Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8264 przypisów.

zadawalnia (daw.) — dziś popr.: zadowala. [przypis edytorski]

zadawalniająco (daw.) — dziś popr.: zadowalająco. [przypis edytorski]

zadawalniany — dziś popr.: zadowalający. [przypis edytorski]

Zadeka,/ Co wiódł chaldejskich mędrców huf,/ Kabały twórca […] — był tylko wydawcą senników, autor tylko żartem nadał mu szumne tytuły. [przypis tłumacza]

zadekretować (daw., z łac.) — rozstrzygnąć, orzec. [przypis edytorski]

zadenuncjować — poinformować władze o czyimś niezgodnym z prawem postępowaniu. [przypis edytorski]

zadenuncjować — złożyć na kogoś donos, potajemnie poinformować władze o czyimś niezgodnym z prawem postępowaniu. [przypis edytorski]

zadenuncjować — złożyć władzom poufne doniesienie o działaniu niezgodnym z prawem. [przypis edytorski]

za diabła stoi (starop.) — [jest] nic niewarty. [przypis redakcyjny]

Zadig — można przypuszczać, że pod osobą Zadiga Wolter miał intencję odmalować poniekąd siebie i swoje doświadczenia, nie szczędząc sobie oczywiście pochlebnych barw. Sama kanwa powieści zaczerpnięta jest z rozmaitych wschodnich bajek, jak również ze znanych utworów, jak np. Orland szalony i Tysiąc i jeden dzień. [przypis tłumacza]

Zadig Woltera — powiastka filoz. Zadig czyli Los. Powieść wschodnia z 1748 r. autorstwa fr. filozofa oświeceniowego Voltaire'a; imię tytułowego bohatera znaczy z ar. „prawdomówny”, a z hebr. „sprawiedliwy” (por. cadyk); przeżywając różne przygody udowadnia on, że jest uosobieniem tych właśnie cech. [przypis redakcyjny]

zadławić — tu: udusić. [przypis edytorski]

zadma — wydma. [przypis edytorski]

Zadnieprze — Ukraina Lewobrzeżna; kraina hist. leżąca na lewym brzegu Dniepru. [przypis edytorski]

zadni kusz — do ciskania kamieni, grotów. [przypis redakcyjny]

Zadość sławie, i sercu sfolgować się godzi — Sławie już się stało zadość, więc teraz już i sercu można pofolgować. [przypis redakcyjny]

zadosyć (daw.) — dziś: zadość (czynić komu a. czemu). [przypis edytorski]

zadosyć (daw.) — dziś: zadość; czynić zadość czyjejś woli: wypełniać czyjąś wolę (całkowicie, w pełni). [przypis edytorski]

zadosyć (daw.) — dziś: zadość. [przypis edytorski]

zadosyć — dziś popr. zadość. [przypis edytorski]

zadosyćuczynienie (daw.) — zadośćuczynienie. [przypis edytorski]

zadosyć uczynieniu — zadośćuczynieniu. [przypis edytorski]

zadowalnia — dziś popr.: zadowala. [przypis edytorski]

zadowalniająco (daw.) — dziś popr.: zadowalająco. [przypis edytorski]

zadowalniająco — dziś: zadowalająco. [przypis edytorski]

zadowolę się przypomnieniem (…) anegdoty — Empoli, czerwiec 1819. [przypis redakcyjny]

zadowolenie z siebie (acquiescentia in se ipso) — Zob. też w Przyp. do Tw. 30 oraz Przyp. do. Tw. 51. [przypis redakcyjny]

zadowolenie z siebie (…) jest radością w związku z ideą siebie samego jako przyczyny — O tych wzruszeniach była mowa już wyżej w Przyp. do Tow, 30. [przypis redakcyjny]

zadowolnić (daw.) — zadowolić. [przypis edytorski]

zadowolnić — dziś popr.: zadowolić. [przypis edytorski]

zadowolni — dziś: zadowoli. [przypis edytorski]

zadowolnienie (daw.) — dziś popr.: zadowolenie. [przypis edytorski]

zadowolnienie (daw.) — dziś: zadowolenie. [przypis edytorski]

zadowolniony (daw. forma) — tu: zaspokojony. [przypis edytorski]

zadowolniony — dziś: zadowolony. [przypis edytorski]

zadowoloną była — dziś zwykle: zadowolona była. [przypis edytorski]

zadrgną (daw.) — dziś: zadrgają. [przypis edytorski]

zadrgną — dziś: zadrgają. [przypis edytorski]

zadrgnął (daw. forma) — dziś: zadrgał. [przypis edytorski]

zadrgnął — dziś popr.: zadrgał a. drgnął. [przypis edytorski]

Za: D. Rodrik, Jedna ekonomia, wiele recept. Globalizacja, instytucje i wzrost gospodarczy. Warszawa 2011, s. 283. [przypis autorski]

zadrzémie — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak y. [przypis edytorski]

zadrzeć — tu: unieść w górę, porwać; przenośnie: upolować. [przypis edytorski]

zadrzemnąć kogoś (neol.) — zanurzyć kogoś w drzemce; spowodować, że ktoś się zdrzemnie. [przypis edytorski]

zadrzy — dziś: zadrży. [przypis edytorski]

zadrzymie (daw., reg.) — dziś popr.: zadrzemie. [przypis edytorski]

Za: D. Saunders, Authorship and copyright, London 1992., s. 117. [przypis autorski]

Za: D. Saunders, Authorship and copyright, London 1992, s. 159. [przypis autorski]

zad — tylna część ciała, pośladki. [przypis redakcyjny]

zadudniały — dziś popr.: zadudniły. [przypis edytorski]

zadudolić — grać na dudach. [przypis autorski]

zadufały — zarozumiale. [przypis autorski]

zadumany — tu: wydumany; wymyślony. [przypis edytorski]

zadumienie — zdumienie bądź zaduma. [przypis edytorski]

zadumiony — dziś: zadumany (pogrążony w zadumie). [przypis edytorski]

za dumną chlubę — za przechwałki, obnoszenie się ze swoim czynem. [przypis edytorski]

za durno (z ukr.) — za darmo; na próżno. [przypis edytorski]

Zaduszki — święto w kościele katolickim poświęcone pamięci zmarłych, przypadający na 2 listopada. [przypis edytorski]

Zaduszki — także: Dzień Zaduszny lub Święto Zmarłych, święto w kościołach chrześcijańskich poświęcone wspomnieniu wszystkich zmarłych wiernych, obchodzone 2 listopada, następnego dnia po święcie Wszystkich Świętych; święto wywodzi się z ludowych uroczystości ku czci zmarłych obchodzonych w kulturze przedchrześcijańskiej, opartych na tym samym przeświadczeniu o obcowaniu dusz zmarłych z żywymi oraz o mocy wstawienniczej żyjących. [przypis edytorski]

zaduszliwy — astmatyczny. [przypis autorski]

zaduszny — czyniony za dusze. [przypis edytorski]

za dużośmy mieli — za dużo mieliśmy. [przypis edytorski]

zadworować (daw.) — zażartować. [przypis edytorski]

zadychra (łac. Branchipus) — rodzaj skorupiaka z rzędu bezpancerzowców, należącego do zwierząt słodkowodnych; w Polsce występuje zadychra pospolita (Branchipus schaefferi), żyjąca w okresowo wysychających zbiornikach wodnych. [przypis edytorski]

zadywytsia wsij swit bożyj (ukr.) — zadziwi się cały boży świat. [przypis edytorski]

zadźwiękło — dziś popr. zadźwięczało. [przypis edytorski]

zadźwięknąć (daw.) — zadźwięczeć. [przypis edytorski]

zadżdżyło się — spadł deszcz; por. dżdżyć: padać (o deszczu). [przypis edytorski]

zadżdżyło — spadło jak deszcz. [przypis edytorski]

zadziać się (daw.) — zapodziać się. [przypis edytorski]

zadziczony — dziś: zdziczały. [przypis edytorski]

zadzierny — dziś raczej: zadziorny. [przypis edytorski]

zadzierżawać (daw.) — utrzymywać. [przypis edytorski]