Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Szacowany czas do końca: -
Tadeusz Boy-Żeleński, Słówka (zbiór), Słówka
O bardzo niegrzecznej literaturze polskiej i jej strapionej ciotce →

Spis treści

    1. Dziecko: 1
    2. Erotyzm: 1
    3. Słowo: 1
    4. Zabawa: 1

    Uwspółcześnienia dokonywane w całym zbiorku „Słówka” (przykłady)

    Pisownia łączna / rozdzielna: bezemnie > beze mnie; nakształt > na kształt; nawpół > na wpół; naprzykład > na przykład; odemnie > ode mnie; pokryjomu > po kryjomu; potrosze > po trosze; wkońcu > w końcu; zwolna > z wolna; conocy > co nocy; toby było > to by było; któżby > któż by; jakimby > jakim by; wciążbym > wciąż bym; bylejak > byle jak; zato > za to; poto > po to; przytem > przy tym; po za > poza; Niemasz > Nie masz; niema > nie ma; wpół-monarsza > wpółmonarsza;

    Pisownia joty: gracyi > gracji; melodyi > melodii; subjekcyę > subiekcję; poezyę > poezję; ruji > rui itp.

    Pisownia s/z: zciemniło > zciemniło; wązki > wąski; nizki > niski; męztwo > męstwo;

    Pisownia h/ch: puhar > puchar;

    Pisownia ę/em, ą/on: rzempolony > rzępolony; ponsie > pąsie; Pisownia ó/u/o: pruszy > prószy;

    Pisownia wyrazów obcych: excytowała > ekscytowała; exkursyi > ekskursji; extazie > ekstazie; paradoxem > paradoksem; kuriosum > kuriozum; Impressya > Impresja; centimetrze > centymetrze; (Pozostawiono „Xiędza Wujka” jako żart językowy, stosownie do tematyki wiersza);

    Pisownia wielką / małą literą: Panem > panem (w zdaniu „Józiu, przywitaj się z Panem!” zastosowano pisownię małą literą ze względu na czytelność tekstu - wielką literą pisze się dziś grzecznościowo, zwracając się do konkretnej osoby, ale nie o bliżej nieokreślonym gościu ciotki w cytowanej wypowiedzi); Bógwico > bógwico;

    Fleksja: tem > tym; kompletnem > kompletnym itp. (pozostawiono w pozycjach rymowych, np. zdrowszem - owszem); ciele > cielę;

    Interpunkcja - uzupełniono przecinki, np.: I mówi że to witraże > I mówi, że to witraże; Usiądźcie dzieci dokoła > Usiądźcie, dzieci, dokoła; I ze wstydu i ze złości > I ze wstydu, i ze złości; Ciotka uczy kto był Gallus > Ciotka uczy, kto był Gallus; Chociaż to rzecz dosyć trudna / Zawsze była bardzo schludna. > Chociaż to rzecz dosyć trudna, / Zawsze była bardzo schludna; itp. Uzupełniono i uporządkowano cudzysłowy, np. Ciociu, «Phallus!» > Ciociu, «Phallus»!; «Serc komunią» — czy też świństwem > «Serc komunią» — czy też «świństwem»; itp.

    Błąd źródła: szelmoskie > szelmowskie; pzez > przez; szlak > szlag (żeby szlag nie trafił Frania);

    Tadeusz Boy-ŻeleńskiSłówka (zbiór)Słówka

    1
    SłowoGdy coś mnie nadto wzruszy
    Lub serce mi podrażni,
    Chowam się aż po uszy
    Do swojej wyobraźni.
    5
    Tam, o każdziutkiej porze,
    Schronienie mam zaciszne,
    Gdzie myśl wyprawiać może
    Przeróżne rzeczy śmiszne.
    Miast czerpać próżną chwałę
    10
    W tym, że jak z książki gada,
    W głupiutkie słówka małe
    Calutka się rozpada.
    Te słówka mi uciechy
    Sprawiają nieraz mnóstwo,
    15
    Lubię ich puste śmiechy
    I ducha ich ubóstwo.
    Zabawa, Dziecko, ErotyzmJak błazenkowie mali
    Słówko się z słówkiem cacka,
    To jęzor mu wywali,
    20
    To szczypnie je znienacka.
    Jedno przez drugie hasa
    Wydając kwik wesoły,
    Niby dzieciaków masa,
    Gdy wyrwie się ze szkoły.
    25
    Jednemu w tej pogoni
    Pąsem nabiegną lice,
    Gdy żywszy ruch odsłoni
    Młodziutkich płci różnice;
    Inne troszeczkę z boku
    30
    Przystanie gdzieś nieśmiele
    I stoi z mgiełką w oku
    Jak zadumane cielę;
    Te dwa w pustocie nowej
    Objęły się przyjemnie
    35
    I same w rym gotowy
    Splatają się beze mnie;
    Ja patrzę na niewinne
    Figielki miłych dziatek
    I wolę niźli inne
    40
    Ten mały, własny światek…
    x