Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8027 przypisów.

Naczelny Wódz — najwyższa funkcja wojskowa w Wojsku Polskim. W czasie powstawania tego pamiętnika, tj. w 1914 r. funkcję tę pełnił Hans Hartwig von Beseler. W dalszej części tekstu wspominany jest jako „naczelny wódz”. [przypis edytorski]

na cześć boga — Apollona, na cześć którego śpiewano też hymn zwycięski. [przypis tłumacza]

na cześć haniebnej namiętności wystawił świątynię pogańską — renesansowy budynek Tempio Malatestiano, nieukończony kościół katedralny w Rimini, zbudowany zasadniczo jako mauzoleum dla Isotty degli Atti, kochanki i trzeciej żony Sigismonda. [przypis edytorski]

Naczezi — plemię Indian Ameryki Północnej, jedno z większych plemion mieszkających na południu rzeki Missisipi. Wyróżniali się złożonym systemem wodzostwa oraz podziałem na szlachetnie urodzonych i zwykłych członków plemienia. [przypis edytorski]

Naczezi — plemię Indian Ameryki Północnej, jedno z większych plemion mieszkających na południu rzeki Missisipi. Wyróżniali się złożonym systemem wodzostwa oraz podziałem na szlachetnie urodzonych i zwykłych członków plemienia. Na ich terytorium, niedaleko głównego ośrodka polityczno-religijnego zwanego Wielką Wioską Naczezów, w 1716 powstał francuski fort Rosalie. Służył jako warownia i placówka handlowa, w pobliżu rozwinęły się zabudowania osady i plantacje tytoniu. [przypis edytorski]

nacz lepszego (starop.) — na coś lepszego. [przypis edytorski]

na (…) czole — dziś popr. forma wyrażenia: na czele. [przypis edytorski]

nacz (starop.) — do czego. [przypis redakcyjny]

nacz (starop.) — na co. [przypis redakcyjny]

Na czterech rogach Rynku postawiono kadzie z winem i skrzynie z owsem dla wygody przyjezdnych gości i ku pożywieniu ich koni — wg Długosza. [przypis autorski]

na cztery stopy wysoki — tj. mierzący ok. 120 cm wzrostu; stopa: jednostka miary długości, równa ok. 30 cm. [przypis edytorski]

Na czto mnie żenitcja, kogda nocz mała (z ros.) — Na co mi się żenić, gdy noc krótka. [przypis edytorski]

na czwartek — na 17 kwietnia. [przypis edytorski]

na czymem stanął (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika, inaczej: na czym stanąłem. [przypis edytorski]

na czymżem stanął (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że i ruchomą końcowką czasownika; inaczej: na czymże stanąłem. [przypis edytorski]

naczynie (daw.) — narzędzie, tu: wyposażenie. [przypis edytorski]

naczynie — tu daw.: narzędzia, zestaw naprawczy. [przypis edytorski]

naczże (starop.) — na cóż. [przypis edytorski]

naczże to rozkazano (daw.) — na co (dlaczego) to zostało nakazane. [przypis edytorski]

nadać (daw.) — tu: obdarować. [przypis edytorski]

nadać się — być odpowiednim, właściwym. [przypis edytorski]

nadać się — pasować. [przypis edytorski]

nadać się (starop.) — [tu: nadarzyć się, przydarzyć się]; skoroć się nada : [jeśli się] nadarzy sposobność. [przypis redakcyjny]

nad Achiwy — nad Grekami. [przypis edytorski]

Nada głośniej (z ros.) — Trzeba głośniej. [przypis edytorski]

nadając eolskim pieśniom dźwięki italskie — za swój tytuł do chwały Horacy uważa przeszczepienie tradycji liryki greckiej na grunt łaciński. [przypis edytorski]

nadając św. Stefanowi i jego następcom tytuł królów apostolskich… — Tytuł ten zatwierdzony został przez Klemensa XIII dopiero w w. XVIII. [przypis autorski]

nadaje się tylko jemu — dziś: nadaje się tylko dla niego. [przypis edytorski]

nadal (daw.) a. na dal — tu: przewidując przyszłość, w przyszłości, na przyszłość. [przypis edytorski]

na Dalekim Wschodzie — z punktu widzenia Huanaki ląd Ameryki Połudn. i części Afryki leżały na Wschodzie. [przypis autorski]

na daną chwilę — dziś popr.: w danej chwili; w tej chwili. [przypis edytorski]

nadano nazwę Wodospadów Wiktorii — nazwę tę nadał im Livingstone, który 17 listopada 1855 dotarł do niech jako pierwszy Europejczyk. [przypis edytorski]

Nad Arystotem Awerresa… — Averroes, szanowany w średniowieczu lekarz i filozof arabski z XII w., komentator Arystotelesa. [przypis tłumacza]

na dawnym mieszkaniu — dziś popr.: w dawnym mieszkaniu. [przypis edytorski]

nada (z ros.) — wolno. [przypis edytorski]

nad bezdzietnego władcę — Witeliusz miał dzieci. „Ożenił się z Petronią, córką konsulowską, i miał z niej syna Petroniana, na jedno oko niewidzącego… prędko go z opieki wypuścił i wkrótce, jak mniemają, sam ze świata sprzątnął… Wnet pojął drugą żonę Galerię Eundanę, pretora córkę, i z tej miał obojej płci dzieci, lecz syna tak zająkliwego, że prawie jakby niemego i bez języka”, Swetoniusz, Żywot Witeliusza IV (przekł. Kwiatkowskiego). „Pochwaliwszy Witeliusza… Kazał całemu wojsku wyniść naprzeciw synowi pacholęciu, gdy mu go przyniesiono, odzianego paludamentem na łonie trzymając, nazwał Germanikiem”, Tacyt, Dzieje II, 59 (przekł. Naruszewicza). „Około tego czasu rozkazał Mucjan zabić syna Witeliuszowego pod pozorem przyszłych niezgód”, tamże IV, 80. [przypis tłumacza]

nadbiegą — dziś popr. forma: nadbiegną. [przypis edytorski]

nadbiegła (daw.) — tu: forma imiesłowowa: ta, która nadbiegła. [przypis edytorski]

nadbieżał (daw. forma) — nadszedł. [przypis edytorski]

nadbladło (…) żołnierzom (starop.) — [żołnierze] zbledli nieco ze strachu. [przypis redakcyjny]

nad bogi — dziś popr. forma B.lp: nad bogów. [przypis edytorski]

nad Bosforem — tj. w Konstantynopolu, u sułtana tureckiego, który jako zwierzchnik i obrońca mahometan całego świata nosił tytuł kalifa, tj. „następcy” Mahometa. [przypis redakcyjny]

Nad brzegami Allan Water (ang. Banks Of Allan Water) — szkocka piosenka autorstwa Matthew Gregory'ego Lewisa (1775–1818). [przypis edytorski]

nadbużny — dziś raczej: nadbużański; położony nad Bugiem. [przypis edytorski]

nad chłopy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: nad chłopami. [przypis redakcyjny]

nadchodząca zima roku 1866–67 — niedopatrzenie autora: na półkuli południowej była to zima roku 1866, trwająca od czerwca do sierpnia; na przełom roku przypadają zimy na półkuli północnej. [przypis edytorski]

Nadchodzi noc, kiedy nikt nie będzie mógł działać — J 9, 4 (cytat za Biblią Tysiąclecia). [przypis edytorski]

Nadchodzi żniwo — o podwójnych zbiorach Szekspir nie wspomina, bo o nich widocznie nie wiedział. [przypis tłumacza]

Nadczłowiek jest dla Nietzschego surogatem godności, której nie znajduje w życiu naokoło siebie (…) koncepcja, odbijająca wiernie przypadkowość form życia, stanowiącego grunt i tło myślowej twórczości Nietzschego — S. Brzozowski, Filozofia Fryderyka Nietzschego, „Przegląd Filozoficzny” 1912, s. 496. [przypis autorski]

nadczłowiek „jest to nieustająca wszędzie obecność i rzeczywistość; wszelka twórczość zawsze i wszędzie równoznaczną jest z tym hasłem: ponad człowieka!” — Stanisław Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 78. [przypis autorski]

nadczłowiek nie mógł żyć taką etyką — egoistyczne następstwa etyki Schopenhauera wyprowadził już Stirner, bezpośredni poprzednik Nietzschego (D. Einzige u. sein Eigentum Reclam). Por. Lange, Geschichte d. Materialismus, II, s. 81. [przypis redakcyjny]

Nadczłowiek Nietzschego to tylko poduszka, na której zmęczony bezwzględnym sceptycyzmem mędrzec oparł swą głowę — S. Brzozowski, O Stanisławie Przybyszewskim, „Droga” 1928, nr. 5. [przypis autorski]

nadczłowiek w rodzaju Nietzschego — idea nadczłowieka, wyłożona w Tako rzecze Zaratustra, tj. człowieka, którego cechuje zespolona potęga ciała i ducha (ta ostatnia przejawiająca się w tzw. „woli mocy”, tj. dążeniu do panowania nad własnym życiem i rzeczywistością. [przypis edytorski]

nadczłowiek — zarodki koncepcji „nadczłowieka” można także znaleźć u Schopenhauera, który ludzi, wyjąwszy geniuszów i świętych, nazywa „fabrycznym towarem przyrody”. [przypis redakcyjny]

nad drugie dowcipne, pracowitych i mężnych ludzi — dziś: nad innych rozsądnych, pracowitych i mężnych ludzi. [przypis edytorski]

Nad duszami zawisł straszny mrok, w którym zgasło nawet zwątpienie; nic nie jest pewnym, prócz przerażenia i bólu, prysły wszelkie przegrody między rzeczywistym a niepojętym… jest tylko pył dusz miotanych i rozbijających się o siebie ponad otchłaniami — recenzja z Dla szczęścia, „Głos” 1902, nr 51. [przypis autorski]

na dęba (daw. forma B. lp rodz. m.) — dziś: na dąb. [przypis edytorski]

nadęta piła — piłka nadmuchana. [przypis edytorski]

nadętości cesarza Konstantyna (…) — Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, XXI, 16. [przypis tłumacza]

Nadejdzie jednak dzień zapłaty (…) — tekst socjalistycznej pieśni Czerwony sztandar (org. Le drapeau rouge), powstałej pod koniec XIX w. we Francji. Tłumaczenia utworu na język polski dokonał Bolesław Czerwieński. [przypis edytorski]

nademdlony (daw.) — nadwątlony, osłabiony. [przypis edytorski]

nademną (starop. forma ort.) — dziś: nade mną. [przypis edytorski]

nademną (starop. forma ort.) — nade mną. [przypis edytorski]

nadeń (starop.) — nad niego (tj. tu: bardziej niż on). [przypis edytorski]

Na denn loss (niem.) — no chodź. [przypis edytorski]

nadeprzod mieć (starop.) — [mieć] pierwszeństwo, przewagę. [przypis redakcyjny]

nader powściągliwy sąd Żeromskiego o Bez dogmatu czytanym w odcinkach „Słowa” (…) — S. Żeromski, Dzienniki, III, s. 472 (27 V 1890). [przypis autorski]

na despekt (daw.) — na złość, na przekór. [przypis edytorski]

nadeszłe — dawna forma imiesłowu przymiotnikowego, dziś zastępowana raczej zdaniem podrzędnym: te, które nadeszły. [przypis edytorski]

nadeszłe — przym. odczasownikowy: to, które nadeszło. [przypis edytorski]

nadeszły (daw.) — tu: forma imiesłowowa: ten, który nadszedł. [przypis edytorski]

nadeszły — tu: nadesłany. [przypis edytorski]

nadeszle — dziś popr. forma: nadeśle. [przypis edytorski]

nadeszle — dziś popr. forma: nadeśle. [przypis redakcyjny]

na dewocji siedzieć — potocznie: mieszkać w klasztorze bez składania ślubów zakonnych. [przypis redakcyjny]

nadewszystkie (starop.) — dziś w formie bezosobowej: nade wszystko; bardziej niż wszyscy. [przypis edytorski]

Nade wszystkim góruje blaga! (…) Małpa nakładająca na siebie maskę lwa — K. R. Żywicki [L. Krzywicki], O sztuce i nie-sztuce, „Prawda” 1899, nr 15. [przypis autorski]

Nad gardzielą Narwi zawisł most na linach drucianych — r[oku] 1889 przez wielką powódź zniszczony. [przypis autorski]

nad głowy — dziś popr. forma N.lm: nad głowami. [przypis edytorski]