Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 157786 przypisów.
wzręcz (daw.) — wręcz, wprost. [przypis edytorski]
„wzrok bezwzględnego sędziego w najtajniejsze ohydy i potworności” zagłębiony — Z. Bytkowski, Stanisław Przybyszewski. Charakterystyki literackie, Lwów 1902, s. 53–54. [przypis autorski]
wzrokeś (…) niosła (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: niosłaś wzrok. [przypis edytorski]
wzrokeś wlepił — daw. konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wzrok wlepiłeś. [przypis edytorski]
wzrok Febowy — promienie słońca. Febus: grecki bóg słońca. [przypis redakcyjny]
wzroki — dziś tylko forma lp: wzrok. [przypis edytorski]
wzrokiem węża grzechotnika — Wąż grzechotnik należy do rzędu wężów jadowitych, które polują czekając na zdobycz z długotrwałą cierpliwością. Ponieważ węże nie posiadają ruchomych powiek, wytworzył się pogląd, że nieruchomy wzrok węża oczekującego na zdobycz ma właściwości obezwładniające ofiarę. [przypis redakcyjny]
wzrok przed światłem (…) wypoczął małem — Blask całego widzenia, jakie w tej chwili przedstawiało się poecie, był mały w porównaniu z wielkim blaskiem bijącym od oblicza Beatrycze. [przypis redakcyjny]
wzrok twój w tym zwierciadle czyta — To jest: w Bogu. [przypis redakcyjny]
wzrokuć nie odbierze (starop.) — skrót od: nie odbierze ci wzroku. [przypis edytorski]
wzrokuś (…) dostała (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: dostałaś wzroku [odzyskałaś wzrok]. [przypis edytorski]
wzruszać — tu: poruszać. [przypis edytorski]
Wzruszenia własne, z myśli wyrosłe, stara się oddać za pomocą rzeźby i jest lirykiem, muzykiem rzeźby (…) dobrze moją myśl, a o to chodzi — S. Brzozowski, Krytyka literacka i artystyczna (rkp.), s. 18. [przypis autorski]
wzruszenie serdeczne — uczucie; serdeczny = dotyczący serca. [przypis edytorski]
wzruszenie — tu: poruszenie, zamieszanie. [przypis edytorski]
wzruszonym — w oryg. niem. erregter: podniesiony. [przypis edytorski]
wzruszyć (daw.) — pobudzić do ruchu. [przypis redakcyjny]
wzruszyć — poruszyć. [przypis edytorski]
wzruszyć — tu: poruszyć, postawić na nogi. [przypis edytorski]
wzruszyć — tu: poruszyć. [przypis edytorski]
wzrzęda (starop.) — przesadne zajmowanie się czymś. [przypis redakcyjny]
wzrzęda (starop.) — zbytnia troskliwość. [przypis edytorski]
wzrzedny (daw.) — zrzędny, dokuczliwy. [przypis redakcyjny]
wzwiedźcie tego starca (starop.) — podnieście (…). [przypis redakcyjny]
w zwierzch — tu: od zewnątrz. [przypis edytorski]
wzwiesz (starop. forma) — spodziejesz się. [przypis redakcyjny]
wzwiesz (starop. forma) — spodziejesz; [spodziewasz się]. [przypis redakcyjny]
wzwód (daw.) — most zwodzony. [przypis redakcyjny]
wzwód (starop.) — most zwodzony; popuszczono wzwodu: zaczęto opuszczać most zwodzony. [przypis edytorski]
wzwód (starop.) — most zwodzony. [przypis edytorski]
wzwód (starop.) — most zwodzony. [przypis redakcyjny]
wzwyczaić się (daw.) — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]
wzwyczajony (daw.) — przyzwyczajony. [przypis edytorski]
w zysku z nałogu podoba — z nałogu znajduje upodobanie w zysku. [przypis edytorski]
wzywając uprzejmie, by społem ucztować z nimi z miłości za stołem — W tym kręgu czyszczą się dusze z grzechu zawiści. Dlatego przeciwnych cnót temu grzechowi poeta przykłady przytacza. [przypis redakcyjny]
wzywał zrazu swoich sprzymierzeńców Bizantyjczyków… — po odpadnięciu od Aten, co przyczyniło się do nieszczęsnej dla hegemonii ateńskiej wojny z sprzymierzeńcami. [przypis tłumacza]
wzywane jako rzeczoznawcy Marta i panna Maria udzielały (…) — dziś popr.: (…) jako rzeczoznawczynie (…). [przypis edytorski]
χατ' έξοχήν (gr.) — nadzwyczajnie, przede wszystkim. [przypis redakcyjny]
χρυσóς (gr.) — złoty. [przypis edytorski]
X. A. — Książę Argyle. [przypis autorski]
Xenil — dziś popr.: Genil, rzeka, nad którą leży Grenada; lewy dopływ Gwadalkiwiru. [przypis edytorski]
Xenophon, liber de aequivocis — książkę pod tym tytułem, drukowaną w Witebsku 1612, posiada Biblioteka Raczyńskich. [przypis tłumacza]
xeres — sherry, rodzaj wzmocnionego wina hiszpańskiego. [przypis edytorski]
xiądz — książę. [przypis edytorski]
xiążęcia — dziś raczej: księcia. [przypis edytorski]
xiążęcy — dziś popr. pisownia: książęcy. [przypis edytorski]
xiążę — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]
xiążę — dziś popr. pisownia: książę; xiążęciu — dziś częściej: księciu. [przypis edytorski]
xiążę olszańskie — dziś popr.: książę olszański; popr. forma B. lp: księcia olszańskiego. [przypis edytorski]
xiążę pijane — dziś popr.: pijany książę. [przypis edytorski]
xiążęta żmudzkie i trockie — dziś popr.: książęta żmudzcy i troccy. [przypis edytorski]
xiąże — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]
xięga — dziś popr. pisownia: księga. [przypis edytorski]
xięgi patrzą — oglądają księgi. [przypis edytorski]
xięża — dziś popr. pisownia: księża. [przypis edytorski]
xiężna — dziś popr. pisownia: księżna. [przypis edytorski]
xiężnéj — dziś popr. pisownia: księżnej. [przypis edytorski]
xiężniczka — dziś popr. pisownia: księżniczka. [przypis edytorski]
xiężyc — dziś popr. pisownia: księżyc. [przypis edytorski]
xiężycowy — dziś popr. pisownia: księżycowy. [przypis edytorski]
xięztw dwoje — dziś popr.: dwa księstwa. [przypis edytorski]
xięztwo — dziś popr. pisownia: księstwo. [przypis edytorski]
XII — w wydaniu źródłowym prawdopodobnie błędna numeracja rozdziałów — po rozdziale X następuje rozdział XII. [przypis edytorski]
(XIV.) Wybór królów — w autografie tytuł na marginesie. Tekst tego rozdziału rozpoczyna się bezpośrednio po ostatnich słowach rozdziału poprzedniego, oddzielony od niego tylko dwiema kreskami w interlinii. [przypis redakcyjny]
xsiążę — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]
X. — skrót od daw. pisowni imienia: Xawera. [przypis edytorski]
XV rozdział „Belizariusza” (…) „Setos” — filozoficzno-polityczna powieść Marmontela Belizariusz (1767) cieszyła się wówczas dużym rozgłosem, zwłaszcza poruszający zagadnienie tolerancji rozdział XV; Setos (1731): powieść filozoficzna księdza Terrasson. [przypis redakcyjny]
XX. — skrót: księży. [przypis edytorski]
ὕστερον πρότερον — hysteron proteron: błąd logiczny, jaki się popełnia, udowadniając twierdzenie tym, co dopiero na podstawie tego twierdzenia daje się udowodnić. [przypis tłumacza]
yachtman (daw., z ang. yachstman) — żeglarz, właściciel jachtu. [przypis edytorski]
Yahuar Huacac Inca — Na pół legendarny władca Inków z XIV–XV w., siódmy Sapa Inca. [przypis tłumacza]
yale'owskie zamki — rodzaj zamka bębenkowego, który można otworzyć jedynie za pomocą pasującego klucza. Nazwa pochodzi od jego wynalazcy Linusa Yale seniora. [przypis edytorski]
Yalpor — Nazwa pioruna. [przypis autorski]
Yama (mit. hind.) — bóg śmierci. [przypis edytorski]
yam — słodki ziemniak o białym, różowym lub pomarańczowym miąższu; patat a. batat. [przypis edytorski]
Yankee Doodle is going down town (ang.) — Yankee Doodle idzie do miasta; właśc. Yankee Doodle went to town (ang.; Yankee Doodle przybył do miasta), piosenka powstała w XVIII w., spopularyzowana w okresie walki o niepodległość Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]
Yankee Doodley lub Yankee Doodle (ang.) — popularna pieśń w Stanach Zjednoczonych; pochodząca jeszcze z XVIII w., z czasów wojny o niepodległość. [przypis edytorski]
Y'a pas d'danger M'sieur, sommes un peu amusés (pot. fr.) — Nic groźnego, proszę pana, trochę się bawimy. [przypis edytorski]
yard (ang.) — jard, anglosaska miara długości, równa ok. 0,9 m. [przypis edytorski]
Ya, tuan (malaj.) — tak, panie. [przypis edytorski]
Y cnemu królu Ludwikowi… — Ludwik XI, którego przejazdowi przez Meung Villon zawdzięczał uwolnienie. [przypis tłumacza]
y compris (fr.) — włączając tu. [przypis edytorski]
y compris (fr.) — w tym; włączając. [przypis edytorski]
Yeats, William Butler (1865–1939) — irlandzki poeta, dramaturg i filozof. [przypis edytorski]
Yebor — Anagram nazwiska teatyna Jeana-François Boyer (1675–1755), spowiednika utytułowanych dewotek, a później, dzięki ich wpływom, biskupa. Boyer dał się Wolterowi niejednokrotnie we znaki swymi prześladowaniami. Teatyni był to zakon założony w r. 1524 we Włoszech, przez arcybiskupa Teaty. [przypis tłumacza]
yerba — wysuszone, zmielone liście ostrokrzewu paragwajskiego, z których w Ameryce Płd. przygotowuje się popularny napar, podobny do herbaty. [przypis edytorski]
yes, father (ang.) — tak, ojcze. [przypis edytorski]
Yes, sir (ang.) — tak, proszę pana. [przypis edytorski]
Yessr (pot. ang.) — Tak, panie. [przypis edytorski]
Yet Brutus says he was ambitious… (ang.) — Lecz Brutus mówi, że on był ambitny,/ A wiem, że Brutus zacnym jest człowiekiem (Szekspir, Juliusz Cezar, akt III, scena 2, tł. L. Ulrich); powtarzające się, akcentowane zdanie z mowy pogrzebowej wygłoszonej przez Marka Antoniusza, który przemawia wobec początkowo wrogiego sobie tłumu, stojącego po stronie Brutusa, zabójcy Cezara; Antoniusz zaczyna od pozornego potwierdzenia tej opinii, stopniowo przekonując słuchaczy, że zarzut Brutusa jest fałszywy, i ponawia to samo zdanie, które nabiera zupełnie innego, ironicznego znaczenia. [przypis edytorski]
Yet it was not that nature had shede o'er the scene itd. — cały przytoczony tu ustęp brzmi w przekładzie z języka angielskiego: „Jednak to nie dlatego, że natura rozlała na scenie najczystszy swój kryształ i najjaśniejszą swą zieleń; to dlatego, że drodzy sercu memu przyjaciele byli blisko”. [przypis redakcyjny]
Yetmeyer… vicisti! (łac.) — Yetmeyer, zwyciężyłeś; odniesienie do słów: Galilaee, vicisti! (Galilejczyku, zwyciężyłeś), przypisywanych cesarzowi Julianowi Apostacie (361–363 n.e.), który miał je wypowiedzieć w chwili śmierci, uznając zwycięstwo chrześcijaństwa; chciał je bowiem w czasie swego panowania stłumić i przywrócić pogaństwo zmodernizowane w duchu neoplatońskim. [przypis edytorski]
Yezd — dziś popr.: Jazd, miasto w środkowym Iranie. [przypis edytorski]
Yezid-ben-Moawiah, właśc. Jazid ibn Muawija (645–683) — drugi kalif (od 680) z dynastii Umajjadów (Omajjadów). [przypis edytorski]
Yggdrasil (mit. nordycka) — gigantyczne drzewo łączące dziewięć światów, w tym świat bogów. [przypis edytorski]
Yguassu — dziś popr. Iguaçu, rzeka w płd. Brazylii i płn. Argentynie, lewy dopływ rz. Parana. [przypis edytorski]
Y-guassu — dziś popr.: Iguaçu, rzeka w płd. Brazylii, lewy dopływ Parany. [przypis edytorski]
Yl — właśc. Lysle. [przypis edytorski]
YMCA (z ang. Young Men's Christian Association: Związek Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej) — międzynarodowa organizacja ekumeniczna propagująca wartości chrześcijańskie. [przypis tłumacza]
YMCA (z ang. Young Men's Christian Association: Związek Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej) — międzynarodowa organizacja ekumeniczna propagująca wartości chrześcijańskie. [przypis edytorski]