Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156878 przypisów.
na cię trudny — dla ciebie [jest] trudny; za trudny dla ciebie. [przypis edytorski]
na ciężar się sili (starop. konstrukcja zdaniowa) — im większy ciężar, tym bardziej się sili (jest silniejsza). [przypis edytorski]
na ciebie rachuję — dziś: na ciebie liczę. [przypis edytorski]
nacierać — atakować. [przypis edytorski]
nacierali się oliwą w zewnętrznym korytarzu — starożytni Grecy dbali o sprawność fizyczną, uprawiając atletykę nago, namaszczeni oliwą; gimnazjony, ośrodki ćwiczeń fizycznych i treningu sportowego, złożone z otwartego placu z bieżnią i boiskiem oraz półkrytych i krytych budynków, były popularnymi miejscami spotkań, dlatego stały się również miejscami wykładów, dysput i nauczania. [przypis edytorski]
naciśnienie — dziś: naciśnięcie. [przypis edytorski]
nacisk — natłok, ciżba. [przypis redakcyjny]
naciułać ładnego grosza — nazbierać sporą sumę pieniędzy. [przypis edytorski]
nacją (starop.) — naród. [przypis redakcyjny]
nacja — naród. [przypis edytorski]
Na cnego Kotra mistrza… — mistrz Jan Cotard, prokurator, świeżo zmarły; w dalszym ciągu Villon poświęca mu wspomnienie, a nawet osobną balladę. [przypis tłumacza]
na cóżem poszła — konstrukcja z ruchomą końcówka czasownika; inaczej: na cóż poszłam, po co poszłam. [przypis edytorski]
na cóż jeszcze czekać — w tekstach greckich i przekładzie łacińskim oratio obliqua, którą Henkel i Clementz już w tym miejscu zmieniają na oratio recta. [przypis tłumacza]
na co by bezpiecznie (…) mógł kazać — na czym mógłby polegać bez zastrzeżeń. [przypis redakcyjny]
na co (daw.) — po co, w jakim celu. [przypis edytorski]
Na co dziś ludziom przez grzech czasów przyszło, że pragną swoich własnych kochać wrogów — w późn. wyd. zweryfikowano tłumaczenie tych dwóch wersów, zmieniając je na następujące: „Jak się wspaniale z naszym czasem zgadza/ Nakaz, by kochać własnych nieprzyjaciół”. [przypis edytorski]
na com (…) dał (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: na co dałem. [przypis edytorski]
Na co Panurg (…) czy nie jest pisany ałunem — Bardzo zabawne drwiny z rozmaitych „nauk tajemnych”, tak rozpowszechnionych za czasów Rabelais'go. [przypis tłumacza]
Na co się zda człowiekowi zdobyć cały świat, jeżeli zgubi duszę — Łk 9, 25. [przypis tłumacza]
na co trwa więcej (starop.) — po co dalej [tu] trwa. [przypis edytorski]
na co wiedzie(starop.) — do czego wiedzie, ku czemu wiedzie. [przypis edytorski]
na co zda się człowiekowi zdobyć cały świat (…) jeśli zatraci swą duszę? — Mt 8, 36; Mt 16, 26; Łk 9, 25. [przypis edytorski]
na cudzymże chcą orać zagonie (…)? — konstrukcja z partykułą wzmacniającą i pytającą zarazem -że; znaczenie: czy na cudzym zagonie chcą orać? [przypis edytorski]
Naczalnoje Owczarskoje Ucziliszcze (ros.) — szkoła początkowa w Owczarach. [przypis edytorski]
naczalstwo — władza. [przypis edytorski]
na czas — czasowo, chwilowo. [przypis edytorski]
na czas — czasowo, na pewien czas. [przypis redakcyjny]
na czas — czasowo, tymczasem; nie na stałe. [przypis edytorski]
na czas (daw.) — czasami, niekiedy. [przypis edytorski]
na czas (daw.) — czasami. [przypis edytorski]
na czas (daw.) — czasem, niekiedy. [przypis edytorski]
na czas (daw.) — na pewien czas, tymczasowo. [przypis edytorski]
na czas (daw.) — niekiedy. [przypis edytorski]
na czas (daw.) — tymczasowo, chwilowo, przelotnie, czasowo. [przypis edytorski]
na czasie — (dla rymu w rękopisie: na czasie), w samą porę. [przypis redakcyjny]
na czas — niekiedy, czasem. [przypis redakcyjny]
na czas — niekiedy. [przypis redakcyjny]
na czas — niekiedy; tu: przez pewien czas. [przypis edytorski]
na czas (starop.) — na pewien czas, na chwilę, tymczasowo. [przypis redakcyjny]
na czas (starop.) — tymczasowo. [przypis edytorski]
na czas tej tu sztuki, bo w innej znowu sztuce będzie innym miastem — prolog zwykle podaje, w jakim mieście rzecz się dzieje: haec urbs est Thebae, hoc oppidum Ephesust itp., co ma być zarazem wobec władz rzymskich stwierdzeniem, że to wszystko nie dzieje się w Rzymie. Czasem aktor mówiący prolog objaśnia swój własny „kostium”, nie bardzo zapewne odpowiadający roli, jak np. w Linie, gdzie wchodzi na scenę jako „Gwiazda Arkturus” i mówi: „Jestem, jako widzicie, jasną, lśniącą gwiazdą”… I publiczność „widziała” to, czego nie było. [przypis tłumacza]
na czas — tu: tymczasowo; na wyznaczony okres. [przypis edytorski]
na czas — tu: tymczasowo. [przypis edytorski]
na czas tylko — jedynie tymczasowo. [przypis edytorski]
na czas tylko — tu w znaczeniu: tymczasowo, do czasu. [przypis edytorski]
nacz ćwiczy się (starop.) — do czego [się] sposobi. [przypis redakcyjny]
nacz (daw.) — na co. [przypis edytorski]
na czele (daw. forma) — na czole. [przypis edytorski]
na czele — dziś: na czole. [przypis edytorski]
Na czele jednego i drugiego stronnictwa mówca — Isokrates mówił o „tyranii mównicy”. [przypis tłumacza]
na czele Ligi — „Liga Polska” w Poznańskiem, zawiązana dzięki inicjatywie Cieszkowskiego. [przypis redakcyjny]
na czele — na czole. [przypis edytorski]
na czele pięćdziesięciu tysięcy piechoty, pięciu tysięcy konnicy i osiemdziesięciu słoni wkracza do Judei — W 1 Mch 6, 30 znajdujemy 100 000 piechoty, 20 000 konnicy i 32 słonie. Te same cyfry podane w Starożytnościach XII, IX, 3. [przypis tłumacza]
na czele podchorążych był wpadł do Belwederu — Piotra Wysockiego nie było wśród uczestników ataku na Belweder; szturm prowadzili Ludwik Nabielak i Seweryn Goszczyński, przewodząc grupie cywili i niewielkiej grupie podchorążych należących do spisku (gdyż oficerowie uważali, że wojskowi nie powinni brać udziału w zabiciu naczelnego wodza, którym był książę Konstanty). [przypis edytorski]
na czele (starop. forma) — dziś (w tym znaczeniu, tj. dosłownym): na czole. [przypis edytorski]
na czele wszystkich Beotów — Beocja jest związkiem kilkunastu miast, założonym przez Teby w r. 447/46; prawo bicia monety przysługiwało wyłącznie Tebom aż do 387 r. Związek dzieli się na 11 okręgów, czasem okręg równa się miastu z okolicą, czasem nawet trzy państwa (miasta) tworzą jeden okręg. Każdy okręg daje jednego „rządcę Beocji” (bojotarcha) i 60 radnych do Wspólnej Rady Beotów. Prócz tego rządzą w każdym mieście 4 Rady, po 100 radnych liczące. [przypis tłumacza]
naczelnik powiatu — zwierzchnik administracyjny powiatu w zaborze rosyjskim. [przypis redakcyjny]
Naczelnik Wiernych, Przywódca Wiernych (arab. Amir al-Mu'minin) — tytuł używany przez kalifów (czasem także przez innych przywódców muzułmańskich wspólnot państwowo-religijnych); tu: Harun ar-Raszid (763–809), jeden z najwybitniejszych władców muzułmańskich, który w Europie zyskał popularność jako bohater Księgi tysiąca i jednej nocy. [przypis edytorski]
Naczelny Komitet Narodowy — powstały 16 sierpnia 1914 w Krakowie, w wyniku porozumienia polskich środowisk konserwatywnych i demokratycznych; w założeniu miał być najwyższą władzą wojskową, polityczną i skarbową dla Polaków zamieszkujących Galicję. [przypis edytorski]
Naczelny Wódz — najwyższa funkcja wojskowa w Wojsku Polskim. W czasie powstawania tego pamiętnika, tj. w 1914 r. funkcję tę pełnił Hans Hartwig von Beseler. W dalszej części tekstu wspominany jest jako „naczelny wódz”. [przypis edytorski]
na cześć boga — Apollona, na cześć którego śpiewano też hymn zwycięski. [przypis tłumacza]
na cześć haniebnej namiętności wystawił świątynię pogańską — renesansowy budynek Tempio Malatestiano, nieukończony kościół katedralny w Rimini, zbudowany zasadniczo jako mauzoleum dla Isotty degli Atti, kochanki i trzeciej żony Sigismonda. [przypis edytorski]
Naczezi — plemię Indian Ameryki Północnej, jedno z większych plemion mieszkających na południu rzeki Missisipi. Wyróżniali się złożonym systemem wodzostwa oraz podziałem na szlachetnie urodzonych i zwykłych członków plemienia. [przypis edytorski]
Naczezi — plemię Indian Ameryki Północnej, jedno z większych plemion mieszkających na południu rzeki Missisipi. Wyróżniali się złożonym systemem wodzostwa oraz podziałem na szlachetnie urodzonych i zwykłych członków plemienia. Na ich terytorium, niedaleko głównego ośrodka polityczno-religijnego zwanego Wielką Wioską Naczezów, w 1716 powstał francuski fort Rosalie. Służył jako warownia i placówka handlowa, w pobliżu rozwinęły się zabudowania osady i plantacje tytoniu. [przypis edytorski]
nacz lepszego (starop.) — na coś lepszego. [przypis edytorski]
na czoło — naprzeciw. [przypis redakcyjny]
na (…) czole — dziś popr. forma wyrażenia: na czele. [przypis edytorski]
nacz (starop.) — do czego. [przypis redakcyjny]
nacz (starop.) — na co. [przypis redakcyjny]
Na czterech rogach Rynku postawiono kadzie z winem i skrzynie z owsem dla wygody przyjezdnych gości i ku pożywieniu ich koni — wg Długosza. [przypis autorski]
na cztery stopy wysoki — tj. mierzący ok. 120 cm wzrostu; stopa: jednostka miary długości, równa ok. 30 cm. [przypis edytorski]
Na czto mnie żenitcja, kogda nocz mała (ros.) — Na co mi się żenić, gdy noc krótka. [przypis edytorski]
na czwartek — na 17 kwietnia. [przypis edytorski]
na czymem stanął (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika, inaczej: na czym stanąłem. [przypis edytorski]
na czymżem stanął (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że i ruchomą końcowką czasownika; inaczej: na czymże stanąłem. [przypis edytorski]
naczynie (daw.) — narzędzie. [przypis edytorski]
naczynie (daw.) — narzędzie. [przypis edytorski]
naczynie (daw.) — narzędzie, tu: wyposażenie. [przypis edytorski]
naczynie (daw.) — tu: narzędzie. [przypis edytorski]
naczynie — tu daw.: narzędzia, zestaw naprawczy. [przypis edytorski]
naczynie — tu: narzędzie. [przypis edytorski]
naczże (daw.) — na cóż; na co że. [przypis edytorski]
naczże (starop.) — na cóż. [przypis edytorski]
naczże to rozkazano (daw.) — na co (dlaczego) to zostało nakazane. [przypis edytorski]
nadać (daw.) — tu: obdarować. [przypis edytorski]
nadać się — być odpowiednim, właściwym. [przypis edytorski]
nadać się — pasować. [przypis edytorski]
nadać się (starop.) — [tu: nadarzyć się, przydarzyć się]; skoroć się nada : [jeśli się] nadarzy sposobność. [przypis redakcyjny]
nad Achiwy — nad Grekami. [przypis edytorski]
Nada głośniej (z ros.) — Trzeba głośniej. [przypis edytorski]
nadając eolskim pieśniom dźwięki italskie — za swój tytuł do chwały Horacy uważa przeszczepienie tradycji liryki greckiej na grunt łaciński. [przypis edytorski]
nadając św. Stefanowi i jego następcom tytuł królów apostolskich… — Tytuł ten zatwierdzony został przez Klemensa XIII dopiero w w. XVIII. [przypis autorski]
nadaje się tylko jemu — dziś: nadaje się tylko dla niego. [przypis edytorski]
nadal (daw.) a. na dal — tu: przewidując przyszłość, w przyszłości, na przyszłość. [przypis edytorski]
nadalej (starop. forma) — dziś popr.: najdalej. [przypis edytorski]
na Dalekim Wschodzie — z punktu widzenia Huanaki ląd Ameryki Połudn. i części Afryki leżały na Wschodzie. [przypis autorski]
na daną chwilę — dziś popr.: w danej chwili; w tej chwili. [przypis edytorski]
nadano nazwę Wodospadów Wiktorii — nazwę tę nadał im Livingstone, który 17 listopada 1855 dotarł do niech jako pierwszy Europejczyk. [przypis edytorski]
nadany (starop.) — obdarzony. [przypis redakcyjny]
na darniu — dziś: na darni. [przypis edytorski]
