Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156973 przypisów.

Calais — miasto i gmina we Francji, w regionie Nord-Pas-de-Calais-Pikardia. [przypis edytorski]

Calais — miasto w płn.-wsch. Francji, ważny ośrodek transportowy i pasażerski; z brzegu morskiego u stóp Calais widać Wielką Brytanię, mianowicie Dover. [przypis edytorski]

calamitas, calamitatis (łac.) — nieszczęście; tu M. lm calamitates: nieszczęścia. [przypis edytorski]

calamitas (łac.) — szkoda, nieszczęście; klęska. [przypis edytorski]

Calamitosus (…) anxius (łac.) — „Nieszczęśliwy jest wszelki umysł troskający się o przyszłość” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 98; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

cal — anglosaska miara długości, równa 1/12 stopy, tj. ok. 2,5 cm, dzieląca się na 10 linii, po 2,5 mm każda. [przypis edytorski]

Calas — trzyaktowy dramat Ducange'a z roku 1819, którego bohaterem jest Jean Calas, protestant z Tuluzy torturowany i stracony w 1762 za rzekome morderstwo swojego syna, który chciał przejść na katolicyzm. [przypis edytorski]

cal — dawna miara długości: 2,4 cm. [przypis edytorski]

cal — dawna miara długości: 2,4 cm. [przypis redakcyjny]

Calderón de la Barca, Pedro (1600–1681) — hiszpański barokowy poeta i dramaturg. Najważniejsze dzieła: La vida es sueño (Życie jest snem), El gran teatro del mundo (Wielki teatr świata), El médico de su honra (Lekarz swojego honoru), El pintor de su deshonra (Malarz swojej hańby). Jego utwory charakteryzowały się dynamizmem, wykorzystaniem kontrastu i figur retorycznych. [przypis edytorski]

Calderon de la Barca (1600–1681) — dramaturg i poeta hiszp. okresu baroku; autor m.in. tragedii scenicznych Życie snem i Książę niezłomny. [przypis edytorski]

Calderon de la Barca (1600–1681) — hiszp. dramaturg i poeta; najważniejsze dzieła: Życie snem, Książę niezłomny. [przypis edytorski]

Calderon de la Barca (1600–1681) — poeta i dramaturg hiszpański okresu baroku. [przypis edytorski]

Calderon de la Barca, Pedro (1600–1681) — dramaturg i poeta hiszpański, klasyk europejskiego baroku; autor m.in. tragedii scenicznych Życie snem i Książę niezłomny. [przypis edytorski]

calec — tu: odosobniona, naga skała. [przypis edytorski]

calec — twardy grunt pod warstwą orną; jednolity masyw skały. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, całkowicie; zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, zupełnie; tu: wcale. [przypis edytorski]

cale (daw., gw.) — całkiem, całkowicie, w pełni. [przypis edytorski]

cale (daw.) — tu: całkowicie; zupełnie. [przypis edytorski]

Calel Perechodnik (1916–1944) — polski inżynier agronom żydowskiego pochodzenia, w czasie okupacji przebywał w getcie w Otwocku, gdzie służył w Żydowskiej Służbie Porządkowej, od 1942 do 1944 ukrywał się w Warszawie, uczestnik powstania warszawskiego, zginął w październiku 1944 r. w niejasnych okolicznościach. Pozostawił po sobie pamiętnik, w którym poddał ostrej krytyce postawę zarówno Polaków, jak i Żydów wobec niemieckiego ludobójstwa. [przypis edytorski]

calem bluźnił — inaczej: cale bluźniłem; bluźniłem zupełnie. [przypis edytorski]

cale (starop.) — całkiem; wcale. [przypis edytorski]

cale (starop.) — całkowicie, w całości. [przypis edytorski]

cale (starop.) — w całości. [przypis edytorski]

cale — w pełni, całkowicie. [przypis edytorski]

cale zachowany (starop.) — zachowany w całości; całkowicie zachowany; tu: w pełni dochowany (ślub). [przypis edytorski]

cale — zupełnie, całkiem. [przypis edytorski]

Calicut — nazwa w polskim tłumaczeniu jest nieco myląca, wskazuje bowiem jedynie na miasto w Indiach. W oryginale: Caligutte, słowo oznaczające w dialekcie z Tarquinii (caligùtte) bardzo odległe miejsce fikcyjne (znane jest powiedzenie „Jedź do Caligutte, na kolację z księżycem!”). Termin bywa w tym dialekcie stosowany również w odniesieniu do indyjskiego Calicut, jednak polszczyzna nie oddaje w tym przypadku gry słów. [przypis edytorski]

Calińskich było stare wino, dawny zabytek szlacheckiego mienia — matka Józefa Sawy Calińskiego była szlachcianką. [przypis edytorski]

calizna — inaczej: filar; pokład kopalny między chodnikami. [przypis redakcyjny]

calizna — ziemia niezorana. [przypis redakcyjny]

cal — jednostka miary (2,54 cm) dziś używana już tylko w krajach anglosaskich. [przypis edytorski]

cal — jednostka miary długości; ok. 2,5 cm. [przypis edytorski]

cal — jednostka miary długości równa ok. 2,5 cm; czternasta część cala to nieco mniej niż milimetr. [przypis edytorski]

cal — jednostka miary długości równa ok. 2,5 cm. [przypis edytorski]

cal — jednostka miary długości równa ok. 2,5 cm. [przypis edytorski]

calle (wł.) — typowa ulica wenecka, wąska, wciśnięta między dwa szeregi budynków. [przypis edytorski]

Callot, Jacques (1592–1635) — francuski grafik i rysownik, odznaczał się śmiałością i fantastycznością swych dzieł. [przypis redakcyjny]

Callot, Jacques (1592–1635) — francuski grafik i rysownik. [przypis edytorski]

Callot, Jakub (1590–1635) — sławny malarz i rytownik odznaczał się śmiałością i fantastycznością swych utworów. Ulubionym jego tematem byli komedianci, cyganie i włóczęgi, z którymi w młodości swej chętnie przestawał. [przypis tłumacza]

calomniez, calomniez, il restera toujours quelque chose (fr.) — szkalujcie, szkalujcie, zawsze coś przylgnie. [przypis edytorski]

calućki (gw.) — cały. [przypis edytorski]

calus (łac.) — kostnina, grubowłóknista kość powstająca w okresie gojenia się kości, np. po złamaniu, pęknięciu. [przypis edytorski]

Calvino, Italo (1923–1985) — pisarz i eseista włoski, autor prozy eksperymentalnej, łączącej różne gatunki i opierającej się na grze z czytelnikiem, m.in. opowiadania Długi dzień Ameriga, powieści Zamek krzyżujących się losów i Niewidzialne miasta oraz książki pt. Jeśli zimową nocą podróżny składającej się z samych początków powieści różnych gatunków (sformułowanie „zabieg Calvina” prawdopodobnie odnosi się do tego właśnie dzieła włoskiego pisarza). [przypis edytorski]

Calvisius Sabinus po 100,000 sestercyj zapłacił za Greków przywiezionych z Athen, co Homera i Hesioda na pamięć umieli — Seneca [Listy moralne do Lucyliusza 27]. [przypis autorski]

Calvo Sotelo, José (1893–1936) — przywódca hiszpańskiej prawicowej opozycji parlamentarnej w 1936; 13 lipca 1936, dzień po zamordowaniu przez prawicową bojówkę Falangi członka Gwardii Szturmowej i Partii Socjalistycznej, Joségo Castillo, Calvo Sotelo został uprowadzony i zamordowany przez grupę policjantów Gwardii Szturmowej; jego śmierć stała się zapalnikiem wybuchu wojskowego zamachu stanu planowanego od lutego 1936, którego częściowa porażka oznaczała początek hiszpańskiej wojny domowej. [przypis edytorski]

calzoneras (hiszp.) — spodnie do konnej jazdy. [przypis edytorski]

Camaldoli — Via Camaldoli, historyczna ulica rzymska. [przypis edytorski]

camarera mayor (hiszp.) — ochmistrzyni na dworze królewskim. [przypis edytorski]

Camberwell — dzielnica południowego Londynu. [przypis edytorski]

Cambon, Jules (1845–1935) — francuski dyplomata, ambasador Niemiec w latach 1907–1914. [przypis edytorski]

Cambridge — miasto we wsch. Anglii, stolica hrabstwa Cambridgeshire. [przypis edytorski]

Cambronne, Pierre (1770–1842) — francuski generał wojen napoleońskich; wg tradycji podczas bitwy pod Waterloo na propozycję poddania się miał odpowiedzieć: „Gwardia umiera, ale nie się poddaje”, według innej wersji odpowiedział jednym wulgarnym słowem: „Merde!”, tj. „gówno”; we Francji funkcjonuje do dziś określenie mot de Cambronne (słowo Cambronne'a). [przypis edytorski]

Cambronne, Pierre (1770–1842) — generał francuski, żołnierz Napoleona; wg tradycji podczas bitwy pod Waterloo na propozycję poddania się miał odpowiedzieć Merde!, tj. „gówno”. [przypis edytorski]

Cambronne, Pierre (1770–1842) — generał wojen napoleońskich; wedle anegdoty podczas bitwy pod Waterloo wulgarnie odpowiedział na propozycję kapitulacji. [przypis edytorski]

camelote (fr.) — fuszerka, lichy towar, grat. [przypis edytorski]

Camelot — zamek i dwór związany z legendarnym królem Arturem; nieobecny we wczesnych materiałach arturiańskich, pojawił się po raz pierwszy we francuskich romansach z XII w., ostatecznie został opisany jako stolica królestwa Artura i symbol świata arturiańskiego; w opowieściach lokalizowany gdzieś w Wielkiej Brytanii, czasami kojarzony z prawdziwymi miastami, choć częściej jego dokładna lokalizacja nie jest ujawniana. [przypis edytorski]

camerade, filos, compris, Greco bandito — koleżanka, przyjaciele, rozumiesz, grecki bandyto. [przypis edytorski]

Camera degli Sposi (wł.) — Komnata związków małżeńskich. [przypis autorski]

Camera horroris (łac.) — komnata horroru, sala tortur. [przypis edytorski]

camera lucida (łac.) — XIX-wieczne narzędzie optyczne ułatwiające pracę rysownikom i malarzom, rzutujące obraz rysowanego przedmiotu na pulpit albo podobrazie. [przypis edytorski]

camera obscura (łac.) — ciemna komnata; nazwa prototypu aparatu fotograficznego: światłoszczelnej skrzynki z otworkiem, rzutującej obraz na jedną ze ścian. [przypis edytorski]

camera obscura (łac.) — ciemna komnata; także nazwa prototypu aparatu fotograficznego: światłoszczelnej skrzynki z otworkiem, rzutującej obraz na jedną ze ścian. [przypis edytorski]

camera obscura — prototyp aparatu fotograficznego: światłoszczelna skrzynka z otworkiem, rzutująca obraz na jedną ze ścian. [przypis edytorski]

cameriere (wł.) — kelner. [przypis edytorski]

camerista (hiszp.) — pokojówka. [przypis edytorski]

Camestres — tradycyjna nazwa sylogizmu (schematu wnioskowania) mającego postać: „Każde P jest M, żadne S nie jest M, więc żadne S nie jest P”. [przypis edytorski]

CAMILLE — W tym miejscu w wydaniu źródłowym rozpoczyna się kolejna czerwona klamra, w efekcie wypowiedzi Camille'a i Dantona znajdują się w dwóch klamrach jednocześnie. [przypis edytorski]

Camille zacznie wydawać „Młodego Jakobina” — gra słów z tytułem pisma wydawanego przez Camille'a Desmoulinsa pt. „Stary Kordelier”. [przypis edytorski]

Camillus Leonardus (XV w.) — włoski autor dzieła Speculum lapidum (Zwierciadło kamieni, 1502), opisującego ponad 200 kamieni i minerałów, szczególnie ich tajemne moce. [przypis edytorski]

Camillus, [właśc. Marcus Furius Camillus (ok. 446–365 p.n.e.)] — ocalił Rzym od Galów. [Kamillus odznaczył się jako wybitny żołnierz i wódz, pięciokrotnie otrzymywał nadzwyczajną władzę dyktatora; kiedy w 387 p.n.e. Rzym został zdobyty i złupiony przez Brennusa, wodza celtyckich Senonów, a ludność cywilna schroniła się na Kapitolu, odciecz Kamillusa wyzwoliła miasto; red. WL] [przypis tłumacza]

Camino Real (hiszp.) — Trakt Królewski. [przypis edytorski]

Camões, Luís Vaz de (a. z ang. Camoens, 1524–1580) — uważany za najwybitniejszego poetę portugalskiego; autor portugalskiego eposu narodowego pt. Luzjady (1572), opowiadającego o wyprawie Vasco da Gamy, która przyniosła odkrycie drogi morskiej do Indii. [przypis edytorski]

camorra (wł.) — tajna włoska organizacja przestępcza powstała na pocz. XIX w. w Królestwie Neapolu. [przypis edytorski]