Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8387 przypisów.
Zabyw mene, synu (z ukr.) — zabiłeś mnie, synu. [przypis edytorski]
zaćma (gwar.) — zaćmienie. [przypis redakcyjny]
zaćmieniem (…) kiedy Pana zwisło ciało — według Ewangelii w chwili śmierci Chrystusa na krzyżu ziemia pogrążyła się nagle w ciemności. [przypis edytorski]
zaćmiony (…) zawieruchy ciemnymi — dziś: zaćmiony zawieruchami ciemnymi. [przypis edytorski]
zać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; znaczenie: czy, czyż. [przypis edytorski]
Zaćwilichowski, Mikołaj — komisarz wojska zaporoskiegp. [przypis edytorski]
za cały śledź — dziś popr. forma B. lp: za całego śledzia. [przypis edytorski]
zacapić a. ucapić (daw.) — złapać. [przypis edytorski]
Zacconi, Ermete (1857–1948) — włoski aktor teatralny i filmowy, przedstawiciel naturalizmu. [przypis edytorski]
za cenę doskonałości uspołecznienia ludzkość musi zapłacić: a) końcem religii (…) jako „pierwszego metafizycznego przybliżenia” — sam jestem człowiekiem absolutnie a-religijnym i nigdy nim w istocie, poza próbami kompromisu, nawet w dzieciństwie nie byłem. Mówię o tym kompletnie bezstronnie, szanując każdą wiarę, która prowadzi do prawdziwego postępu i twórczości. [przypis autorski]
za cenę kupna mojej osoby podreperował swój sklep — Przybyszewska sugeruje, że małżeństwo Dantonów było wymuszone przez Georges'a i zaaranżowane wspólnie z ojcem Louise, który w zamian otrzymał wsparcie finansowe, jednak obecnie znane źródła historyczne nie wskazują na to. Louise Sébastienne Gély pracowała jako niania dzieci Dantonów w czasie trwania pierwszego małżeństwa Georges'a. Po śmierci pierwszej żony Dantona, Antoinette Gabrielle Danton z domu Charpentier, Louise wyszła za mąż za swojego pracodawcę. Historycy wskazują, że to ona prawdopodobnie nakłoniła go do wycofania się na jakiś czas z polityki. [przypis edytorski]
zacenić — wyznaczyć cenę. [przypis edytorski]
zachachulić (reg.) — zataić, ukryć. [przypis edytorski]
Zachariae mówił np. na wykładach swoich w Heidelbergu (…) — Revue Encyclopedique (Przegląd Encyklopedyczny), 1832, wrzesień, s. 617. [przypis redakcyjny]
Zachariasiewicz, Franciszek (1770–1845) — Ormianin, duchowny katolicki, rektor uniwersytetu we Lwowie (1825–1826), biskup tarnowski (1836–1840), biskup przemyski (1840–1845). [przypis edytorski]
Zachariasz (bibl.) — kapłan żydowski, ojciec Jana Chrzciciela. [przypis edytorski]
Zachariasz (I wiek p.n.e.) — postać biblijna z Ewangelii wg Łukasza, ojciec Jana Chrzciciela. [przypis edytorski]
Zachariasz syn Amfikalleja — Ζαχαρίας υἱὸς Ἀμφικάλλει (N), υἱὸς Φαλέκου (D). [przypis tłumacza]
zacharkotać — dziś: zacharczeć. [przypis edytorski]
zachcenie — zachcianka. [przypis edytorski]
Zachciało się Chmielowi Czaplińskiej czy też Czaplińskiemu Chmielnickiej — powstanie Chmielnickiego poprzedził konflikt pomiędzy nim a Czaplińskim o nieznaną z imienia kobietę, zwaną „Heleną kresową” (w nawiązaniu do Heleny Trojańskiej), która najpierw była kochanką Chmielnickiego, a potem żoną Czaplińskiego. [przypis redakcyjny]
zachciéwa — dziś popr.: zachciewa; tu daw. wymowa: zachciwa, wyraz zrymowany z osobliwa. [przypis edytorski]
zachciwniś — łakotniś. [przypis autorski]
zachęca ich (…) naciera — por.: „Commanding, aiding, animating all” w Larze Byrona (II, 15). Sytuacja jednak podobniejsza w Korsarzu, gdzie Konrad jest w podobnym zupełnie położeniu jak Wacław tutaj i Seid podobną gra rolę jak tutaj Han; zachęca ich — błąd; powinno być zachęca je (hufce). [przypis redakcyjny]
Zachęta — galeria sztuki w Warszawie, narodowa instytucja kultury; jej gmach został zbudowany w roku 1900 staraniem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]
zachęt — dziś popr.: zachęta. [przypis edytorski]
za C. Hesse, Publishing and cultural politics…, s. 111–112. [przypis autorski]
zachłyśniony — dziś popr.: zachłyśnięty. [przypis edytorski]
zachłysta się — dziś: zachłystuje się. [przypis edytorski]
zachloroformować — uśpić chloroformem, używanym jako rozpuszczalnik silnie trującym płynem o wzorze chemicznym CHCl3. [przypis edytorski]
zachód — staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
zachód — trud, wysiłek. [przypis edytorski]
Zachód — [tu:] Stany Ameryki Płn., położone na zachód od Missisipi. [przypis redakcyjny]
zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
Zachodniego Nieba — tzn. Indii. [przypis tłumacza]
zachodnimi wiatry (daw.) — dziś popr. forma N. lm: zachodnimi wiatrami. [przypis edytorski]
Zachodni właśc. Warszawa Zachodnia — stacja kolejowa w Warszawie, położona na zachód od stacji Warszawa Centralna [przypis edytorski]
zachodowa (daw.) — przym. od rzecz. zachód. [przypis edytorski]
zachodowa — dziś popr.: zachodnia. [przypis edytorski]
zachody — tu: starania, trudy. [przypis edytorski]
zachodzić od spasi (daw.) — przeszkadzać w wyrządzeniu szkody. [przypis redakcyjny]
zachodzić się (daw.) — zapamiętywać się w wyrażaniu emocji, zanosić się czymś, np. płaczem. [przypis edytorski]
zachodzie — staraniu. [przypis edytorski]
zachodził mu na drogi — wychodził mu naprzeciw. [przypis edytorski]
zachor — pamiętaj. [przypis tłumacza]
zachorzał — dziś popr.: zachorował. [przypis edytorski]
zachorzeć (daw.) — dziś: zachorować. [przypis edytorski]
zachorzeć (daw.) — zachorować. [przypis edytorski]
zachorzeć — dziś: zachorować. [przypis edytorski]
zachorzeć (gw.) — zachorować. [przypis edytorski]
zachować możność odwrotu (…) Na wzór Partów — mieszkańcy staroż. państwa Partów (ok. 238 p.n.e.–226 n.e.), położonego w większości na terenie dzisiejszego Iranu, uwikłanego w liczne wojny z Rzymem; znani byli z używania taktyki polegającej na okrążaniu przeciwnika przez atakujących konnych łuczników oraz pozorowanej lub prawdziwej ucieczki połączonej z ciągłym ostrzałem z łuków. [przypis edytorski]
zachować się komu (starop.) — przypodobać [się]. [przypis redakcyjny]
zachować się komu (starop.) — przysłużyć [się komu]. [przypis redakcyjny]
zachowajże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
Zachowałem sobie siedem tysięcy — Rz 11, 5. [przypis tłumacza]
zachował wszystkie oznaki jej płci i który ma regularnie swoje przypadłości miesięczne, wedle świadectwa wielkich ludzi, którzy go widzieli — Tertulian w swoim poemacie Sodoma mówi: „Dicitur et vivens alio sub corpore sexus / Munificos solito dispungere sanguine menses”. Św. Ireneusz, ks. IV [Przeciw herezjom (Adversus Haereses), ks. IV, rozdz. XXXI], powiada: „Per naturalia ea quae sunt consuetudinis feminae ostendens” [Tertulian (ok. 155–ok. 240) oraz Ireneusz z Lyonu (ok. 140–ok. 202): teologowie i apologeci wczesnochrześcijańscy; red. WL]. [przypis autorski]
zachowania zażywać u kogo (daw.) — być przez kogo szanowanym. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — poważanie, cześć, szacunek. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — szacunek, poważanie, pozycja. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — szacunek. [przypis edytorski]
zachowanie (daw.) — tu: szacunek. [przypis edytorski]
zachowanie (starop.) — wziętość, przyjaźń. [przypis redakcyjny]
zachowanie — stosunki. [przypis redakcyjny]
zachrzęszczały — dziś popr. zachrzęściły. [przypis edytorski]
zachrzypły — dziś: zachrypły. [przypis edytorski]
zachrzypnąć — dziś popr.: zachrypnąć. [przypis edytorski]
zachwat (z ros. захват) — przejęcie, przejęcie władzy, zdobycie. [przypis edytorski]
zachwiany słowy (daw.) — dziś popr.: zachwiany słowami a. zachwiany przez słowa. [przypis edytorski]
zachwiewać — dziś popr. tylko: chwiać. [przypis edytorski]
zachwycić (daw.) — pochwycić, przechwycić. [przypis edytorski]
zachwycić (daw.) — pochwycić. [przypis edytorski]
zachwycić (starop. forma) — pochwycić. [przypis edytorski]
zachwycić (starop.) — pochwycić. [przypis edytorski]
zachwycić (starop.) — tu: pochwycić. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: chwycić, zaczerpnąć. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: pochwycić. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: pochwycić, schwytać. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: pochwycić, uchwycić. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: przechwycić; zauważyć. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: przejąć, zdobyć. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: schwytać. [przypis edytorski]
zachwycić — tu: złapać, schwycić; zachwycił w oczy bystre — zobaczył, zauważył spostrzegawczymi oczami. [przypis edytorski]
zachwycony — dziś: pochwycony. [przypis edytorski]
zachwycony (starop.) — pochwycony. [przypis edytorski]
zachwytny (neol.) — budzący zachwyt, zachwycający. [przypis edytorski]
zachychotać — dziś: zachichotać; oba malce zachychotały, dziś: obaj malcy zachichotali. [przypis edytorski]
zaciąć konie — popędzić konie, uderzając je biczem. [przypis edytorski]
zaciąć — o koniach: smagnąć batem, żeby popędzić. [przypis edytorski]
zaciąć się (daw.) — uprzeć się, zawziąć się. [przypis edytorski]
zaciągać — tu: mówić z akcentem rosyjskim, z właściwą dla rosyjskiego melodią. [przypis edytorski]
zaciągał też (…) krewny mój — werbowanych ochotników opłacano z 1/4 (tj. kwarty) dochodów z dóbr królewskich (stąd oddziały te nazywano wojskiem kwarcianym w przeciwieństwie do pospolitego ruszenia, do którego był obowiązany każdy szlachcic zdolny do noszenia broni); zaciągi przeprowadzali dowódcy, wypłacając z góry część żołdu. [przypis edytorski]
zaciąg (daw.) — [tu:] spór, nienawiść. [przypis redakcyjny]
zaciągi — grupy ludzi werbowanych do wojska (por.: zaciągnąć się do wojska). [przypis edytorski]
zaciągi — werbunek ochotników. [przypis redakcyjny]
zaciąg — przedsięwzięcie. [przypis redakcyjny]
zaciąg (starop.) — [tu:] trud, staranie. [przypis redakcyjny]
zaciąg — [tu:] trud, staranie. [przypis redakcyjny]
