Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 460 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159014 przypisów.
Cypryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, pochodzący od Cypru, jej miejsca urodzenia. [przypis edytorski]
Cypryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, urodzonej z piany morskiej w pobliżu Cypru. [przypis edytorski]
Cypryda — przydomek Afrodyty, bogini miłości, urodzonej z morskiej piany u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]
cypryjczyk — tu: wino cypryjskie. [przypis edytorski]
cypryjska bogini — Afrodyta, bogini miłości, która wg mit. gr. urodziła się z piany morskiej w pobliżu Cypru, stąd wyspa ta była miejscem jej szczególnego kultu, a bogini przydawano przydomek Kipryda (Cypryda, cypryjska). [przypis edytorski]
cypryjska bogini — Afrodyta, gr. bogini miłości, urodzona z morskiej piany u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]
cypryjska bogini — przydomek Afrodyty, bogini miłości, pochodzący od Cypru, jej miejsca urodzenia. [przypis edytorski]
cypryjskie bóstwo — Wenus, wg mitu zrodzona z piany morskiej na wybrzeżu Cypru. [przypis edytorski]
cyprysa — dziś popr. forma D.lp: cyprysu. [przypis edytorski]
cyprys — drzewo iglaste rosnące w płd. Europie; często ozdabiano cyprysami cmentarze, uważane są więc za symbol smutku i zadumy. [przypis edytorski]
cyprys — drzewo o łuskowatych liściach i kulistych szyszkach. [przypis edytorski]
cyprys — drzewo o łuskowatych liściach i kulistych szyszkach, w staroż. Rzymie symbol żałoby. [przypis edytorski]
cyprys — drzewo ozdobne, symbolizujące śmierć w mitologii greckiej i rzymskiej. [przypis edytorski]
cyprys — drzewo symbolizujące grób, żałobę. [przypis edytorski]
cyprys — drzewo żałobne, poświęcone przez Rzymian Plutonowi, ponieważ raz ścięte nie odrasta; uważa się, że było kiedyś używane do wyrobu trumien; Grecy i Rzymianie kładli do trumien gałązki cyprysu; jest to drzewo cmentarne. [przypis redakcyjny]
cyprys — iglaste, strzeliste drzewo ozdobne, charakterystyczne dla krajobrazu śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]
Cyprys (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, urodzonej z piany morskiej w pobliżu Cypru. [przypis edytorski]
cyprys żałobny — cyprys to drzewo, które zostało poświęcone Plutonowi, ponieważ raz ścięte nie odrasta; symbolizuje grób, żałobę, niegdyś używane do wyrobu trumien; staroż. Grecy i Rzymianie wkładali gałązki cyprysu do grobów. [przypis edytorski]
cyranka — ptak wodny podobny do kaczki. [przypis edytorski]
cyranka — rodzaj wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych. [przypis edytorski]
Cyrankiewicz, Józef (1911–1989) — polityk socjalistyczny i komunistyczny, pięciokrotny premier Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. [przypis edytorski]
Cyrano de Bergerac — bohater sztuki Edmonda Rostanda (1897), długonosy szlachcic skrycie kochający swoją kuzynkę, lecz pomagający w zalotach do niej swojemu podwładnemu z wojska. [przypis edytorski]
Cyrano de Bergerac, Savignian de (1620–1655) — francuski francuski filozof i pisarz; autor komedii, tragedii oraz powieści fantastycznej Tamten świat, o podróży do państw Księżyca i Słońca; jego postać została spopularyzowana przez sztukę Edmonda Rostanda (1897), napisaną w oparciu o jego życiorys. [przypis edytorski]
Cyrano de Bergerac — tytułowy bohater sztuki autorstwa Edmonda Rostanda (1868–1918), napisanej w 1897 r. i luźno opartej na biografii siedemnastowiecznego poety, Saviniena de Cyrano de Bergeraca (1619–1655); de Bergerac był także doskonałym mówcą, ale zasłynął przede wszystkim z nienaturalnie długiego, brzydkiego nosa. [przypis edytorski]
Cyrano, Hektor Savignian de Cyrano, zwany de Bergerac (1620–1655) — sławny pojedynkarz i autor Podróży do księżyca, a jako taki poprzednik Verne'go i Flammariona. Oprócz tego napisał on tragedię pt. Agrypina, zawierającą wiele ustępów pełnych siły, oraz komedię pt. Le pédant joué, z której jedną scenę wcielił Molière do swego Scapina [Szelmostwa Skapena; red WL]. W czasie Frondy stanął Bergerac po stronie kardynała de Mazarin i popierał go piórem i orężem. Resztę biograficznych szczegółów zawiera sztuka sama. [przypis tłumacza]
Cyrce a. Circe (mit. gr.) — bohaterka Odysei Homera, córka boga Heliosa i nimfy Perseidy, czarodziejka, która towarzyszy Odyseusza zmieniła w świnie. [przypis edytorski]
Cyrce a. Kirke (mit. gr.) — czarodziejka, córka Heliosa, przypisuje się jej zmienienie towarzyszy Odyseusza w świnie. [przypis edytorski]
Cyrce a. Kirke (mit. gr.) — czarodziejka, która uwięziła Odyseusza na swojej wyspie, a jego towarzyszy zamieniła w świnie. [przypis edytorski]
Cyrce — Cyrce lub Kirke, boginka grecka, wróżka, która w Odysei zamieniła załogę Odyseusza w świnie. [przypis edytorski]
Cyrce (łac.) a. Kirke (gr., mit. gr.) — bohaterka Odysei Homera, czarodziejka, która towarzyszy Odyseusza zmieniła w świnie. [przypis edytorski]
Cyrce (mit. gr.) — a. Kirke, córka Heliosa i nimfy Perseis, czarodziejka zamieszkująca wyspę Ajaja. Trafił tam Odyseusz podczas swego powrotu spod Troi. Kirke zamieniła jego towarzyszy w wieprze (za karę, ponieważ rzucili się, by szlachtować jej stada świń), a Odyseusza zatrzymała na rok jako swojego kochanka. Mieli razem syna, Telegonosa. Po roku Odyseusz wyzwolił się spod jej czaru i ruszył dalej do Itaki. [przypis edytorski]
Cyrce złotą go różdżką i jadem (…) zmieniwszy w ptaka — wróżka Cyrce miała przemienić wieszcza i króla Lacjum Pikusa w dzięcioła. [przypis edytorski]
Cyrce — znana z Odysei czarownica, zamieniająca ludzi w zwierzęta; [też: Kirke]. [przypis redakcyjny]
Cyrce — znana z Odysei (Pieśń X) czarownica. [przypis redakcyjny]
Cyrena — miasto w krainie przyległej Egiptowi, zwanej w starożytności. [przypis redakcyjny]
cyrena — prawdopodobnie nawiązanie do Arystypa z Cyreny (ok. 435–356 p.n.e.), filozofa greckiego, założyciela szkoły cyrenaików. Arystyp cenił życie wygodne i światowe. [przypis edytorski]
Cyrenejczycy — mieszkańcy Cyreny, staroż. miasta w płn. Libii, ok. 15 km od brzegu M. Śródziemnego; Cyrena, założona jako kolonia grecka ok. 630 p.n.e. przez Dorów, stanowiła najstarsze i gł. miasto regionu; Dorami byli również Spartanie (Lacedemończycy). [przypis edytorski]
Cyrenejska droga — prowadząca ku Cyrenie (dziś Barka) w płn. Afryce. [przypis redakcyjny]
Cyrhli — prawdopodobnie chodzi o Toporową Cyrhlę, najwyżej położoną część Zakopanego. [przypis edytorski]
cyrkać — wyraz miejscowy, znaczy: skraplać, tryskać. [przypis autorski]
cyrkaski — [od:] Cyrkasy, kraina na Kaukazie. [przypis redakcyjny]
Cyrkasy — kraina Czerkiesów na Kaukazie. [przypis redakcyjny]
cyrk (daw.) — okręg, koło. [przypis redakcyjny]
cyrk Flawiana — Dzisiejsze Koloseum wystawione przez Flaviusa Vespaziana. [przypis autorski]
Cyrki wyspa — wyspa wróżki Cyrce (a. Kirke), zwana Ajaja (łac. Aeaea, po gr.: płacz). [przypis edytorski]
cyrkoblica — rodzaj petardy, która lecąc do góry obraca się wokół własnej osi ciągnąc za sobą świecący ogon, następnie eksploduje z hukiem. [przypis edytorski]
cyrk przed domem — niby jak w cyrku, dla zadowolenia widzów mają się odbyć igrzyska — z głupim żołnierzem. [przypis tłumacza]
Cyrk — tu: amfiteatr Flawiana (Amphitheatrum Flavium), czyli Koloseum. [przypis edytorski]
Cyrk — tu: Koloseum; starożytny amfiteatr w Rzymie. [przypis edytorski]
cyrkuł (daw.) — dzielnica miasta. [przypis edytorski]
cyrkuł (daw.) — okręg; mała jednostka administracyjna w zaborze rosyjskim; odpowiednik dzisiejszej dzielnicy lub gminy. [przypis edytorski]
cyrkuł (daw.) — posterunek policji. [przypis edytorski]
cyrkuł (daw.) — posterunek policji w zaborze rosyjskim. [przypis edytorski]
cyrkuł (daw.; z łac. circulum: koło, okrąg) — komisariat policji (w zaborze rosyjskim; w innym znaczeniu także: administracyjna jednostka terytorialna, odpowiednik powiatu). [przypis edytorski]
cyrkuł (daw., z łac. circulus: krąg, koło) — okręg, dzielnica. [przypis edytorski]
cyrkuł — dzielnica miasta; biuro policyjne zawiadujące częścią miasta. [przypis redakcyjny]
cyrkuł — koło, krąg. [przypis redakcyjny]
cyrkuł — koło. [przypis redakcyjny]
cyrkuł — komisariat policji państwowej. [przypis edytorski]
cyrkuł — komisariat policji w Rosji carskiej i w zaborze rosyjskim. [przypis edytorski]
cyrkuł — komisariat policji w zaborze rosyjskim. [przypis edytorski]
cyrkuł — krąg, koło. [przypis redakcyjny]
cyrkuł — okręgowy posterunek policji; komisariat (w zaborze ros.). [przypis edytorski]
cyrkuł — posterunek policji w zaborze rosyjskim. [przypis edytorski]
cyrkuł — tu: dzielnica miejska. Warszawa była podzielona na cyrkuły do 1915 r. [przypis edytorski]
cyrkuł — w zaborze rosyjskim: posterunek policji. [przypis edytorski]
cyrkulacja — obieg. [przypis edytorski]
cyrkulacja (z łac.) — obieg. [przypis edytorski]
cyrkularny — związany z cyrkułem, tj. małą jednostką administracyjną; lokalny. [przypis edytorski]
cyrkularz (daw.) — okólnik, pismo zawierające zalecenia, wytyczne. [przypis edytorski]
cyrkularz (daw.) — okólnik. [przypis edytorski]
cyrkularz (z łac.) — rozporządzenie. [przypis edytorski]
cyrkulować — krążyć. [przypis redakcyjny]
cyrkumferencja (starop., z łac.) — żart.: tusza. [przypis edytorski]
cyrkumferencja — żartobliwie o obwodzie w pasie osoby tęgiej. [przypis edytorski]
cyrkumferencja (z łac.) — obwód koła, okręgu. [przypis edytorski]
cyrkumferencyja — okolica. [przypis redakcyjny]
cyrkumspekcja — rozwaga, rozmysł. [przypis redakcyjny]
cyrkumstacyj (z łac.) — okoliczności. [przypis edytorski]
cyrkumstanci (lm) — stojący naokoło. [przypis redakcyjny]
cyrkumstancja (daw., z łac.) — okoliczność. [przypis edytorski]
cyrkumstancja — okoliczność; okolica. [przypis edytorski]
cyrkumstancje (lm) — okoliczności. [przypis redakcyjny]
cyrkumstancje — okoliczności. [przypis redakcyjny]
cyrkumstancje (z łac.) — okoliczności towarzyszące; tu: okolicznościowe modlitwy, obrządki). [przypis redakcyjny]
cyrograf — daw.: własnoręcznie podpisany dokument zawierający zobowiązanie; w baśniach i legendach: pisemna umowa z diabłem; dziś używane żartobliwie. [przypis edytorski]
cyrograf — własnoręcznie spisany dokument zawierający zobowiązanie, tekst umowy itp. (zwłaszcza z diabłem); dziś używane żartobliwie. [przypis edytorski]
cyrografy (starop.) — skrypty, obligi. [przypis redakcyjny]
cyrografy (starop.) — [tu:] skrypty, zeznania. [przypis redakcyjny]
cyrografy z minutami (starop.) — pozwy o długi. [przypis redakcyjny]
cyrograf — zapis duszy diabłu (rodzaj testamentu), zwykle podpisywany własną krwią. [przypis edytorski]
Cyropedia a. Wychowanie Cyrusa — powieściowa biografia autorstwa Ksenofonta z Aten (ok. 430–ok. 355 p.n.e.), przedstawiająca króla Cyrusa Wielkiego jako przykład idealnego władcy, a monarchię perską jako idealne państwo. [przypis edytorski]
cyrulik a. balwierz — daw. osoba pełniąca funkcje fryzjera, kosmetyczki i pielęgniarza zarazem, zajmująca się goleniem zarostu, strzyżeniem włosów, przygotowywaniem kąpieli itp., a także wykonująca pospolite zabiegi, takie jak wyrywanie zębów czy upuszczanie krwi. [przypis edytorski]
cyrulik — a. balwierz, osoba pełniąca niegdyś funkcje fryzjera, kosmetyczki i pielęgniarza zarazem: cyrulik golił zarost i strzygł włosy, zajmował się kąpielą, czyszczeniem uszu, rwaniem zębów, prostszymi operacjami i leczeniem pospolitych dolegliwości (m. in. przez puszczanie krwi). [przypis edytorski]
cyrulik (daw.) — fryzjer, wykonujący też proste zabiegi medyczne. [przypis edytorski]
cyrulik — daw. osoba wykonująca drobniejsze zabiegi medyczne i pielęgnacyjne (w tym m.in. golenie). [przypis edytorski]
cyrulik — fryzjer wykonujący również proste zabiegi medyczne. [przypis edytorski]
cyrulik — fryzjer wykonujący także drobniejsze zabiegi medyczne i pielęgnacyjne. [przypis edytorski]
cyrulik — fryzjer, wykonujący także proste zabiegi medyczne. [przypis edytorski]
cyrulik — fryzjer zajmujący się też leczeniem lekkich chorób i wykonywaniem prostych zabiegów medycznych na podstawie wiedzy ludowej i doświadczenia. [przypis edytorski]
