Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 15373 przypisów.

pałuba (daw.) — niekształtna lalka. [przypis edytorski]

pałuba (daw.) — tu: kryty wóz towarowy. [przypis edytorski]

pałubka (daw., gw.) — zdr. od pałuba: nakrycie, w szczególności: nakrycie wozu (buda), drewniane lub słomiane nakrycie ula, wiecheć do zatykania komina. [przypis edytorski]

palba (daw.) — strzelanie. [przypis edytorski]

palcat (daw.) — kij używany do wprawiania się w szermierce. [przypis redakcyjny]

palestrant (daw.) — członek palestry, czyli adwokat. [przypis redakcyjny]

palestrant (daw.) — prawnik, członek palestry. [przypis edytorski]

paletot (daw.) — palto. [przypis edytorski]

palić koperczaki (daw., pot.) — zalecać się. [przypis edytorski]

paliowy (daw., z fr.) — słomianożółty, jasnożółty. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — człowiek gwałtowny i lekkomyślny. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — człowiek gwałtowny, nerwowy, także: lekkomyślny, nieodpowiedzialny. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — człowiek lekkomyślny, niepoważny a. gwałtowny, porywczy. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — zawadiaka, człowiek gwałtowny. [przypis edytorski]

palnąć bąka (daw., pot.) — pomylić się. [przypis edytorski]

paltocik (daw.) — palto, ciepłe okrycie wierzchnie. [przypis edytorski]

pamfil (daw.) — dama atutowa w grze w mariasza. [przypis redakcyjny]

pamflet (daw.) — utwór literacki o charakterze ośmieszającym. [przypis edytorski]

pamiątka (daw.) — pamięć o czymś, wspomnienie. [przypis edytorski]

pamiątka* (daw.) — upamiętniający znak (dziś znaczenie węższe); nieszczęsna pamiątka: znak świadczący o nieszczęściu i upamiętniający je. [przypis redakcyjny]

pamiętaj na to (daw.) — dziś: pamiętaj o tym. [przypis edytorski]

pamiętny (daw.) — pamiętający. [przypis edytorski]

pamroczyć się (daw.) — zmierzchać się. [przypis redakcyjny]

panacea (daw.) — lekarstwo na wszystkie choroby. [przypis redakcyjny]

panama (daw.) — wielkie oszustwo inwestycyjne; określenie pochodzące od największej afery gospodarczo-politycznej XIX w., związanej z działalnością francuskiej Kompanii Panamskiej, spółki akcyjnej założonej w celu zbudowania kanału w poprzek przesmyku panamskiego. [przypis edytorski]

pan dobrodziej (daw.) — zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

pani zawołam (daw.) — dziś z B. (zam. D.): panią zawołam. [przypis edytorski]

panosza (daw.) — rycerz nieszlacheckiego pochodzenia, tu jednak w błędnym znaczeniu „szlachcic, arystokrata”. [przypis edytorski]

panosza (daw.) — władyka, człowiek należący do niższej szlachty a. niższego rycerstwa. [przypis edytorski]

pantalony (daw.) — spodnie, zwł. zbyt szerokie lub zbyt obcisłe. [przypis edytorski]

pantercza (daw.) — dziś popr.: panterza, przym. od wyrazu „pantera”. [przypis edytorski]

panwia (daw.) — a. panew: metalowe naczynie używane w warzelniach soli. [przypis edytorski]

papinek (daw.) — delikatniś; maminsynek. [przypis edytorski]

papiści (daw., pogardl.) — katolicy. [przypis edytorski]

parać (daw.) — łączyć, kojarzyć ze sobą. [przypis edytorski]

parać się (gw., daw.) — wdawać się, zadawać się. [przypis autorski]

paradne (daw.) — śmieszne, zabawne. [przypis edytorski]

paradnie (daw., pot.) — doskonale. [przypis edytorski]

paradyz (daw.; z fr. paradis: raj) — najwyżej usytuowane i najtańsze miejsca w teatrze a. cyrku; również: galeria, jaskółka. [przypis edytorski]

paradyzowy (daw.) — rajski, z fr. paradis: raj. [przypis edytorski]

parafiaństwo (daw.) — cechy właściwe parafianom, osobom z prowincji; prowincjonalizm, zaściankowość. [przypis edytorski]

parafiańszczyzna (daw.) — zaściankowość, prowincjonalizm. [przypis edytorski]

parafianka (daw.) — osoba z prowincji. [przypis edytorski]

paralela (daw.) — prosta a. płaszczyzna równoległa do innej. [przypis edytorski]

paraliż postępowy (daw.) — porażenie postępujące, późne objawy kiły obejmujące narządy wewnętrzne i układ nerwowy. [przypis edytorski]

paralusa (daw.) — paraliż; do paralusa: do cholery, do diabła. [przypis edytorski]

paralusz (daw., gw.) — paraliż. [przypis edytorski]

paralusz (daw.) — paraliż; do paralusza: do cholery, do diabła. [przypis edytorski]

parastatyczny (daw.) — pozornie pomocny. [przypis edytorski]

parasyt a. parazyt (daw., z gr. parásitos) — pasożyt: człowiek notorycznie jedzący na cudzy koszt, wyszukujący okazje do darmowego posiłku. [przypis edytorski]

parasyt (daw., z łac.) — pasożyt; tu: towarzysz zabaw, korzystający z czyjejś hojności. [przypis edytorski]

pardon (daw.) — litość, zwłaszcza nad pokonanym. [przypis edytorski]

pardon (daw.) — litość, zwł. nad pokonanym. [przypis edytorski]

pardon (daw.) — przebaczenie, darowanie winy. [przypis edytorski]

pardon (daw.) — przebaczenie. [przypis edytorski]

pardon (daw.) — wybaczenie, litość. [przypis edytorski]

parentela (daw.) — pokrewieństwo, powinowactwo, powiązania rodzinne. [przypis edytorski]

pargamin (daw.) — dziś: pergamin. [przypis edytorski]

pargamin (daw.) — dziś popr.: pergamin. [przypis edytorski]

parlament (daw.) — [tu:] sąd cesarski. [przypis redakcyjny]

parlamentować (daw.) — prowadzić rokowania; prowadzić rozmowy jako parlamentariusz. [przypis edytorski]

parlamentować (daw.) — wypełniać obowiązki parlamentariusza, prowadzić rokowania. [przypis edytorski]

parlograf (daw., z fr. parler: mówić) — dyktafon. [przypis edytorski]

paroksyzm (daw.) — gwałtowne nasilenie się objawów choroby. [przypis edytorski]

parol dać (daw.) — dać słowo (honoru). [przypis edytorski]

parol (daw., z fr.) — słowo (honoru), przysięga. [przypis edytorski]

parość (daw.) — pęd, gałązka. [przypis edytorski]

parość (daw.) — pęd, latorośl, gałązka. [przypis edytorski]

parsizm (daw.) — zaratusztranizm, dualistyczna religia irańska powstała w wyniku reformy starych kultów irańskich przez Zaratusztrę, perskiego kapłana i proroka. Zaratusztranizm był religią państwową starożytnych imperiów perskich od ok. 600 p.n.e do ok. 650 n.e., następnie podupadł po podboju Persji przez muzułmanów. Od wyznających zaratusztrianizm Persów, którzy w ucieczce przed muzułmańskimi prześladowaniami osiedlili się w Indiach, wywodzą się obecni Parsowie: grupa religijna, uważana czasem za etniczno-religijną. [przypis edytorski]

Parsowie (daw.) — grupa religijna, uważana czasem za etniczno-religijną, wywodząca się od wyznających zaratusztrianizm staroż. Persów, którzy w ucieczce przed muzułmańskimi prześladowaniami w VIII–X w. osiedlili się w Indiach; w XIX w. stali się pośrednikami w handlu przy Kompanii Wschodnioindyjskiej. Gwebrowie (z pers. ghebr': niewierny) to daw. nazwa wyznawców zaratusztrianizmu nadana im przez muzułmanów. [przypis edytorski]

partes (daw.) — partytura, nuty; traktować z partesu: z góry, z wyższością. [przypis edytorski]

partes (daw.) — partytura, nuty; w oryg. gra słów: he can sing/ A mean most meanly: śpiewa głos środkowy marnie. [przypis edytorski]