Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | przymiotnik | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3027 przypisów.

egzaltacja — wyrażanie uczuć w przesadny sposób. [przypis edytorski]

egzalt — egzaltacja; uniesienie uczuciowe. [przypis edytorski]

egzaltować (z łac.) — wywyższać, wynosić. [przypis edytorski]

egzamen (daw.) — badanie, egzamin; przesłuchanie. [przypis edytorski]

egzamen (daw.) — egzamin. [przypis edytorski]

egzamina — dziś popr. forma B.lm: egzaminy. [przypis edytorski]

egzamina — dziś raczej w M. lm: egzaminy. [przypis edytorski]

egzamin maturitatis (łac.) — egzamin dojrzałości. [przypis edytorski]

egzantema (łac. exanthema, med.) — wysypka skórna. [przypis edytorski]

egzasperacja (daw.; z fr.) — stan wielkiego rozdrażnienia; rozjątrzenie. [przypis edytorski]

egzegeta — interpretator Pisma św. [przypis edytorski]

egzegeta — tu: teolog komentujący teksty religijne. [przypis edytorski]

egzegeza — badanie i interpretacja Pisma Świętego. [przypis edytorski]

egzegeza — badanie i krytyczna interpretacja tekstów, zwł. religijnych. [przypis edytorski]

egzekucja praw (daw.) — wykonanie praw; postulaty średniej szlachty z XVI w., głoszące konieczność przestrzegania praw przez króla i magnatów. [przypis edytorski]

egzekucja (z łac.: wykonanie, uskutecznienie) — tu: przymusowe ściąganie należności. [przypis edytorski]

egzekucyją wziąć (daw.) — mieć w ręku wyrok sądu; egzekucyją: daw. forma B.lp r.ż. [przypis edytorski]

egzekutor (z łac.) — wykonawca. [przypis edytorski]

egzekutywa — tu: egzekwowanie, stosowanie środków wymuszających przestrzeganie prawa. [przypis edytorski]

egzekutywa — władza wykonawcza w państwie. [przypis edytorski]

egzekutywny (z fr.) — wykonawczy. [przypis edytorski]

egzekwie — kościelne ceremonie pogrzebowe ze wszystkimi obrzędami a. część liturgii za zmarłych. [przypis edytorski]

egzekwie — nabożeństwo przy trumnie zmarłego. [przypis edytorski]

egzekwie — nabożeństwo żałobne. [przypis edytorski]

egzekwie — nabożeństwo za umarłych. [przypis redakcyjny]

egzekwije — dziś popr.: egzekwie. Część ceremonii pogrzebowej, modlitwa nad trumną zmarłego. [przypis edytorski]

egzekwować — tu: zastosować tortury. [przypis edytorski]

egzekwować (z łac.: exsequi) — realizować, wykonywać. [przypis edytorski]

egzekwować (z łac.) — tu: stracić, zabić. [przypis redakcyjny]

egzekwowany — tu: wykonywany. [przypis edytorski]

egzempcja (z łac. exemptio: wybranie, wyjęcie) — określenie z zapisów prawa kanonicznego, oznaczające przeniesienie (np. osoby lub całego zakonu) spod jurysdykcji jednego przełożonego kościelnego pod władzę innego, najczęściej wyżej postawionego w hierarchii. [przypis edytorski]

egzempcja (z łac.) — przywilej uwalniający od obowiązku nakazanego prawem. [przypis edytorski]

egzemplaryczny (z łac.) — mający charakter wzorca. [przypis edytorski]

egzemplarzów — dziś popr. forma D. lm: egzemplarzy. [przypis edytorski]

egzenterować (z łac). — wyjmować wnętrzności. [przypis redakcyjny]

egzenterunek — autopsja; sekcja zwłok. [przypis edytorski]

egzercerunki — ćwiczenia w robieniu bronią i w obrotach wojskowych. [przypis redakcyjny]

egzercycja (z łac. a. z fr.) — ćwiczenie, wprawka. [przypis edytorski]

egzercycja (z łac.) — ćwiczenia. [przypis edytorski]

egzercycje — ćwiczenia. [przypis edytorski]

egzorbitancja — nadużycie. [przypis redakcyjny]

egzorbitować (daw. z łac.) — popełnić wykroczenie przeciw prawu; egzorbitancja (a. eksorbitancja): wybryk. [przypis edytorski]

egzorbitujący — wykraczający. [przypis redakcyjny]

egzorta — krótkie kazanie okolicznościowe. [przypis redakcyjny]

egzorta — przemowa moralizująca; tu przen.: pogróżki. [przypis redakcyjny]

egzorta (z łac. exhortatio: napominanie) — kazanie. [przypis edytorski]

egzorta (z łac. exhortatio: napomnienie) — kazanie, zwł. skierowane do młodzieży szkolnej. [przypis edytorski]

egzorta (z łac. exhortatio: napomnienie) — krótkie kazanie okolicznościowe. [przypis edytorski]

egzuberancja (z fr. exubérance) — bujność. [przypis edytorski]

egzulować (daw.) — opuścić ojczyznę, udać się na wygnanie; tu: wygnać, wygonić. [przypis edytorski]

egzulować (z łac. exulere) — iść na wygnanie, wyjechać z kraju, emigrować. [przypis edytorski]

egzystencją — daw. forma D.; dziś: egzystencję. [przypis edytorski]

egzystencją (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: (ma w dozorze) egzystencję. [przypis edytorski]

egzystencja — codzienne życie, warunki bytowania. [przypis edytorski]

egzystencja (daw.) — pobyt, przebywanie. [przypis edytorski]

egzystencjalizm — nurt filozoficzny, charakteryzujący się rozważaniem sytuacji człowieka w zasadniczo obcej mu rzeczywistości: człowieka jako jednostki wiecznie stającej się, projektującej siebie i kształtującej się w odniesieniu do innych ludzi oraz rzeczywistości jako ustalonej, należącej do bytu; człowiek postrzegany jest jako nieposiadający z góry określonej natury, a jego istnienie jako nieuzależnione od sił i idei nadprzyrodzonych, samodzielnie budujący sens swojego życia; wśród przedstawicieli egzystencjalizmu wymienia się (choć sami zainteresowani nie zawsze zgadzali się z tym zakwalifikowaniem) filozofów i pisarzy XX w.: Martina Heideggera, Karla Jaspersa, Simone de Beauvoir, Jean-Paula Sartre'a, Martina Bubera, Franza Kafkę, Alberta Camus, Witolda Gombrowicza; nurtowi patronuje duński myśliciel okresu romantyzmu, Søren Kierkegaard. [przypis edytorski]

egzystencyj — dziś: egzystencji. [przypis edytorski]

egzystować — tu: istnieć, funkcjonować. [przypis edytorski]

egzystymacja (daw., z łac.) — ocena. [przypis edytorski]

Eh, bien! Donnez du mleko! (fr. z pol.) — No dobrze, dajcie mleka! [przypis edytorski]

eh, bien (fr.) — no cóż. [przypis redakcyjny]

Eh bien! (fr.) — no dobrze; no więc. [przypis edytorski]

Eh bien! Mame! — A więc, pani. [przypis edytorski]

Eh bien! Mame! La comtesse arrive-t-elle à Varsovie (fr.) — I cóż, pani, czy hrabina przyjechała do Warszawy? [przypis edytorski]

eh bien! Votre fils (fr.) — więc tak, pański syn. [przypis edytorski]

Eh, c'est pour moi (fr.) — Hej, to coś dla mnie. [przypis edytorski]

Eh, comment? (fr.) — Jakże to? [przypis edytorski]

Eheu (…) aris — Horatius, Odae I, 35, 33. [przypis tłumacza]

eheu (gr.) — wykrzyknik: hej! [przypis edytorski]

Eheu (łac.) — ach. [przypis edytorski]

eheu (łac.) — niestety, ach. [przypis edytorski]

eheu (łac.) — niestety, ach; tu: aluzja słów Horacego (Pieśni II, 14): Eheu fugaces, Postume, Postume,/ labuntur anni… (Niestety, czmychające, Postumie, Postumie,/ upływają lata). [przypis edytorski]

Eheu! — po łacinie: „niestety!”. [przypis autorski]

Eh, gouverneur. Laisse donc ça. (fr.) — Ech, gubernator. To daj temu spokój. [przypis edytorski]

Eh, mon Docteur (fr.) — Eh, mój doktorze. [przypis edytorski]

Ehrenberg, Kazimierz (1870–1932) — dziennikarz konserwatywny, krytyk teatralny i tłumacz sztuk teatralnych, syn Gustawa Ehrenberga (1818–1895, naturalnego syna cara Aleksandra I, działacza tajnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego, poety, autora hymnu ruchu ludowego Gdy naród do boju wystąpił z orężem, zesłańca); od 1896 r. współpracownik konserwatywnego „Czasu” i „Głosu Narodu”, od 1902 r. sekretarz i recenzent teatralny warszawskiego „Wieku”, od 1905 r. publicysta polityczny „Kuriera Porannego”, w okresie międzywojennym związany z „Gazetą Polską”. [przypis edytorski]

Ehrlich, Paul (1854–1915) — niem. naukowiec, wynalazca leku przeciw kile; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. [przypis edytorski]

Ehrwürden — Wasza wielebność. [przypis autorski]

eiaculatio praecox (łac., med.) — wytrysk przedwczesny. [przypis edytorski]

Eichendorff, Joseph von (1788–1857) — niemiecki poeta epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

eidetyczny (filoz.) — w terminologii filozofii fenomenologicznej o metodzie, analizie: umożliwiający, zwykle poprzez redukcję, uchwycenie istoty zjawiska (eidos). [przypis edytorski]

Eigner, Ejgner a. Aigner, Piotr (1756–1841) — polski architekt, przedstawiciel klasycyzmu; zbudował m.in. pawilon parkowy w Puławach zwany Świątynią Sybilli, wzorowany na świątyni Westy w Tivoli, oraz kościół św. Aleksandra w Warszawie. [przypis edytorski]

Eilwagen (niem. ) — dyliżans, pojazd pocztowy. [przypis edytorski]

Eine allgemeine Peyotltheorie (niem.) — ogólna teoria peyotlu. [przypis edytorski]

ein echter Preusse (niem.) — prawdziwy Prusak. [przypis edytorski]