Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | żartobliwie | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 24831 przypisów.

Lachesis — jedna z trzech Parek, bogiń snujących i przecinających nić ludzkiego żywota. [przypis redakcyjny]

Lachowice — miasteczko pomiędzy Słonimem a Nieświeżem, daw. najsilniejsza twierdza na Litwie, własność Sapiehów. [przypis redakcyjny]

laconice (łac.) — lakonicznie, krótko. [przypis redakcyjny]

Lacretelles — pisarz francuski (1766–1855); tu mowa zapewne o jego Dziejach Francji od czasów Restauracji. [przypis redakcyjny]

LadaLadas, słynny z szybkości nóg zwycięzca na igrzyskach olimpijskich za czasów Aleksandra Wielkiego. [przypis redakcyjny]

La différence, qui existe entre Maurice et Adaś est que Maurice est un homme, qui est enfant, et Adaś un enfant, qui est homme (fr.) — Różnica, istniejąca między Maurycym i Adasiem, jest ta, że Maurycy jest mężczyzną, który jest dzieckiem, a Adaś dzieckiem, które jest mężczyzną. [przypis redakcyjny]

lady like (ang.) — wzięcie wielkiej damy. [przypis redakcyjny]

laesio (łac.) — ujma. [przypis redakcyjny]

laesionem (łac.) — obrazę. [przypis redakcyjny]

Lafayette — długa ulica, prowadząca z dworca północnego (przy placu de Roubaix), na którym wysiadł Wokulski, w kierunku Grand Hotelu. Przecina ją bulwar Magenta (zbudowany za rządów Napoleona III). [przypis redakcyjny]

La France (…) exigences — Francja zasługiwałaby na to, aby spaść poniżej owych narodów bez ojczyzny, gdyby dała sobie narzucać ich pretensje. [przypis redakcyjny]

laganum — naleśniki. [przypis redakcyjny]

La Grasserie, Raoul (1839–1914) — prawnik i lingwista francuski z XIX w.; [autor Société générale des prisons; red. WL]. [przypis redakcyjny]

Lahir — Etienne de Vignoles (1390–1433), znany bardziej pod nazwiskiem La Hire, jeden z przywódców wojsk króla francuskiego Karola VII; nazwiskiem jego ochrzczono we Francji waleta kierowego. Tradycyjne przypisywanie La Hire'owi wynalezienia kart do gry nie jest zgodne z prawdą historyczną. [przypis redakcyjny]

laikowie — [w źródle lajkowie] (tak stale w wyd. poznańskim); [laicy:] niewyświęceni na księży. [przypis redakcyjny]

Laissez… C'est mon affaire (fr.) — Daj pokój… To moja sprawa. [przypis redakcyjny]

laissez faire (fr.) — pozwolić działać. [przypis redakcyjny]

Lajos Labdakida — Agenor, król Fenicji, miał syna Kadmosa, który założył Teby. Kadmosa synem był Polydoros; ten zrodził Labdakosa, a Labdakos Lajosa, którego synem był Edyp. [przypis redakcyjny]

Lakonowie, Tyndarskiego łabęcia przesławni synowie — Kastor i Polluks, synowie Tyndareusa, króla Sparty w Lakonii; jeden z nich, Polluks, był synem Jowisza (Zeusa) — łabędzia. [przypis redakcyjny]

Laktancy — Lattantio Tolomei z Sieny, poeta współczesny Ariostowi, brat Claudia Tolomei. [przypis redakcyjny]

Lalage (łac.) — szczebiotać, szemrać, Lalagen — szczebiotka. [przypis redakcyjny]

lama — galon, bram, obszewka. [przypis redakcyjny]

lama — materia przetykana złotem lub srebrem. [przypis redakcyjny]

La matière a aussi son mérite; changeons de cuisine et de four (fr.) — Materia ma także swe zasługi: przemieńmy kuchnię i piec. [przypis redakcyjny]

lama — tkanina jedwabna przetykana złotymi lub srebrnymi nitkami. [przypis redakcyjny]

Lambert, Jan Henryk (1728–1777) — matematyk i filozof, głośny w swoim czasie z prac logicznych, metafizycznych, fizycznych i matematycznych, dał początek nauce o mierzeniu natężenia światła (photometria), odkrył teorię tuby do przesyłania głosu itp. Główne jego prace są: Kosmologische Briefe über die Einrichtung des Weltbaus (1761), Neues Organon oder Gedanken über die Erforschung und Bezeichnung des Wahren und dessen Unterscheidung vom Irrthum und Schein (1764), Architektonik (1771). [przypis redakcyjny]

Lambr — rzeka w płn. Włoszech, lewy dopływ Padu. [przypis redakcyjny]

Lambr — rzeka w płn. Włoszech, lewy dopływ Padu. [przypis redakcyjny]

lamenty (…) Simonidowe — Simonides z Keos (ok. 556–468 r. p.n.e.), poeta gr., autor wielu utworów lamentacyjnych. [przypis redakcyjny]

lamje — postaci potworne w mitologji starożytnej, pół ptaka, pół kobiety. [przypis redakcyjny]

L'amor, che a nullo amato (wł.) — Miłość, która nikogo kochanego (nie uwalnia od wzajemnego kochania); cytat z Piekła Dantego. [przypis redakcyjny]

lampa Akermanu — latarnia morska w Akermanie. [przypis redakcyjny]

lampa Aladyna — cudowna lampa z baśni arabskich Tysiąca i jednej nocy, za której potarciem ma się wszystko, czego się pragnie. [przypis redakcyjny]

lamparty — tutaj: futro z pewnego gatunku kota cętkowanego. [przypis redakcyjny]

lamperia (z fr. lambris) — wyłożenie dolnej części ściany deskami malowanymi, marmurem itd. [przypis redakcyjny]

lampucer (z niem. Lampenputzer) — latarnik, oprawiający i zapalający uliczne lampy. [przypis redakcyjny]

lamus (daw.) — budynek gospodarczy stawiany przy dworach. [przypis redakcyjny]

lamus — niewielki budynek, zazwyczaj zabezpieczony od ognia, służący jako skarbiec, ale częściej będący składem rupieci lub spiżarnią. [przypis redakcyjny]

lana caprina (łac.) — o kozią wełnę, tj. o głupstwo. [przypis redakcyjny]

lana świeca (daw.) — [tu:] wielka świeca. [przypis redakcyjny]

Lancelot — bohater sławnego i popularnego romansu w średnich wiekach; rycerz głośny na dworze króla Artura i kochanek jego żony, królowej Ginewry. [przypis redakcyjny]

Lancette, Laitue, Rat (fr.) — Dosłownie: lancet, sałata, szczur. Rebus oparty na grze słów, gdyż można to przeczytać jako zdanie l'an sept le tuera: rok VII go (czyli Dyrektoriat) zabije. [przypis redakcyjny]

lancknechty — żołnierze piechoty niemieckiej uzbrojeni w piki, halabardy itp. [przypis redakcyjny]

Lanckoroński, Franciszek — podkomorzy krakowski, starosta stobnicki, wielicki, bocheński; ożeniony z Jadwigą Morsztynówną, starościanką kowalską, wielki przyjaciel Paska. [przypis redakcyjny]

Landrygler — Treguier, dawniej Lantriguier, miasto portowe w departamencie Côtes du Nord we Francji. [przypis redakcyjny]

landszaft (niem.) — krajobraz, obraz z widokiem przyrody. [przypis redakcyjny]

lane świece (daw.) — [tu:] wielkie. [przypis redakcyjny]

lane świece (daw.) — [tu:] wielkie świece. [przypis redakcyjny]

lane świece — odlewane tj. wielkie. [przypis redakcyjny]

lane świece — [tu:] wielkie świece. [przypis redakcyjny]

Lano — głośny kostera i szuler włoski, w bitwie pod Pieve del Topo, lubo mógł ratować się ucieczką, sam szukał śmierci, jako jedynej ucieczki od nędzy, w jaką wtrąciło go namiętne marnotrawstwo. Daremnie on w piekle śmierci w pomoc przyzywa, ażeby umknąć od pogoni: dlatego wyszydza go Jakub, drugi współtowarzysz jego marnotrawstwa. [przypis redakcyjny]

lanszaft (niem. Landschaft) — krajobraz, pejzaż. [przypis redakcyjny]

Laodamia — żona Protezylaosa, króla Fylaki w Tesalii, co pierwszy z bohaterów greckich, zginął pod Troją. Laodamia wyprosiła sobie u bogów powrót małżonka z podziemia na trzy dni, a potem razem z nim umarła. [przypis redakcyjny]

lapis Lydius (łac.) — kamień lidyjski, tj. kamień probierczy. [przypis redakcyjny]

lapis Lydius (łac.) — kamień lidyjski, tj. probierczy. [przypis redakcyjny]

Lares (lm) — domowe bogi. [przypis redakcyjny]

largicja — datek. [przypis redakcyjny]

largicja — hojność. [przypis redakcyjny]

largitionibus, officiis (łac.) — szczodrobliwością, przysługami. [przypis redakcyjny]

largiuntur privatim, ut avidius de publico consumant (łac.) — są hojni prywatnie, ażeby tym łakomiej z publicznego dobra trwonić. [przypis redakcyjny]

largo (wł.) — termin muzyczny oznaczający szeroką frazę, wolne tempo. [przypis redakcyjny]

larma (daw.) — trwoga, wezwanie do broni. [przypis redakcyjny]

larma (starop.) — trwoga, wezwanie do broni. [przypis redakcyjny]

larmo — alarm, trwoga. [przypis redakcyjny]

larmo (daw.) — alarm, trwoga. [przypis redakcyjny]

L'art?… c'est l'art — et puis, voilà tout — Sztuka?… To jest sztuka i… oto wszystko. [przypis redakcyjny]

larwa — maska; postać o wyglądzie odrażającym. [przypis redakcyjny]

larwa (przestarz.) — maska. [przypis redakcyjny]

Lary i penaty — bogi domowe. [przypis redakcyjny]

lary i piernaty — żartobliwie przekręcony zwrot: lary i penaty, co w wierzeniach starożytnych Rzymian oznaczało: opiekuńcze bóstwa domowe. [przypis redakcyjny]

Laryssa — miasto w Lidii (w Małej Azji). [przypis redakcyjny]

Lasciate ogni speranza — „Porzućcie wszelką nadzieję” [napis nad bramą Piekła w Boskiej komedii Dantego Alighieri]. [przypis redakcyjny]

Lasciate ogni speranza, voi ch'entrate — „Rzućcie nadzieję, wy, co tu wchodzicie!” Boska Komedia, (Piekło, III, 9). Przekład A. Asnyka. [przypis redakcyjny]

las ciemny — Symbol stanu umysłu obłąkanego niehamowanymi namiętnościami, które sprowadzając człowieka z drogi prostej życia, wtrącają go w błąd i grzech. [przypis redakcyjny]

laseczka kaducza — tu: kaduceusz. [przypis redakcyjny]

Lasek Buloński — obszerny park naturalny na zachodnim krańcu Paryża, ulubione miejsce spacerów. [przypis redakcyjny]

„lasek” — Lasek Buloński. [przypis redakcyjny]

Lasek Vincennes — lasek podmiejski, na wschodnim krańcu Paryża, zamieniony w park naturalny, miejsce spacerów i wypoczynku paryżan. [przypis redakcyjny]

Lasia — Baranowska (siostra lekarza), potem Kudelska. [przypis redakcyjny]

Lasia — Scholastyka Baranowska (później Kudelska), siostra Ignacego Baranowskiego, młodziutka uczennica i przyjaciółka Narcyzy. [przypis redakcyjny]

Lassalle Ferdynand (1825–1864) — działacz niemieckiego ruchu robotniczego, zapoczątkował kierunek oportunistyczny w socjaldemokracji niemieckiej. [przypis redakcyjny]

Lasserre, Pierre (1867–1930) — znany autor dzieła Le romantisme français. Mowa o nim kilkakrotnie w Legendzie Młodej Polski. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

last not least (ang ) — rzecz ostatnia, lecz nie najmniej ważna. [przypis redakcyjny]

Lasy Westermainu, (ang.) The Woods of Westermain — dłuższy poemat Mereditha, cytowany przez Brzozowskiego w Głosach wśród nocy, w rozdziale O wychowawczym znaczeniu literatury angielskiej. (Poems by George Meredith, vol. 1. London. Constable Company Ltd. 1909. str. 73). [red. WL]. [przypis redakcyjny]

Laszka biłoruczka (z ukr., pogard.) — Polka z białymi rękami, arystokratka. [przypis redakcyjny]

lata całe (…) w niespokojnościach o brata (…) o drugiego, dalekiego — ukochany brat Janusz, młodo zmarły; ów drugi to Erazm, który po r. 1831 musiał emigrować z kraju i żył do końca w Rheims we Francji. [przypis redakcyjny]

latarnia — nazywano tak wieżyczki o licznych okienkach, przez które sączyło się światło do kościoła. [przypis redakcyjny]