoś zachowaniu (daw.) — poważać, szanować kogoś. [przypis edytorski]
mieć kogo za co (starop.) — uważać kogo za co. [przypis edytorski]
mieć moc nad czym (starop.) — panować nad czym. [przypis edytorski]
mieć na dobrej pieczy (starop.) — dobrze na wszystko uważać; dbać dobrze o wszystko. [przypis edytorski]
mieć na pieczy (daw.) — uważać na coś; starać się o coś; dbać o coś. [przypis edytorski]
mieć na pieczy (daw.) — uważać na coś, zważać na coś, starać się o coś. [przypis edytorski]
mieć na pieczy (starop.) — opiekować się, dbać (o kogo). [przypis edytorski]
mieć na pieczy (starop.) — troszczyć się o co; por. piecza: troska, pieczołowitość, pilność. [przypis edytorski]
mieć na pieczy — zajmować się, opiekować czymś. [przypis redakcyjny]
mieć nizacz (daw.) — mieć za nic. [przypis edytorski]
mieć nogę w strzemieniu (przysł.) — być gotowym do drogi lub działania. [przypis edytorski]
mieć o kim staranie (daw.) — dbać o kogoś. [przypis edytorski]
mieć o kogo staranie (starop.) — dbać o kogo; opiekować się kim. [przypis edytorski]
mieć pergaminy — tu: mieć dowody potwierdzające szlachectwo. [przypis edytorski]
mieć pieczę koło kogoś a. mieć pieczę nad kimś — opiekować się kimś; mieć pieczą: daw. forma B.lp r.ż., dziś: pieczę. [przypis edytorski]
mieć pietra — bać się. [przypis edytorski]
mieć pietra (daw.) — bać się. [przypis edytorski]
mieć plac od kogo (starop.) — dostać od kogo miejsce (przestrzeń, okazję); niech ma od ciebie plac męstwu swoiemu: daj mu przestrzeń (sposobność) dla ukazania jego męstwa. [przypis edytorski]
mieć plac (starop.) — tu: mieć okazję. [przypis edytorski]
mieć pod pieczą (starop. konstrukcja) — opiekować się, doglądać; tu: wieść, dowodzić, zarządzać. [przypis edytorski]
mieć pod ręką dość piasku do zasypywania ksiąg — dawniej, by przyspieszyć wysychanie atramentu, posypywano tekst drobnym piaskiem. [przypis edytorski]
mieć po woli (starop.) — mieć w swojej mocy. [przypis redakcyjny]
mieć przed kim (starop.) — przewyższać kogo. [przypis redakcyjny]
mieć serce (starop.) — mieć odwagę. [przypis edytorski]
mieć się (daw.) — zachowywać się; przyjmować postawę. [przypis edytorski]
mieć się do czego (daw.) — zamierzać co. [przypis edytorski]
mieć się do obrony (starop.) — szykować się do obrony. [przypis edytorski]
